وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی
مشکلات روحی و روانی زوج های نابارور
اضطراب و استرس
محققان معتقدند اغلب زوج های نابارور به اضطراب دچار می شوند، چراکه ناباروری می تواند به صورت یک بحران در زندگی، بحران هویت، بیماری مزمن، علتی برای افسردگی، یک تجربه عمیق یا ترکیبی از این موارد باشد. درواقع گرچه زن و شوهر هر دو از ناباروری و تنها بودن خسته و ناراحت می شوند، اما معمولا خصلت زنان به گونه ای است که آنها سریع تر و بیشتر از مشکلات تاثیر می پذیرند و به این دلیل زنان آسیب پذیرتر از مردان هستند و تنشی که در وجود زنان شکل می گیرد خیلی بیشتر از مردان است. بدون توجه به این که کدام زوج عامل ناباروری است، زنان علائم بیشتری را از خود بروز می دهند. اضطراب در زنان نابارور بیشتر است، زیرا اهمیتی که آنان برای خود قائل هستند به تولد فرزند نیز ارتباط دارد.
از طرفی معمولا مردان نابارور تصور می کنند احساسات مردانه شان کم شده و با دارو و معالجه ساده مساله حل می شود و خیلی زود بچه دار می شوند، اما برعکس، زنانی که تصور می کنند هرگز بچه دار نمی شوند، دنیا را جلوی چشمانشان تیره و تار می بینند و امیدشان را به کلی از دست می دهند و همین باعث تشدید استرس و اضطرابشان می شود.
شکاف ارتباطی بین زوجین
ناباروری می تواند روابط بین فردی، بخصوص رابطه بین زوجین را تحت تاثیر قرار دهد.هرچند در برخی موارد فشار روحی ناشی از ناباروری موجب نزدیکی و صمیمیت روابط زناشویی می شود،ولی ممکن است برخی دیگر از زوجین در طول درمان با مشکلات جانبی زیادی مواجه شوند.
برخی از زوجینی که پس از سال ها زندگی، صاحب فرزندی نمی شوند، کم کم طلاق عاطفی می گیرند.
شاید هر دو در زیر یک سقف زندگی کنند، اما هیچ گونه ارتباط عاطفی با هم ندارند و هرکدام سرگرم وظایف خودشان هستند.
مهم ترین مشکل آنها به روابط زناشویی شان برمی گردد که در این دوران ممکن است به حداقل برسد و یا به کلی قطع شود. یکی
از اشکالات بزرگ در رفتار اغلب زن و شوهرهای نابارور این است که آنها با وجود آن که در زیر یک سقف زندگی می کنند دائم در حال ارزیابی رفتار، کنترل شخصی و احساسات یکدیگرند.
چطور با ناباروری کنار بیاییم؟
مردها هم بعد از طی دوره درمان ناباروری ممکن است دچار حس یأس و ناامیدی شوند اما بیشتر مردان نسبت به همسران خود نقش مقاوم‌تری بازی می‌کنند یا شاید آن‌قدر به کنترل احساسات خود عادت کرده‌اند که به درستی نمی‌دانند چه حسی دارند یا می‌توانند از کسی کمک بخواهند. یک نکته دیگر را هم اضافه کنیم که اگر مشکل باروری در زندگی زناشویی مشخصا ناشی از ناتوانی مرد باشد (مثل ضعف کیفیت اسپرم)، تصور ذهنی مرد از خودش ضعیف می‌شود.بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که جامعه چندان از رنج و تألمات روانی زوج‌های نابارور اطلاعی ندارد!همین‌طور است. جامعه معمولا رنج حاصل از نازایی را به رسمیت نمی‌شناسد و بنابراین افرادی که توان والدی ندارند غم خود را پنهان می‌کنند و این به افزایش حس شرم و انزوا در آنها منجر می‌شود.
وقتی خانواده‌ای بچه‌دار نمی‌شود، حرف مردم شروع می‌شود. مردم دایما می‌پرسند کی می‌خواهید بچه‌دار شوید یا اینکه پس از گذشت چند سال می‌گویند کدام یک مقصرید؟ با این حرف‌ها چه‌طور باید کنار بیاییم؟از حرف برخی افراد خاله‌زنک که از سر ناآگاهی به زبان می‌آید، بگذریم؛ اما پرسش دوستان و خانواده درباره برنامه‌های شما برای بچه‌دار شدن معمولا از روی حسن نیت است. شاید آنها هنوز نمی‌دانند که مشکل باردار شدن دارید یا اگر بدانند، می‌خواهند از روند ماجرا و پیگیری‌های درمانی‌تان باخبر باشند. با این حال قبول داریم که سر و کله زدن با این نوع سوال‌ها می‌تواند ناراحت‌کننده باشد، مخصوصا در محافل جمعی و در تعطیلات که خانواده و بچه مرکز توجه‌اند. می‌توانید به راحتی بگویید: «داریم بهش فکر می‌کنیم» یا «اگر خبر خوبی شد اول به شما می‌گیم»؛ اما اگر حرف زدن درباره مشکل بارداری ناراحت‌تان نمی‌کند و فکر می‌کنید شنونده دلسوزی دارید که حرف‌تان را می‌فهمد، خودتان را محدود نکنید و بدانید صحبت کردن درباره این شرایط آرام‌تان می‌کند.گفتن این حرف‌ها ساده است اما وقتی مشکل ناباروری وجود داشته باشد و در کنار آن هم، همه خواهر و برادرهایتان در یکی دو سال اخیر بچه‌دار شده باشند و دور و برتان پر از بچه باشد و به مهمانی آنها دعوت شوید، قضیه فرق می‌کند. قبول ندارید؟
خب، اگر فکر می‌کنید که در این مهمانی‌ها، کسی نوزادش را به رخ‌تان می‌کشد و شما آسیب روانی می‌بینید به خودتان اجازه دهید که در چنین محافلی شرکت نکنید. به یاد داشته باشید که آسیب‌های روانی می‌تواند درمان ناباروری شما را نیز تحت تاثیر قرار دهد.از درمان ناباروری گفتید و احتمالا داغ زوج‌های نابارور را تازه کردید زیرا این‌گونه درمان‌ها هم وقت زیادی می‌طلبد، هم پول زیادی. برخی از این درمان‌ها حتی برای افراد متمول نیز دشوار است، چه برسد برای افراد ضعیف و مستمند. مشکلات مالی برای افراد مستمند به طور قطع و یقین بر مشکلات روانی آنها نیز می‌افزاید. اما به جای طفره رفتن از بار مالی این موضوع، می‌شود بنشینید و طرحی مالی ترسیم کنید. ابتدا با بیمه شروع کنید. ببینید بیمه دقیقا چه چیزهایی را تحت پوشش قرار می‌دهد و چه چیزهایی را پوشش نمی‌دهد. اگر بخشی از درمان‌های شما را پوشش می‌دهد یک نفرتان مسول پیگیری مکاتبات بیمه و طرح مساله با شرکت بیمه شوید.
سپس درآمدتان را بررسی کنید و ببینید چه‌قدر می‌توانید هزینه کنید و آن هم برای چه نوع درمانی. از خودتان بپرسید آیا دوست داریم همه پس اندازمان را خرج باردار شدن کنیم؟ آیا احتمال بارداری از طریق لقاح مصنوعی و روش‌های دیگر آن‌قدر هست که به خرج همه پس‌اندازها بیارزد؟ آیا پول قرض گرفتن خوشایند ماست؟ به فرض اینکه بچه‌دار شویم، کی می‌توانیم قرض‌ها را پس دهیم؟فراموش نکنید که میل به بچه‌دار شدن کار راحتی است اما مسایل مالی مرتبط با آن نیازمند تفکر منطقی است لذا برای مخارج خود سقفی بگذارید تا جدای از آسیب‌های روانی ناشی از بچه‌دار نشدن گرفتار مسایل روانی بی‌پولی نشوید.
چگونه با استرس ناباروری کنار بیایید؟
۱- عوارض جانبی درمان ناباروری را کم تر کنید
اگر شما در حال انجام دادن دارو درمانی یا هورمون درمانی مبتنی بر درمان های باروری هستید، ممکن است انواع عوارض روحی و جسمی را تجربه کنید. این عوارض می تواند احساسات و حس های جسمی که در حال تجربه کردنشان هستید را حتی بدتر کند. صحبت کردن با پزشکتان در مورد هر علائم فیزیکی و عاطفی که در طول درمان های باروری تجربه می کنید می تواند به شما کمک کند تا از عوارض جانبی درمان بکاهید.
-آگاه باشید که حیاتی است که اجازه دهید پزشکتان از هرگونه عوارض جانبی که ممکن است تجربه کنید مطلع باشد، به خصوص اگر آنها مربوط به روانشناسی باشند. او می تواند تشخیص دهد که آیا عوارض جانبی مربوط به داروها هستند یا خیر، و بهترین گام های بعدی برای از بین بردن ناراحتی شما چه چیزهایی هستند.
-علائم روانی که داروهای باروری ممکن است باعث پیدایش آنها شوند شامل این ها هستند: اضطراب، اختلال خواب، نوسانات خلقی، تحریک پذیری، افسردگی، مانیا و عدم توانایی در تمرکز.
۲- زمانی که با پزشکانتان می گذرانید را با فعالیت های لذت بخش پر کنید
اگر در حال انجام دادن درمان های باروری هستید، شانس این را دارید که در مطب پزشکان زیاد وقت بگذارید یا در مورد قرار ملاقات بعدی خود فکر کنید. این می تواند به هر استرسی را که در روند تلاش برای باردار شدن احساس می کنید، اضافه شود. تا جایی که می توانید فعالیت های لذت بخشی را به زمانی که با پزشکتان می گذرانید یا درباره قرار ملاقات بعدی تان فکر می کنید اضافه کنید.
-کاری را که لذت می برید را انجام دهید و این کار به طور فعال استرس شما را کاهش می دهد و می تواند حواس شما را پرت کند. این کار می تواند چیزی شبیه به ماساژ دادن، رفتن به تعطیلات آخر هفته یا شام خوردن با دوستانتان باشد.
-سعی کنید فعالیت های لذت بخشی را با شریک خود انجام دهید. رابطه شما ممکن است به شدت بر استفاده کردن از داروها، داشتن رابطه جنسی و سایر جنبه های درمان باروری تمرکز کند. انجام دادن کاری به عنوان یک زن و شوهر می تواند به شما دلایل اینکه چرا با یکدیگر هستید و تلاشتان برای داشتن یک کودک را یادآوری کند. همچنین ممکن است فشارهای جاری را کاهش دهد.
