تکان دادن شدید نوزاد ممنوع!

احسان شریفی‌پور استادیار دانشگاه علوم پزشکی قم در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص تکان‌های شدیدی که به خردسالان و به خصوص نوزادان وارد می‌شود، بیان کرد: ساختار جمجمه انسان تا هجده ماهگی به یک ساختار محکم و قابل استحکام می‌رسد. بنابراین پیش از آن ارتباط بین استخوان‌های جمجمه به صورت کامل نیست همچنین بافت‌های نگه دارنده عضلات در سنین کودکی هنوز توانایی حمایت کامل از بافت‌های حساس مغز و استخوان را ندارد.

وی اظهار داشت: از آنجایی که ساختار مغز نوزاد شامل مقادیر زیاد آب است، حساس و آسیب‌پذیر بوده همچنین عروق خونین که در مغز وجود دارد نیز استحکام لازم را ندارد.

این استادیار دانشگاه علوم پزشکی قم با بیان اینکه تکان‌های شدید در سنین کودکی به دو علت حتی می‌تواند منجر به مرگ نوزاد شود، افزود: ساختار جمجمه، ستون فقرات و عضلات خیلی قوی و حمایت‌گر نبوده و از طرفی بافت مغز نخاع در حال رشد و بسیار حساس است بنابراین تکان‌های شدید نوزاد علاوه بر اینکه می‌تواند سبب آسیب مستقیم به بافت عصبی شود ممکن است پارگی عروق خونی و ایجاد خونریزی در فضای جمجمه و نخاع را به همراه داشته باشد.

شریفی‌پور تاکید کرد: از یک سو سیستم‌های کنترلی بدن نوزاد ضعیف است، وقتی نوزاد به بالا پرتاب می‌شود نمی‌تواند به درستی خودش را حس کند و این امر سبب می‌شود که عکس‌العمل مناسبی از خودش بروز ندهد. از سوی دیگر، تکان‌های شدید منجر به هراس کودکان می‌شود و این موقعیت از نظر روحی و مغزی به نوزاد آسیب می‌رساند.

وی تصریح کرد: برخی اوقات والدین نمی‌توانند نوزادی را که به بالا پرتاب شده، بگیرند بنابراین کودک به زمین برخورد می‌کند و با توجه به اینکه ساختارهای بدنش بسیار حساس است، این زمین خوردن می‌تواند صدمات بسیاری ناگواری مانند شکستگی، ضربه مغزی و آسیب به نخاع کودک را به همراه داشته باشد.

شریفی‌پور توصیه کرد: والدین باید از پرتاب کردن نوزاد به بالا و تکان‌های ناگهانی وی به خصوص در دو سال اول زندگی‌اش به طور اکید اجتناب کنند، زیرا از آنجایی که بافت مغز بسیار حساس است این تکان‌های شدید می‌تواند منجر به قطع آکسون‌ها (رشته‌های عصبی بسیار نازک) شود. در چنین شرایطی پیام عصبی به مراکز پایین‌تر انتقال پیدا نمی‌کند و این مورد حتی در عکس‌های معمولی هم قابل مشاهده نیست در نتیجه بیمار دچار اختلال عملکرد، فلج‌های حرکتی و حسی می‌شود.

وی یادآور شد: بافت هوشیاری، اختلال رشد تکامل مغزی، هوشی، فلج‌های حرکتی و حسی، اختلالات تعادلی و صدمات نخاعی از عوارض جبران‌ناپذیر و ناگوار آسیب‌های شدید نوزاد محسوب می‌شود.