وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی
در دل خشکیهای خراسان جنوبی، میان خاک ترک خورده کویر، زمینهایی در نبرد با کمآبی، سفیدی پنبه را بالا میکشند؛ پنبهای کمنظیر که سالهاست اقتصاد، هویت و زیست روزمره بشرویه را شکل داده است. اینجا پنبه نه فقط یک گیاه، که روایتی از ایستادگی مردم بر زمینهای سخت خراسان جنوبی است.
این محصول روییده در دشتهای آرام بشرویه، سالهاست نام این شهرستان را در نقشه کشاورزی ایران برجسته کرده است؛ گیاهی که «طلای سفید» نام گرفته و امروز، بشرویه را به قطب تولید پنبه خراسان جنوبی و یکی از تولیدکنندگان مهم کشور تبدیل کرده است.
طبق اعلام آذری، سرپرست مدیریت جهادکشاورزی بشرویه، این شهرستان با ۳۴۰۰ هکتار سطح زیرکشت و ۹۵۲۰ تن پنبه وش در سال، سهمی نزدیک به ۴ درصد از کل تولید پنبه ایران را داراست؛ عددی که برای یک شهرستان کوچک، نه فقط آمار، بلکه نشانهای از تکیهگاه اقتصادی یک منطقه است. کیفیت الیاف پنبه در بشرویه نیز بهحدی است که این شهرستان را در ردیف مراکز مهم تولید پنبه باکیفیت کشور نشانده است.
کارخانه تولید بذر پنبه
کشت پنبه در بشرویه فقط یک فعالیت کشاورزی نیست؛ استخوانبندی اشتغال منطقه است. هر سال ۳۲۵ هزار نفر-روز در فرآیند کشت، داشت و برداشت پنبه فعال میشوند؛ عددی که نشان میدهد پنبه چگونه در تمام خانههای این شهرستان، ردّ پایی از خود دارد.
جالبتر اینکه ۲۰۰۵ هکتار از کشتها به روش کشت مستقیم انجام میشود؛ شیوهای نوین که مصرف آب را کاهش داده و بشرویه را در کشور به شهرستانی پیشرو تبدیل کرده است.
این شهرستان فقط تولیدکننده پنبه نیست؛ مرکز تولید بذر پنبه ایران هم هست. سالانه ۷۶۰ تن بذر گواهیشده و انواع بذر الیت، سوپر الیت و نوکلئوس در مزارع آن تکثیر میشود؛ کاری پیچیده، علمی و ارزشمند که نقش بشرویه را در زنجیره ملی تولید پنبه پررنگتر میکند.
محصول باکیفیت، صنعت غایب
اما حقیقت تلختر آن است که بشرویه، با وجود رتبه نخست تولید پنبه در استان، هنوز از صنایع تبدیلی محروم است.
نه واحد لینترگیری دارد، نه ریسندگی و نه کارخانهای که ارزش افزوده محصول را در همان منطقه حفظ کند. نتیجه روشن است: کشاورزان میکارند، برداشت میکنند، اما سود نهایی در جای دیگری تسویه میشود.
قیمت تضمینی پایین نیز یکی دیگر از دغدغههای اساسی آنان است؛ مسئلهای که هر سال پیش از برداشت، دلهرهای پنهان را بر دل کشاورزان میاندازد.
فرصتی که اگر از دست برود
مسؤولان محلی با صدای بلندتر از گذشته خواستار سرمایهگذاری هستند، ایجاد صنایع پاییندستی، تعیین قیمت تضمینی منصفانه و جلوگیری از خامفروشی؛ چرا که پنبه بشرویه فقط محصول نیست، یک ظرفیت منطقهای است. ظرفیتی که اگر امروز دیده نشود، فردا تنها خاطرهای خواهد بود از روزهایی که طلای سفید در دشتهای بشرویه میدرخشید.
