خراسان جنوبی میزبان نخستین رویداد اقتصادی مشترک با افغانستان تجارت فرامرزی در مسیر نو

نخستین نمایشگاه فرصت‌های سرمایه‌گذاری مشترک ایران و افغانستان با محوریت خراسان جنوبی، از ۲۶ تا ۲۹ مهرماه جاری در بیرجند برگزار می‌شود؛ رویدادی که می‌تواند نقطه عطفی در تقویت مناسبات اقتصادی دو کشور و بازتعریف جایگاه این استان در تجارت فرامرزی باشد.
به گزارش ایرنا، استان مرزی خراسان جنوبی این روزها در آستانه میزبانی یکی از مهم‌ترین رویدادهای اقتصادی سال قرار دارد؛ رویدادی که نه ‌تنها برای توسعه اقتصادی استان، بلکه برای بازتعریف مناسبات تجاری ایران و افغانستان، اهمیت راهبردی دارد. نخستین نمایشگاه فرصت‌های سرمایه‌گذاری و تجارت مشترک ایران و افغانستان با محوریت خراسان جنوبی از ۲۶ تا ۲۹ مهرماه سال جاری در محل نمایشگاه بین‌المللی بیرجند برگزار می‌شود.
در سال‌های گذشته، حجم مبادلات تجاری ایران و افغانستان به دلایل مختلفی از جمله تحولات سیاسی، محدودیت‌های ارزی و رقابت کشورهای دیگر با کاهش نسبی مواجه بود. با این حال، ظرفیت‌های مشترک و نیاز متقابل دو کشور به توسعه زیرساخت‌های اقتصادی، فرصت مناسبی را برای شکل‌گیری همکاری‌های تازه فراهم کرده است.
خراسان جنوبی به‌عنوان یکی از سه استان مرزی ایران با افغانستان، با ۳۳۱ کیلومتر مرز مشترک و دسترسی به مرز رسمی بین‌المللی ماهیرود، جایگاه ویژه‌ای در تجارت فرامرزی دارد.
این استان سالانه بیش از یک‌سوم صادرات ایران به افغانستان را از طریق همین مرز انجام می‌دهد و اکنون، با برگزاری این نمایشگاه، قصد دارد نقش خود را از یک مسیر ترانزیتی صرف، به شریک اقتصادی فعال و هدفمند ارتقا دهد. نمایشگاه پیش‌رو تنها یک رویداد اقتصادی نیست، بلکه تلاشی چندجانبه برای معرفی ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری در ایران و افغانستان، تقویت پیوندهای بخش خصوصی و ایجاد اعتماد و همکاری پایدار میان فعالان اقتصادی دو کشور است. این نمایشگاه به ابتکار اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند و با حمایت استانداری، نهادهای دولتی و بخش خصوصی برگزار می‌شود. در این رویداد، علاوه بر ارائه توانمندی‌های خراسان جنوبی در حوزه‌هایی مانند معدن، کشاورزی، صنعت، خدمات فنی و مهندسی، فناوری نوین و گردشگری، فرصت‌هایی نیز برای مذاکره مستقیم میان سرمایه‌گذاران ایرانی و افغان (B2B) فراهم خواهد شد. همچنین بازدید از واحدهای تولیدی، شهرک‌های صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی استان برای هیئت‌های تجاری در نظر گرفته شده است. تحولات سیاسی در افغانستان، از جمله تغییرات مدیریتی در اتاق‌های بازرگانی این کشور، موجب شکل‌گیری نسل جدیدی از تصمیم‌گیران اقتصادی در ولایات مختلف شده که آمادگی بیشتری برای تعاملات هدفمند با ایران دارند. برگزاری این نمایشگاه می‌تواند بستری برای شناخت متقابل و آغاز دوره‌ای تازه از همکاری‌های بلندمدت باشد. خراسان جنوبی نه ‌تنها در حوزه تجارت، بلکه در انتقال دانش فنی، تجربیات مدیریتی و فناوری‌های نو در زمینه‌های مختلفی چون کشاورزی گلخانه‌ای، مدیریت منابع آب، انرژی‌های نو، خدمات عمرانی، شهرسازی و آموزش عالی، توانمندی‌های قابل توجهی دارد که می‌تواند مورد توجه فعالان اقتصادی افغانستان قرار گیرد. میزبانی از این رویداد، فرصتی طلایی برای تثبیت موقعیت خراسان جنوبی در دیپلماسی اقتصادی کشور و همچنین بهره‌گیری از بازار بکر افغانستان به‌عنوان یکی از شرکای تجاری مهم ایران در منطقه است. بدون شک، نقش‌آفرینی موثر در این نمایشگاه، می‌تواند جایگاه استان را به سطحی فراتر از مرزهای جغرافیایی‌اش ارتقا دهد.
برای تبیین دقیق‌تر اهمیت این رویداد و چشم‌اندازهای پیش رو، گفت‌وگویی با رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند داشتیم که در ادامه می‌خوانید. علیرضا خامه‌زر با اشاره به نقش کلیدی خراسان جنوبی در تجارت با افغانستان گفت: خراسان جنوبی با ۳۳۱ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان و دسترسی به مرز رسمی بین‌المللی ماهیرود، اکنون بیش از یک‌سوم صادرات ایران به افغانستان را از این مرز انجام می‌دهد و این استان توانسته در سال‌های اخیر سهمی معادل حدود یک میلیارد دلار در صادرات خدمات و کالاهای ایرانی به افغانستان داشته باشد.
وی افزود: با توجه به تحولات اخیر در ساختار سیاسی و اقتصادی افغانستان و تغییر ترکیب بازیگران فعال در بخش خصوصی، ضروری است که جمهوری اسلامی ایران و به‌ویژه خراسان جنوبی، با بازتعریف نقش خود در تعاملات اقتصادی با این کشور، ابتکار عمل را در دست بگیرند. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند تصریح کرد: نمایشگاه پیش‌رو، نخستین رویداد اقتصادی مشترک با این سطح از گستردگی میان دو کشور محسوب می‌شود. وی ادامه داد: این نمایشگاه تحت عنوان «فرصت‌های سرمایه‌گذاری مشترک ایران و افغانستان با محوریت خراسان جنوبی» و با حضور سرمایه‌گذاران، فعالان اقتصادی، مسئولان دولتی و نمایندگان بخش خصوصی از هر دو کشور برگزار خواهد شد. خامه‌زر بیان کرد: این نمایشگاه جامع، حوزه‌هایی همچون معدن، کشاورزی، تجارت، خدمات فنی و مهندسی، صنعت و فناوری‌های نوین را در بر می‌گیرد و فرصتی کم‌نظیر برای معرفی ظرفیت‌های اقتصادی خراسان جنوبی، ایجاد پیوندهای جدید تجاری و جذب سرمایه‌گذاری مشترک خواهد بود. وی تأکید کرد: امروز بخش خصوصی افغانستان با تحولی بنیادین مواجه شده و چهره‌های تازه‌ای در رأس اتاق‌های بازرگانی ولایات مختلف این کشور قرار گرفته‌اند؛ در چنین شرایطی باید مجدد خود را به عنوان یک شریک جدی و قابل اعتماد به افغانستان معرفی کنیم و نقش اقتصادی خراسان جنوبی را در ذهن تصمیم‌گیران و فعالان اقتصادی افغان بازیابی کنیم. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند عنوان کرد: افغانستان کشوری با ظرفیت‌های گسترده در حوزه تجارت، معدن، کشاورزی و زیرساخت است. وی یادآور شد: از سوی دیگر، خراسان جنوبی به عنوان استانی با تجربه بالا در حوزه‌هایی چون شهرسازی، خدمات فنی و مهندسی، آبیاری نوین، کشاورزی، دام و طیور، معدن و آموزش عالی می‌تواند شریک اقتصادی ارزشمندی برای افغانستان باشد. خامه‌زر بیان کرد: در حاشیه این نمایشگاه، نشست‌های تخصصی B2B میان تجار دو کشور، بازدید از واحدهای تولیدی استان، مناطق ویژه اقتصادی و شهرک‌های صنعتی در دستور کار قرار گرفته است. وی عنوان کرد: همچنین تورهای بازدید فرهنگی، هنری و گردشگری برای معرفی ظرفیت‌های متنوع استان به مهمانان داخلی و خارجی در نظر گرفته شده است. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند با اشاره به وجود ظرفیت‌های پنهان گردشگری، صنایع‌دستی، اقامتگاه‌های بوم‌گردی و موزه‌های غنی در خراسان جنوبی افزود: تلاش ما این است که مهمانان این رویداد نه تنها با ظرفیت‌های اقتصادی، بلکه با چهره فرهنگی و تاریخی استان نیز آشنا شوند. وی با بیان اینکه یکی از بزرگ‌ترین مزایای خراسان جنوبی برای افغانستان، مسیر ترانزیتی آن است، تأکید کرد: مرز ماهیرود می‌تواند مسیر اصلی ورود کالاهای صادراتی افغانستان به بازارهای جهانی باشد و استان‌های دیگر کشور نیز می‌توانند از این مسیر استفاده کنند. خامه‌زر تاأکید کرد: امروز بخش زیادی از کالاهای صادراتی افغانستان از مسیر خراسان جنوبی عبور کرده و به کشورهای ثالث ارسال می‌شود. وی افزود: در سال‌های گذشته، صادرات غیرنفتی ایران به افغانستان در برخی سال‌ها به بیش از سه میلیارد دلار نیز رسیده و حدود ۶۰۰ قلم کالا در سبد صادراتی ایران به این کشور قرار دارد. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند ادامه داد: با این حال، شرایط ناپایدار ارزی، مشکلات نقل و انتقال پول و حضور پررنگ رقبا موجب شده جایگاه ایران در این بازار در خطر قرار گیرد و برگزاری چنین رویدادهایی برای حفظ و توسعه این سهم حیاتی است. وی همچنین به پروژه‌های زیرساختی مشترک دو کشور اشاره کرد و گفت: مسیر مرز ماهیرود به ولایت فراه افغانستان که سال‌ها متوقف مانده بود، در دولت چهاردهم با پیگیری‌های صورت گرفته دوباره فعال شده و اعتبارات لازم نیز از سوی جمهوری اسلامی ایران تخصیص یافته است. این پروژه در آینده نزدیک نقش مهمی در افزایش حجم تجارت و تسهیل ترانزیت کالا ایفا خواهد کرد.
خامه‌زر همچنین به سفر استاندار خراسان جنوبی به ولایت‌های هرات و فراه و دیدار با والی‌های افغانستان خبر داد و افزود: این تعاملات منجر به حضور هیئت‌های تجاری افغانستان در بیرجند و آشنایی مستقیم با ظرفیت‌های استان شده و نتیجه آن تصمیم به برگزاری نمایشگاهی در سطح بین‌المللی بوده است. وی تصریح کرد: به دنبال جذب سرمایه‌گذاری صرف در استان نیستیم بلکه به دنبال شکل‌گیری پروژه‌های سرمایه‌گذاری مشترک در خاک افغانستان نیز هستیم.