مهدی جمالی مدیرعامل سایپا چهارشنبه، ۲۰ آبان، در حاشیه نمایشگاه مطبوعات گفته بود: “هیچ خودرویی توان رقابت با خودروی پراید را از نظر قیمت و کیفیت ندارد. اگر کشوری خودرویی با قیمت و کیفیت پراید تولید کند، ما از این محصول برای عرضه به بازار داخل استقبال میکنیم.”
به گزارش تابناک اقتصادی، حرف آقای مدیر عامل ایهام دارد و میتوان دو برداشت متفاوت از آن داشت. برداشت اول این است که خودروی پراید چون از کیفیت و امکانات بسیار پایینی برخوردار است، و هیچ شرکتی حاظر به ارائۀ چنین کیفیتی نیست و هیچ کجای دنیا اجازۀ تولید چنین خودرویی را نمیدهد، پس نسبت به خودروهای دیگر قیمت پایینی دارد و لذا هیچ خودرویی توان رقابت با خودروی پراید را از نظر قیمت و کیفیت ندارد. اما برداشت دوم، تعریف از خودروی پراید است، و اینکه این خودرو با کیفیت عالی و قیمت ارزان عرضه میشود، که البته چنین اظهار نظری بیشتر شبیه به طنز است و باور کردنش برای مردم بسیار سخت.
تاریخچۀ پراید
اوایل دهه ۷۰ (در سال ۱۹۹۳) پراید به ایران آمد. این خودرو همان مزدا ۱۲۱ است که ابتدا در ژاپن به سفارش شرکت فورد آمریکا بر روی پلتفرم DA و موتور چهار سیلندری سری B مزدا ساخته شد. موتور پراید در چندین مدل و از حجم ۱٫۱ لیتری تا ۱٫۸ لیتری و از بازه قدرتی ۵۰ تا ۲۱۰ اسب بخاری را شامل میشد. در مزدا ۱۲۱ تنها از دو موتور ۱٫۱ لیتری با نام b1 و ۱٫۳ لیتری با نام b3 استفاده میشد. اکثر پرایدهای تولیدی در ایران از موتور b3 استفاده میکنند.
بین سالهای ۱۹۸۶ تا ۲۰۰۲، نسلهای اول، دوم، و سوم این خودرو با نام فورد فستیوا در کشورهایی مثل ژاپن، آمریکا و استرالیا به فروش میرفت. نسل اول فروش این خودرو در کرۀ جنوبی در سال ۱۹۸۷ تحت نام کیا پراید آغاز شد؛ کیا این خودرو را تحت لیسانس فورد مونتاژ میکرد. در اروپا نیز بین سالهای ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۱، این خودرو با نام “مزدا ۱۲۱” به فروش میرفت. پس از ۱۹۹۱ این خودرو در استرالیا با همان نام فورد فستیوا فروخته شد، در حالی که در بازار اروپا دیگر نام آن مزدا ۱۲۱ نبود و با نام کیا پراید فروخته میشد. تولید این محصول توسط کیا موتور تا سال ۲۰۰۰ ادامه داشت و پس از آن کیا به جای پراید شروع به تولید ریو کرد.
سایپا تولید این محصول را تحت لیسانس کیا موتور از سال ۱۹۹۳ آغاز کرد و با توقف تولید در سال ۲۰۰۱ خط تولید آن به سایپا فروخته شد. شرکت سایپا با ایجاد زنجیرهای از قطعه سازان فنی در گروه سایپا و با حمایت از قطعه سازان بخش خصوصی سعی در ساخت داخل نمودن خودروی پراید نمود و آنرا با نامهای نسیم (پراید هاچ بک)، صبا (پراید سدان) و سایپا ۱۳۲ و سایپا ۱۳۱ و سایپا ۱۱۱ و سایپا ۱۴۱ و وانت پراید (سایپا ۱۵۱) در ایران عرضه کرد.
در زمستان سال ۱۳۸۹ شرکت سایپا تولید محصولات خود را بر پایه پلتفرم پراید متوقف نمود و تولید بر اساس پلتفرم X100 را آغاز کرد و محصولات خود را با نامهای جدید: سایپا ۱۱۱، سایپا ۱۳۱، سایپا ۱۳۲، سایپا ۱۴۱ تولید میکند.
امنیت و ایمنی پراید کم نظیر است!
خودروی پراید سالهاست که به عنوان رکورد دار وسایل نقلیه در کشته شدن ایرانیان معرفی میشود و آمارهای پلیس راهنمایی و رانندگی حکایت از آن دارد که پراید در صدر خودروهای حادثه خیز است. آخرین آمار از تعداد کشته شدگانی که خودروی نقلیه آنها پراید بوده مربوط به سال ۱۳۹۲ است که نشان میدهد ۲۴۵۴ نفر (۵۰ درصد کشته شدگان وسیلۀ نقلیه) جان خود را با پراید از دست دادهاند. این خودرو در رتبه بندیهای ایمنی خودرو همیشه جایگاهی در انتهای جدول دارد و مردم ایران نیز به این خودرو لقب ارابۀ کشتار و تابوت متحرک دادهاند.
پراید در تست تصادف دچار انحراف شدید در ستون، درها و سقف میشود. کابین سرنشینان تاب بر میدارد، در خودرو باز میشود و داشبورد هم صدمۀ شدید به پای راننده میزند. جلو خودرو درست جمع نمیشود و بسیاری از قطعات کاپوت مانند موتور هم در تصادف شدید وارد کابین میشود.
همچنین رئیس پلیس آگاهی ناجا پیشتر گفته بود که پراید ۷۰ درصد سرقتها را به خود اختصاص داده و پر سرقت ترین خودروی کشور است. با این حساب، شاید وقتی از خودروی پراید خود پیاده می شوید، ابتدا باید خوشحال باشید که سالم هستید و سپس باید سریع آن را به جایی ببندید تا ماشینتان را دزد نبرد!
ادعای عجیب آقای مدیر عامل
از قدیم گفتند «هیچ گرانی بیحکمت نیست، هیچ ارزانی بیعلت!» فرض کنید یک شرکت خودروسازی در کشور بورکینافاسو شروع به تولید پیکان کند، با همان کیفیتی که قدیم در ایران تولید میشد و قیمتی در حدود ۱۰ میلیون تومان. مدیر عامل این شرکت فرضی در حاشیۀ نمایشگاه مطبوعاتیای که در پایتخت بورکینافاسو، «اوآگادوگو» برگزار شده، میتواند بگوید: “هیچ خودرویی توان رقابت با خودروی پیکان را از نظر قیمت و کیفیت ندارد. اگر کشوری خودرویی با قیمت و کیفیت پیکان تولید کند، ما از این محصول برای عرضه به بازار داخل استقبال میکنیم.” او درست میگوید، هیچ خودرویی توان رقابت با خودروی پیکان را از نظر قیمت و کیفیت ندارد، اما چه کیفیتی و چه قیمتی؟ تازه ممکن است در این مقایسه، در حق پیکان ظلم کرده باشیم چرا که پیکان از ایمنیِ بالاتری نسبت به پراید برخوردار بود.