یادداشت امروز/ رنجنامه‏ ای در باب مشکلات اقتصاد کشور

امروز خراسان جنوبی – محمدحسن آصفری
یکی از موضوعات بسیار مهم برای هر کشوری توجه به مسائل اقتصادی آن کشور است. امروز جمهوری اسلامی ایران دارای پتانسیل‏های بسیار قوی و ارزشمندی هم از لحاظ نرم‏افزاری و هم از جهت سخت‏افزاری در بخش اقتصادی است که اگر از این فرصت‏های خودش استفاده کند، می‏تواند یک کشور توسعه‏یافته و موفقی در مسائل اقتصادی باشد. امروز یک مشکل جدی که در کشورمان وجود دارد، مسئله‏ خام‏فروشی است. اگر در منابعی مثل منابع نفتی و گازی خام‏فروشی‏مان را کنار بگذاریم، اینها را در اختیار بخش‏های تولید داخلی قرار دهیم، به جای خام‏فروشی ارزش افزوده‏ بیشتری به اینها بدهیم و بتوانیم در اختیار تولید کننده‏های داخلی بگذاریم، هم می‏تواند ارز آوری برای ما داشته باشد و هم می‏تواند اشتغال‏زایی خوبی در کشورمان ایجاد کند.  در بحث فولاد امروز شمش‏هایی مثل آلومینیوم و فولاد آهنمان را به رغم اینکه آلودگی‏هایش برای کشور ماست و به رغم این که اینها منابع آبی زیادی مصرف می‏کند، داریم تولید می‏کنیم ولی به صورت خام داریم در اختیار کشورهای همسایه می‏گذاریم. مثلاً ما آلومینیوم مان را داریم با قیمت ۵۵۰۰ تومان در اختیار ترکیه و کشورهای همسایه می‏گذاریم.   یا در وضع کشاورزی امروز متأسفانه برای تولید یک کیلوگرم محصولات کشاورزی مان ۳۳۴۰ لیتر میانگین مصرف آب داریم. این در حالی است که کشور ما یک کشور خشک است. ما چرا بایستی این مقدار هدررفت منابع آبی در کشور داشته باشیم و بعد نهایتاً تولید محصولات کشاورزیمان آنقدر تولیدات ارگانیکی نباشد که بتواند هم در خارج از کشور مشتری داشته باشد و هم اینکه بتواند ارزش افزوده خوبی برای ما ایجاد کند؟
در بخش منابع معدنی، امروز منابع ارزشمند سنگ منیزیم، سنگ آهن، منابع مس، روی و دیگر منابع در کشورمان وجود دارد. خود دستگاه‏های متولّی مثل وزارت نیرو و وزارت صنعت هیچ اطلس مهندسی اقتصادی برای کشور ندارند.  در موضوع بیماری‏های مدیریتی کشورمان هم مشکل داریم. امروز بیش از ۸۰ درصد بودجه کشور متأسفانه صرف حقوق کارکنان و کارمندان دولت می‏شود و ۲۰ درصد به کارهای عمرانی و دیگر کارها اختصاص می‏یابد. اگر کشور بخواهد ۸۰ درصد سرمایه‏اش برود برای حقوق کارمندان آن هم با این حقوق‏هایی که بعضاً در سطح مدیران وجود دارد، نمی‏توانیم یک توسعه‏یافتگی خوب یا حتی اشتغال برای کشورمان داشته باشیم.
امروز قیمت تمام شده‏ محصولاتمان چه محصولات کشاورزی، چه محصولات صنعتی و موضوعات دیگر متأسفانه در داخل کشور به دلیل بعضی از موانع قانونی، بعضی از بخشنامه‏ها و… و همچنین قیمت تمام شده کارگر به نسبت کشورهای دیگر بالا است. امروز متأسفانه تولید کننده‏ ما مجبور است یک بخشی از پول خودش را به عنوان ارزش افزوده بدهد، یک بخشی را به عنوان مالیات بدهد، یک بخشی را به عنوان اتاق تعاون و اتاق صنعت و شهرداری و محل‏های مختلف خود مدیریت شهرک‏های صنعتی بپردازد و در نهایت مبالغ سنگینی هم بایستی بابت حامل‏های انرژی پرداخت کند. اینها روی قیمت تمام شده‏ تولیدات داخلی ما اثرگذار است و سبب شده تا تولیدکننده ما روز به روز با شکست مواجه شود. یا کارخانه خودش را ببندد یا اینکه حداقل تولید خودش را کاهش دهد.  ما موانع بسیار زیادی سر راه تولید کننده‏ها می‏گذاریم. بعد از لحاظ قیمت فروش چنان می‏آییم دست و پایش را می‏بندیم که تولید کننده مجبور می‏شود مجموعه تولیدی خودش را تعطیل کند. تا نگاه‏هایی از این دست در کشور ما اصلاح نشود و تا ما برایش برنامه‏ای نداشته باشیم، مشکلات قابل حل نیست.