وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی
یزد، شهری که هر آجرش بوی تاریخ می‌دهد، میزبان دومین اجلاسیه مجمع شهرهای تاریخی ایران بود؛ رویدادی که علاوه بر گفت‌وگوهای تخصصی و تصمیم‌گیری‌های مهم، یک خبر خوش برای خراسان جنوبی به همراه داشت: شهر بشرویه با اکثریت آرای اعضا، به‌طور رسمی به مجمع شهرهای تاریخی ایران پیوست.
این تصمیم شاید در نگاه اول یک خبر اداری ساده به‌نظر برسد، اما پشت آن لایه‌های عمیق‌تری از معنا و آینده نهفته است؛ لایه‌هایی که برای شهری مانند بشرویه_ با معماری اصیل کویری، پیشینه تاریخی پررنگ و فرهنگی که نسل‌ها آن را زنده نگه داشته‌اند_حکم یک فرصت ملی و یک سکوی تازه برای دیده‌شدن دارد.
مسیری که طی شد
ماجرای ورود بشرویه به این مجمع از فروردین‌ماه همین سال آغاز شد. شهرداری بشرویه با هدف معرفی ظرفیت‌های تاریخی و گردشگری و با درک اهمیت شبکه‌سازی میان شهرهای تاریخی کشور، فرآیند نام‌نویسی و ارسال مدارک را آغاز کرد. این مدارک شامل مستندات هویتی، شاخص‌های معماری، اسناد بافت تاریخی، پروژه‌های مرمتی و ظرفیت‌های گردشگری بود؛ پرونده‌ای که نمایی روشن از گذشته و حال بشرویه را روی میز هیئت‌رئیسه قرار داد.
هیئت‌رئیسه پس از چند مرحله بررسی، ارزیابی و تطبیق شاخص‌ها، این درخواست را واجد شرایط دانست و ارائه آن در اجلاسیه دوم را به رأی اعضا گذاشت. در نهایت، رأی‌گیری با نتیجه‌ای مثبت همراه شد و بشرویه در جمع رسمی شهرهای تاریخی ایران پذیرفته شد.
تصمیمی که آینده می‌سازد
اجلاس یزد تنها یک نشست رسمی نبود. شهرداران، اعضای شوراهای اسلامی، کارشناسان وزارت کشور و فعالان حوزه میراث در فضایی پر از گفت‌وگوهای تخصصی گرد هم آمده بودند؛ دغدغه‌ها مشترک بود: حفاظت از بافت‌های کهن، هویت معماری ایرانی-اسلامی، گردشگری فرهنگی و ضرورت همکاری میان‌شهری.
در این فضا، ورود بشرویه یک نگاه تازه را وارد جمع می‌کرد؛ نگاه شهری که هنوز بکر است، هنوز ظرفیت‌های دیده‌نشده دارد و هنوز بسیاری از بناهای خشتی، بادگیرها، ساباط‌ها و کوچه‌هایش روایت‌گر زندگی آرام در دل کویرند.
شهردار بشرویه در حاشیه این رویداد گفت:«شهر بشرویه با پیشینه‌ای غنی از تاریخ، معماری اصیل کویری و مردمی فرهنگ‌دوست، شایستگی حضور در جمع شهرهای تاریخی کشور را دارد. این عضویت فرصت مناسبی برای تبادل تجربیات با دیگر شهرهای تاریخی و جلب حمایت‌های ملی در زمینه مرمت، احیا و معرفی آثار تاریخی خواهد بود.»
این جمله، عصاره مسیری است که بشرویه می‌خواهد طی کند: از تلاش برای حفظ آنچه دارد تا باز کردن مسیرهایی تازه برای معرفی‌اش به ایران و جهان.
از حمایت ملی تا جریان گردشگری
عضویت در مجمع برای بشرویه تنها یک عنوان نیست، بلکه مجموعه‌ای از فرصت‌ها را فعال می‌کند به عنوان مثال حضور در طرح‌های مرمتی و حفاظتی ملی، چون شهرهای عضو امکان مشارکت در پروژه‌های مشترک مرمتی، دریافت کمک فنی و بهره‌مندی از تجربیات کارشناسان ملی را پیدا می‌کنند.
شبکه‌سازی میان‌شهری ، فرصتی دیگر است، بشرویه حالا در کنار شهرهایی قرار می‌گیرد که سال‌هاست مسیر حفاظت از میراث را پیموده‌اند. این ارتباط‌ها می‌تواند پایه‌ای برای انتقال تجربه، طرح‌های مشترک و برنامه‌های مشترک گردشگری باشد. این عضویت شرایط دیده‌شدن در سطح ملی را فراهم می کند، هر شهر تاریخی که وارد مجمع می‌شود، در سطح رسانه‌ای و اداری«بازتعریف» می‌شود. این بازتعریف، در جذب سرمایه‌گذار، گردشگر و حتی حمایت‌های دولتی اثر مستقیم دارد. توسعه گردشگری پایدار هم می تواند از پیامدهای این عضویت باشد؛ برای شهری کویری که هنوز در بسیاری از نقشه‌های گردشگری کشور کمتر دیده شده، این عضویت می‌تواند حکم نقطه آغاز باشد.
حلقه‌ای برای نجات گذشته
این مجمع با هدف هم‌افزایی، ارتقای دانش مدیریت شهری و حمایت از هویت شهرهای تاریخی تشکیل شده است. نقش آن تنها مشورتی نیست؛ بلکه جایگاهی برای تصمیم‌سازی، سیاست‌گذاری و جهت‌دهی به برنامه‌های حفاظتی است.
برای شهری مانند بشرویه که بخش مهمی از هویت خود را در معماری سنتی و فرهنگ بومی حفظ کرده، عضویت در چنین ساختاری می‌تواند نقشی حیاتی ایفا کند؛ از آموزش و انتقال تجربه گرفته تا معرفی ظرفیت‌های معماری کویری در سطح ملی.
یزد؛ دروازه‌ای به آینده
یزد _نخستین شهر جهانی ایران_ میزبان اجلاسیه دوم بود. این انتخاب نمادین، موجب شد شرکت‌کنندگان در میان بادگیرها و ساباط‌های یزد، بهتر و ملموس‌تر درباره آینده شهرهای تاریخی تصمیم بگیرند. در پایان اجلاس، شهرداری و شورای اسلامی بشرویه از دبیرخانه مجمع و میزبان رویداد تشکر کردند و ابراز امیدواری نمودند که این تعاملات زمینه‌ساز همکاری‌های مؤثرتر میان شهرهای تاریخی کشور شود.
این امید، تنها یک جمله نیست؛ بلکه مقدمه‌ای است برای سال‌هایی که می‌تواند مسیر توسعه بشرویه را دگرگون کند؛ سال‌هایی که شاید در آن بشرویه نه‌فقط به‌عنوان یک شهر تاریخی در خراسان جنوبی، بلکه به‌عنوان یک مقصد ملی در گردشگری فرهنگی شناخته شود.
و اکنون…
بشرویه در آستانه فصلی تازه ایستاده است؛ فصلی که اگر درست نوشته شود، می‌تواند آینده این شهر کویری را به یکی از روشن‌ترین روایت‌های میراث فرهنگی ایران تبدیل کند.
