وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی
نترسید جلوتر بروید پایین تر است خودتان آن را خواهید دید کاملا مشخص است، این حرف های پیرمرد کشاورزی بود که در همان نزدیکی مشغول آبیاری بود نا امید شده بودیم از اینکه خروجی پساب تصفیه خانه آب شرب بیرجند را پیدا کنیم . بارها در خبرهای غیر رسمی شنیده بودیم که بالغ بر ۱۰۰ لیتر آب در ثانیه از تصفیه خانه آب شرب شهر بیرجند خارج می شود و بلااستفاده در رودخانه رها می شود بر آن شدیم تا ضمن بررسی صحت و سقم این موضوع خودمان از نزدیک از محل بازدید داشته باشیم . آنچه می خوانید مشاهدات ۳ ساعته خبرنگار ما از این مسیر است.
خوب یا بد بودن احداث تصفیه خانه آب شرب بیرجند را به مجالی دیگر میگذاریم ولی برایم این سوال مطرح است که چرا متولیان امر نسبت به خروج حداقل ۱۰۰ لیتر آب بر ثانیه به عنوان پساب تصفیه خانه بی تفاوتند و تاکنون برای استفاده بیشتر از آن برنامه ریزی نکرده اند. شهریور ماه سال ۱۳۹۳ بود که همه خوشحال بودیم که تصفیه خانه آب شرب بیرجند به بهره برداری رسید ولی نمیدانستیم که در هر ثانیه ۱۰۰ لیتر آب شرب به رودخانه سرازیر خواهد شد و پساب تصفیه خانه حتی قابل استفاده برای کشاورزی هم نخواهد بود. آبی که با هزینه میلیاردی به تصفیه خانه رسیده است اکنون بخشی از آن به رودخانه سرازیر شده که هیچ کارایی ندارد. متولیان کشاورزی اذعان میدارند که این آب برای کشاورزی و زمین مضر است اما باید از متولیان امر پرسید شما که ماهانه میلیون ها تومان برای صرفه جویی از مصرف آب تبلیغات می کنید چرا برای پساب تصفیه خانه فکری نکرده اید؟ چرا صنایع و یا کارخانه ای را پیش بینی نکرده اند که از این آب برای خط تولید آن استفاده بهینه گردد. ساعت ۹ صبح با آنکه گرمای هوای مردادماه کمی آزار دهنده است عزممان را جزم کردیم به همراه عکاس روزنامه تا در راستای رسالت شفاف سازی خود ، مسیر خروجی پساب تصفیه خانه آب شرب بیرجند را دنبال کنیم و قضاوت را به مردم بسپاریم.مسیر را از سمت تصفیه خانه شروع کردیم و بعد از ۲۰ دقیقه پیاده روی بدلیل گرم بودن هوا تصمیم گرفتیم ادامه مسیر را با ماشین طی کنیم تا اینکه با دنبال کردن علمک های آبی که روی آن نوشته شده بود پساب تصفیه خانه آب شیرین بیرجند به روستای امیر آباد رسیدیم و با رد کردن این روستا به زمین های کشاورزی و چوپانی رسیدیم که به ما گفت: چند کیلومتر جلوتر لوله بزرگی را می توانید پیدا کنید که همیشه مقدار زیادی آب از آن خارج می شود ولی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. بالاخره بعد از حدود دو ساعت و نیم راه رفتن توانستیم خروجی پساب تصفیه خانه آب شیرین را با کمک یک کشاورز پیدا کنیم که به خبرنگار ما گفت: من زمین کشاورزی دارم و این مقدار آبی که الان از این لوله خارج می شود حدود ۶۰ لیتر بر ثانیه است و گاهی این میزان به ۱۰۰ لیتر هم می رسد.آنچه در این مشاهدات مهم به نظر می رسید و توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می کرد رها شدن پساب آب در مسیر رودخانه و جمع شدن حجم زیادی از آب در ادامه مسیر بود و جای این سوال را باقی می گذاشت که چرا با وضعیت موجود استان بلحاظ خشکسالی باید روزانه حجم زیادی از آب رهاسازی شود به امید جذب شدن در سفره های زیر زمینی؟ لازم به ذکر است که تصفیه خانه آب شرب بیرجند در شهریور ماه سال گذشته بصورت رسمی با حضور معاون اول رئیس جمهور به بهره برداری رسیده و از ابتدای آغاز بکار این پروژه نیز بیش از ۵۰ میلیارد تومان برای آن هزینه شده و قرار است سالانه بیش از ۹ میلیارد تومان برای نگهداری آن هزینه شود بنابراین مسئولان می توانستند از ابتدا برای استفاده از پساب آن نیز برنامه ریزی کنند. در ادامه خبرنگار ما نظر مسئولان را جویا شده است.
پساب تصفیه خانه آب شرب بیرجند۳۵ تا ۴۵ لیتر بر ثانیه است
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار ما میزان پساب تصفیه خانه آب شرب شهر بیرجند را ۳۵ تا ۴۵ لیتر بر ثانیه اعلام کرد و افزود : ما در صدد هستیم همزمان با توسعه تصفیه خانه طرح کاهش پساب را اجرایی کنیم .
اولویت ما انتقال آب از دشت مختاران به بیرجند است
امامی ادامه داد: در حال حاضر اولویت ما در آب منطقه ای انتقال آب از دشت مختاران به بیرجند است و تمرکز ما در این زمینه خواهد بود چرا که این پروژه دو سال زمان خواهد برد .
وی اظهار داشت : بعد از اتمام این پروژه طرح توسعه تصفیه‌خانه را در دستور کار قرار خواهیم داد که به زمان زیادی نیاز نخواهد داشت و همزمان طرح کاهش پساب را نیز اجرایی می‌کنیم که الان طرح مطالعاتی آن در حال انجام است .
برای واگذاری پساب تصفیه خانه بیرجند برنامه ای نداریم
وی تصریح کرد : در حال حاضر کشاورزان و متقاضیان زیادی درصدد هستند که این پساب به آنها واگذار شود اما ما برای واگذاری فعلا برنامه ای نداریم چرا که این اقدام اگر هم صورت گیرد موقتی خواهد بود و ممکن است در آینده این شبهه به وجود آید که این پساب دائمی است و کشاورز روی آن حساب باز کند .
پساب تصفیه خانه آب شرب بیرجند مشکلی ندارد
مدیر عامل آب منطقه ای استان با بیان اینکه توسعه کشاورزی در دشت ها مد نظر ما نیست، گفت :پساب تصفیه خانه مشکلی ندارد ولی ما واگذار نمی کنیم. امامی افزود :بدلیل افت کیفیت آب همین الان کشاورزی ما با آب بدتر از این انجام می شود. وی با تاکید بر اینکه پساب موجود بار میکروبی و آلودگی خاصی ندارد ، افزود : ما این آب را به مسیر رودخانه هدایت کرده ایم تا در عمق ۳ کیلومتر جذب زمین شده و وارد سفره شود
با اتصال تمامی واحدهای شهر به تصفیه خانه پساب ۸۰ تا ۹۰ لیتر بر ثانیه ای تولید خواهد شد
معاون بهره برداری شرکت آب و فاضلاب شهری خراسان‌جنوبی در این زمینه به خبرنگار ما گفت :بنا به اعلام شرکت آب منطقه ای اگر تمامی واحدهای شهر بیرجند در مدار تصفیه‌خانه قرار گیرند پساب آن ۸۰ تا ۹۰ لیتر بر ثانیه خواهد بود .
مخلوط شدن پساب تصفیه خانه آب شرب با فاضلاب
محمد نژاد افزود : با توجه به ملاحظات زیست محیطی و با توجه به طرح مشاور آب منطقه ای پساب تصفیه خانه فاضلاب با پساب تصفیه خانه آب شرب شهر بیرجند مختلط شده تا امکان دفع آب در محیط زیست وجود داشته باشد .وی ادامه داد:پساب تصفیه خانه ها باید ساماندهی شود تا پارامترهای لازم را برای جایگزینی مصارف کشاورزی داشته باشند.وی تصریح کرد: از طرف دیگر تغذیه آبخوان ها و سفره های زیرزمینی توسط پساب تصفیه خانه ها و حفاطت از منابع آب دارای اهمیت است.
هنوز اصل کار در پساب تصفیه خانه آب مشخص نیست
مدیر آب و خاک جهاد کشاورزی استان در پاسخ به این سوال که آیا برنامه ای برای استفاده از پساب تصفیه خانه آب شرب دارید گفت :هنوز اصل کار مشخص نیست و این که قرار است چه کاری با این پساب انجام شود .علی شفیعی افزود :تاکید ما این است که از پساب تصفیه خانه‌ها برای محصولاتی استفاده شود که در مرحله اول تا سوم به دست مردم نرسد و در حال حاضر سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان برای استفاده از پساب تصفیه خانه فاضلاب برنامه هایی را در دست اجرا دارد .
وی ادامه داد : اگر قرار باشد پساب تصفیه خانه ها بطور مستقیم برای محصولاتی که مصرف انسانی دارند مورد استفاده قرار گیرد هزینه کلانی را در پی خواهد داشت .
استفاده از پساب تصفیه خانه فاضلاب بیرجندبرای کشت ۲۰۰ هکتاری
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان نیز در گفت و گو با خبرنگار ما به برنامه های این مجموعه برای استفاده از پساب تصفیه خانه فاضلاب شهر بیرجند اشاره کرد و اظهار داشت : برای استفاده از پساب تصفیه خانه فاضلاب بیرجند ۲۰۰ هکتار زمین در قالب طرح ساماندهی و استفاده از پساب در نظر گرفته شده که امسال واگذار خواهد شد و برنامه اولیه ما زراعت چوب است .
اکبری ادامه داد : با این اقدام ۲۵ تا ۳۰ لیتر بر ثانیه از پساب تصفیه خانه به ما واگذار خواهد شد .
کیفیت پساب تصفیه خانه آب شرب بیرجند پایین است
وی در مورد استفاده از پساب تصفیه خانه آب شرب بیرجند اذعان داشت :Ec این پساب بالاست و کیفیت آب پایین است و نمی توان از آن برای کشاورز ی استفاده کرد .
وی ادامه داد:Ec این آب هزار است و این در حالی است که Ec آبی که ما استفاده می کنیم ۳ هزار است هر چند بخاطر افت کیفیت آب سفره های زیر زمینی ما آب با ای سی ۷ هزار را هم داریم .
وی اظهار داشت : پساب تصفیه خانه آب شرب باعث تخریب زمین کشاورزی می شود بنابراین ما فعلا برنامه ای برای استفاده از این آب نداریم .
رهاسازی غیر اصولی در طول مسیر خط انتقال پساب دیده نشده است
معاون فنی اداره حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی نیز در پاسخ به سوالات خبرنگار ما در مورد وضعیت پساب تصفیه‌خانه آب بیرجند اظهار داشت: بر اساس آخرین پایش های انجام شده پساب خروجی تصفیه خانه آب شرب شهر بیرجند از طریق خط انتقال به محل تصفیه خانه فاضلاب شهر بیرجند منتقل و در مجاورت تصفیه خانه فاضلاب شهر بیرجند تخلیه می گردد و رهاسازی غیر اصولی در طول مسیر خط انتقال مذکور مشاهده نگردیده است .
رعایت استانداردهای زیست محیطی جهت تخلیه پساب برعهده آب منطقه ای است
علی اله پور افزود: به رغم پایش و نظارت از سوی حفاظت محیط زیست ، مسئولیت انجام خود اظهاری در پایش پساب خروجی از تصفیه خانه و رعایت استانداردهای زیست محیطی جهت تخلیه به محیط های پذیرنده بر عهده شرکت آب منطقه ای استان می باشد که در این خصوص پیگیری های لازم صورت گرفته و شرکت مذکور موظف به رعایت ضوابط و استانداردهای حفاظت محیط زیست در خروجی از تصفیه خانه‌ها می باشد.
وی ادامه داد: به استناد بند ب ماده ۱۹۲ قانون برنامه پنجم توسعه کشور مجریان طرح های بزرگ تولیدی، عمرانی و خدماتی در استان موظف به نمونه برداری و اندازه گیری آلودگی و تخریب زیست محیطی بوده و نتایج را می بایست به اداره کل حفاظت محیط زیست استان ارائه نمایند.وی تاکید کرد : همچنین تصفیه خانه های مذکور قابلیت نصب و راه اندازی سامانه (سیستم )پایش لحظه ای و مداوم را دارند و لذا اجرای سیستم مذکور بر روی تصفیه خانه مورد تاکید این اداره کل می باشد.
