من از مدرسه رفتن بیزارم، از درس خواندن خوشم نمی یاد، تا کی باید این وضعیت کسل کننده رو ادامه بدم؟ شما که درس خوندی چی شد؟…
مشکل مهم برخی از نوجوانان، رفتن به مدرسه است و تصور می کنند اگر مدرسه نبود دیگر دردسری وجود نداشت. آنها وسط درس همواره مشغول خیالبافی هستند، برای امتحان دادن و نمره خوب گرفتن انگیزه ای ندارند و از اینکه نمرات بد و شرم آور بیاورند اصلا احساس ناراحتی نمی کنند.
برای والدین این دست نوجوانان همواره این سوال مطرح است که چرا برای اکثر نوجوانان گرفتن نمرات مطلوب امتیاز است حال آنکه برای فرزند آنها هیچ فرقی نمی کند و فقط در انتظار تمام شدن مدرسه یا حتی ترک تحصیل هستند؟
آنچه در این مقاله یاد می گیرید:
– راهی که انتخاب می کنید بستگی به وضعیت ایجاد شده دارد
– برای اینکه تصمیم بگیرید چه بکنید از خودتان بپرسید هدف نوجوان تان چیست؟ مشکل مربوط به کیست و چگونه به بهترین نحو می توانید آن را رفع کنید؟
– می توانید با استفاده از مهارتهایتان به فرزندتان کمک کنید که مشکلاتش را حل و فصل کند.
– همچنین می توانید به او کمک کنید که دیدگاه روشن تری نسبت به آینده بیاید.
البته مسایل زیادی وجود دارد که انگیزه یک نوجوان را زایل کرده و او را از پیشرفت تحصیلی باز می دارد.
گاه مشکل داشتن ارتباط نامطلوب با یک یا چند معلم است؛ گاهی هم یک مشکل جسمانی مانند ضعف چشم و یا حتی بیماری قند است که هنوز کنترل نشده است(که در دو مورد اخیر با یک بررسی پزشکی دقیق می توان مشکلات جسمانی موجود را تشخیص داد و درمان کرد)
زمانی که یک نوجوان تصمیم به ترک تحصیل می گیرد ممکن است در برابر هر پیشنهادی مقاومت کند اما در هر حال شما موظفید وی را تشویق کنید که در مورد آینده خود فکر کند و نه فقط به آینده نزدیک بلکه برای دهه های آینده نیز هدفهایی داشته باشد.
گاهی هم مشکل افسردگی نوجوان است و در بسیاری از موارد هم ضعف جدی در اعتماد به نفس وجود دارد. این دست نوجوانان چون انتظار و توقع کمی از خود دارند، برای کسب موفقیت حتی تلاش هم نمی کنند که عمدتا برای رفع مشکل این دست نوجوانان استفاده از کلاسهای جانبی و با مقداری تدریس خصوصی در خارج از مدرسه است که اغلب می تواند به این نوجوانان کمک کرده و اعتماد به نفس از دست رفته شان را ترمیم می کند.
در عین حال اگر می بینید نوجوان تان برای رفع مشکلش علاقه ای به صحبت کردن با شما ندارد و برای ایجاد رابطه با شما هیچ تلاشی نمی کند باز هم شما باید با تلاش مضاعف سعی کنید راههای ارتباطی با او را باز نگهدارید و در مورد آنچه در قلب و ذهنش می گذرد با او صحبت کنید.
اگر نوجوان تان از مدرسه اجتناب می کند
در برخی از موارد وقتی نوجوان به درس و مدرسه بی علاقه می شود ممکن است علایم و نشانه های اضطرابی را از خود نشان دهد. مثلا وقتی نزدیک به مدرسه می شود دچار حملات اضطرابی شده، دل درد، کمر درد، درد قفسه سینه یا از خستگی شکایت کند. البته نوجوان واقعا این علایم جسمانی را تجربه می کند اما این علایم در اثر فشارهای روانی ایجاد می گردد. عواملی مانند وجود یک قلدر در مدرسه، درگیری با یک معلم یا مشکلاتی در روابط با والدین و گرفتاری هایی در خانه(اختلافات زناشویی) یا اضطراب و فشار روانی ناشی از ورود به یک مدرسه جدید و .. در بروز این فشارهای روانی بسیار موثر است.
اگر احتمال می دهید که این اضطراب، نوجوان شما را از مدرسه دور می کند لازم است هر چه زودتر تا شرایط از کنترل تان خارج نشده است، اقداماتی انجام دهید. مثلا مسایلی مانند خشونت و ارعاب را حتما به اطلاع مسئولین مدرسه برسانید . وقتی محیط مدرسه دوباره امن شد، به نوجوان تان اصرار کنید تا مجددا به محیط مدرسه باز گرداند. هر قدر زمان دوربودن از مدرسه طولانی تر شود، اضطراب های او بیشتر می شود. در گرماگرم ناله ها و شکایتهای او که چقدر معده اش می سوزد و در قفسه سینه وحشتناکی دارد باید او را به کلاس بر گردانید. باید به او بفهمانید شرایط دیگر اصلاح شده و او باید هر چه زودتر به مدرسه باز گردد و بیش از این اجتناب را ادامه ندهد.
اگر او می خواهد ترک تحصیل کند
البته نوجوانان ممکن است تلاش کنند که تصمیم خود برای ترک تحصیل را به شکل های مختلف توجیه کنند. شاید در مدرسه عملکرد خوبی نداشته باشد یا با معلمهایش دچار مشکل است و یا اینکه علاقمند است زودتر مستقل شده و وارد بازار کار شود.
در هر حال تصمیم نوجوان تان برای ترک تحصیل، هر دلیلی که داشته باشد شما باید به چند نکته توجه داشته باشید:
– نظر شما در مورد با ارزش بودن مدرک تحصیلی کاملا درست است چرا که ترک تحصیل قدرت انتخاب بسیاری از مشاغل را از فرزندتان می گیرد اما باید توجه کنید که برخی از نوجوانان برای یک زندگی تحصیلی مناسب نیستند و آنها با داشتن انتخابهایی دیگر بسیار موفق تر می توانند باشند . در شرایطی که فرزندتان تصمیم جدی برای ترک تحصیل دارد حتما از اولیا مدرسه کمک بگیرید چرا که مسئولین مدرسه هم به اندازه والدین نگران ترک تحصیل افراد هستند. در برخی از موارد مسئولین و مشاورین مدرسه راه حلهای بسیار خوبی ارایه داده و می توانند کمک تان کنند.
– برخی از والدین وقتی نمی توانند جلوی ترک تحصیل فرزندشان را بگیرند تصمیم می گیرند در اجرای تصمیم فرزندشان همراهیش کنند:” من نمی خواستم که تو به این مرحله برسی اما نمی خواهم این موضوع شکافی میان من و تو ایجاد کند. از تصمیمت پشتیبانی می کنم اما امیدوارم یک روز به مدرسه برگردی و تحصیلت را به اتمام برسانی…”
اصلاح رفتارهای نوجوان
یکی از سخت ترین وضعیتهای دشواری که یک پدر و مادر می تواند تجربه کند این است که شاهد بی انگیزگی نوجوانش باشد که در ادامه منجر به اجتناب یا ترک تحصیل وی شود. در ادامه چند راهکار ارایه می شود تا به این دست والدین و نوجوانشان کمک کند:
در برخی از موارد وقتی نوجوان به درس و مدرسه بی علاقه می شود ممکن است علایم و نشانه های اضطرابی را از خود نشان دهد. مثلا وقتی نزدیک به مدرسه می شود دچار حملات اضطرابی شده، دل درد، کمر درد، درد قفسه سینه یا از خستگی شکایت کند.
– هر چند زمانی که یک نوجوان تصمیم به ترک تحصیل می گیرد ممکن است در برابر هر پیشنهادی مقاومت کند اما در هر حال شما موظفید وی را تشویق کنید که در مورد آینده خود فکر کند و نه فقط به اینده نزدیک بلکه برای دهه های آینده نیز هدفهایی داشته باشد. اگر در مورد آینده بینشی به او ببخشید ممکن است کم کم درک کند که تصمیمات فعلی او تا چه حد می تواند بر آینده وی داشته باشد
– با او مثل یک بزرگسال رفتار کنید تا متوجه شود که مسئولیت کارهایش را باید بر عهده بگیرد. فعلا کار او رفتن به مدرسه است و او باید این امر را جدی بگیرد و نهایت استفاده را بکند. او باید مانند سایرین در برابر شغل خود پاسخگو باشد.
– نوجوان تان را درگیر مشکلش کنید. از او بخواهید که خودش راه حلهایی را برای رفع مشکلش ارائه دهد. برای رفع این مشکل توقع دارد چه امکاناتی در اختیار وی قرا داده شود؟
– احتمال ابتلا به اختلالهای یادگیری و یا مشکلات ضریب هوشی را در نظر داشته و حتما بررسی کنید.
– با یک روان شناس مجرب مشورت کنید و ببینید انجام برخی آزمونهای روان سنجی ضرورت دارد؟آیا لازم است احتمال افسردگی در وی بررسی شود؟احتمالا چند جلسه مشاوره حضوری برای فرزندتان ضرورت داشته باشد.
یادآوری: سعی کنید زیاد واکنش نشان ندهید . اگر زیاد جهت گیری کنید و برای ایجاد انگیزه فشار زیادی به او وارد کنید،تلاشها نتیجه عکس می دهد. صبور باشید و ببینید آیا خود او برای ایجاد تحول تلاش می کند یا خیر؟ در نهایت اگر هیچ تلاشی نکرد مداخله شما والدین گرامی ضرورت دارد.