تحول دیجیتال در نظام آماری خراسان جنوبی

آمار، زبان فهم توسعه است؛ زبانی که خراسان جنوبی حالا با آن، آرام‌آرام از دفترهای کاغذی فاصله می‌گیرد و به جهان داده‌های هوشمند نزدیک می‌شود. نیمه‌ طرح‌های آماری استان دیگر روی صفحه‌ دیجیتال ثبت می‌شوند و نقشه‌های تازه، مسیر سرشماری ۱۴۰۵ را روشن‌تر از همیشه ترسیم کرده‌اند.
آمار، زبان مشترک توسعه است، زبانی که بدون آن، هیچ برنامه‌ریزی دقیقی ممکن نیست. این جمله، شاید خلاصه‌ فلسفه‌ای باشد که رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خراسان جنوبی در مراسم گرامیداشت «روز آمار و برنامه‌ریزی» بر آن تأکید کرد؛ روزی که نه فقط برای تقدیر از مأموران آمارگیر، بلکه برای یادآوری نقش بنیادین داده در تصمیم‌های بزرگ کشور برگزار شد. علی بهدانی، در این آیین گفت: تصویر درست از واقعیت‌های اقتصادی، اجتماعی و محیطی، از دل پرسشنامه‌ها، سامانه‌ها و آمارگیری‌های میدانی بیرون می‌آید؛ همان جایی که صدای جامعه به زبان عدد ترجمه می‌شود. او از اجرای بیش از ۲۶ طرح آماری در سال جاری خبر داد؛ طرح‌هایی ماهانه، فصلی و سالانه که هر یک بخشی از واقعیت خراسان جنوبی را ثبت کرده‌اند. اما شاید مهم‌ترین خبر این مراسم، گام بزرگ استان به‌سوی نظام آماری هوشمند بود. بهدانی اعلام کرد: نیمی از طرح‌های آماری استان اکنون با پرسشنامه‌های الکترونیکی اجرا می‌شود و نیمی دیگر همچنان به شیوه‌ سنتی کاغذی ادامه دارد؛ ترکیبی که به گفته‌ او، گذار به سمت آمار دیجیتال را هموارتر می‌کند. در کنار این تحول، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، در حوزه نقشه و اطلاعات مکانی نیز گام‌های بلندی برداشته است. نقشه‌های آماری استان به‌روز شده و لایه‌های تقسیمات کشوری بر اساس تغییرات جدید بازطراحی شده‌اند؛ اقدامی که زیرساخت فنی اجرای سرشماری عمومی نفوس و مسکن ثبتی‌مبنا در سال ۱۴۰۵ را فراهم می‌کند. به گفته‌ رئیس سازمان، هدف آینده، حرکت به‌سوی آمارهای ثبتی‌مبنا و توسعه سامانه‌های هوشمند داده است؛ جایی که فناوری‌هایی چون GIS و یکپارچه‌سازی داده‌های ملی و استانی، امکان رصد لحظه‌ای وضعیت اقتصادی و اجتماعی استان را فراهم خواهند کرد. او تأکید کرد: «می‌خواهیم از طریق داده‌های واقعی، تصمیم‌هایی بگیریم که ریشه در شواهد و واقعیت داشته باشند، نه در گمان و حدس.» در این مسیر اما، چالش‌ها کم نیستند. بهدانی اذعان کرد که پراکندگی جغرافیایی، شرایط اقلیمی خاص و ناآگاهی برخی مردم از اهمیت آمار، گاهی روند جمع‌آوری داده‌ها را دشوار می‌کند. «بعضی‌ها هنوز نمی‌دانند اطلاعاتی که با صداقت می‌دهند، مستقیماً به سیاست‌هایی منجر می‌شود که به بهبود زندگی خودشان بازمی‌گردد». با این حال، روحیه علمی و مسئولیت‌پذیری مأموران آمارگیر، به گفته‌ او، سبب شده تمام این موانع یکی‌یکی پشت سر گذاشته شود. بیش از ۱۵۰ ساعت آموزش تخصصی در نیمه نخست سال برای بهبود دقت داده‌ها برگزار شده تا هر عدد، بازتابی دقیق از واقعیت باشد. شعار امسال «آمار؛ اساس برنامه‌ریزی» است، و خراسان جنوبی در عمل نشان داده که این شعار را از مرحله‌ حرف عبور داده است. از پرسشنامه‌های دیجیتال گرفته تا نقشه‌های جدید و داده‌های ثبتی‌مبنا، همه نشانه‌ تغییری هستند که آرام و پیوسته در حال رخ دادن است؛ تغییری که شاید امروز در قالب جدول‌ها و سامانه‌ها دیده شود، اما فردا، در قالب تصمیم‌هایی درست‌تر، بودجه‌هایی هدفمندتر و توسعه‌ای متوازن‌تر خود را نشان خواهد داد. در پایان این مراسم، با اهدای لوح، از تلاش آمارگیران و همکاران معاونت آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان قدردانی شد؛ کسانی که پشت هر عدد دقیق، روایتگر واقعیتی از زندگی مردم این سرزمین‌اند.