به گزارش ایرنا توسعه فناوری اطلاعات و بازار گرم گوشی های پیشرفته، انواع و اقسام بازهای رایانه ای مخرب، ورود انواع مختلف روانگردان ها و افزایش روزافزون گرایش نوجوانان و جوانان به مواد مخدر صنعتی از جمله تهدیدات جدی است که رفع آنها عزم ملی و مشارکت اجتماعی را می طلبد.

در این میان یکی از مواد مخدری که به راحتی در دسترس قرار گرفته به گونه ای که هر فردی می تواند آن را در خانه بکارد و از این طریق بسیاری از نوجوانان و جوانان این مرز و بوم را به سرابی فریبنده سوق دهد، ماده مخدر «گل» است.

مصرف این ماده مخدر در باور عمومی کم خطرتر از حشیش و ماری جوانا معرفی شده در حالی که می‌تواند آنقدر خطرناک باشد که با یک بار مصرف، فرد معتاد شود زیرا به طور مستقیم بخش‌های مسئول آرامش بخشی را در مغز فلج کرده و خود جایگزین آن می‌شود؛ بنابراین با مصرف کردن «گل»، فرد دچار اظطراب شدید، بیقراری، وحشت زدگی و تپش قلب شدید می‌شود.

به گفته کارشناسان و روانشناسانی که در حوزه مواد مخدر فعالیت می کنند، «گل» دومین ماده مخدر مصرفی در کشور به شمار می رود. یکی از دلایل مصرف بی رویه این ماده، ناآگاهی است چرا که بسیاری از جوانان براین باور غلط استوار هستند که مصرف گل اعتیاد آور نیست و هیچ گونه عوارضی در مصرف کنندگان برجای نمی گذارد در حالی که این تفکر غلطی است و تجربه عکس آن را نشان داده است.

جوانان نمی دانند که برای ترک این ماده مخدر باید چه راه طولانی را طی کنند در حالی که بسیاری از کارشناسان و روانشناسان براین باورند که کمتر مصرف کننده «گل» توانسته این ماده مخدر را برای همیشه ترک کند به همین دلیل مصرف کنندگان باید زیر نظر یک روانپزشک متحبر درمان شوند زیرا مواد شیمیایی موجود در «گل» تاثیر عمیقی بر مغز انسان می گذارد و درمان قطعی افراد بسیار زمان بر خواهد بود.

آیا مصرف «گل» کم خطر است؟

بسیاری از افراد مصرف کننده براین باورند که مصرف «گل» خطرات کمتری نسبت به مصرف سایر مواد مخدر دارد این در حالی است که «گل» در واقع ماری جوانای تغییر یافته است که از قسمت‌ های مختلف گیاه شاهدانه بدست می آید و دارای حداقل ۲۴ درصد ماده مخدر تتراهیدروکانابینول است در حالی که ماری جوانا دارای کمتر از هشت درصد این ماده شیمیایی است.

فروشندگان مواد مخدر برای سود بیشتر، برای ماری جوانا نام جدید و وسوسه کننده‌ای انتخاب کرده‌اند تا جوان‌ها را به سمت این ماده بکشانند؛ سودجویان فکر می‌کنند اگر به جای ماری جوانا از کلماتی مانند «گل» استفاده کنند، تمایل مصرف‌کنندگان برای دنبال کردن این ماده بسیار خطرناک، بیشتر می‌شود که متاسفانه در واقعیت هم این چنین است.

از بخش‌های مختلف گیاه شاهدانه، تخم شاهدانه و الیاف شاهدانه و سایکواکتیوهایی مثل حشیش و ماری جوانا تهیه می شود. مواد اصلی روان‌گردان موجود در شاهدانه و فراورده‌های آن مثل ماری‌جوانا و حشیش را کانابینوئید می‌نامند که اصلی‌ترین آن تی.اچ. سی (تتراهیدروکانابینول) است.

در فرهنگ عامه ماری جوانا علف یا «گل» نامیده می شود که از سر گل و برگ‌های جوان گیاه مونث شاه‌دانه بدست می‌آید در حالی که حشیش که از دیگر مشتقات شاهدانه است، ماده‌ای جامد اما بسیار نرم است که از صمغِ گیاه مونث شاهدانه بدست می‌آید. حشیش اثراتی مشابه ماری جوانا (علف، کانابیس، شاهدانه، گل) دارد.

ماری جوانا یا همان «گل»، دارای ۴۸۳ ترکیب شیمیایی است که عمده اثرات حاصل از مصرف ماری جوانا و به‌طور کلی همه محصولات گیاه شاهدانه به ۶۴ نوع کانابینوئید موجود در این گیاه بازمی‌گردد. در میان کانابینوئیدها «تی اچ سی» (تتراهیدروکانابینول) و «سی بی دی» (کانابیدیول)  مهم‌ترین نقش را در ایجاد اثرات آن ایفا می‌کنند.

«سی دبی دی یا کانابینونیدها ماده روانگردان اولیه در شاهدانه و «تی اچ سی» یا تتراهیدروکانابینول ماده محرک عصبی موجود در شاهدانه هستند.

«گل» مخرب و فریبنده

مسئولان و کارشناسان فعال در حوزه مواد مخدر بارها  و بارها نسبت به افزایش گرایش جوانان به مواد مخدر صنعتی از جمله «گل» هشدار داده و تاکید کرده اند مبارزه پلیس در این عرصه بدون همکاری و مشارکت سایر سازمان ها به ویژه خانواده ها ممکن نیست.

در کنار گرایش جوانان به این ماده مخدر مخرب و فریبنده شاهد تبلیغات دروغین در این عرصه در فضای مجازی هستیم این در حالی است که تمرکز برخی از کارشناسان و خانواده ها به سایر مواد مخدر از جمله «شیشه» معطوف است یا اطلاعات غلطی در مورد ماده مخدر «گل» برای فروش بیشتر به مخاطبان از سوی سودجویان ارائه می شود.

روانپزشکان به این نتیجه رسیده اند که مصرف ماده مخدر «گل» دارای عوارض شایعی از جمله حرص و ولع مصرف، کاهش اشتها، مشکلات خواب، از دست دادن وزن، پرخاشگری و عصبانیت، تحریک پذیری، بی قراری و کابوس‌های شبانه است.

اثرات مخرب کوتاه و بلند مدت مصرف «گل»

روانشناسان همچنین معتقدند اثرات مخرب و کوتاه مدت مصرف ماده مخدر «گل» شامل توهم ذهنی، تغییر در درک رنگ و صدا، افزایش اشتها، سرخی چشم ها، گیجی و بی‌توجهی به اطراف، تند شدن ضربان قلب و افزایش اضطراب، احساس تشنگی، خشک شدن و کف کردن بزاق دهان، آسیب حافظهٔ بلند مدت و حافظهٔ کوتاه مدت است.

روانشناسان به عوارض بلند مدت این ماده مخدر اشاره کرده اند و از دست رفتن حافظه، اختلالات یادگیری، نوسانات اخلاقی، کاهش میل جنسی و توهم را از جمله این عوارض دانسته اند. این اختلالات نه تنها برای فرد مصرف کننده بلکه برای خانواده و جامعه خطرناک است و مصرف کننده  دست به اقدامات عجیب و خطرناکی می زند که خودش متوجه آن نیست.

آیا قانون مبارزه با مصرف گل بازدارنده است؟

روزانه هزاران پرونده در مورد کشف ماده مخدر «گل» و دستگیری تولید گنندگان و توزیع کنندگان آن در پلیس تشکیل می شود اما همچنان بازار سودجویان برای فعالیت در این زمینه داغ است. کارشناسان مبارزه با مواد مخدر براین باورند که به رغم تلاش پلیس در این عرصه و دستگیرهای انجام شده، قانون موجود متناسب با تهدیدات امروز نیست و هماهنگی بین این قانون و تهدیدات موجود وجود ندارد لذا قانون نیاز به بازنگری  دارد.

این مساله موضوعی است که سردار مجید کریمی رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر به آن اشاره داشته و از دستگاه‌های مسئول در عدم به روزرسانی جدول مواد مخدر انتقاد کرده است.

وی می گوید: متاسفانه این دستگاه‌ها وظایف خود را به درستی انجام نداده اند تا پلیس و قاضی براساس این جداول اعمال مجازات کنند.

سردار کریمی براین باور است که الگوی مصرف مواد مخدر تغییر کرده و سمت و سوی جوانان به مصرف «گل» کشیده شده است. براین اساس دستگاه هایی که باید مواد مخدر جدید را رصد و موادی که به تازگی وارد بازار می شود را شناسایی کرده و به جدول قانون مبارزه با انواع مواد مخدر اضافه کند تا قاضی و پلیس بتواند براساس آن تصمیم گیری و اعمال مجازات کند، به وظائف خود عمل نکرده اند.

قدرت تخریب  ۴۰ تا ۵۰ برابر «گل» نسبت به حشیش
سردار کریمی می گوید: اکنون ماده مخدر «گل» را در سایر مواد مخدری که ریشه آن ها یکی است و از گیاه شاهدانه تولید می شود قرار می دهند در حالی که تخریب آن ۴۰ تا ۵۰ برابر حشیش است و برعکس تبلیغاتی که در فضای مجازی به صورت اغواگرانه انجام می شود که اعتیاد آور نیست، واقعا مصرف آن خطرناک است.

وی ادامه می دهد:ماده مخدر گل یک ماده توهم زا است و خانواده ها باید بدانند بخشی از اتفاقات ناگواری که در سطح جامعه با آن مواجه هستیم ناشی از مصرف «گل» است، اینکه می بینم فردی خود را از پل عابر پیاده می اندازد یا سرعت های بسیار سرسام آور با خودروهای آن چنانی که منجر به تصادف و کشته شدن تعدادی از هموطنان می شود، رفتارهای خشن و زورگیرهای که انجام می شود یا استفاده از سلاح سرد، بخش زیادی از آن ها ناشی از مصرف ماده مخدر توهم زا است، «گل» نیز توهم زا است و فرد را دچار توهم کرده و از حالت عادی خارج می کند..
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر در ادامه علت خطرناک بودن مصرف ماده مخدر «گل» می گوید:ماده مخدر «گل» قدرت تصمیم گیری را از فرد مصرف کننده می گیرد به همین دلیل است که گفته می شود بخشی از جرایم خشن ناشی از مصرف این ماده مخدر است.
سردار کریمی به مخرب بودن مصرف روانگردان ها و شیشه اشاره کرده و می گوید: قتل های فیجع خانوادگی ناشی از مصرف این نوع مواد است زیرا قدرت تخیل و تعقل تصور را از افراد می گیرد و فرد دیگر هیچ احساسی به فرزندش ندارد و او را به شکل یک گوسفند می بیند یا پدر و مادرش را به شکل یک حیوان مثل گرک می بیند و می خواهد با چاقو سرش را ببرد. متاسفانه ما این اتفاقات را می بینیم که در حال رخ دادن است.

وی خطاب به خانواده ها تاکید می کند: از خانواده ها می خواهم همه چیز را به عهده پلیس و دولت نگذارند بلکه خود در حفظ سلامت فرزندان سهم باشند هرچند که وظیفه داریم برخورد کنیم اما خانواده ها نقش مهمی در نظارت بر اعضای خانواده خود دارند.

لزوم به روزرسانی قوانین مبارزه با مواد مخدر

رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر معتقد است قوانین موجود در مورد مواد مخدر صنعتی باید به روز شود براین اساس پیش نویس ان نوشته شده باید هر چه زودتر به تصویب برسد.

سردار کریمی از مسئولان ذی ربط خواست تا در تصویب این پیش نویس را تسریع نند چرا که در مورد این قانون کار کارشناسی شده و متخصصان امر که رشته حقوق خوانده یا کارشناس انتظامی هستند، مدت ها وقت صرف کرده اند تا این قانون آن چیزی باشد که مد منظر مردم، پلیس و دستگاه قضائی است.

تمرکز والدین فقط به مصرف شیشه نباشد

رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر نیروی انتظامی به والدین در ارتباط با مصرف انواع قرص‌های روانگردان و ماده مخدر «گل» در محیط‌های آموزشی هشدار داده و می گوید: خانواده‌ها فقط به مصرف شیشه در قشر جوان متمرکز نشوند، چرا که ممکن است، مصرف این قرص‌ها و گل از چشم والدین پنهان بماند.

سردار کریمی یکی از مهم ترین دغدغه های پلیس را مصرف گل عنوان کرده و می گوید: متاسفانه مصرف گل در محیط های آموزشی وجود دارد هر چند فعالیت خرده‌فروشان انواع مواد مخدر در اطراف مراکز آموزشی، تفریحی و عمومی از جمله خط قرمزهای این پلیس است و به صورت جدی و براساس قانون با این افراد برخورد می‌شود.

تغییرات خلقی در فرزندان را جدی بگیرید

روانشناسان مجرب در حوزه ترک مواد مخدر می گویند والدین باید هر گونه تغییر خلقی در فرزندان خود را جدی گرفته و بی تفاوت از کنار آن رد نشوند.

این کارشناسان می گویند در مورد احتمال مصرف مواد مخدر و هر گونه تغییر رفتار در فرزندانشان حساس شوند چرا که تغییر رفتار می تواند یکی از نشانه های مصرف مواد مخدر “گل” باشد.

باید خانواده ها به فرزندان خود توجه بیشتری داشته باشند و با آن ها از در دوستی وارد شوند نه اینکه در مقابل آن ها قرار گیرند.

اگر فرزندان در چرخه نظارتی والدین قرار داشته باشند زمانی که نوجوانان وجوانان در گروه هم سالان و دوستان قرار می گیرند قدرت کنترل آن ها کاهش می یابد زیرا ممکن است گروهی از جوانان آلوده به مصرف مواد مخدر در کنار آن ها قرار گرفته باشند.

در شرایطی که جوانان در گروه هم سالان قرار می گیرند نقش مستقیم خانواده در کنترل و نظارت کاهش یافته براین اساس درصد آسیب دیدگی آنان نیز افزایش می یابد.

باید والدین توجه داشته باشند که فرزند آن ها در انتخاب دوستان خود با چه افرادی رفت و آمد دارند چرا که خانواده در پیشگیری از انواع انحرافات به ویژه مصرف انواع مواد مخدر نقش دارند.

مصرف مواد مخدر در محافلی مثل پارتی که جوانان در آن مجالس جمع هستند، تبلیغ می شود بویژه در مورد دختران که حضور کنترل نشده آن ها ممکن است میزان مصرف مواد مخدر از جمله «گل» را در بین دختران افزایش دهد به همین دلیل توصیه می شود تا خانواده ها به دختران خود توجه بیشتری داشته باشند ، اینکه در چه محافلی رفت و آمد می کنند.

همچنین والدین باید متوجه تغییرات رفتاری در فرزندان خود باشند و به سادگی نسبت به تغییراتی مثل پرخاشگری، کم اشتهایی یا غذا خوردن زیاد آنان نگذرند. البته نظارت و حساسیت والدین نباید منجر به ایجاد حساسیت در فرزندان شود و مداخلات والدین باید منطقی باشد تا سبب تحریک و تشویق جوانان برای مصرف مواد مخدر نشود و بیشتر به سمت دوستان تمایل پیدا نکنند.

معصومه نیکنام