علی اکبر لبافی عصر چهارشنبه در نشست دبیرخانه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی که به صورت برخط با دبیرخانه شوراهای گفت‌وگوی خراسان شمالی، خراسان جنوبی، گلستان و سیستان و بلوچستان در اتاق بازرگانی مشهد برگزار شد، به تشریح چگونگی استفاده از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور برای جذب سرمایه گذاری خارجی با هدف بسترسازی برای تسهیلگری، تعریف مشوق های لازم و همچنین بررسی پیشنهادات در اصلاح قوانین و مقررات موجود پرداخت.

وی گفت: خراسان رضوی تاکنون پیگیریهایی برای جذب سرمایه ایرانیان مقیم خارج از کشور انجام داده و درصدد برآمده است تا با دستگاه های متولی و استانهای شرق کشور همفکری و همراهی لازم را داشته باشد تا اینکه راه چگونگی استفاده از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور در حوزه سرمایه گذاری احصا شود، تاکنون نیز در بحث اصلاح قوانین و مقررات و نیز ارایه پیشنهادات برای دسترسی به ایرانیان و هم استانی های خارج از کشور به نتایج خوبی دست یافته ایم.

وی خاطر نشان کرد: در نشست رئیس اتاق بازرگانی ایران با تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر این مهم تاکید شد که روش ها و فرایند اجرا شامل دسترسی به اطلاعات محل استقرار ایرانیان و سپس نقشه اجرایی و وظیفه هر یک از دستگاهها مشخص شود.

رییس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی گفت: طبق آمار دبیرخانه شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور در سال گذشته، حدود چهار میلیون نفر از ایرانیان خارج از کشور ساکن در قاره های مختلف شناسایی شدند که حدود یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر از این تعداد معادل ۵۰ درصد در قاره امریکا و ۲۹ درصد در قاره اروپا ساکن هستند، ۵۵۷ نفر نیز در کشورهای عربی و آسیایی زندگی می کنند.

لبافی اظهار داشت:سرمایه گذاری خارجی بسیار مهم است. ایرانیان خارج از کشور منابع زیادی دارند و می توان از طریق تشکیل بانک اطلاعاتی، بسترسازی دولت و ارتباط گیری بازرگانان ساکن در ایران با آنان زمینه را برای جذب سرمایه در داخل کشور فراهم کرد، البته نکته اینجاست که باید پروژه های قابل دفاع نیز برای جذب این سرمایه ها ارائه کرد.

وی اضافه کرد: در ایران، قانون تشویق و حمایت سرمایه گذاری خارجی در سال ۱۳۸۱ مصوب شد اما با وجود قوانین حمایتی و سیاستگزاری ها، اتفاق خاصی در این دوران رخ نداده است،  البته در سالهای گذشته مشوقهای سرمایه گذاری بررسی شد که با پیگیری شورای گفتگوی استان، عدد سرمایه مورد نیاز برای برخورداری از مشوق های ایرانی از ۵۰۰ هزار دلار به ۲۵۰ هزار دلار رسید، این در حالی است که ترکیه ۱۰۰ هزار دلار سرمایه گذاری را ملاک ارائه مشوق ها قرار داده است.

رییس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی با اشاره به مشکلات در خصوص جذب سرمایه ایرانیان خارج از کشور اشاره کرد و گفت : با محدودیت ناشی از محرمانه بودن اطلاعات ایرانیان خارج از کشور مواجه هستیم، در حوزه رایزنان بازرگانی خارج از کشور نیز افرادی که بتوانند ارتباطات را پیگیری نمایند، باید با هماهنگی اتاقهای بازرگانی و بخش خصوصی انتخاب شوند که این اتفاق به ندرت رخ می دهد، لذا شاید بهترین راه حل ایجاد دفاتر جذب و حمایت از سرمایه گذاری در کشورهای هدف باشد که این موضوع تاکنون محقق نشده است.

وی اظهار داشت: کاهش سرمایه مورد نیاز برای برخورداری از مشوق های سرمایه گذاری در ایران از ۲۵۰ هزار دلار به ۱۰۰ هزار دلار یکی از پیشنهادات ما در بحث جذب سرمایه خارجی، ضرورت ایجاد دفاتر جذب سرمایه گذاری در سفارتخانه های ایران در کشورهای هدف و تعیین رایزن سرمایه گذاری به منظور معرفی فرصتهای سرمایه گذاری ایران به اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی از جمله پیشنهادات ما برای جذب سرمایه ایرانیان خارج از کشور است.

لبافی ادامه داد: اصل موضوع استفاده از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور مورد تاکید همه استانها است اما در این خصوص الزاماتی باید فراهم شود، در حوزه اصلاح قوانین و مقررات لازم است قوانین مخل در این حوزه را استخراج و پیشنهاد شود.

رییس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی گفت: ایجاد بانک اطلاعاتی از خارج نشینان استان های شرقی و نحوه برقراری ارتباط با ایرانیان خارج از کشور است که به صورت غیررسمی از طریق نخبگان و تجار می توان در این زمینه اقدام کرد، ما در خراسان رضوی توانستیم اطلاعات ۵۰ تن از خراسانی های مقیم خارج را شناسایی کنیم و اطلاعات آنها را به دست آوریم و در حال رایزنی برای برقراری ارتباط با آنها هستیم.

لبافی تصریح کرد: موضوع انتقال سوابق بیمه خارج نشینان به داخل کشور یکی از موضوعات مدنظر این افراد است. آنها تمایل به بازگشت به داخل کشور دارند اما با بازگشت به ایران، باید از سوابق بیمه ای خود صرف نظر کند؛ حال آنکه در اغلب کشورهای دنیا امکان انتقال سابقه بیمه وجود دارد و دو کشور با یکدیگر در این زمینه تعامل می کنند، دسترسی زیادی به بسیاری از ایرانیان مقیم خارج از کشور نداریم و باید راهکارهای لازم برای برقراری ارتباط با این افراد در قالب یک برنامه از سوی استان های شرقی تعریف شود و از همه مهمتر، دستگاه های مختلف در این زمینه توجیه شوند تا به ما کمک نمایند.

وی اضافه کرد: یکی از ایرادات موجود، بحث حفظ شخصیت سرمایه گذار در فرایند جذب سرمایه است، باید همه امور سرمایه‌گذار در درون استان صورت پذیرد و نیازی به پیگیری مدام از پایتخت نباشد، بحث نظام تامین مالی کارآمد نیز بسیار مهم است و باید در این خصوص راهکارها و پیگیری های لازم را داشته باشیم.

لزوم برقراری امنیت سرمایه گذاری در کشور

رئیس اتاق بازرگانی خراسان شمالی نیز در این نشست با تاکید بر لزوم برقراری امنیت سرمایه گذاری در کشور در راستای جذب سرمایه ایرانیان خارج از کشور گفت: وقتی سرمایه گذاران داخلی با مشکلات زیادی در حوزه بوروکراسی اداری و مسائل بانکی و غیره دست و پنجه نرم می‌کنند، نمی توان امیدی به جذب سرمایه ایرانیان خارج از کشور داشت؛ زیرا آنان وضعیت داخل ایران را رصد می نمایند و تا زمانی که اطمینان حاصل نکنند، اقدام به سرمایه گذاری نمی کنند.

سعید پورآبادی افزود: در این زمینه با برخی از ایرانیان مقیم خارج از کشور صحبت کرده ایم اما آنها تمایلی به این کار ندارند، لذا اطمینان از امنیت سرمایه گذاری بسیار مهم است.

رئیس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان گلستان نیز در این نشست بر لزوم برقراری دیپلماسی قدرتمند در خارج از کشور و نیز انتخاب رایزنان بازرگانی از بخش خصوصی تاکید کرد و گفت: عدم ثبات در قوانین و مقررات و عدم کارایی نظام مالیاتی و بانکی و تامین اجتماعی برخی از موانع در جذب سرمایه ایرانیان مقیم خارج است. در وهله نخست باید کشورهای هدف را در جذب سرمایه ایرانیان شناسایی نماییم و سپس، ظرفیت استانهای شرقی را مشخص کنیم تا هدف گذاری در راستای جذب سرمایه این افراد مشخص گردد.

عزیزم احمد دهباشی اظهار داشت: بهتر است ابتدا بر جذب سرمایه از کشورهای همسایه تمرکز نمود و در مرحله دوم با همکاری اتاق های بازرگانی و دستگاه های متولی، حوزه کار را گسترش دهیم و به سمت کشورهای حوزه خلیج فارس و سپس دیگر قاره ها برویم.

رئیس اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: اگر می خواهیم جمعیت توریست خارجی را افزایش دهیم و تولید را با هدف تامین نیاز این افراد بالا ببریم، باید به مناطق آزاد تجاری تاکید کنیم، ما به منطقه آزاد خواف در استان خراسان رضوی نیاز داریم.

محمدعلی امیرفخریان افزود: در زمینه جذب سرمایه خارجی و سرمایه ایرانیان مقیم خارج از کشور می توان پیشنهادات را به دو دسته کلان و بلندمدت و کوتاه مدت تقسیم نمود. در سطح خرد در استانها می توان برخی اقدامات را انجام داد. سرمایه گذاری در خصوص ظرفیت استانها و تولید اقلام مورد نیاز گردشگران نیز مساله مهمی است. همچنین باید به انتخاب رایزنان در کشورهای هدف توجه نماییم.

وی تاکید کرد: باید فهرست فرصت های سرمایه گذاری استان ها را تهیه نماییم و در اختیار وزارت خارجه قرار دهیم تا به زبان های مختلف ترجمه گردد. همچنین برگزاری نمایشگاهی با پذیرش ایرانیان مقیم خارج از کشور و علاقمند به سرمایه گذاری می تواند در این زمینه موثر باشد.

گروه ایرنا زندگی – دو سه سالی می‌شد که با هم همکار بودند. پسر خوب و نجیبی به نظر می‌رسید و از هر لحاظ برایش جذاب بود. احساس می‌کرد نیمه گمشده و مرد رویاهایش را پیدا کرده است. تلاش کرده بود به شکل غیر مستقیم نظرش را به خود جلب کند اما انگار تلاش‌هایش موفق نبود و این همکار آقا به رغم داشتن شرایط، انگار برنامه‌ای برای ازدواج نداشت. در بین همکاران و آشنایان هم کسی آنقدر برایش قابل اعتماد نبود که حرف دلش را به او بزند و او را واسطه علاقه‌اش به مردی کند که او را دوست می‌داشت. از طرفی هم دلش نمی‌خواست دست روی دست بگذارد تا مرد رویایی‌اش برای ازدواج با کس دیگری اقدام کند. باید کاری می‌کرد و به همین خاطر گزینه‌های مختلف را پیش رو گذاشت. راهکار دیگری باقی نمانده بود؛ تنها چاره این بود که سنت شکنی کرده و از همکارش خواستگاری کند! اما شرع و عرف در این باره چه نظری داشتند؟

نه فقط در ایران که در اغلب کشورهای دنیا و فرهنگ های گوناگون این مرد است که از زن خواستگاری می‌کند و در کمتر فرهنگ و جامعه‌ای خواستگاری زنان از مردان مرسوم است. اما این سنت عرفی بارها توسط برخی از زنان و دختران شکسته شده و بر خلاف رویکرد رایج این زنان و دختران به سراغ مرد مورد علاقه خود رفته و تصمیم گرفتند پیش از آن که انتخاب شوند، خودشان انتخاب کنند. این تفکر در بین نسل‌های جدید یعنی دهه هفتادی ها و دهه هشتادی ها رایج‌تر است. اما همچنان روند رایج خواستگاری و تشکیل خانواده بر مبنای خواستگاری مرد از زن استوار است و کمتر دختری راضی می‌شود به سراغ پسر مورد علاقه اش رفته و از او خواستگاری کند و با عنایت به فرهنگ غالب جامعه و عرف رایج، تبعات احتمالی این خواستگاری را بپذیرد. اما شرع در این باره چه نظری دارد و آیا خواستگاری دختر از پسر در شرع هم مشکل و مانعی دارد یا خیر ؟

*** خواستگاری زن از مرد در صدر اسلام

وقتی به سراغ آیات و روایات اسلامی می‌رویم متوجه می‌شویم که در هیچ کجای دین اسلام و روایات و آیات الهی خواستگاری زن از مرد تقبیح نشده و حتی طرح پیشنهاد ازدواج از طرف زن به مرد در تاریخ اسلام بی‌سابقه نیست!

معروفترین خواستگاری زن از مرد در تاریخ اسلام هم مربوط به خواستگاری حضرت خدیجه (س) از پیامبر عظیم‌الشان اسلام است. حضرت خدیجه با وقوف به اخلاق شایسته و ایمان حضرت رسول اکرم (ص)، به آن بزرگوار پیشنهاد ازدواج دادند و حضرت محمد (ص) هم که حضرت خدیجه را زنی پاکدامن و بزرگوار دیدند با از این پیشنهاد استقبال کردند و ثمره این ازدواج مبارک هم شجره طیبه کوثر و امامت و ولایت بود. مهم‌ترین نکته در این خواستگاری و ازدواج اما ویژگی های حضرت رسول (ص) بود. در واقع حضرت خدیجه (س) می‌دانستند پیامبر اکرم (ص) فردی با شخصیت و برخوردار از اخلاق حسنه و منشی نیکو است. اما اگر فردی عادی در مقابل ایشان قرار داشت ممکن بود این خواستگاری  موجب تحقیر وی شود.

*** مانع شرعی برای خواستگاری زن از مرد نداریم

اقدام به خواستگاری از سوی دختر هیچ منع شرعی ندارد. در صیغه عقد، درخواست ازدواج از جانب زن و پذیرش آن از طرف مرد است و از نظر حکم اسلامی خواستگاری زن حرام نیست بلکه خواستگاری مرد از زن سنت و عرف جامعه است. خواستگاری دختر از پسر از منظر شرعی تنها یک شرط دارد و آن اذن پدر دختر است و باید دختر پیش از خواستگاری رضایت پدرش را جلب کرده باشد.

استاد شهید مرتضی مطهری در کتاب نظام حقوق زن اسلام، فلسفه خواستگار مرد از زن را اینگونه توجیه می‌کنند:«طبیعت، مرد را مظهر طلب و عشق و تقاضا آفریده است و زن را مظهر مطلوب بودن و معشوق بودن، طبیعت زن را گل و مرد را بلبل، زن را شمع و مرد را پروانه قرار داده است».

به باور استاد مطهری این یکی از تدابیر حکیمانه و شاهکارهای خلقت است که در غریزه مرد نیاز و طلب و در غریزه زن ناز و جلوه قرار داده است. خلاف حیثیت و احترام زن است‌که به دنبال مرد بدود، برای مرد قابل تحمل است که از زنی خواستگاری کند و جواب رد بشنود و آن‌گاه از زن دیگری خواستگاری کند و جواب رد بشنود تا بالاخره زنی رضایت خود را به همسری با او اعلام کند.

برای زن که می‌خواهد محبوب و معشوق و مورد پرستش باشد و از قلب مرد سر در آورد تا بر سراسر وجود او حکومت کند، قابل تحمل و موافق غریزه نیست که مردی را به همسری خود دعوت کند و احیاناً جواب رد بشنود و سراغ مرد دیگری برود.

*** از قدرت نه شنیدن تا تصمیم‌گیری های احساسی!

محسن نصری جامعه شناس و کارشناس مسائل مذهبی درباره چرایی عرف شدن خواستگاری مرد از زن  می‌گوید:« اگرچه در جامعه ما و بسیاری از کشورهای دنیا پیشنهاد ازدواج از سوی مرد مطرح می‌شود نه زن اما خواستگاری زن از مرد هم امر خلاف شرعی نیست. با وجود این متداول شدن خواستگاری مرد از زن دلایل متعددی دارد. نخستین دلیل اینکه پاسخ نه شنیدن برای آقا از خانم راحت‌تر است. زن به دلیل حساسیت ها و ظرافتهای روحی‌اش نه شنیدن و شکست در خواستگاری برایش سخت است و به همین دلیل می‌گویند بهتر است آقا که تحمل بیشتری در این زمینه دارد برای خواستگاری پیش قدم شود. نکته دوم اینکه جایگاه، موقیعت و ارزش زن در جامعه است. به همین دلیل هم برای حفظ این ارزش و جایگاه خواستگاری از سوی مرد صورت می‌گیرد.»

بنا به تاکید نصری در کنار تمام این ها زنان به دلیل روحیه لطیف و مهربانی ممکن است تصمیمات شان بیشتر احساسی باشد و به واسطه غلبه احساسات نتوانند خواستگاری دقیق و درستی داشته باشند. به همین دلیل هم امر متداول در تمام کشورها و جوامع این است که آقایان به خواستگاری خانم ها بروند و این مخصوص کشور ما یا برای مسلمانان نیست و در تمام ادیان و جوامع روال کلی بر مبنای خواستگاری مرد از زن گذاشته شده است.

*** ترجیح خواستگاری شدن به خواستگاری کردن

اگر خانمی به خواستگاری آقا برود با عنایت به عرف رایج در جامعه آیا ممکن است برای خانم تبعات اجتماعی به بار بیاورد؟

نصری در پاسخ به این سوال می گوید:« با توجه به اینکه این مسئله فرهنگ نهفته در جامعه ماست و طبیعتا خلاف این در فرهنگ جامعه ما و بین مردم ما این کار ناهنجاری محسوب می شود.»

این جامعه شناس در پاسخ به اینکه به نظر می‌رسد در بین نسلهای مختلف دختران در رابطه با این موضوع نگاه متفاوتی وجود داشته باشد اینگونه پاسخ می‌دهد:« تفاوت بین نسل ها وجود دارد اما یک اصول ثابتی در خلقت زن و مرد هست که زمان و مکان نمی‌شناسد. لطافت و احساساتی بودن در همه خانم های دنیا وجود دارد و مخصوص خانم های ایرانی نیست و همه نسل های زنان همین خصوصیات را دارند. همچنین اینکه باید شان و شخصیت و احترام زن بیشتر رعایت شود یک اصلی است که در تمام دنیا پذیرفته‌اند و زمان و مکان خاصی ندارد. اگرچه خانم های دوران ما با عنایت به تحصیلات و پیشرفت هایی که دارند و همچنین نگاه جامعه به آنان با گذشته بسیار متفاوت شده است . اما این روحیه و تفکر و احساس موجب می‌شود تا خود خانم‌ها راغب باشند از آنها خواستگاری شود و خودشان به خواستگاری نروند فرقی هم نمی‌کند تحصیلات عالیه داشته باشند یا تحصیلات معمولی ولی به  هر حال خانم‌ها هم ترجیح می‌دهند آقایان از آنها خواستگاری کنند.

*** واسطه‌گری ازدواج راهکاری پسندیده و ارزشمند

در حال حاضر حدود ۱۳ میلیون جوان در حال عبور از سن مناسب ازدوج هستند و آمار ازدواج هر سال کمتر از سال قبل می‌شود. در این میان باید فکری کرد. شاید واسطه‌گری در ازدواج بتواند این گره کور را بگشاید. نصری در این باره می‌گوید:« اینکه افرادی به ازدواج جوانان و آشنایی آنها کمک کنند از نظر اسلامی هم بسیار پسندیده است.»

***خطر تجرد قطعی جدی است

از نگاه این جامعه‌شناس اگرچه سبک های خواستگاری و ازدواج با گذشته فرق کرده اما هنوز هم با روش‌های جدید که وجود دارد و با ارتباطات و تعاملات جدیدی اینکه کسی برای آشنایی و ازدواج دختر و پسری واسطه شده و برای برقراری ارتباط میان آنها تلاش کند، قطعا یکی از عبادت‌ها و ارزش‌های بزرگ است. نصری تاکید می‌کند:« ما امروز با معضل سن ازدواج مواجهیم و ممکن است افرادی به خصوص از میان خانم ها با بالا رفتن سن به سمت تجرد قطعی بروند و در این شرایط واسطه‌گری در ازدواج  کار بزرگ، معنوی و ارزشمندی است.»

به باور این جامعه‌شناس فارغ از اینکه آشنایی معرفی دختر و پسر به یکدیگر با چه روشی باشد آنچه اهمیت دارد ورود خانواده‌ها به این عرصه و تحقیق و شناخت طرفین از یکدیگر است که می‌تواند به یک ازدواج منطقی و ماندگار منجر شود.

انتهای پیام/