امروز خراسان جنوبی _ حسین زاده / شاید بیش از ده سال است که بحث حذف صفر از پول ملی در کشور ما مطرح میشود اما تاکنون این موضوع عملیاتی نشده است. اخیراً رئیس کل بانک مرکزی از ارائه لایحه حذف چهار صفر از پول ملی به دولت خبر داده اگرچه اجرای این طرح نیازمند تصویب آن در دولت و مجلس می باشد اما به هر حال حذف صفر از پول ملی جدیتر از گذشته در کشورمان مطرح شده است و باید دید که آیا این بار این طرح در کشور اجرایی خواهد شد یا خیر. البته اجرای این طرح به گفته کارشناسان امر نیازمند تامین زیرساخت هایی است که به زمانی بیش از ۲ سال نیاز دارد اما با این وجود از همین حالا شاهد اظهارنظرهای مختلفی از سوی کارشناسان در خصوص معایب و محاسن این طرح هستیم.
مراجع تصمیم گیرنده در کشور معمولاً
بر روی مسائل مختلف اجماع ندارند
عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند در این باره گفت: البته این بحث در دولت های گذشته از جمله در دولتهای نهم و دهم نیز مطرح شده اما اینکه چرا اجرایی نمی شود خود یک سوال است.
دکتر احمد بخشی با بیان اینکه درباره اجرا یا عدم اجرای این طرح علاوه بر مسائل اقتصادی و عوامل تاثیرگذار بر اقتصاد باید مسائل سیاسی را نیز مورد بررسی قرار داد، افزود: معمولاً در کشور ما بر روی مسائل مختلف در میان مراجع تصمیم گیرنده اجماعی مشاهده نمی شود تا بتوان تصمیم به اجرای طرحی گرفت و شیوه اجرای آن را تعریف نمود و سپس پیگیر اجرای آن شد. معمولاً ابتدا بحثی مطرح میشود اما از آنجا که هماهنگی لازم در بین مراجع مرتبط وجود ندارد اجرایی نمیشود. وی اضافهکرد: تصمیمگیران اینگونه ایده ها باید به این نتیجه برسند که فردای روزی که طرح اجرا می شود آیا کشور به یک ثبات اقتصادی خواهد رسید؟ آیا گفتمان سازی در این خصوص انجام شده است؟
مردم مایلند بدانند حذف صفر از پول ملی چه دردی
از آنان دوا خواهد کرد
وی اظهار کرد: از سوی دیگر مردم هم یک سوال اساسی دارند. با توجه به این که از دهه ۴۰ و ۵۰ تا امروز به طور متوسط سالانه ۱۰ تا ۱۵ درصد تورم داشته ایم و سوال مردم این است که با حذف صفرها از پول ملی چه مشکلی از ما برطرف می شود اینگونه طرح ها معمولا با هدف افزایش قدرت خرید مردم اجرایی می شود و مردم مایلند بدانند که حذف صفر از واحد پول کشور چه دردی از آنان دوا خواهد کرد. وی تصریح کرد: در کشورهایی که ثبات اقتصادی وجود ندارد حذف صفر از پول ملی به لحاظ روانی خودش تورم زا می شود.
در شرایط فعلی حذف صفر از پول ملی اولویت اول ما نیست
دکتر بخشی با طرح این سوال که آیا آنهایی که طرح حذف صفر از پول ملی را ارائه دادهاند با عوامل بین المللی داخلی و سایر عوامل تاثیرگذار بر اقتصاد ما آشنا هستند گفت: مباحثی از قبیل این که با حذف صفر از پول ملی تکلیف پول های خرد چه می شود و… از مباحثی است که باید به آن پاسخ داد. وی افزود من خودم معتقد هستم که اقتصاد ما ملزم به حذف صفر از پول ملی و یا بازنگری در واحد پولی است اما این بحث مطرح است که چه عواملی میتواند پشتوانه پول ملی ما در برابر نوسانات باشد. وی اضافه کرد: در شرایطی که رفتار بازار، بانک مرکزی، مشتری و… قابل پیش بینی نیست حذف صفر از پول ملی اولویت اول ما نیست. باید مشخص شود که با حذف صفر چه مشکلی برطرف می شود و آیا دو سه سال بعد مجددا صفری به پول ملی اضافه نخواهیم کرد.
اقتصاد ما رانتی، غیر شفاف و غیر پاسخگوست
این عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند همچنین گفت: ما دو نوع تورم داریم که تورم واقعی و تورم بودجه ای است. معمولاً بودجه کشور در آذرماه به مجلس تقدیم میشود و هر سال هم از افزایش ۱۰ تا ۲۰ درصدی آن خبر میدهیم آیا با این شرایط نباید ۵ سال بعد بار دیگر یک صفر یا چند صفر از پول ملی حذف شود؟
به گفته وی ساختار اقتصاد کشور ما چه اقتصاد واقعی و چه خصولتی، رانتی، غیر شفاف و غیر پاسخگوست و تا این مشکلات برطرف نشود نمیتوان به بهبود اوضاع امیدوار شد. دکتر بخشی تصریح کرد: در حال حاضر که مجلس پیگیر بررسی بودجه است خبر اجرای طرح حذف صفر از پول ملی مطرح می شود که نشان می دهد هیچ گونه گفتمان واحدی بین نهادهای تصمیم ساز در این خصوص وجود ندارد.
موضوع حذف صفر از پول ملی باید اول سال مالی مطرح میشد
وی با بیان اینکه بهتر است این طرح در اول سال مالی مورد بررسی قرار گرفته و در خصوص آن گفتمان سازی شود و بعد نسبت به فرهنگ سازی و اجرای آن اقدام گردد، اضافه کرد: نمیتوان مسئله ای را در جامعه مطرح کرد و مسئلهای به مسائل جامعه اضافه نمود در حالی که تصمیمگیرندگان هنوز در خصوص آن به جمعبندی و توافق نرسیده اند. وی ادامه داد: این کار نیاز به کار کارشناسی دارد و اگرچه بانک مرکزی شاید کار کارشناسی انجام داده باشد اما بانک مرکزی تنها یک حلقه از زنجیره تصمیمگیران است و عوامل دیگری نیز مطرح هستند که بعضاً از کنترل دولت و بانک مرکزی خارج است و لذا اجرای این طرح زمانبر خواهد بود و این مقطع وقت خوبی برای طرح این موضوع نبود.