وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی
خراسان جنوبی به واسطه هم‌مرزی با افغانستان، اشتراکات زبانی و فرهنگی و برخورداری از زیرساخت‌های قابل قبول پزشکی، می‌تواند به یکی از قطب‌های گردشگری سلامت شرق کشور تبدیل شود؛ اما نبود دیپلماسی سلامت فعال، دشواری‌های صدور ویزا و فقدان نهادهای سازماندهی‌کننده، فرصت‌های موجود را به چالش کشیده است.
به گزارش ایرنا، خراسان جنوبی با دارا بودن زیرساخت‌های پیشرفته درمانی، بیمارستان‌های مجهز و کادر پزشکی متخصص، به عنوان یکی از قطب‌های مهم درمانی در شرق کشور شناخته می‌شود.
این استان با موقعیت جغرافیایی خاص خود، به ویژه نزدیکی فرهنگی و مرزی با افغانستان، پتانسیل بالایی برای توسعه گردشگری سلامت دارد. ظرفیت‌های گسترده خراسان جنوبی در حوزه‌های مختلف پزشکی و درمانی، از جمله جراحی‌های تخصصی، خدمات دندانپزشکی، چشم‌پزشکی و درمان بیماری‌های مزمن، این منطقه را به گزینه‌ای مناسب برای بیماران خارجی تبدیل کرده است. در این راستا، نمایشگاه همکاری‌های مشترک ایران و افغانستان که در بیرجند برگزار شد، فرصتی منحصربه‌فرد برای تقویت همکاری‌های درمانی میان دو کشور فراهم آورد. پنل تخصصی گردشگری سلامت در حاشیه نمایشگاه همکاری های مشترک ایران و افغانستان فرصتی را فراهم آورد تا مسئولان، پزشکان و فعالان حوزه سلامت نقطه نظرات خود را برای دیپلماسی سلامت به اشتراک گذارند. این مهم نشان‌دهنده عزم دو طرف برای تسهیل فرآیندهای درمانی، ارتقای کیفیت خدمات و ایجاد ساختارهای منسجم در زمینه گردشگری سلامت است چرا که خراسان جنوبی با استفاده از این ظرفیت‌ها و توسعه دیپلماسی سلامت، می‌تواند نقش کلیدی در بهبود دسترسی بیماران افغان به خدمات درمانی ایران ایفا کند.
گردشگری سلامت، فراتر از درمان بیمار
مشاور وزیر بهداشت در پنل تخصصی دیپلماسی سلامت گفت: اگر نگاه‌مان فقط به درمان باشد، بخش بزرگی از این صنعت را از دست می‌دهیم لذا باید گردشگری سلامت را به عنوان ابزار دیپلماسی، تبادل علمی و توسعه اقتصادی ببینیم.
دکتر حسین کرمانپور تأکید کرد: اکنون، زیرساخت‌های فنی، نیروی انسانی متخصص و ظرفیت‌های علمی در ایران مهیاست، اما آنچه نداریم، هماهنگی بین‌نهادی و برند ملی قابل اعتماد است لذا کشورهای منطقه با سرمایه‌گذاری در تبلیغات، روایت‌سازی و تسهیل‌گری، بازار بیماران افغان را به دست گرفته‌اند. وی یادآور شد: خراسان جنوبی با ویژگی‌هایی چون نزدیکی فرهنگی، زبانی و جغرافیایی، شانس زیادی برای تبدیل‌شدن به قطب دیپلماسی سلامت دارد لذا این استان می‌تواند در صورت سازماندهی بهتر، پذیرای بیماران افغان در بستری مطمئن، ارزان و علمی باشد. مشاور وزیر و رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت همچنین گفت: گردشگری سلامت می‌تواند سالانه تا ۶ میلیارد یورو برای کشور درآمدزایی داشته باشد، به شرط آنکه برنامه‌ریزی دقیق، برندینگ مؤثر و همکاری بین‌نهادی شکل بگیرد.
وی اظهار کرد: علاوه بر ۶ میلیارد یورو از محل گردشگری سلامت، سه میلیارد یورو درآمد بالقوه از صادرات دارو و تجهیزات پزشکی و نزدیک به ۷۰۰ میلیون یورو از محل جذب دانشجویان بین‌المللی قابل تحقق است. کرمانپور تاکید کرد: حضور بیماران افغانستانی در ایران، به ویژه در خراسان جنوبی، ظرفیت بزرگی است که می‌تواند به عنوان نقطه عطفی در توسعه دیپلماسی سلامت و اقتصاد منطقه‌ای تبدیل شود.
با این وجود رئیس شفاخانه‌های وهاج در کابل و هرات، با اشاره به جایگاه علمی و درمانی پزشکان ایرانی، گفت: زیرساخت‌های درمانی ایران در حد کشورهای پیشرفته است، اما متأسفانه به دلیل مشکلات در روند صدور ویزا، بیشتر بیماران افغان به سمت هند و پاکستان می‌روند.
دکتر عبدالوهّاب وهاج، به تجربه خود در اعزام بیمار به ایران اشاره کرد و افزود: حتی با وجود معرفی‌نامه رسمی از نهادهای دیپلماتیک، صدور ویزای درمانی گاهی هفته‌ها زمان می‌برد لذا این تأخیرها باعث می‌شود بسیاری از بیماران، ایران را به عنوان مقصد درمانی کنار بگذارند.
وی تأکید کرد: برای تقویت گردشگری سلامت، باید نگاه سخت‌گیرانه به همکاری‌های فرامرزی اصلاح شود زیرا نمی‌توان تنها دانشگاه‌ها را مجاز به امضای تفاهم‌نامه دانست و کلینیک‌ها را از چرخه خارج کرد از همین رو اگر هدف، نجات جان انسان‌هاست، باید ساختارها منعطف‌تر شوند.
حلقه مفقوده ساختار درمان فرامرزی
در همین نشست، نماینده قاین و زیرکوه در مجلس شورای اسلامی، پیشنهاد ایجاد آژانس‌های تخصصی گردشگری سلامت را مطرح کرد و گفت: برای جذب بیماران خارجی، باید سازوکار منظم و یکپارچه‌ای ایجاد کنیم. نمی‌شود بیماران را رها کرد تا خودشان مسیر را پیدا کنند.
سلمان اسحاقی، افزود: می‌توان این آژانس‌ها را تحت نظارت دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، اما با مشارکت بخش خصوصی، راه‌اندازی کرد تا بیماران به صورت کاروانی و با خدمات کامل از مبدأ تا بازگشت همراهی شوند. این مدل باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها، افزایش اعتماد و گسترش سفرهای درمانی خواهد شد.
وی همچنین به ظرفیت همکاری با سازمان بهداشت جهانی اشاره کرد و گفت: وزارت بهداشت اخیراً نگاه ویژه‌ای به این حوزه داشته است لذا خراسان جنوبی باید از این فرصت برای توسعه اقتصادی، ایجاد اشتغال و ارتقای جایگاه خود در عرصه دیپلماسی منطقه‌ای بهره بگیرد.
حامی گردشگری سلامت
رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان هم با انتقاد از ضعف بخش خصوصی و کم‌تحرکی نهادهای دولتی گفت: اگر امروز در خراسان‌جنوبی شرکت‌های تسهیل‌گر درمانی راه‌اندازی شود، این استان می‌تواند سهم بزرگی از گردشگری سلامت افغانستان را جذب کند. محمود سیادت با اشاره به پیشینه همکاری‌های درمانی میان افغانستان و ایران، اظهار کرد: در گذشته برخی شرکت‌ها با مجوز رسمی در افغانستان فعالیت می‌کردند و بیماران را برای درمان به هند می‌فرستادند، حتی دانشجویان افغان مقیم هند نقش مترجم و راهنمای بیماران را به‌عهده داشتند، اما با تحولات سیاسی اخیر، مسیرهای هوایی و زمینی به هند از طریق پاکستان مسدود شده است و مردم افغانستان اکنون به‌دنبال جایگزین‌هایی مانند ایران، پاکستان یا استرالیا هستند. وی یادآور شد: در اتاق مشترک ایران و افغانستان نه تصدی‌گری می‌کنیم و نه ورود به عملیات میدانی، اما به‌عنوان تسهیل‌گر اقتصادی آماده‌ایم مسیر را برای شرکت‌های توانمند، شفاف و حرفه‌ای هموار کنیم. وی گفت: اگر شرکت‌هایی در استان خراسان جنوبی با حمایت دانشگاه و پزشکان شکل بگیرند و خدمات مشخص و قیمت‌گذاری شفاف ارائه کنند قطعاً اتاق ایران ـ افغانستان کمک خواهد کرد این ظرفیت به سهمی واقعی در بازار تبدیل شود.
