وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی
در دنیایی که هر گرم کالا، هر لیتر بنزین و هر عدد روی تابلوی قیمت، مستقیماً با سفره و اعتماد مردم گره خورده، نقش آزمایشگاه‌های اندازه‌گیری تنها یک فعالیت فنی نیست؛ پاسدار حقوق شهروندی است. به همین دلیل، نظارت دقیق و میدانی بر عملکرد این آزمایشگاه‌ها در خراسان جنوبی، این روزها بیش از همیشه اهمیت یافته است؛ نظارتی که هدف اصلی‌اش یک چیز است:کسی حتی به اندازه یک گرم از حق مردم کم نگذارد.
فرآیند ارزیابی تازه‌ای که با حضور تیم تخصصی مرکز اندازه‌شناسی، اوزان و مقیاس‌ها و کارشناسان اداره‌کل استاندارد خراسان جنوبی انجام شد، تنها یک بازدید معمول نبود؛ نوعی حسابرسی دقیق از شریان‌های اعتماد عمومی در فرآیند خرید، فروش، سوخت‌گیری و تبادل کالا بود. این تیم طی یک برنامه میدانی گسترده، عملکرد همه آزمایشگاه‌های تأیید صلاحیت‌شده فعال در حوزه اندازه‌شناسی استان را زیر ذره‌بین برد. در حال حاضر سه مجموعه تخصصی_جامعه متخصصان خراسان جنوبی، سپهر کیفیت خراسان جنوبی و مبنا سنجش پایدار شرق خراسان رضوی_ بار اصلی این خدمات را در استان به دوش می‌کشند. آزمایشگاه‌هایی که کارشان صرفاً آزمون و خط‌کش گذاشتن روی ابزار نیست؛ بلکه مسئولیت‌هایی حیاتی بر عهده دارند: از بررسی وسایل سنجش و توزین سبک در مغازه‌ها گرفته تا آزمون نازل‌های سوخت مایع، نازل‌های CNG، و حتی باسکول‌های سنگین هم‌کف جاده‌ای که وزن کامیون‌ها و محموله‌های بزرگ را مشخص می‌کند. هر خطای کوچک در این ابزارها، می‌تواند به هزاران تومان ضرر برای مصرف‌کننده یا فروشنده منجر شود و همین موضوع، اهمیت این ارزیابی‌ها را دوچندان کرده است.
بازدیدهای میدانی؛ از نازل سوخت
تا باسکول غله
در جریان این ارزیابی، تیم کارشناسی از مجموعه‌ای گسترده از نقاط مرتبط شامل آزمایشگاه سپهر کیفیت، تعدادی نازل سوخت مایع، نازل‌های سی‌ان‌جی، باسکول سنگین هم‌کف اداره‌کل غله و چند واحد صنفی مجهز به وسایل سنجش سبک. بازدید کرد. در هر مرحله، دو چیز سنجیده شد: صحت و سلامت ابزارهای اندازه‌گیری و درستی خدماتی که آزمایشگاه‌ها به واحدهای صنفی، جایگاه‌ها و دستگاه‌های مختلف ارائه می‌دهند. کارشناسان، دقت نازل‌های سوخت را بررسی کردند؛ اینکه یک لیتر در واقع یک لیتر است. در نازل‌های CNG خطا اندازه گرفتند؛ تا کسی کمتر یا بیشتر از چیزی که می‌پردازد، دریافت نکند. باسکول‌ها را بازبینی کردند؛ جایی که وزن یک کامیون می‌تواند معادل سود یا زیان یک مجموعه تولیدی یا تجاری باشد.
صیانت از حقوق شهروندی
این طرح ارزیابی تنها به دنبال بررسی فنی نبود؛ هدفش ارتقای سطح کیفیت خدمات آزمایشگاهی، افزایش دقت تجهیزات سنجش و پیشگیری از هرگونه تخلف احتمالی بود. وقتی یک ابزار سنجش درست کار نکند، اولین ضربه را مردم می‌خورند؛ چه در پمپ‌بنزین، چه در نانوایی، چه در فروشگاه‌های موادغذایی و چه در مسیرهای حمل‌ونقل. استاندارد و تیم اندازه‌شناسی می‌خواهند مطمئن شوند که کوچک‌ترین رقم روی صفحه نمایش دستگاه‌ها، درست همان مقداری است که مردم پولش را می‌پردازند.
اهمیت اعتماد عمومی
نتایج این پایش میدانی، تنها به یک گزارش داخلی محدود نمی‌شود. خروجی آن می‌تواند، پایه‌ای برای تقویت نظارت‌های دوره‌ای باشد، باعث افزایش انطباق آزمایشگاه‌ها با استانداردهای ملی شود و مهم‌تر از همه اعتماد عمومی را حفظ و تقویت کند. این روزها کوچک‌ترین خطا در اندازه‌گیری می‌تواند موجی از بی‌اعتمادی ایجاد کند پس چنین نظارت‌هایی حکم ستون فقرات سلامت اقتصادی را دارد. مردم وقتی اطمینان داشته باشند که وزن، پیمانه و لیتر واقعی است، با آرامش بیشتری خرید می‌کنند. این نظارت‌ها شاید در ظاهر، بازدیدی فنی از چند ابزار و آزمایشگاه باشد؛ اما در عمق ماجرا، حرف از حفاظت از درآمدی است که مردم نادیدنی خرجش می‌کنند. این پایش در صورت استمرار و جدیت در اجرا می تواند ثابت کند که گاهی امنیت اقتصادی نه با عددهای بزرگ بودجه، بلکه با دقتی به اندازه یک گرم و یک لیتر آغاز می‌شود؛ دقتی که اگر نباشد، آرام آرام از اعتماد مردم کم می‌شود و اگر باشد، ستون یک اقتصاد سالم و منصفانه را می‌سازد.
