دیروز، آسمان خراسان جنوبی رنگی ملکوتی به خود گرفت؛ رنگی از جنس ایثار، شرف و وفاداری. این سرزمین پهناور، میزبان شش شهید گمنامی شد که دههها پیش در دل باتلاقهای فکه و اروند، در عملیاتهای خیبر و کربلای پنج، قامت خود را تا آسمان بلند کردند و نامشان را به خاک سپردند تا ایران بماند.
فرودگاه بینالمللی شهید کاوه، صبحی متفاوت را نفس کشید. سکوت معمول باند پرواز، با نوای صلوات و اشکهای فروخورده شکست. تابوتهای سبز و سرخ، آرام و باوقار پایین آورده میشدند؛ گویی شش ستاره از آسمان جدا شده و دوباره بر دستان مردم این استان فرود آمدهاند. هیچکس نمیدانست نامشان چیست؟ اهل کدام کوچه و فرزند مادرند؟ اما همه میدانستند که سهم آنها از دنیا، قطعهای خاک و مزاری بینام بود و سهم مردم از آنها، امنیت و آرامش امروز. جمعیت موج میزد؛ مادران شهدا، جانبازان، رزمندگان و خانوادههایی که کودکانشان نخستینبار بود با چشمان حیران، تابوتهایی را میدیدند که بوی تاریخ میداد. نوجوانانی با پرچمهای یا زهرا(س)، دانشجویانی با چشمهای نمناک و مردمانی که سالهاست با شنیدن نام شهید، قلبشان نرم میشود. حضور نسل تازهنفس، حال و هوای مراسم را عوض کرده بود؛ نسلی که جنگ را ندیده اما روایتش را از سطرهای کتاب و نگاه پدران خود آموخته و امروز آمده بود سهمی از این وداع ببرد.
خودروهای حامل پیکرها آرام به سمت شهر حرکت کردند؛ از میان موج صلوات و نغمههای نوحه، از میان دستهایی که به رسم احترام بالا میرفت و از میان اشکهایی که در آفتاب صبحگاهی میدرخشید. بیرجند فقط میزبان شهدا نبود؛ میزبان ایمان و دلتنگی و وفاداری بود. اینجا دیار شهداست؛ سرزمینی که هر بار ستارهای بر شانهاش مینشیند، قامتش را صافتر میکند. مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس خراسان جنوبی، در حاشیه استقبال گفت: «استان متبرک به قدوم شهداست. این پیکرهای مطهر سند زنده حقانیت راهی هستند که ملت ایران انتخاب کرده است.» سرهنگ پاسدار غلامرضا فلاحی تاکید کرد: امنیت امروز کشور، میراث خون پاک همین جوانانی است که روزی بیادعا به جبهه رفتند و بینام از آن بازگشتند. به گفته او، خراسان جنوبی از امروز وارد مسیر تشییعی میشود که در سه محور اصلی جریان خواهد داشت: محور نخست از قاین تا نهبندان و سپس مرکز استان؛ محور دوم از سرایان، فردوس، بشرویه، عشقآباد، طبس و خوسف؛ و محور سوم، آیینهای ویژهای که در خود بیرجند برگزار خواهد شد.
این مسیرها نه فقط مسیر عبور خودروهای تشییع است؛ مسیر مرور خاطراتی است که نسلهای مختلف این سرزمین با مفهوم «شهید گمنام» داشتهاند؛ خاطراتی آمیخته از غربت، عزت و عشق بیقید و شرط به وطن.
در روز شهادت حضرت زهرا(س)، دو پیکر از این شهدا در بیرجند آرام میگیرند: یکی در مرکز توانبخشی حضرت علیاکبر(ع) در منطقه معصومیه، و دیگری در بوستان کنار مسجد حضرت رقیه(س) در الهیه. چهار پیکر دیگر برای خاکسپاری به تهران بازخواهد گشت؛ اما ردّ قدمهایشان در کوچهپسکوچههای خراسان جنوبی باقی میماند.
سرهنگ فلاحی یادآور شد که تاکنون ۵۷ یادمان شهید گمنام در استان ساخته شده و ۱۴ یادمان دیگر در حال تکمیل است. او توضیح داد: سیاست جدید ستاد مرکزی تدفین شهدای گمنام، دفن پیکرها را تنها در مناطقی مجاز میداند که یادمان آنها حداقل ۷۰ درصد پیشرفت داشته باشد و جمعیت منطقه به حد معین رسیده باشد.
اما میان همه این آمارها، آنچه امروز فرودگاه بیرجند را به نقطهای متفاوت بدل کرد، نه تعداد یادمانها بود و نه مسیرهای تشییع. آنچه این روز را ثبت کرد، لحظه فرود آمدن شش قهرمان بینام بود؛ قهرمانانی که پس از سالها غربت، دوباره روی شانههای مردم درخشیدند. خراسان جنوبی نه فقط میزبان شش شهید؛ میزبان تاریخ بود. میزبان نسلی که جنگ را ندیده اما احترام به خون شهدا را خوب میشناسد. میزبان اشکی که از عمق ایمان برمیجوشید. و میزبان قلبهایی که آرام زیر لب میگفتند: «خوش آمدید قهرمانان… دیر آمدید، اما آغوش این مردم همیشه برای شما باز بود.»
وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی