اولین اجلاس توسعه همکاری های مشترک ایران و افغانستان و اولین نمایشگاه فرصتهای مشترک تجارت و سرمایهگذاری ایران و افغانستان در بیرجند برگزار شد. رئیس اتاق بازرگانی بیرجند در اجلاس توسعه همکاریهای مشترک ایران و افغانستان اظهار کرد: همکاریهای اقتصادی دو کشور در حوزههای کشاورزی، ترانزیت و تبادلات تجاری از طریق مرز ماهیرود در حال گسترش است و این استان نقش محوری در توسعه این تعاملات ایفا میکند. علیرضا خامه زر با قدردانی از حمایتها و هدایت های استاندار خراسان جنوبی و مشارکت فعال بخش خصوصی در این رویداد، تصریح کرد: این همایش و نمایشگاه، حاصل تعامل نزدیک بخش خصوصی استان با مسئولان استانی و ملی و فعالان اقتصادی دو کشور میباشد که با هدف تقویت روابط تجاری، توسعه صادرات و گسترش سرمایهگذاری مشترک برگزار شده است.
40 درصد کالاهای صادراتی ایران به افغانستان
از طریق خراسان جنوبی انجام می شود
خامهزر با اشاره به اهمیت راهبردی مرز ماهیرود گفت: این مرز یکی از مهمترین گذرگاههای تجاری شرق کشور به شمار میرود و بیش از ۴۰ درصد کالاهای صادراتی ایران به افغانستان از طریق خراسان جنوبی انجام میشود. وی حجم مبادلات اقتصادی میان ایران و افغانستان را سالانه حدود سه میلیارد دلار اعلام کرد و افزود: ظرفیت های فراوانی برای افزایش این رقم وجود دارد. رئیس اتاق بازرگانی بیرجند ادامه داد: در حال حاضر بیش از ۶۰۰ قلم کالا از طریق مرزهای خراسان جنوبی به افغانستان صادر میشود و بخش عمدهای از نیازهای بازار این کشور از این مسیر تأمین میگردد. وی با اشاره به فرصتهای موجود در بخش کشاورزی افغانستان تصریح کرد: این کشور از نظر اقلیمی بسیار مستعد است و ایران آمادگی دارد در حوزههای فنی و مهندسی کشاورزی، آبیاری نوین و انتقال دانش فنی با افغانستان همکاری کند.
نقش ایران در ترانزیت کالاهای افغانستانی
به بازارهای جهانی
وی همچنین نقش ایران در ترانزیت کالاهای افغانستان به بازارهای جهانی را مهم دانست و گفت: از طریق مرز ماهیرود میتوان مسیر کوتاهتر، امنتر و کمهزینهتری برای دسترسی به بنادر جنوبی کشور فراهم کرد.
نائب رئیس اتاق ایران نیز در اجلاس توسعه همکاریهای مشترک ایران و افغانستان، از حمایتها و رویکرد توسعهگرایانه استاندار خراسان جنوبی قدردانی و اظهار کرد: این نگاه باعث شد تا بخش خصوصی و دستگاههای اجرایی استان با هماهنگی و انسجام در کنار هم قرار گیرند و رویداد مهمی چون نمایشگاه فرصتهای مشترک تجارت و سرمایهگذاری شکل بگیرد. به گفته محمدرضا بهرامن آنچه امروز در بیرجند شاهد آن هستیم، نتیجه باور عمیق استاندار خراسان جنوبی به ظرفیتهای این استان و نقش آن در تقویت روابط اقتصادی با کشور افغانستان است. وی با اشاره به همکاری نزدیک استانداری با اتاق بازرگانی و بخش خصوصی تصریح کرد: مدیریت استان بهویژه شخص استاندار، در این مدت با رویکردی باز و حمایتی، زمینه را برای گفتوگوهای سازنده اقتصادی، جذب سرمایهگذار خارجی و معرفی ظرفیتهای واقعی خراسان جنوبی فراهم کرده است.
بیرجند دروازه ارتباطی ایران و افغانستان
نائب رئیس اتاق ایران با تأکید بر اینکه با چنین نگاهی، بیرجند میتواند نهتنها دروازه ارتباط ایران و افغانستان، بلکه محور توسعه اقتصادی شرق کشور باشد، از تلاشهای بیوقفه استاندار و مجموعه مدیریت استان که با باور و برنامه در این مسیر گام برداشتند، صمیمانه تشکر کرد. بهرامن بر لزوم نگاه مشترک به آینده روابط اقتصادی ایران و افغانستان تأکید کرد و گفت: باید ظرفیتهای گسترده دو کشور در حوزههای زمینشناسی، معدن و صنعت را به ثروت مشترک و پایدار تبدیل کنیم و مسیرهای ارتباطی و تجاری میان دو کشور را بازنگری و تقویت نماییم. نائب رئیس اتاق ایران با بیان اینکه باید برای آینده، با نگاه مشترک و برنامهریزی دقیق، ظرفیتهای موجود در هر دو کشور را بهخوبی معرفی کنیم، متذکر شد: استان خراسان جنوبی یکی از مناطق برخوردار از ظرفیتهای غیرمتعارف و ارزشمند است که میتواند به محور توسعه و همکاری اقتصادی تبدیل شود. بهرامن با تأکید بر لزوم تبدیل ظرفیتهای طبیعی به ثروت اقتصادی تصریح کرد: سرمایهگذاری مشترک ایران و افغانستان میتواند به الگویی موفق در منطقه بدل شود، به شرط آنکه از ظرفیتهای زمینشناسی و معدنی هر دو کشور بهدرستی بهره بگیریم.
تلاش برای ارتقای تراز تجاری ایران و افغانستان
بهرامن خاطرنشان کرد: برای ارتقای تراز تجاری میان ایران و افغانستان، لازم است ارتباطات اقتصادی و مسیرهای حملونقلی میان دو کشور بازنگری و تقویت شود تا جریان تجارت بهصورت دوطرفه و متوازن شکل گیرد.
رئیس اتاق تجارت و سرمایهگذاری ولایت فراه افغانستان نیز در اجلاس توسعه همکاریهای مشترک ایران و افغانستان که به میزبانی بیرجند برگزار شد، اظهار کرد: ایران و افغانستان برادرانی هستند که باید روابط اقتصادی و تجاری خود را بر پایه عشق و همکاری متقابل گسترش دهند و از فرصتهای فراوانی که در اختیار دارند به شکل بهینه بهرهمند شوند. دین محمد نعمتی با انتقاد از کمتوجهی برخی دستگاههای اجرایی در ایران به اهمیت مرزهای مشترک، افزود: در حالی که حجم قابل توجهی از کالاهای تولیدی ایران به افغانستان ارسال میشود، متأسفانه مدیریت مناسبی بر مسیرهای تجاری وجود ندارد و کالاها غالباً از طریق واسطهها و شهرهای دیگر افغانستان به دست مصرفکنندگان میرسد.
ضرورت همکاری برای تسهیل عبور و مرور کامیون ها
رئیس اتاق تجارت و سرمایهگذاری ولایت فراه افغانستان به نقش دولت افغانستان، تجار و مردم این کشور در توسعه مناسبات تجاری اشاره کرد و افزود: همکاری برای تسهیل عبور و مرور کامیونها و رفع مشکلات برچسبگذاری کالاها ضروری است. وی با اشاره به ظرفیت بالای محصولات کشاورزی افغانستان، به ویژه انار و انگور مرغوب این کشور و صادرات آن به کشورهای دیگر خواستار تسهیل ورود این محصولات باکیفیت به بازار ایران شد تا فرصتهای تجاری دوطرفه بیش از پیش توسعه یابد. دین محمد نعمتی همچنین بر اهمیت مسیر دوطرفه ماهیرود-فراه به عنوان شاهراه حیاتی تجاری تأکید کرد و افزود: فعال شدن این مسیر نه تنها مبادلات را تسهیل میکند بلکه میتواند ظرفیتهای اقتصادی منطقه را به شکل چشمگیری ارتقا دهد.
مدیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه نیز در اجلاس توسعه همکاریهای مشترک ایران و افغانستان با قدردانی از استاندار خراسان جنوبی بهدلیل پیگیری جدی موضوع توسعه مناسبات تجاری استان با کشورهای همجوار، خاطرنشان کرد: برگزاری این نشست در راستای سیاستهای ملی جمهوری اسلامی ایران و وزارت امور خارجه برای گسترش همکاریهای اقتصادی با کشورهای همسایه بهویژه افغانستان، صورت گرفته است.
به گفته محمدرضا بهرامی برگزاری نشستهای استانی در راستای سیاستهای ملی کشور و تقویت دیپلماسی اقتصادی، ابتکار وزارت امور خارجه است. وی با اشاره به موقعیت راهبردی خراسان جنوبی در ترانزیت و تجارت با افغانستان، تصریح کرد: حدود ۴۰ درصد ترانزیت کالا میان ایران و افغانستان از طریق ماهیرود انجام میشود و با تکمیل محور ماهیرود- فراه، سهم خراسان جنوبی در این زمینه افزایش خواهد یافت. بهرامی با اشاره به ظرفیت بالای کشور در صدور خدمات فنی و مهندسی، گفت: ایران در این حوزه برتریهای قابلتوجهی نسبت به افغانستان دارد و میتواند در بازسازی زیرساختهای این کشور نقشآفرینی کند. وی از برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و افغانستان در آبانماه سال جاری خبر داد و ابراز امیدواری کرد؛ این نشست بتواند به گسترش تعاملات اقتصادی دو کشور کمک کند. دستیار وزیر امور خارجه با اشاره به تراز تجاری نامتوازن ایران و افغانستان، بیان کرد: سال گذشته حدود ۲.۵ میلیارد دلار صادرات ایران به افغانستان و کمتر از ۱۰۰ میلیون دلار واردات از این کشور ثبت شده، مقامات افغانستان نیز بر لزوم برقراری توازن تجاری تأکید دارند و ما در وزارت امور خارجه و دولت برای تحقق این هدف تلاش خواهیم کرد. بهرامی با بیان اینکه کمبود زیرساخت و انرژی از چالشهای اصلی افغانستان است، متذکر شد: حوزه معدن در افغانستان میتواند زمینهساز همکاریهای مشترک اقتصادی و کاهش عدم توازن تجاری باشد، مشروط بر آنکه سیاستها و قوانین این کشور بهگونهای تنظیم شود که امکان بهرهبرداری مشترک و انتقال دانش فنی فراهم شود.
توسعه تجارت استانها با ۱۵ کشور همسایه دنبال میشود
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقهای وزارت کشور نیز در این مراسم گفت: وزارت کشور با تمرکز بر تقویت روابط اقتصادی و تجاری استانها با ۱۵ کشور همسایه و ۱۰ کشور مجاور آنها، از جمله افغانستان و چین، برنامهریزی گستردهای برای افزایش صادرات، رفع ناترازی تجاری و توسعه ظرفیتهای کشاورزی و صنعتی در استانها دنبال میکند. مهدی دوستی اظهار کرد: وزارت کشور در حوزه اقتصاد و توسعه منطقهای با تمام ظرفیت و همصدایی دستگاههای مرتبط در تلاش است تا با استفاده از ظرفیتهای داخلی و ارتباط با کشورهای همسایه، رشد اقتصادی استانها را تسریع کند. وی افزود: یکی از گامهای مهم ما ایجاد و توسعه تجارت با ۱۵ کشور همسایه است که نقش کلیدی در متوازنسازی تجارت خارجی دارد. معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقهای وزارت کشور اضافه کرد: این برنامه در شرایطی مطرح میشود که سالانه بیش از ۲۷ میلیون تن محصول کشاورزی وارد کشور میشود و سهم استانها و بخش خصوصی در بازارهای همسایه مانند افغانستان باید افزایش یابد. دوستی درباره تسریع در فرآیندهای تجاری بیان کرد: وزارت کشور برای حذف موانع و تسهیل تجارت داخلی و خارجی، با همکاری دستگاههای مرتبط درصدد است تا زمان تسویه و فرآیندهای اداری را کاهش داده و از ظرفیتهای خالی تولید در استانها بهرهبرداری کند. وی با اشاره به ظرفیتهای غنی استانها از جمله منابع فلزات کمیاب و پتانسیلهای کشاورزی تاکید کرد: امیدواریم با حمایت و مدیریت صحیح، استانها بتوانند به چرخه اقتصادی کشور کمک کرده و دشمنان داخلی و خارجی را ناکام بگذارند.
افغانستان با سیاست متوازن و اقتصادمحور
آماده همکاری با ایران است
سرکنسولگری افغانستان در مشهد نیز در اجلاس توسعه همکاریهای مشترک ایران و افغانستان، با تأکید بر سیاست متوازن و اقتصادمحور افغانستان، گفت: این کشور آماده است در چارچوب روابط دوستانه با جمهوری اسلامی ایران، بسترهای مشترک اقتصادی و سرمایهگذاری را تقویت کند. نورمحمد متوکل با اشاره به سیاستهای دولت جدید در کابل اظهار کرد: نمایشگاهها زمینه مناسبی برای معرفی تولیدکنندگان و محصولات آنان فراهم میکنند و این فرصتها باید از سوی تجار و سرمایهگذاران هر دو کشور مورد استفاده قرار گیرد.وی ادامه داد: اکنون شرایط بسیار مناسبی در افغانستان برای سرمایهگذاری بهویژه برای تجار و سرمایهگذاران جمهوری اسلامی ایران و دیگر کشورهای منطقه و جهان وجود دارد. سرکنسولگری افغانستان در مشهد با تأکید بر امنیت کامل در سراسر افغانستان گفت: امنیت سرتاسری در کشور افغانستان تأمین و آماده است شب و روز برای تجار و سرمایهگذاران، تسهیلات فراهم سازد. وی افزود: افغانستان سیاستی متوازن و اقتصادمحور را در پیش گرفته و با اتخاذ این رویکرد، روابط خود را با کشورهای همسایه بهویژه جمهوری اسلامی ایران تقویت کرده است و در گذشته روابط خوبی با جمهوری اسلامی ایران داشتهایم و میخواهیم در آینده نیز این روابط را بیش از پیش توسعه دهیم. متوکل در ادامه به سطح روابط دوجانبه میان افغانستان و ایران اشاره کرد و گفت: روابط سیاسی بین دو کشور بهتر شده و روابط فرهنگی و اقتصادی نیز وجود دارد و میخواهیم این روابط در همه سطوح سیاسی، فرهنگی و اقتصادی تقویت و گسترش یابد و مسئولان هر دو کشور نیز به این امر متعهد هستند. وی با اشاره به برگزاری نمایشگاههایی در افغانستان گفت: در ولایتهای مختلف افغانستان از جمله قندهار و فراه، نمایشگاههایی در حال برگزاری است و امیدوار هستیم تجار و سرمایهگذاران ایرانی در این نمایشگاهها شرکت کنند و در کنار برادران افغان خود قرار بگیرند.
خراسان جنوبی موفق در زمینه مبادلات مرزی
با کشور افغانستان
استاندار خراسان جنوبی نیز در اجلاس توسعه همکاریهای مشترک ایران و افغانستان، با اشاره به اهمیت توسعه روابط اقتصادی و فرهنگی با کشور همسایه، خاطرنشان کرد: استان خراسان جنوبی در زمینه مبادلات مرزی با افغانستان موفق عمل کرده است. سیدمحمدرضا هاشمی تصریح کرد: این استان در ۶ ماه نخست سال جاری با ثبت رشد ۱۳۰ درصدی در واردات از افغانستان و افزایش چشمگیر صادرات، جایگاه خود را بهعنوان یکی از محورهای اصلی تعامل اقتصادی ایران با کشور همسایه تثبیت کرده است. استاندار خراسان جنوبی با بیان اینکه مرزهای استان به نقطه مهمی برای دیپلماسی اقتصادی تبدیل شدهاند، افزود: استان آمادگی دارد تا با مدیریت استانهای مرزی، تحویل کالاهای اساسی و توسعه صادرات را بهصورت یکپارچه انجام دهد. هاشمی با قدردانی از نقشآفرینی بخش خصوصی در این موفقیتها گفت: بیش از ۷۰ شرکت از استانهای مختلف ایران در توسعه همکاریها با افغانستان مشارکت دارند و سرمایهگذاران بخش خصوصی نقش اصلی در این مسیر ایفا میکنند. وی همچنین به همکاریهای علمی و فرهنگی اشاره کرد و گفت: در حال حاضر بیش از ۸۰۰ دانشجوی افغان در استان تحصیل میکنند و خدمات آموزشی و اجتماعی بدون تبعیض به اتباع مجاز افغانستان ارائه میشود. استاندار خراسان جنوبی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در راستای توسعه زیرساختهای مرزی و حمل و نقل، اضافه کرد: پیگیری پروازهای مستقیم بین بیرجند – هرات – کابل و تقویت بازارهای مرزی، تسهیل تجارت و افزایش صادرات محصولات استان به افغانستان را به همراه دارد. هاشمی با تأکید بر توسعه دیپلماسی اقتصادی و سرمایهگذاری بخش خصوصی، اظهار داشت: فعالیتهای اقتصادی و تجاری با افغانستان، تحولات بزرگی در استان ایجاد کرده و آینده روشنی برای خراسان جنوبی در حوزه تجارت خارجی و همکاریهای منطقهای رقم خواهد زد.
خراسان جنوبی دروازه طلایی توسعه تجارت
ایران و افغانستان است
رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان نیز در اجلاس توسعه همکاریهای مشترک اقتصادی ایران و افغانستان با تأکید بر اهمیت راهبردی مرزهای خراسان جنوبی در توسعه صادرات و همکاریهای اقتصادی دو کشور، گفت: خراسان جنوبی دروازه طلایی توسعه تجارت ایران و افغانستان است. محمود سیادت با اشاره به ظرفیتهای کمنظیر استان خراسان جنوبی در حوزه تجارت فرامرزی، اظهار داشت: خراسان جنوبی با وجود شرایط خاص مرزی، فرصتهای بینهایت و بالقوهای در اختیار دارد که اگر به درستی مورد بهرهبرداری قرار گیرد، میتواند دروازه طلایی اقتصاد ایران در شرق کشور باشد. وی افزود: خراسان جنوبی، استانی اصیل، فرهنگی و مهد علم و ادب است که ظرفیتهای انسانی و جغرافیایی آن میتواند نقشی کلیدی در گسترش روابط تجاری و صنعتی ایران با افغانستان ایفا کند. رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان افزود: فعالان بخش خصوصی باید با حمایت دولت و تسهیلگری نهادهای مرتبط در سیاستهای تجاری جدید نقش آفرینی کنند و سهم خود را از بازار بزرگ افغانستان افزایش دهند. وی تأکید کرد: خراسان جنوبی میتواند نمونه موفقی از همافزایی بینالمللی در مرزهای شرقی کشور باشد. نماینده مردم بیرجند، درمیان و خوسف در مجلس نیز در اجلاس توسعه همکاریهای مشترک ایران و افغانستان خاطرنشان کرد: در سال ۱۳۹۷، اولین دانشجویان افغانستانی را به دانشگاه بیرجند آوردیم و امروز قریب به هزار دانشجوی افغانستانی در خراسان جنوبی مشغول تحصیل هستند و این ارتباط علمی نقطه قوتی برای توسعه روابط دو کشور محسوب میشود. سید حسن هاشمی با تأکید بر اهمیت ظرفیتهای اقتصادی افغانستان اظهار کرد: خراسان جنوبی با سابقه طولانی در تجارت با افغانستان و با بهرهگیری از شبکه تجاری و علمی خود، میتواند نقش محوری در توسعه روابط اقتصادی و تجاری دو کشور ایفا کند. وی تصریح کرد: دانشجویان افغانستانی در ایران با انگیزه و استعداد بالا تحصیل میکنند و باید تمام توان برای حمایت از آنان و تحکیم روابط علمی، فرهنگی و اقتصادی دو کشور به کار گرفته شود.
نواحی صنعتی مشترک زمینه ساز توسعه همکاری
رئیس مجمع نمایندگان خراسان جنوبی نیز در اجلاس توسعه همکاریهای اقتصادی و تجاری بین ایران و افغانستان گفت: نواحی صنعتی مشترک، زمینه ساز شکوفایی اقتصادی در مناطق مرزی است. محمد نصیری خاطرنشان کرد: امروز فرصت بینظیری برای توسعه روابط اقتصادی، صنعتی و تجاری بین ایران و افغانستان بهویژه در استان مرزی خراسان جنوبی فراهم شده لذا باید با بهرهبرداری از ظرفیتهای داخلی و همسایگی، از این فرصت استفاده کنیم. وی تصریح کرد: افغانستان دارای منابع و فرصتهای بسیار ارزشمندی است که میتواند در توسعه روابط دو کشور مؤثر باشد. نماینده مردم شهرستانهای فردوس، طبس، بشرویه، سرایان و عشق آباد با اشاره به برخی نمونهها در حوزه تجارت گفت: امروز کشور ایران حجم زیادی زغالسنگ از استرالیا وارد میکند، در حالی که افغانستان به عنوان همسایه دارای ذخایر عظیم زغالسنگ است که میتواند جایگزین واردات از کشورهای دوردست شود. به گفته وی؛ با ترکیب زغالسنگ افغانستان و تولید داخل، میتوان علاوه بر کاهش وابستگی به واردات، بهرهوری معادن داخلی را نیز افزایش داد.
نماینده مردم قاین و زیرکوه نیز در اجلاس همکاریهای مشترک ایران و افغانستان با اشاره به حمایت قاطع رئیسجمهور از توسعه اقتصادی استان، خاطرنشان کرد: این اعتماد و حمایت میتواند در کنار زیرساختهای پایهای؛ معیشت، اشتغال و اقتصاد استان و حتی کشور را متحول کند. سلمان اسحاقی صریح کرد: اعتماد رئیسجمهور به فعالان اقتصادی استان و تفویض اختیارات به حوزههای اقتصادی خراسان جنوبی، یک اقدام شجاعانه و اثرگذار است که نشان از رویکرد اقتصادی و توسعه محور دولت دارد.
تأکید بر نقش تسهیل گری دولت
نماینده مجلس با تأکید بر نقش دولت در تسهیلگری اقتصادی، بیان کرد: دولت باید در استانهایی مانند خراسان جنوبی، آزاد و پویا عمل کند.
در این اجلاس از تمبر نخستین نمایشگاه فرصتهای مشترک تجارت و سرمایهگذاری ایران و افغانستان به همت اداره کل پست خراسان جنوبی رونمایی شد. گفتنی است نخستین نمایشگاه فرصتهای مشترک تجارت و سرمایهگذاری ایران و افغانستان با محوریت خراسان جنوبی نیز در محل نمایشگاه بینالمللی بیرجند افتتاح شد. در این نمایشگاه ۱۱۱ مشارکتکننده حضور دارند که ۳۰ درصد در حوزه معدن، ۱۶ درصد در حوزه ساختمان و مابقی در دیگر حوزههای اقتصادی فعالیت میکنند. ۷۰ درصد شرکتکنندگان از خراسان جنوبی و ۳۰ درصد از سایر استانهای کشور هستند.