نبود زیرساخت های اولیه و مشکل فرآوری تولید معدن خاک نسوز طبس برق جان «رباط خان» را می گیرد

فرآوری معدن خاک نسوز در رباط خان طبس به دلیل تکمیل نبودن زیر ساخت برق در استان انجام نمی شود و این بار برق است که چوب لای چرخ فرآوری می گذارد و ارزش افزوده این ماده معدنی با ارزش را از استان خارج می کند.سرپرست شرکت معدنی و صنعتی رباط خان طبس گفت : متصل نبودن معادن خاک نسوز منطقه رباط خان طبس به شبکه سراسری برق، حرکت فرآوری این معادن را کند کرده است.مواد معدنی استخراج شده از معادن برای اینکه قابل استفاده در صنعت باشند باید فرآوری شوند. مواد معدنی کم عیار برای ورود به بازار مصرف نیاز به یکسری عملیات تغلیظ و پرعیارسازی دارند. بخش فرآوری در معدن با هدف حذف مواد ناخواسته و افزایش عیار ماده معدنی یعنی تولید کنسانتره نقش واسطه بخش معدن و صنایع مختلف را ایفا می کند. بخش فرآوری معدن فراهم کننده خوراک اولیه بسیاری از کارخانجات است. رباط خان طبس به گفته عبدالهی، سرپرست این شرکت، با ۲۰ معدن، قطب بال کلی یا همان رس رسوبی دانه ریز کشور است که بیش از یک میلیارد تن ذخیره خاک های نسوز و صنعتی را در خود جای داده است.رباط خان طبس به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکننده خاک نسوز کشور هنوز در مرحله‌ای است که به دلیل کمبود زیر ساخت نمی تواند ارزش افزوده کاملی از این ماده معدنی مؤثر عاید استان کند .
وقتی ارزش خاک نسوز ۲۰ برابر می شود
به گفته کارشناسان در صورتی که خاک نسوز فرآوری شود ارزش آن ۲۰ برابر می‌شود. اکنون خاک نسوز تولید شده در استان به اصفهان می رود و پس از انجام نوعی ازعملیات فرآوری فقط می تواند مصرف داخلی را تأمین کند. از این خاک در صنایعی چون لعاب‌سازی، مقره‌سازی، چینی مظروف، چینی بهداشتی، چینی آزمایشگاهی، الکتروسرامیک‌ها، آجرهای شاموتی، عایق‌های الکتریکی، کاشی پرسلان، کاشی دیوار، کاشی کف و گلوله‌های سرامیکی استفاده می‌شود. از آنجا که ویژگی‌های خاک نسوز تولید شده در مناطق مختلف کشور متفاوت است و فرآوری این ماده در محل‌های جغرافیایی متفاوت پیچیدگی خاصی دارد ایران تاکنون موفق به فرآوری این ماده در همه مناطق نشده است. این در حالی است که در صورت موفقیت در فرآوری خاک نسوز برخی مواد فرآوری شده مورد استقبال گسترده کارخانه‌داران قرار خواهد گرفت. این اهمیت را سرپرست شرکت معدنی و صنعتی رباط خان طبس یادآور می شود و با اشاره به تأثیرگذاری بالای معادن منطقه برای صنایع دیرگداز کشور ادامه می دهد: سابقه بهره برداری معادن این منطقه به ۲۵ سال می رسد و هم اکنون تأمین کننده نیاز ذوب آهن اصفهان، صنایع کاشی، سرامیک و چینی بهداشتی کشور است.
ظرفیت تولید ۳۰۰هزار تنی
عبدالهی تولید سالانه خاک های نسوز در منطقه معدنی رباط خان را ۳۰۰ هزار تن اعلام می کند و می گوید : توان افزایش تولید را در این منطقه داریم اما به دلیل اینکه معادن به شبکه سراسری برق متصل نیستند، امکان تولید و فرآوری بیشتر وجود ندارد.به دلیل مشکل برق مجبور شدیم کارخانه فرآوری را به اصفهان منتقل کنیم در حالی که اگر زیرساخت برق تأمین می شد، این واحد از طبس نمی رفت. به گفته او هم اکنون برق مورد نیاز معادن از طریق یک موتور برق تأمین می شود و فرآوری بیشتر، به ولتاژ بالای برق نیاز دارد که اگر به شبکه سراسری برق متصل شویم دیگر مجبور به خام فروشی بیشتر این معادن نخواهیم بود.فرآوری فرآیند پیچیده‌ای دارد اما با وجود این، در کشور اقدامات خوبی در برخی مناطق برخوردار از این ماده معدنی انجام شده است با این حال در مرحله اجرا وضعیت متفاوت است با اینکه در برخی استان های برخوردار و شرکت های تولید این ماده مانند شرکت خاک نسوز آباده به منظور کسب دانش فرآوری این ماده اقداماتی چون دعوت از کارشناسان خارجی انجام شده، خراسان جنوبی همچنان به دلیل کمبود زیر ساختی مانند برق استعداد و ظرفیت هایش را از دست می دهد.
برق و جاده نیاز حیاتی اولیه
معاون استاندار و فرماندار ویژه طبس هم می گوید: منطقه معدنی رباط خان طبس، می تواند به قطب بال کلی کشور تبدیل شود که انجام دادن آن نیاز به برنامه ریزی و تأمین زیرساخت ها دارد. البته که برق، نیاز اولیه و حیاتی معادن است و چنانچه بخواهیم ارزش افزوده برای استان و منطقه ایجاد کنیم باید برق مورد نیاز واحدهای فرآوری تأمین شود. چون حالا بیشتر خاک های نسوز و صنعتی منطقه به دلیل نبود برق سراسری، خام فروشی می شود که اتصال این معادن به شبکه سراسری برق، نیاز حیاتی معادن طبس است. طلایی مقدم ادامه می دهد : برای اتصال ۲۰معدن منطقه رباط خان باید ۶۵ کیلومتر خط انتقال برق اجرا شود و دومین زیرساخت حیاتی این معدن جاده است، اکنون معدن کاران منطقه رباط خان برای فروش محصول شان در بازار، دسترسی به جاده مناسب و راه آهن ندارند.آن ها اسماعیلی، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار رابرای بازدید از این معدن دعوت کرده اند. او قول پیگیری حل مشکلات راداده است و مسئولان صنعت، معدن و تجارت استان هم که مشکل این واحد معدنی را می دانند اعلام کرده اند «از طریق ایمیدرو؛ سازمان نوسازی و توسعه معادن و صنایع معدنی کشور و وزارتخانه پیگیر رفع این موانع هستند.»