یادداشت امروز/درختکاری حرمت دارد

امروز خراسان جنوبی – زنگویی zangoei@birjandtoday.ir
درخت را عزیز باید داشت. این یک نگاه مؤمنانه است که از ساحت فکری معصومین(ع) نشأت می گیرد. آنان چنان حرمتی برای درخت قائل بودند که می فرمودند اگر در آستانه قیامت هم باشی و نهالی در دست داشته باشی، باید همان لحظات باقی مانده را به کاشت آن اختصاص دهی. این تأکید هم تبیین راهبردی نگاه اسلام به درخت و کشاورزی و حوزه محیط زیست است. نگاهی که نیاز دیروز و امروز و فردای انسان به این مقوله را نشان می دهد و سامان دهی می کند. این نیز ملهم از آیات وحی است که ماموریت سازندگی همه انسان ها در همه ادوار را بیان می کند که اگر بدان همت کنیم ، هم زمین زیبا خواهد شد و هم هوا پاک و هم انسان به سلامت و طراوت نفس خواهد کشید تا شاهد شکوفایی طبیعت، این آیت خداوند باشد. البته ما زمانی می توانیم شاهدِ شکوفایی انسانی و طبیعی و تعالی انسان و توسعه زمین باشیم که خود را مخاطب آیات قرآن بدانیم. واقعیت نیز البته همین است که ما مخاطبانِ قرآن هستیم اما اینکه چقدر خطاب را درمی یابیم و در هندسه آن حرکت می کنیم ، پرسشی است که پاسخ آن جایگاه ما را در سپهر عبودیت، مشخص می کند. حقیقت هم اما این است که؛  فقط آنجایی می‌توانیم در خویش احساسِ مبعوث شدن و بر انگیختگی کنیم که آیات را به عمل در بیاوریم. آیاتی که هر یک می‌تواند از قلدر سرگردنه گیری چون فضیل عیاض، عارفی مستجاب‌الدعوه بسازد، بعدِ آنکه خود او را به انقلاب دچار کرد. بله یک آیه و حتی یک جمله از یک آیه می‌تواند در ما و نگاه و باورِمان انقلابی ایجاد کند که زمین را بر مدار تغییر دهیم. من درگیر این بخش از آیه ۶١ سوره مبارکه هود هستم که گویا بر جانِ من و جانِ ما نازل می‌شود؛ اوست که شما را از زمین آفرید و آبادی آن را به شما واگذاشت! حال از خود و شما می‌پرسم در این مأموریتِ الهی، نقش ما چیست و جای ما کجاست؟ ما برای آبادانیِ زمین، چه کرده‌ایم، برای عمران و توسعه آن چه کرده ایم و چه نمره ای پای کارنامه ما می نشیند؟ اصلا نگاهِ ما به کشاورزی چگونه است، کشاورز در باور و رفتارِ ما جایگاهش کجاست؟ اگر تراز اندیشه ما ، مکتب رضوی باشد خواهیم خواند که بهترین کارها، شغل کشاورزی است، چون که در نتیجه کشت و تلاش، همه انسان های خوب و بد از آن استفاده می کنند. امّا استفاده خوبان سبب آمرزش گناهان می باشد، ولی استفاده افراد فاسد و فاسق موجب لعن ایشان خواهد شد، همچنین تمام پرنده ها و چرندگان از تلاش و نتیجه کشت بهره مند خواهند شد. این خوانش البته تکلیف آور هم هست، یعنی ما بر اساس ضرورت تأسی به اسوه حسنه، باید نگاه مان به کشاورزی را این گونه اصلاح کنیم. نگاه که اصلاح شد، دست ها به عمرانِ زمین توانا خواهد شد تا برای “کار برتر” اقدام کنیم همان که امام صادق علیه‏ السلام، در تبیین آن می فرماید: کشت کنید و درخت بنشانید؛ به خدا قسم آدمیان کارى برتر و پاک‏تر از این نکرده‏ اند. اما ما از این کار برتر، چه سهمی داریم؟ اگر به زمین نگاه کنیم قطعا نمره ما منفی خواهد بود چرا که زمین قبل از ما پر از درخت بود اما امروز به این روز افتاده است و متأسفانه این فرایندِ باطل همچنان ادامه دارد. این را می شود از آمار درختان و جنگل ها دریافت که هر روز منهای تعدادی و حتی مسافتی می شود حال آنکه پیامبرِ حکیمِ اسلام(ص) سویه دیگر را برای حرکت و عملِ ما نشان می دهند به این سخن که : هر کس درختى بکارد و در نگهدارى آن بکوشد تا میوه دهد ، در برابر هرچه از آن میوه به دست آید، پاداشى نزد خدا خواهد داشت. این یعنی کشاورزی و باغداری در عین اینکه کاری اقتصادی است، کاری معنوی هم هست و البته در زمانِ امروز امری زیست محیطی و در جای خود به امنیت ملی هم مرتبط است. کشاورزی و باغداری هم در آمد و فرصت شغلی ایجاد می کند و هم از راه ایجاد شغل آرامش و امنیت را هم در جامعه ارتقا می دهد. در فضای آرام هم استعدادها شکوفا می شود و باز بهره این شکوفایی برای انسان است، قدرت افزا و امنیت افزا…..