بازار حبوبات پس از آنکه از اردیبهشت ماه امسال دچار تلاطم‌های قیمتی شد، اما همچنان هم محصولاتی مانند لوبیا چیتی، نخود و عدس همچنان با نرخ‌های متفاوت عرضه می‌شود. این درحالی است که مسئولان خبر از کاهش قیمت همزمان با برداشت محصولات را می‌دهند، اما به نظرمی رسد بیشتر شبیه وعده است تا واقعیت.
گرچه وزارت جهاد کشاورزی و انجمن حبوبات تلاش دارند تا تصویری از ثبات در زنجیره تأمین و توزیع را برای مردم به تصویر بکشند، اما قیمت‌های اعلامی روی اقلام روایتی متفاوت از چالش‌های قیمتی را نشان می‌دهد.

اظهارات عجیب و غریب انجمن حبوبات 

در این خصوص داوود لپه‌چی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن حبوبات ایران، درخصوص قیمت حبوبات اعلام کرد که حدود ۷۰ درصد حبوبات مصرفی ایران از تولید داخل تأمین می‌شود و ۳۰ درصد مابقی وارداتی است و از آنجایی که برداشت محصولات از اواخر فصل بهار آغاز می‌شود مانند عدس از اواخر خرداد و لوبیا از اواخر مرداد است قیمت‌ها کاهش می یابد؛ هرچند زمان دقیق برداشت به نوع محصول و شرایط آب و هوایی بستگی دارد البته در ماه‌های اخیر به جز لوبیا چیتی، سایر حبوبات افزایش قابل توجهی نداشته و تغییرات جزئی بیشتر ناشی از تورم عمومی بوده است.

آقای لپه چی؛ لطیفه می گویید یا خبر ندارید؟

به نظر می رسد اظهارات رئیس هیئت‌مدیره انجمن حبوبات ایران، در مقایسه با واقعیت‌های موجود در بازار بیشتر شبیه طنز است تا خود واقعیت؛ چراکه ادعای او مبنی براینکه که ۷۰ درصد از حبوبات مصرفی ایران از تولید داخل تأمین می‌شود و تنها ۳۰ درصد وارداتی است نه تنها صحیح نیست بلکه با واقعیت‌های بازار و آمار‌های رسمی در تناقض است. 

ازسویی دیگر، وابستگی به واردات حبوبات، خصوصا در مورد اقلامی مانند عدس و لپه که مصرف بالایی دارند، افزایش چشمگیری داشته اس ؛ به طوری که منابع آماری سهم واردات را بسیار بیشتر از این رقم می‌دانند؛ بنابراین ارائه اطلاعات نادرست، نشان‌دهنده تلاش برای کم‌اهمیت جلوه دادن وابستگی کشور به واردات است. 

اظهارات این مقام مسئول، درمورد افزایش قیمت سایر حبوبات که آن را رقمی ناچیز و ناشی از تورم عمومی می‌داند با قیمتی که مصرف‌کنندگان در بازار آن را تجربه می‌کنند، فاصله زیادی دارد؛ بنابراین قیمت انواع حبوبات، از جمله نخود، عدس و لپه، در چند ماه گذشته به قدری افزایشی بوده است که بسیاری از خانوار‌ها قادر به تهیه آن نبودند که البته این افزایش تنها به لوبیا چیتی محدود نبوده است. 

این همه خوش بینی از کجا می آید؟

اما پیش بینی لپه چی، در خصوص کاهش قیمت حبوبات همزمان آغاز فصل برداشت نیز بیش از حد خوش‌بینانه است؛ چراکه با توجه به شرایط اقتصادی کشور، تورم بالا و مداوم و هزینه‌های بالای تولید (شامل آب، کود و دستمزد کارگران)، واقع‌بینانه به نظر نمی‌رسد که قیمت‌ها کاهشی شوند.

تجربه نشان داده است که هزینه‌های تولید در بخش کشاورزی به گونه‌ای افزایش می شود که حتی با افزایش عرضه در فصل برداشت، قیمت‌ها به سطح قبلی بازنگشته و حتی در بهترین حالت، روند صعودی قیمت‌ها یا متوقف یا سرعت آن کاهش یافته اما به هیچ وجه قیمت ها به سطح قبلی سقوط نکرده است. 

ازسویی دیگر، این مقام مسئول درحالی از زمان محصولات به طور دقیق صحبت می‌کند که زمان دقیق به نوع محصول و شرایط آب و هوایی مرتبط است و گرچه زمان‌بندی به طور کلی درست است، اما در برخی مناطق به دلیل تغییرات اقلیمی و کم‌آبی، زمان برداشت محصولات یا با تأخیر و یا با کاهش چشمگیر محصول همراه بوده است که این موضوع خود می‌تواند بر قیمت‌ها اثر منفی بگذارد.

به گزارش تابناک، به نظر می‌رسد اظهارات رئیس هیئت‌مدیره انجمن حبوبات ایران بیشتر به عنوان یک توجیه برای وضعیت فعلی بازار و تلاش برای آرام نگه‌داشتن آن است تا یک تحلیل دقیق و واقع‌بینانه از شرایط موجود. بنابراین عدم پذیرش افزایش قیمت سایر حبوبات و خوش‌بینی در مورد کاهش قیمت‌ها در فصل برداشت، می‌تواند تلاشی برای مدیریت انتظارات بازار و جلوگیری از رفتار‌های هیجانی در خرید باشد.