کمبود آهن یکی از رایج ترین مشکلات است. یک چهارم خانم هایی که در سنین باروری هستند از کمبود این ماده معدنی رنج می برند. در این مطلب قصد داریم با ۹ علامت اخطار کننده این کمبود بیشتر آشنا شوید. لطفاً با ما همراه باشید.

خستگی: رایج ترین علامت کمبود آهن

خستگی یکی از علائم رایج کمبود آهن بوده و هشداری است که شما را نسبت به امکان این کمبود آگاه می کند. سوال اینجاست چرا کمبود آهن موجب خستگی می شود؟ چون این ماده معدنی در عملکرد نرمال عضلات، قلب و همچنین در ساخت گلبول های قرمز نقش دارد. در صورت بروز کمبود آهن، تعداد گلبول ها کاهش پیدا کرده، عضلات و قلب کم انرژی شده و فعالیتشان دچار مشکل می شود. در نتیجه خستگی فیزیکی بروز می کند. اگر احساس می کنید که به طور غیرعادی خسته هستید حتماً با یک پزشک مشورت کنید. آزمایش خون ساده می تواند کمبود آهن را مشخص کند. اگر میزان فریتین (پروتئین ذخیره کننده آهن) و ترانسفرین (پروتئین حمل کننده آهن در خون) کم باشد کمبود آهن محرز می شود.

ناخن های خمیده: علامت کمبود آهن

ظاهر و وضعیت ناخن ها می تواند نشان دهنده سلامتی بدن باشد. زمانی که ناخن ها به شکل قاشق درمی آیند، نرم، شکننده و ترک خورده می شوند باید مراقب بود. کوئلونیشیا نام نوعی ناهنجاری است که در آن ناخن ها ظاهر قاشقی شکلی پیدا می کنند یکی از علائم زودهنگام نشان دهنده کمبود آهن است. بدن برای ساخت هموگلوبین که حمل کننده اکسیژن به بافت های بدن است نیاز به آهن دارد. اکسیژن رسانی نامناسب باعث بروز شکنندگی و ضعیف شدن ناخن ها و موها می شود. دلیل اینکه چرا ناخن ها به دلیل کمبود آهن تغییر شکل می دهند هنوز به درستی مشخص نشده است. اما در هر حال آهن نقش موثری در ساخت مو و ناخن دارد. خوشبختانه با تشخیص و درمان کمبود آهن ناخن ها به مرور به وضعیت عادی برمی گردند.

ریزش مو: یک علامت زودهنگام

ریزش مو یکی از علائم زودهنگام کمبود آهن است. آهن نقش مهمی در اکسیژن رسانی به پیاز مو دارد. البته باید گفت که ریزش موی شدید می تواند مربوط به اختلالات تیروئید باشد. در این صورت نیز موها دچار ریزش می شوند. بنابراین بهتر است به پزشک مراجعه کرده و آزمایش خون بدهید تا میزان آهن و همچنین هورمون های تیروئیدتان بررسی شود.

رنگ پریدگی؛ علامت کمبود آهن شدید

رنگ پریدگی صورت و مخاط بخصوص مخاط چشم جزو علائم کمبود آهن است که با تأخیر خود را بروز می دهد. رنگ پریدگی صورت و مخاط چشم در چهارچوب کم خونی قرار دارد و از افت میزان گلبول های قرمز ناشی می شود. کم خونی ناشی از فقر آهن شکل جدی تر کمبود آهن است. کاهش میزان هموگلوبین عامل رنگ پریدگی، نفس نفس زدن، تپش قلب و خستگی زیاد محسوب می شود.

تاکی کاردی یا افزایش ضربان قلب: کمبود آهن در آخرین مراحل

افزایش ضربان قلب و تپش قلب جزو علامت دیرهنگام کمبود آهن است. تاکی کاردی به کم خونی ای مربوط می شود که در نتیجه کمبود شدید آهن بروز می کند. کاهش میزان گلبول های قرمز خود را با تپش قلب و همچنین سردرد و حتی ورم در اعضای پایین تنه بدن نشان می دهد. بهتر است بدانید که افت میزان گلبول های قرمز می تواند نتیجه کمبود آهن و همچنین کمبود ویتامین B12 یا فولات باشد. شما با انجام آزمایش خون می توانید کمبود هموگلوبین را تشخیص دهید. ریزش مو یا ناخن های شکننده نسبت به تاکی کاردی علامت خاص تر مربوط به کمبود آهن محسوب می شوند.

لب های ترک خورده: علامت رایج کمبود آهن

کمبود آهن اغلب به واسطه لب های ترک خورده و زخم و ترک گوشه لب خود را نشان می دهد. کمبود آهن همچنین باعث می شود زبان قرمز، لیز و دردناک شده (گلوسیت) شده و مخاط دهان دچار اریتم یا سرخی ناشی از احتقان مویرگ ها شود. آهن نقش موثری در سوخت و ساز بافت ها برای احیای سریع دارد. بنابراین اگر احساس کردید که قوه چشایی تان نیز دچار مشکل شده است می توانید به کمبود آهن شک کنید.
مصرف مکمل آهن به کمبود این ماده معدنی پایان می دهد. باید بدانید که کمبود پیشرفته آهن در افراد سیگاری و الکلی رایج تر بوده و با احتمال سرطانی شدن بافت های پشت گلو همراه است.

نفس نفس زدن: علامت کم خونی

افرادی که با کمترین فعالیت بدنی به نفس نفس می افتند باید بیشتر مراقب سلامتی شان باشند. در این صورت ممکن است پای کمبود شدید آهن در میان باشد. نفس نفس زدن یکی از علائم نشان دهنده کم خونی است که مرحله دیرهنگام کمبود آهن است. افت میزان هموگلوبین منشأ این نفس نفس زدن است. در این صورت مجموع ارگان های بدن دچار کمبود اکسیژن می شوند و در نتیجه نفس نفس زدن، خستگی، تپش قلب و غیره بروز می کند.

افت عملکرد مغزی: نتیجه کمبود آهن؟

بدن برای کنترل عملکرد مغز به آهن نیاز دارد. کمبود آهن می تواند باعث افت قدرت مغز به خصوص در افراد سالمند شود. کم خونی ناشی از فقر آهن باعث می شود که اکسیژن رسانی به مغز به درستی انجام نگیرد. البته در خصوص ارتباط افت عملکرد مغز و کمبود آهن نیاز به بررسی های تکمیلی وجود دارد. محققان در خصوص علائم دیگر تأکید بیشتری دارند.

سندرم پاهای بی قرار: پای کمبود آهن در میان است؟

سندرم پاهای بی قرار یک اختلال عصبی است که باعث حرکات غیرقابل کنترل در پاها در حین خواب می شود. به همین دلیل نیز فرد، خواب بی کیفیتی را تجربه می کند. محققان به این نتیجه رسیده اند که سندرم پاهای بی قرار اغلب با کمبود شدید آهن ارتباط دارد. البته ارتباط بین این دو هنوز به درستی مشخص نشده است اما محققان عقیده دارند که این مسئله می تواند از نقش آهن در عملکرد دستگاه عصبی مرکزی ناشی شود.