سرمقاله – فاجعه ای در راه است

امروز خراسان جنوبی _ محمد راعی فرد

گاه اتفاقاتی در راه است که بیشتر شبیه به فاجعه ای می‌ماند. فاجعه ای که نه انفجار موشک است که خون بار باشد و نه شبیه بمب اتم؛ بلکه بسیار توانمندتر از آن‌هاست. یک فاجعه خودخواسته که کشوری را می‌تواند کاملاً فلج کند و به سقوط بکشاند.فاجعه ای که سال‌ها قبل درباره آن نوشتیم و دلیل آوردیم و راه حل ارائه دادیم اما چون همیشه نه مدیر و مدیرانی آن‌ را خواندند و نه دیدند تا اینکه چهره واقعی آن این روزها و در سال ۱۴۰۴ رخ نمود. خشکسالی وحشتناکی که تقریبا کشور را درنوردیده است و از قرار معلوم جیره بندی آب در راه است. این قصه پرغصه قرار نیست که ته دل مردم را خالی کند که کار از این حرفها گذَشته، آب سدهای کشور به گل نشسته و مدتی است که جیره بندی آن را در برخی مناطق آغاز کرده اند؛ از ساعت ۱۲ شب تا صبح قطعی مطلق آب. آسمان امسال هرچه چشم برآن دوختیم نبارید که نبارید حتی قطره‌ای باران. رکوردی که تاکنون سابقه نداشته است. فصل پاییز  زمان باریدن فراوان آسمان است که سدها را سرریز کند اما شرایط به مرحله ای رسیده که می‌توانید در کف برخی سدها  پیاده روی کنید. سالها قبل معاون رییس سازمان حفاظت زیست وقت کشور بود و در عین جوانی، دانشمندی بنام؛ صدها بار در مقالات و مصاحبه هایش گفته بود که خشکسالی بزرگی در راه کشور است. ما آنقدر بی‌برنامه و بی مدیریت بودیم که با حداکثر نیرو، آب‌های غیرقابل تکرار درون لایه های زمین را مکیدیم و آنقدر کف شکنی کردیم که به عمق بالای ۳۰۰ متر زمین رسیدیم و به آبهای شور و تلخ که نه قابل شرب است و نه برای کشاورزی مرهمی. زمین را وادار به فرونشست کردیم که چندین برابر نرم جهانی است و زیست بسیار شهرها را به خطر انداختیم. دهها هزار چاه عمیق ونیمه عمیق که بسیاری از آنها بدون پروانه همچنان آخرین رمق زمین را دارند می‌مکند. نداشتن الگوی کشت در کشور که چنین بلای عظیمی را برما نازل کرد همچنان حاکم است. طبق آمار موثق و خوشبینانه به دلیل فرسودگی لوله های انتقال آب؛ یک سوم آب تولیدی و قابل شرب کشور بدون مصرف ازبین می‌رود. رانت و اختلاس و فساداقتصادی و اداری و تورم و گرانی و ناترازی‌های کمرشکن و صدها گیر و گور دیگر در مقابل خشکسالی چیزی به حساب نمی آیند. ۹۰ درصد آب استحصالی در کشاورزی مصرف میشود و فقط ۱۰ درصدآن صرف آب شرب می‌شود و ما هنوز در کشاورزی سنتی با روش غرقابی غرق شده ایم.