وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی
برای یک کودک، توجه منفی مثل پاسخ والدین به یک کج خلقی، بهتر از توجه نکردن است. این عادت را در فرزندتان ایجاد کنید که در مقابل رفتارهای مثبتش به او توجه نشان دهید.
دختر پنج ساله ای دارم که خیلی بدخلقی می کند و دائما بهانه گیری و گریه می کند. لطفا من را راهنمایی کنید که چگونه با او رفتار کنم؟
بهترین راه برای مقابله با کج خلقی در کودکان، متوقف کردن کودک در اولین مرحله ممکن است. در اینجا به چند روش اشاره می کنم:
علت تغییر رفتار کودکتان را پیدا کنید
سعی کنید بفهمید چه اتفاقی روی داده که موجب عصبانیت فرزندتان شده است. بدخلقی و عصبانیت، بی دلیل ایجاد نمی گردد. سعی کنید بفهمید که بر کودکتان چه گذشته است.
آرامش و خونسردی خود را حفظ کنید
اجازه ندهید بداخلاقی کودکتان بر مهارتهای فرزند پروری شما غلبه یابد و شما هم بد اخلاق شوید. به هنگام بروز بدخلقی در کودکتان سعی کنید با کشیدن نفس های عمیق آرامش خود را حفظ کنید و هر آنچه باعث عصبانیت، نفرت و خشونت شما می گردد را به فراموشی بسپارید.
مراقب باشید که به فرزندتان بیش از حد بی توجهی نکنید
مطمئن شوید که کودکتان به خاطر عدم توجه شما دچار نق نق نشده است. برای یک کودک، توجه منفی مثل پاسخ والدین به یک کج خلقی، بهتر از توجه نکردن است. این عادت را در فرزندتان ایجاد کنید که در مقابل رفتارهای مثبتش به او توجه نشان دهید.
از روش توجه برگردانی استفاده کنید
حواس کودک خود را پرت کنید. موقعی که کودکتان عصبانی است، حواس او را با پیشنهاد یک چیز جدید پرت کنید یا محیط او را عوض کنید. او را بیرون ببرید یا به یک اتاق دیگر منتقل کنید.
برخورد جدی داشته باشید
اگر کودک در حال تکرار رفتاری است که احتمال صدمه به خود را دارد و شما قبلا از او خواسته اید که این کار را نکند، با جدیت با او برخورد کنید تا بفهمد در مورد مسائل مربوط به سلامتی او کاملا جدی و انعطاف ناپذیر هستید.
با کودکتان هم صحبت شوید
با کودکتان صحبت کنید و سعی کنید علت بدخلقی اش را بفهمید. دانستن اینکه چه چیزی باعث بدخلقی او شده است در واقع کلید این معما است که چگونه به او کمک کنید که هم احساس بهتری پیدا کند و هم رفتاری بهتر داشته باشد. به علاوه اگر کودکتان دلیل ناراحتی خود را بتواند به شما بازگو کند احتمالا بیشتر از این بداخلاقی نخواهد کرد. این موضوع به ویژه در خصوص کودکانی صادق است که از بد اخلاقی به عنوان نوعی روش ارتباطی با والدین خود استفاده می کنند تا آنها را متوجه آنچه اشتباه است بنمایند.
در مواجه با عامل بداخلاقی کودک خود مراحل و روند مناسب را طی کنید
به عنوان مثال کودکتان را به رختخواب ببرید، یا محل جشن و مهمانی را ترک کنید، به کودکتان در رفع درگیری و نزاع با دیگران کمک کنید و او را از عشق و علاقه خود نسبت به او مطلع کنید تا به این طریق کودکتان به تدریج به آرامش و احساس خوشایندی برسد.
رفع خستگی کنید
به محض آنکه کودک بداخلاقتان به شرایط طبیعی بازگشت و به احساس خوشایندی رسید سعی کنید کم حوصلگی، عصبانیت و بدخلقی احتمالی خود را نیز تخلیه کنید. برای این کار می توانید سراغ سرگرمی ها یا فعالیتهای مورد علاقه تان بروید تا شما نیز به آرامش برسید.
پسر سه سال و نیمه ای دارم که بچه های دیگران را میزند حتی گاهی من و پدرش را موقع عصبانیت میرند و اگر بچه دیگری به اسباب بازی او دست بزنند به شدت واکنش نشان داده و آنها را هل میدهد و اصلا اسباب بازی هایش را به دیگران نمی دهد واقعا این کارها باعث شرمندگی ما در جمع می شود ولی بسیار باهوش است و با ادب بدون اجازه دست به وسایل بقیه نمیزند. روابط اجتماعی خیلی خوبی هم دارد نمی دونم چه رفتاری باید داشته باشم اگر لطف کنید راهنمایی بفرمایید یا کتابی در این زمینه معرفی بفرمایید.
عمدتا پرخاشگری کودکان این دلایل را دارد:
– الگوپذیری کودکان از والدین
یکی از دلایل بسیار مهم پرخاشگری در کودکان یادگیری است. یعنی کودکانی که الگوهای رفتاری پرخاشگرانه داشته اند، همانند الگوهای خود رفتار می کنند.
نکته دیگر این که حتماً لازم نیست والدین با خودِ کودک پرخاشگری کرده باشند؛ چنانچه او شاهد رفتارهای خشونت بار پدر و مادر با افراد دیگر نیز باشد، این گونه رفتار را فرا می گیرد. بنابراین کودکان از طریق مشاهده، رفتارهای والدین را می آموزند.
– کودکان ناکام پرخاشگر می شوند
ناکامی یکی از مسائلی است که به پرخاشگری می انجامد. وقتی کودک به هدف خود دست نیابد و ناکام شود، یکی از رفتارهایی که از او سر می زند پرخاشگری است.
با کودکتان صحبت کنید و سعی کنید علت بدخلقی اش را بفهمید. دانستن اینکه چه چیزی باعث بدخلقی او شده است در واقع کلید این معما است که چگونه به او کمک کنید که هم احساس بهتری پیدا کند و هم رفتاری بهتر داشته باشد.
– اضطراب و پرخاشگری
کودکان مضطرب نمی توانند کودکان آرامی باشند. آنها رفتارهایی پرخاشگرانه از خود بروز می دهند؛ البته بلافاصله پشیمان می شوند و از والدین خود عذرخواهی می کنند. اگر از کودک مضطرب بپرسیم که چرا پرخاش می کنی و عصبانی هستی؛ خواهد گفت نمی دانم.؛ یا خواهد گفت دست خودم نیست.
– پرخاشگری و افسردگی
پرخاشگری و کج خلقی در کودکان چنانچه با علامت‌های دیگر همراه باشد، می تواند نشانه ای از افسردگی باشد که در این صورت لازم است شرایط زندگی کودک تمام و کمال مورد بررسی قرار گیرد.
برای درمان پرخاشگری در کودکان اولین گام این است که نوع پرخاشگری آنها و علت آن را براساس توضیحاتی که ارائه شد شناسایی کنیم؛ و پرخاشگری را به صورت موردی برطرف نماییم.
در مورد کودک پرخاشگری که الگو پذیری عامل این گونه رفتار او بوده، باید روی الگوی کودک کار کرد و راه‌های دیگری جز پرخاشگری را به آن الگو آموخت.
اگر پرخاشگری در اثر ناکامی به وجود آمده باشد، بایستی کودک ناکام را در رسیدن به اهداف مطلوب و دوست داشتنی کمک کنیم.
در مواردی که علت پرخاشگری اضطراب است، باید از نگرانی درونی و اضطراب کودک مطلع شویم.
ورزش کردن برای این کودکان بسیار مؤثر است و باعث تخلیه هیجانی می شود.
چنانچه نوع پرخاشگری کودک خصمانه است، بایستی کودک را از آزار و اذیت کردن دور کنیم تا مجبور نباشد برای تلافی و انتقام، افراد دیگر را اذیت کند؛ و اگر پرخاشگری از نوع وسیله ای است، بایستی راه‌های دیگری را جهت مطرح کردن کودک برگزینیم تا او ناچار نباشد از روش خشونت برای جلب توجه استفاده کند.
یک نکته بسیار مهم دیگر که باید به آن اشاره کنم این است که در بسیاری از موارد پرخاشگری کودکان به این دلیل است که احساس می کند توجه لازم را از طرف والدین دریافت نمی کند. شما سعی کنید وقت کافی صرف کودکتان کنید. زیاد با او بازی کنید، صحبت کنید، برایش کتاب بخوانید و کلا برای کودکتان زیاد وقت بگذارید. این اقدام باعث می شود که تبادل عاطفی با کودک افزایش یافته و لذا احتمالا از شدت پرخاشگری وی کاسته شود. برای یافتن مشاور مناسب نیز به کلینیک دانشگاه شهید بهشتی مراجعه داشته باشید.
