یادداشت امروز / «غفلت از بیمه» درسی از حادثه ساختمان پلاسکو

آتش سوزی ساختمان تجاری پلاسکو و به دنبال آن فرو ریختن این ساختمان ۱۷ طبقه در روز پنجشنبه گذشته به تیتر یک اخبار ایران تبدیل شد. علاوه بر ایران، در بسیاری از رسانه های بین المللی نیز این خبر بازتاب گسترده داشت و موجب شد تا با توجه به عمق حادثه که در جریان آن شماری از نیروهای فداکار آتش نشانی به شهادت رسیده و شماری نیز مجروح و مصدوم شدند، سران و مقام های برخی کشورها با ارسال پیام، مراتب تسلیت خود را به دولت و ملت ایران اعلام کنند. آتش سوزی ساختمان ۵۴ ساله پلاسکو درس های زیادی را در ارتباط با برخوردهای داخلی و خارجی با این موضوع به ما آموخت که نیازمند برگزاری برنامه های مختلف برای موشکافی و بررسی ابعاد مختلف آن است. یکی از درس های این حادثه که این روزها در رسانه های مختلف به صورت پراکنده به آن پرداخته می شود، پایین بودن آمار بیمه شدن اموال و سرمایه های مالکان و صاحبان مراکز تجاری مستقر در پلاسکو است.
براساس آمارهای اعلام شده، ۵۶۰ واحد در مجتمع تجاری پلاسکو فعال بود. ۱۵ هزار میلیارد ریال خسارت به این واحدها وارد شده است و سه هزار کارگر نیز بیکار شدند. بخش زیادی از کسبه این ساختمان در صنف تولیدکنندگان و فروشندگان پیراهن بودند که ۹۹ درصد آنان از این واحدها به عنوان «مرکز پخش» استفاده می کردند. همچنین ۱۸۰ واحد در این ساختمان تولیدکننده و فروشنده دیگر اقلام بودند. در این ساختمان ۴۰۰ واحد پیراهن دوز، ۶ واحد کشباف، هشت واحد صنف خیاطان و ۲۰ واحد تولیدی کفش فعال بود. اکنون در گرماگرم اقداماتی که در ارتباط با حادثه آتش سوزی و به دنبال آن فروریختن ساختمان پلاسکو انجام می شود، براساس تخمین های اولیه رقم ۱۵ هزار میلیارد ریال (۱۵۰۰ میلیارد تومان) به عنوان خسارت اولیه اعلام می شود که این رقم می تواند در ادامه بررسی های دقیق ابعاد دیگر حادثه افزایش نیز داشته باشد. براساس اعلام بیمه مرکزی ایران از رقم خسارت بالا، فقط ۳۵ درصد اموال و دارایی های موجود در ساختمان پلاسکو بیمه بوده و برای همین منظور نیز رقمی کمتر از ۴۹۰ میلیارد ریال (۴۹ میلیارد تومان) خسارت به افراد پرداخت می شود که با یک محاسبه سرانگشتی زیان پیش بینی شده پرداختی در مقابل رقم خسارات وارده بسیار ناچیز است و احتمال افزایش ضرر در مراحل بعدی و محاسبات دقیق تر نیز بسیار زیاد است. البته افرادی که اقدام به بیمه کردن اموال خود کرده اند نیز شاید پیش بینی چنین روزی را با این ابعاد گسترده برای هدر رفت یکباره سرمایه ها و دارایی ثابت و جاری خود نمی کردند؛ براساس اعلام بیمه مرکزی، این افراد نیز بعضا به دلیل پایین اعلام کردن سرمایه برای عدم پرداخت حق بیمه واقعی، دارای پوشش های ناکافی از ۵۰۰ میلیون ریال تا چند میلیارد ریال هستند که دریافت خسارات نیز از شرکت های بیمه گذار نیز فقط بخشی از زیان های وارده به آنها را تامین می کند.
این امر نشان می دهد در کنار توجه ناکافی به امر ایمنی و زوایای مختلف آن، بی توجهی به اخذ پوشش های مناسب و کافی بیمه ای برای جبران خسارت های وارده به عنوان یک رویه غلط در کشور فراگیر شده است. با توجه به آنچه که گذشت باید گفت نظر به اینکه برخی بیمه ها فاقد اجبارند، یکی از اموری که باید با همکاری و ارائه مشوق های لازم از سوی مسئولان بیمه ای کشور به صورت عمومی و سراسری انجام شود، گسترش فرهنگ بیمه در ابعاد مختلف است تا مردم هنگام مواجه با بلایای مختلف در کنار مشکلات روحی و روانی ناشی از آن، با موضوع تامین منابع مالی برای جبران خسارت مواجه نشوند.