به مناسبت روز خانواده و تکریم بازنشستگان بازنشستگان؛ سرمایه های اجتماعی خانواده

خانواده در جوامع بشری به گروهی از افراد که با یکدیگر به دلیل هم خونی، تمایل سببی یا مکان زندگی مشترک، وابستگی دارند، گفته می شود. سازمان ملل متحد نهاد خانواده را چنین تعریف می کند: خانواده یا خانوار به گروهی شکل گرفته از دو یا چند تن می گویند که با هم زندگی می کنند و برای غذا و دیگر لوازم زندگی درآمد مشترک دارند و به وسیله خون، فرزندخواندگی یا ازدواج با هم نسبت پیدا کرده اند.
خانواده به عنوان نخستین واحد زندگی اجتماعی، از اساسی ترین نهادهای جامعه به شمار می رود که وظیفه جامعه پذیری فرزندان را نیز برعهده دارد.
این نهاد مهم ترین کانونی محسوب می شود که فرد نخستین تاثیرهای محیطی را از جامعه دریافت می کند و پایه گذار قسمت اصلی از شخصیت و ویژگی های انسان است و در تعیین سبک و خط مشی زندگی آینده، اخلاق، سلامت و عملکرد فرد در آینده نقش بزرگی بر عهده دارد.
خانواده هایی که به لحاظ نداشتن سلامت روانی، مشکلات اقتصادی و اجتماعی با انواع انحراف ها و آسیب ها مواجه هستند، زمینه ناهنجاری هایی را در جامعه فراهم می آورند چراکه افرادی که در این گونه کانون ها پرورش یافته اند وارد اجتماع می شوند و ویژگی های سالم یا ناسالم خود را به محیط های دیگر نیز انتقال می دهند بنابراین سعادت یک جامعه به سلامت خانواده های آن وابسته است.
خانواده در جهان بینی اسلامی از اهمیت و جایگاه ممتازی برخوردار است، نهادی که بخش مهمی از آینده و سرنوشت انسان در آن شکل می گیرد و خداوند در آیه ۲۳ از سوره اسراء چنین می فرماید: «و پروردگارت فرمان داده که جز او را نپرستید و به پدر و مادر نیکی کنید. هر گاه یکی از آن دو یا هر دوی آنان نزد تو به سن پیری رسیدند کم ترین اهانتی نسبت به آنان روا مدار و واکنشی چون اوه (خسته شدم) نگو و بر آنان فریاد مزن و با خشونت رفتار مکن و گفتار لطیف و سنجیده و بزرگوارانه بگو.»
دلیل نامگذاری روز ۲۵ ذی الحجه به نام روز خانواده و تکریم بازنشستگان، شان نزول سوره «هل اتی» است. این سوره در منزلت اهل بیت پیامبر(ص) نازل شد که پس از سه روز روزه داری و بخشیدن افطار خود از طرف خداوند مورد لطف قرار گرفتند.
شورای فرهنگ عمومی در ۱۳۸۶ هجری خورشیدی «روز خانواده و تکریم بازنشستگان» را در تقویم رسمی کشور ثبت کرد. در این شورا اتفاق نظر بر این بود که روز بازنشستگان با یک روز در تقویم رسمی کشور تلفیق شود و بهترین روز برای این منظور ۲۵ ذی الحجه یعنی روز خانواده در نظر گرفته شد.
بازنشستگی رخداد مهمی در چرخه زندگی هر فردی به شمار می رود، افراد پس از سال ها تلاش و فعالیت در جهت خدمت به جامعه، بازنشسته می شوند که باید شرایط مناسبی برای آنها فراهم شود تا آنها بتوانند، زمان بیشتری را در کنار اعضای خانواده بگذرانند و به استراحت بپردازند.
بازنشستگان به دلیل افزایش سن و کاهش توانایی از گروه های آسیب پذیر جامعه محسوب می شوند. مسوولان باید با برنامه ریزی صحیح، پاسخگوی نیازهای جسمی، اجتماعی و روحی آنها باشند و از آنان حمایت های لازم را به عمل آورند. آنچه در مورد بازنشستگان اهمیت فراوانی دارد، نگاه و وظیفه خانواده و مسوولان نسبت به شرایط شان است. افرادی که پس از سال ها تلاش و خدمت با کوله باری از دانش و تجربه، انتظار دارند، شان و جایگاهشان حفظ شود.