دروازه های تاریخ خراسان جنوبی به سومین دوره زمین شناسی و دوران کهن تمدن بشری راه دارد.
اوایل امسال ۴۶ رد پای حیوانات عظیم الجثه مربوط به دوران کرتاسه (۱۵۰ تا ۶۵ میلیون سال قبل) در فهرست آثار ملی ثبت شد. این رد پاها که متعلق به دوران سوم زمینشناسی و در منطقهای واقع در ۴۳ کیلومتری بیرجند واقع است، نخستین بار در سال ۱۳۷۶ در بررسی های باستان شناسی بررسی شد. اما هنوز بازدید عمومی از مکان کشف این رد پاها ممکن نیست. چون کارشناس ثبت آثار میراث طبیعی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان می گوید: بر اساس تحقیقاتی که تاکنون انجام شده مانند این منطقه فقط یک جا در جهان شناسایی شده که در آمریکا واقع است بنابراین حفاظت از این آثار بسیار بسیار اهمیت دارد. به همین دلیل است که آدرس دقیق این مکان هم اعلام نشده و ملکوتی تاکید می کند : تا زمانی که جلساتی با صاحبنظران در این مورد برگزار و چگونگی حفاظت از این منطقه بررسی و مشخص نشود، بازدید عمومی ممکن نیست، چون این آثار به شدت در معرض فرسایش است و چنانچه بدرستی محافظت نشود، خطر تخریب این گنجینه را تهدید می کند.
به گفته وی دانشجویان رشته های مرتبط برای آموزش عملی به این منطقه می روند که البته در این بازدید های علمی هم به حفاظت از این اثر ارزشمند طبیعی بسیار توجه می شود.
رد پای جانوران دوره کرتاسه فقط یک از شگفتی های سرزمین تاریخی خراسان جنوبی است. مصنوعات دوران پارینه سنگی، آثار به جا مانده از دوران پارتی، نگاره های سنگی با نفش کمند اندازان ساگاراتی و آثار تاریخی دودمان اشکانی، ساسانی و دوره های بعد از اسلام، دروازه ای از خراسان جنوبی به دنیای بی نظیر تاریخ از پیدایش تمدن بشری، سرزمین کهن قهستان تا دوره های قبل و بعد ظهور اسلام می گشاید.