امروز خراسان جنوبی
اطلاعات موثقی درباره توقف صادرات انار استان قابل دستیابی است. از اظهار نظرهای سریالی مسئولان در این سالها گرفته تا وضعیت فروش محصولی که نامش با فردوس آوازه دارد؛ همانطور که پسته رفسنجان را می شناسند، انتظار انار فردوس را هم میکشیدند، می کشیدند چون پاییزهای متوالی از راه می رسد و یاقوت سرخ جای خود را بر تاج بازار نمی یابد. جای فروشش کنار میادین است و با قیمت های پایین تو سری می خورد. همین پارسال بود که یکی از مسئولان جهاد کشاورزی استان گفته بود: حتی دلال ها هم تمایلی برای ورود به بازار انار ندارند. محصولی که زمانی قبل از هجوم کرم های گلوگاه در بازارکشور های خارجی دلبری می کرد حالا زیر پا است و گاه چنان بی کیفیتی دامن گیر اصالتش شده که دست و دلت نمی رود همان کیلویی ۱۷-۱۶ هزا رتومان را پایش بدهی. اما چرا؟ چرا در این چند سال مسئولان جهاد کشاورزی آواز سوزناک انار را نشنیده اند؟ حتی برخی کشاورزان هم کم کاری کرده اند.
خاطره تلخ سوزاندن درختان انار فردوس برای نابود کردن آفت شوم، به سال ها قبل بازمی گردد. انگار انار فردوس بعد از آن اتفاق خود را گم کرد. هر چند همچنان باغ های اناری در فردوس جان و دل جلا می دهند اما در این میان بسیار است محصولی که شاید خوش بر و رو باشد اما از درون بیمار است و این بیماری ریشه در هجوم همان آفت ها دارد.
با نگاهی اجمالی به وضعیت انار می توان گفت: مسئولان در این سال ها قدم مؤثری برنداشته اند، اثری که از آنان در حوزه محصول انار وجود دارد، جز یکسری اقدامات و وظایف معمول جهاد کشاورزی، فقط جملاتی است که نشان میدهد از مشکل باخبرند و یک سری وعده های کم جان هم داده اند که بایدهای صادرات دوباره این محصول را مطرح میکند. البته که کاشت و رشد آن تعداد درخت سوزانده شده با چندین دهه عمر، در خوشبینانه ترین حالت همان زمان را می خواهد اما انتظار می رفت در این سال ها قدم های محکم تری برای رونق دوباره بازار انار برداشته شود. آخر مگر خراسان جنوبی چند محصول مهم و پر آوازه دارد؟
مدیر جهاد کشاورزی فردوس پارسال در چنین روزهایی از پاییز گفت: بازار انار شهرستان آشفته است حتی دلالان نیز تمایلی برای ورود ندارند، آخر اصول کشاورزی باید توسط کشاورزان برای تولید انار رعایت شود تا مشکل دانه سفیدی انار کاهش یابد. دفن و یا سوزاندن انارهای آلوده برای مبارزه با آفت کرم گلوگاه لازم است . کشاورزان باید به صورت دستهجمعی این کار را دنبال کنند تا این آفت فراگیر نشود.
امیر زاده از بازار انار هم راضی نبود. از نظر او نبود ساز و کاری برای صادرات و کاهش قدرت خرید مردم باعث شده قیمت انار پایین باشد البته آن ها برای حل بخشی از مشکلات، به شرکتهای تعاونی برای خرید توافقی انار تسهیلاتی پرداخته اند اما این وضعیت را تغییر نداده است.
به گفته او انار فردوس زیر قیمت تمام شده به فروش رسیده و دلیلش هم تحریم و بی کیفیتی در سال های گذشته بوده که باعث شده است کشورهای دیگر برای خرید انار ما رغبتی نداشته باشند. از طرفی نبود صادرات انار هم باعث شده این میوه اکنون در میدان های داخلی به فروش برسد. در همین زمینه چند سال قبل اظهار نظری از مدیر عامل اتحادیه صادرکنندگان میوه و ترهبار یکی از استانهای کشور منتشر شد که می تواند مزید بر علتهای عنوان شده درباره افت رونق بازار صادراتی انار باشد. او گفته بود: یکی از مهمترین مشکلات صادرکنندگان میوه، عدم ثبات قیمت در بازار داخلی است، به این معنا که روند صعودی قیمت میوه به شکل تصاعدی آغاز شده و هیچگاه ثبات نمییابد. یعنی افزایش مداوم و نوسان قیمتها در سال های قبل که هنوز میدانی برای طنازی انار وجود داشت، باعث شد مشتریان صادراتی ایران رغبتی به خرید محصول از ایران نداشته باشند و کالاهای کشور رقیب را ترجیح دهند. این مسئول محصول انار را مثال زده و گفته است: مشتریان انار ایرانی اکنون ترجیح میدهند انار یمنی و مصری که قیمت باثباتتری دارند را تهیه کنند و در نتیجه صادرات انار متوقف شده است. البته این اظهار نظر به سال ۱۳۹۲ برمی گردد اما باید توجه کنیم که بازار هم یک شبه از کف نمی رود و مجموعه ای از عوامل ما را از جایگاهی که شاید دهه ها برای آن تلاش شده، دور می کند.
اما وضعیت انار امسال هم تغییر چندانی نداشته است، کرم گلوگاه همچنان در باغ های انار می تازد و هر چند برخی کشاورزان همکاری لازم را ندارند اما این مسئولان جهاد کشاورزی هستند که باید از ثروت یک منطقه با روش های مؤثر و قانونی محافظت کنند.
مسئولان جهاد کشاورزی فردوس از کاهش ۴۰ درصدی محصول انار در سومین قطب تولید این محصول در کشور، به دلیل طغیان کرم گلوگاه، خبرداده اند.
ا حیدری, [۱۱/۲۸/۲۰۲۳ ۱۲:۵۵ ب.ظ]
مدیرجهاد کشاورزی فردوس گفت: امسال بیش از سالهای گذشته شاهد طغیان کرم گلوگاه در سطح باغات شهرستان هستیم و برهمین اساس پیش بینی کارشناسان حاکی از این است که ۳۰ تا ۴۰ درصد نسبت به سال گذشته شاهد کاهش محصول انار باشیم.
امیرزاده، سطح زیرکشت انار را در شهرستان فردوس هزار و ۹۰۰ هکتار اعلام کرد و افزود: پیش بینی برداشت انار در سال جاری در فردوس ۱۹ تا ۲۰ هزار تن است.
او امسال هم تأکید کرده که اگر بخواهیم خسارت کرم گلوگاه انار را به حداقل ممکن کاهش دهیم نیازمند همکاری همه جانبه همه باغداران هستیم تا در طول فصل نسبت به جمع آوری انارهای آلوده از روی درختان وسطح باغات اقدام کنند و در صورتی که این اقدام همگانی نباشد تأثیر آنچنانی نخواهد داد بنابراین صاحبان باغهایی که در خارج از شهرستان هم هستند باید با حضور خود در باغ نسبت به جمع آوری انارهای پوسیده و آلوده به کرم گلوگاه انار اقدام کنند.
البته او درخواست مهمی را هم مطرح کرده « حضور کارشناسان زبده مراکز تحقیقاتی وزارت جهاد کشاورزی در باغات انار فردوس برای بررسی آفت کرم گلوگاه انار و دانه سفیدی این محصول از نزدیک و ارائه راهکار » ؛ خواسته ای است که باید زودتر از این ها طرح و پیگیری می شد. و هر چند انار ماهی نیست که هر وقت ازآب بگیری تازه بماند ، اما می تواند نقطه شروع خوبی برای تولد دوباره انار مرغوب فردوس باشد. از آنجا در این دوسال، مقامات ارشد استان بحث زنجیره های ارزش افزوده را مطرح می کنند و برخی محصولات کشاورزی خراسانجنوبی، ظرفیت تعریف در این زنجیره ها را دارند ، بالاخره انار توانست توجه معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار را هم به خود جلب کند . ممکن است اشرفی مشکل توقف صادرات انار را به عنوان حلقه مفقوده زنجیره ارزش افزوده این محصول دیده باشد. او وعده داده که اگر بستر لازم برای صادرات این محصول وجود داشته باشد در صورت لزوم از تمام اهرمها مانند وزارت امور خارجه استفاده خواهد کرد تا بار دیگر انار فردوس صادر و ارزش افزوده بسیار بیشتری برای تولید کنندگان داشته باشد. البته بخشی از این سؤال را مسئولان جهاد کشاورزی باید پاسخ دهند که آیا بستر لازم وجود دارد؟ به عنوان مثال کیفیت انار تولید استان چگونه است؟ آیا میزان تولید انار با کیفیت کفاف صادرات را می کند؟ آیا می تواند بازار را دوباره بدست آورد؟ بازگشت ضعیف انار استان به بازار رقابتی کشورهای دیگر باعث می شود، انچه روزی یاقوت سرخ می خواندیم، با روسیاهی به کناره همین میادین داخلی بریزد و گاه لگدمال شود.