قهرمان، مربی و داور درجه یک کشوری : آسم مانع پیشرفتم نشد؛ به ورزش بدون خودبینی باید توجه کرد

امروز خراسان جنوبی- قاسمی / ۴۱ سال سن دارد اما در این سن توانسته جزو برترین قهرمانان کشوری باشد و حکم مربی گری و داوری درجه یک کشوری را کسب کند. او کسی است که با وجود بیماری آسم به ورزش رزمی روی آورده و توانسته قله های تعالی را یکی یکی بگذراند و آسم را مانع پیشرفت خود نداند. حسن کارکن جودوکار استان که به نوعی خانوادگی در این ورزش فعالیت می کنند، تأکید دارد برای توسعه ورزش در استان باید دور از خودبینی ها و حسادت ها به ورزش و ورزشکار توجه شود تا در سطح قهرمانی به آن جایگاهی که باید دست پیدا کنیم. در ادامه با او بیشتر آشنا می شویم.
*از چه سنی به سمت جودو آمدید و دلیل فعالیت در این ورزش چه بود؟
از سال ۷۰ جودو را شروع کردم. البته شروع آن داستان هایی داشت از جمله اینکه پدرم مخالف صد در صدی ورزش کردن من بود و در کل خانواده ها در آن زمان ورزش را مقابل تحصیل می دانستند و با ورزش کردن من سرسختانه مخالف بودند ولی با وجود تمام این مخالفت ها مخفیانه شروع کردم و حتی برای تأمین هزینه های باشگاه و ورزشم کار می کردم. تا اینکه بعد از گذشت ۲ سال هنگامی که خانواده دیدند مقام هایی کسب کرده ام و از نظر تحصیل هم افت نداشتم با ورزش کردنم موافقت کردند. انگیزه من برای شروع جودو هم علاقه به یادگیری هنرهای رزمی بود و اینکه رسم پهلوانی در آنها بیشتر پر رنگ بود.
*چه مقام هایی تاکنون کسب کرده اید؟
زمانی که هنوز خراسان تفکیک نشده بود در مسابقات خراسان بزرگ که سطح مسابقات آن از مسابقات کشوری کنونی و حتی آسیایی کمتر نبود همیشه قهرمانی یا نایب قهرمانی را کسب می کردم و در سال ۷۵ نیز سوم جوانان کشور شدم که البته به دلیل بیماری آسم که دارم در برخی مواقع در مسابقات برایم مشکل ایجاد می شد و عقب می افتادم. در زمان خدمت سربازی هم در مسابقات نیروهای مسلح مقام های اول و دوم را کسب کردم و سه دوره دعوت به اردوی تیم ملی شده ام. البته در مسابقات مختلف مدال های فراوانی کسب کرده ام ولی مقامی که واقعا برای من ارزش داشت و شیرین تر از باقی مدال هایم بود امسال نایب قهرمان پیشکسوتان کشور شدم که با تمام سنگ اندازی ها و سختی فراوان در مسابقه ای شرکت کردم که همگی آنها ورزشکاران و قهرمان های سابق کشور و تیم ملی بودند.
*گفتید که آسم دارید، این بیماری مانعی برای ورزش شما محسوب نشد؟
اینکه بگویم نه اصلا مانعی نبوده که درست نیست چرا که در خیلی از مواقع در هنگام ورزش و مسابقه مشکلاتی را داشتم ولی مهم این بود که هیچ گاه نگذاشتم این بیماری انگیزه مرا از بین ببرد و با وجود تمام این مشکلات به ورزش ادامه دادم.
*شنیده ایم خانوادگی در ورزش جودو فعالیت می کنید، توضیح می دهید؟
ما ۶ برادر هستیم که مدتی بعد از شروع فعالیت من در رشته جودو و بعد از اجازه ضمنی پدرم، برادرانم نیز به این سمت کشیده شدند و اکنون ۴ برادر هستیم که به صورت حرفه ای جودو کار می کنیم و ۲ برادر دیگرم هم تفریحی کار کردند. همچنین دو پسر خودم حرفه ای جودو کار می کنند و خواهرزاده و برادرزاده هایم نیز اکثرا به سمت این ورزش آمده اند.
*اکنون شما دارای دان ۵ جودو هستید و علاوه بر قهرمانی، مربی و داور درجه یک هم هستید در این باره توضیح می دهید؟
در زمینه مربی گری در جوانی و سنی که اوج قهرمانی ام بود مربی شدم. بر اساس نیاز آنموقع به مربی و اعتمادی که استاد حاجی زاده که مربی اصلی من هستند فضای کار را به ما دادند تا در کنار خودشان و با استفاده از تجربیات این مربی ارزنده و قهرمان مربی گری کنیم و داوری را هم در همان زمان شروع کردیم چرا که یک مربی لازم است داور خوبی باشد تا کلیه نکات داوری را به ورزشکاران خود انتقال دهد و این دو در کنار هم باعث پیشرفت بهتر و موفقیت هنرجویان می شود.
*امروزه چه مشکلاتی در بخش ورزشکاری، مربی گری و داوری وجود دارد؟
آفاتی دامن جودو را گرفته بود که یکی از آنها حسادت و خودبینی بعضی افراد بود که اجازه میدان دادن به دیگران و افراد لایق را نمی دادند ولی امروزه با تغییر این افراد باید فضایی ایجاد شود که برای همه افراد واجد شرایط زمینه فعالیت و پیشرفت در مربیگری و داوری ایجاد گردد نه اینکه برای افراد و قشر خاص باشد. یکی دیگر از آفت ها و معضلات بدی که دامن گیر جودوی استان شده بود توهم دانش بعضی از مربیان ماست، که خود را بالاتر از باقی افراد می دانستند، در حالی که ورزش مانند فناوری اطلاعات، علم روز است و باید همیشه یک مربی و داور به روز باشد و باید از هر شخص و منبعی اطلاعات مفید و مورد نیاز را کسب کند تا بتواند ورزشکار خود را در سطح قهرمانان جهانی بالا ببرد. مشکلی که در حوزه ورزشکاری و قهرمانی وجود دارد، عدم داشتن حریف مناسب جهت تمرین و مسابقات برای ورزشکاران می باشد. در دوران طلایی جودوی بیرجند و در زمانی که با خراسان بزرگ بودیم با ورزشکاران بزرگی همیشه مسابقه می دادیم، حریف ما در مسابقه بهترین جودوکاران کشور و نفرات برتر این رشته بودند و همین امر باعث می شد تا در سطح بالایی تمرین و تلاش داشته باشیم و به نوعی انتخابی استان و قهرمانی در خراسان بزرگ تضمینی برای قهرمانی کشور بود ولی اکنون این فرصت برای ورزشکار ما فراهم نیست و باید با برنامه ریزی درست و رایزنی ها و ارتباطات با افراد مناسب این فضا و زمینه را برای جودوکاران استانمان فراهم کنیم. چند بار پیگیر این موارد شدم ولی بنا به دلایلی و همان آفاتی که دامنگیر تفکر در جودوی استان شده بود، به نتیجه نرسیدم که امیدواریم از این پس با برنامه ریزی های دوباره این کار انجام شود.
راهکار شما برای رفع این مشکل چیست؟
به نظر من در ابتدای کار باید رده های سنی مختلف کلاس مختص خود را داشته باشند تا تخصصی تر و به صورت پایه با آنها کار شود، از همه مهم تر مربی مناسب با این سن با آنها کار کند. البته نباید از استعدادیابی اولیه و جذب نیروی پایه غافل شد که این هم نیاز به برنامه ریزی تخصصی و تفکر صحیح برای جذب استعداد دارد. در حوزه مربی گری هم اولین نکته تأمین مالی مربی و رفع دغدغه های داشتن کلاس مربی است تا مربی ناچار نشود برای تأمین مالی خود و پرداخت قراردادش فشار مضاعف به خود و ورزشکار آورده و از رسالت اصلی خود دور شود، یکی از مسائل مهم برای ورزشکاران دور بودن آنها از مسائل حاشیه ای و اختلاف نظر بین مربیان و اعضای هیئت می باشد که متاسفانه برخی از مربیان از ورزشکار برای حاشیه سازی و پیش برد منافع خود استفاده می کنند که باید این کار کنار گذاشته شود و به فقط به سمت قهرمانی برود. ما مربیان مطرحی در سطح کشوری داریم که جایگاه بالایی دارند و باید به آنها میدان داده شود و امکانات و شرایط لازم برای دانش افزایی آنها برای تربیت قهرمان فراهم گردد.
*استعداد و پتانسیل جوانان استان را در این رشته در چه حدی می دانید و استقبال چگونه است؟
تجربه ثابت کرده استان خراسان جنوبی پتانسیل بسیار بالایی در زمینه ورزش اعم از ورزشکاران، مربی و داور دارد که با برنامه ریزی درست و سیستم سازی مناسب می توان این پتانسیل را به بهره برداری رساند و برترین های ورزش در سطوح بین المللی را تحویل جامعه داد، فیزیک بدنی و ساختار جوانان خراسان جنوبی مستعد قهرمانی می باشد. استقبال جوانان در خراسان جنوبی نسبت به ورزش های رزمی خیلی بالا است و می توان این استقبال و علاقه را به سمت شکوفا شدن و تحویل دادن قهرمانان آینده سوق داد. ورزش جودو به درستی به جامعه استان معرفی نشده و برنامه مدونی جهت معرفی این هنر المپیکی به مردم استانمان لازم است تا با شناخت صحیح این ورزش کاملا علمی و مناسب، همه افراد جذب آن شده و استفاده لازم را ببرند و لازم است خانواده ها بدانند که ورزش مانع پیشرفت تحصیل فرزندشان نیست. الان در خانواده جودوی استان همه افراد تحصیلکرده و دارای مدارک بالای تحصیلی هستند. خود بنده نیز دارای دو مدرک کارشناسی ارشد می باشم و ورزشم باعث پیشرفتم در تحصیل و زندگی شده است.
*برای معرفی این رشته چه برنامه هایی دارید؟
یک طرح مدون و علمی که نتیجه سال ها تجربه و مشاوره با بزرگان جودوی نقاط مختلف کشور است تهیه نموده ام که خلاصه آن را به اداره ورزش و جوانان و فدراسیون جودو ارسال کرده ام. این طرح با استقبال خوب فدراسیون جودو مواجه شده که قرار شده با تغییراتی به صورت طرح مصوب به تمام کشور تعمیم داده شود و امیدوارم که ابتدا در استان خودمان به مرحله اجرا در آید.