حلول گرانی قبل از سال نو

هنوز چند روز به تحویل سال مانده بازار تب دار افزایش قیمت ها حلول کرده است از قیمت حبوبات گرفته تا برنج های هندی، پاکستانی و ایرانی که البته گفته می شود چون جلوی قاچاق کالا گرفته شده قیمت ها کمی نوسان پیدا کرده است اما باید دست همیشه در صحنه دلالان را نیز پشت این تب دید که هیچ گاه از بازار مرکبات، حبوبات و برنج برداشته نشده است.
در حالی که برخی خرده‌فروشی‌های سطح شهر حتی در جنوبی‌ترین نقطه بیرجند برنج درجه یک ایرانی را کیلویی ۱۴ هزار تومان می‌فروشند، که البته  بر اساس شنیده ها از مبلغ ۱۶ تا ۱۷ هزار تومان نیز است، اما قیمت این محصول در بازار عمده‌فروشان خیابان ۱۷ شهریور و بازار همچنان کیلویی ۱۱ هزار و ۵۰۰ تا ۱۲ هزار تومان است. «گران می‌خریم که باید گران بفروشیم، این روزها هر کیلو برنج را از بازار باید ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان بخریم، تا ۱۴ هزار تومان به شما بفروشیم. این سخنان صاحب سوپرمارکتی در خیابان مدرس بیرجند است که هر کیلوگرم برنج درجه یک ایرانی را ۱۴ هزار تومان قیمت زده است و علت گرانی را افزایش قیمت در بازار عنوان می‌کند. فروشنده ای دیگر درباره افزایش نرخ حبوبات می گوید: آن قدر ها هم گران نشده است البته فقط درباره برخی از این حبوبات به عنوان مثال عدس البته بسته به نوع آن الان دست پر کیلویی است،لوبیا قرمز هم کیلویی ۷ هزار تومان فروخته می شود اما در قیمت نخود افزایش چند برابری داشته ایم تا حدودی که یادم هست قیمت نخود پارسال بین ۳ تا ۴ هزار تومان در عمده فروشی بود اما الان کیلویی ۱۰ هزار تومان فروخته می شود.
فروشنده ای دیگر نیز با ارائه همین قیمت ها می افزاید: بستگی دارد از کجا بخرید من خبر دارم در همین بیرجند لوبیا قرمز را ۸ هزار تومان هم فروخته اند.همچنین  افزایش قیمت در حبوباتی همچون نخود، لپه و لوبیا چیتی را داشته ایم،  مثلا قیمت نخود که جزو ارزانترین حبوبات بوده الان  از کیلویی ۶ هزار تومان به ۹ هزار تومان و لپه از ۸ هزار و ۵۰۰ تومان به ۱۰ هزار تومان رسیده است.  محمدی درباره این افزایش قیمت ها اعلام می کند : بر اساس قیمت هایی که قبل داشته ایم و هم اینک در بازار فروش می رود لوبیاچیتی هم از کیلویی ۹ هزار و ۵۰۰ تا ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان در بازار عمده‌فروشان  به فروش می‌رسد که قاعدتاً در مرکز شهر قیمت به مراتب بالاتر است. به گفته او که جزو خرده فروشان شهر در خیابان بهشتی به شمار می آید قیمت لوبیا قرمز همان کیلویی ۷ هزار تومان باقی مانده و عدس ایرانی از کیلویی ۸ تا ۹ هزار تومان به کیلویی ۷ هزار تومان کاهش یافته است .
یکی دیگر از فروشندگان بازار بیرجند دلیل این افزایش قیمت را اجازه واردات عدس از کانادا می‌داند و می‌افزاید: اگر دولت برای سایر حبوبات هم اجازه واردات دهد، قیمت‌ها کمی متعادل‌تر می‌شود.
به گفته الوندی بسیاری از حبوبات ایران چینی است اما با توجه به بحث های حمایت از تولید دو ماه است که جلوی واردات برخی از محصولات گرفته شده و این امر با وجود کمک به تولید ملی کمی باعث نوسان قیمت در بازار شده است. الوندی درباره قیمت برنج نیز می گوید: در همه مارک ها افزایش قیمت را داشته ایم به عنوان مثال مارک اقیانوس که همینک در مغازه دارم هر کیسه ۱۰ کیلویی ۵۰ هزار تومان بوده اما الان تا ۶۵ هزار تومان هم به فروش می رسد. او فروشنده مارک های برنج ایرانی است و در این باره از افزایش غیر قابل وصف استفاده می کند و می گوید: چون در استان قبلا برنج قاچاق پاکستانی و هندی داشتیم قیمت ها کمتر از این بود مثلا برنج هندی کیسه ای ۳۰ هزار تومان هم داشتیم.او ادامه می دهد: اما به دلیل جلوگیری از قاچاق کالا قیمت ها روندی صعودی را در پیش گرفته است که البته در مقطعی دوباره کنترل می شود و دوباره خیز می گیرد. البته او می داند که مدتی است خبر آزاد شدن واردات برنج خارجی اعلام شد که این مسئله می‌تواند بر کاهش قیمت برنج ایرانی مؤثر باشد.
اما این سؤال در ذهن ایجاد می‌شود که با عرضه این همه برنج ایرانی که رئیس انجمن برنج ایران اعلام می‌کند  حدود ۲٫۵ میلیون تن برنج به مدد کشت دوم و افزایش بارندگی‌ها وارد بازار شده، این افزایش قیمت چه معنی می‌تواند داشته باشد؟مگر نه اینکه عرضه و تقاضا قیمت را تعیین می‌کند و با افزایش عرضه باید قیمت کمی تعدیل شود.
یکی از بازاریان که علاوه بر عمده فروشی خرده فروشی در برخی حبوبات دارد با توصیف بی رونقی بازار با وجود سپری شدن روزهای پایانی سال به خبرنگار ما می گوید:  آن قدر وضعیت بازار کساد و خراب است که حاضریم سود چندانی نبریم، ولی انبارهایی که مملو از روغن، برنج و حبوبات است، را خالی کرده و پول خود را نقد کنیم. یکی دیگر از فروشندگان بازار بیرجند، توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای را عامل کسادی بازار می‌داند و می‌افزاید: این فروشگاه‌ها تمام مشتریان ما را به خود جذب کرده‌اند و فقط شاید بر روی دو کالای روغن و برنج تخفیف‌های اساسی می‌دهند، اما بقیه کالاهای خرد به شدت قیمت بالاتری دارند، مثلاً ما یک کیلوگرم فلفل را ۳۷ هزار تومان می‌فروشیم، اما ۱۰۰ گرم از این محصول در فروشگاه‌های زنجیره‌ای ۱۲ هزار تومان است.
حال در این بل بشو ی بازار برخی کارشناسان، عامل اصلی افزایش قیمت‌ها به ویژه حبوبات و برنج را فعالیت واسطه‌ها می‌دانند و می‌گویند این واسطه‌ها هستند که کالا را از کشاورز در سرِ زمین به قیمت ناچیز می‌خرند، یکی دو ماه در انبار نگه می‌دارند و افزایش قیمت را دامن می‌زنند.
عده ای برای خرید به بازار آمده اند، یکی از مشتریان که فقط به قیمت‌ها نگاه می‌کند، می‌گوید: آن قدر برنج ایرانی و حبوبات گران شده که من کارمند با سه فرزند مجبورم برنج خارجی کیلویی ۴ هزار تومان را با برنج دودی مخلوط کرده و در خانه استفاده کنیم، اما حبوبات که دیگر ایرانی و خارجی ندارد و هر کیلو حبوبات را باید حدود ۱۰ هزار تومان بخریم که عملاً برایمان مقدور نیست. طی یک سال اخیر قیمت برنج و حبوبات سیر صعودی داشته و ۵۰ تا ۷۰ درصد افزایش داشته که گزارشات ماهانه بانک مرکزی هم آن را تأیید می‌کند. در این برق گرفتگی های قیمتی فقط این قشر متوسط جامعه هستند که متضرر می شوند، آن هم در استانی که ۳۵ درصد جمعیت آن تحت پوشش حمایت های دولتی هستند و بیکاری در آن مدام بر زندگی ها شاخ می زند.