وقتی کارخانه ای متروکه احیا شود، نبض شهرک صنعتی بلند تر می زند، زندگی دوباره کارخانه در رگ های شهرک جریان می گیرد و به قول یکی از صاحبان صنایع با زنده شدن کارخانه ای در یک شهرک صنعتی همه واحد های تولیدی توان ماندن می یابند. این طور می شود که حل مشکل یک واحد صنعتی، مطالبه ای جمعی می شود و برخی در حد توان خود سعی می کنند حرف دل صنعتگران را به مسئولان برسانند و آنها را به عمق مشکلات ببرند. این حرکت خودجوش، محکم تر می شود وقتی مسئولان صنعت و معدن، دغدغه حل مشکلات واحد های صنعتی را داشته باشند. مدیرعامل شرکت کشک رئوف بیرجند از جمله فعالان صنعتی است که هرچند راهی پر پیچ و خم را برای عبور از مشکلات و رکود طی کرده و هنوز هم با مشکلات بسیاری برای حفظ واحد تولیدی اش دست و پنجه نرم می کند اما در شرایط کنونی با توجه به اقداماتی که مسئولان انجام داده اند عزم حل مشکلات را بیش از گذشته می بیند و می گوید: توجه متولیان صنعت و معدن به مشکلات واحدهای تولیدی و تلاش جدی و ملموس آن ها برای حل این مشکلات، باعث امیدواری و دلگرمی صاحبان واحد های تولیدی می شود. «محمد علی رمضانی» قبل از اینکه درباره فراز و نشیب های کار آفرینی و مشکلات تولید در دوران مختلف فعالیتش بگوید نکته مهمی را عنوان می کند که برای توسعه صنعتی و معدنی و رونق اقتصادی یک منطقه بسیار مهم است و این مهم، تلاش حقیقی مسئولانی است که می توانند موانع را بردارند و دلسوزانه به دنبال یافتن راه هایی برای خروج تولید از فضای رکود باشند.
تعامل امید بخش
او می گوید: اگر مشکلات واحد های صنعتی درست و به موقع شناسایی شود می توان بسیاری از واحد ها را حفظ و برای اشتغالزایی کمک کرد. حفظ واحد های تولیدی بسیار مهم است و خود می تواند در رفع مشکل اشتغال تاثیر گذار باشد، متاسفانه از زمان تاسیس استان مشکلات واحدهای صنعتی در حالیکه امید می رفت راحت تر حل شود روز به روز افزایش یافت و در مقطعی به حدی رسید که برای بسیاری از صاحبان صنایع، غیر قابل تحمل بود، واحد تولیدی من درمقطعی از زمان به دلیل مشکلاتی که ممکن بود با توجه مسئولان حل شود، با رکود مواجه و تعطیل شد و این درد برای بسیاری از کار آفرینان آشناست البته نگاه و مسئولیت پذیری مسئولان در دوره های مختلف تفاوت دارد و با توجه به اقداماتی که به تازگی انجام شده، تعامل امیدوارکننده ای بین مسئولان این حوزه و صنعتگران به وجود آمده که این همکاری باعث ایجاد روندی موثر برای پیگیری مشکلات واحدها و تلاش برای راه اندازی دوباره برخی واحدهای راکد شده است.
هم اندیشی با صنعتگران
او از جلسات رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت و مدیر عامل شرکت شهرک های صنعتی استان با پیشکسوتان صنایع و صاحبان واحد های تولیدی می گوید و بازدید های سرزده این مسئولان از واحدهای تولیدی را مثال می زند، اینکه بدون واسطه مشکلات را پرس و جو و سپس دسته بندی می کنند و برای حل مشکل یارانه برخی کارخانه ها هم وارد عمل شده اند. به علاوه به گفته این تولید کننده، با وجود اینکه چندین سال است برخی واحد های غیر فعال تمایلی برای راه اندازی مجدد واحد خود ندارند اما اقداماتی موثر از سوی مسئولان چون جذب سرمایه گذار برای مشارکت با صاحب واحد تولیدی مشکل دار، مثل لبنیات، روزنه امیدی را باز و برای شروع مجدد فعالیت اقتصادی رغبت ایجاد کرده است و چنین اقداماتی نشان دهنده تقویت نگاه مسئولان این حوزه به تولید و کار آفرینی است.
سرمایه اصلی
هرچند رکود واحد ها ی تولیدی همچنان در صدر اخبار رسانه ها مخابره می شود اما تقویت رویکرد راهکار محور برای حل تدریجی مشکلات می تواند نقطه قوت مدیریت در این حوزه محسوب شود. باتوجه به نوپا و خرد بودن بسیاری از واحد های تولیدی استان به طور قطع برای پویایی اقتصادی یا دست کم برخورداری از آمار اشتغال و درآمد قابل قبول در این حوزه، تلاش و ایده های مسئولان سازمان های متولی برای حل مشکلات می تواند راهگشا باشد. این تلاش برای یک تولید کننده بسیار تعیین کننده است. همانطور که «رمضانی» به عنوان یک کار آفرین از اهمیت این رویکرد و تاثیر آن بر تقویت فعالیت های واحد تولیدی خود و برخی از همکارانش می گوید، او و بسیاری از صاحبان صنایع با امید انجام یک فعالیت اقتصادی سود آور، مفید ترین سال های عمر خود را صرف کرده اند. برخی حتی سرمایه اولیه آنچنانی هم نداشته اند اما با کار و تلاش قدم به قدم پیش رفته اند تا واحد تولیدی کوچک خود را بزرگ تر و به واحدی درآمد زا تبدیل کنند.
محمد علی رمضانی هم شروعی سخت و پر تلاش برای ایجاد یک واحد تولیدی در شهرک صنعتی بیرجند داشته است. آنچه در ابتدا او را از برخی هم صنفان خود چندین قدم جلوتر برده و کارش را روی غلطک انداخته است، شناخت از کاری است که تصمیم می گیرد خود برای انجام آن وارد میدان تولید شود. « قبل از سربازی دریکی از کارخانه های کشک بیرجند مشغول بودم و اصول کار را از «زرین پناه» مدیر عامل این کارخانه آموختم و این آشنایی با جزئیات، مراحل کار و بازار مواد اولیه، سرمایه اصلی من برای شروع کار جدیدم بود. همان سال ها خانه ای در معصومیه داشتم با هفت میلیون حاصل از فروش آن، کار را شروع کردم، ساختمان را با سرمایه اولیه ساختم و بخشی از هزینه ماشین آلات را به صورت اقساطی و از محل درآمد تولید تامین کردم. به سختی و به تدریج هزینه ها تامین شد وکار پییش رفت، البته افت و خیز هایی بسیاری را از همان ابتدا پشت سر گذاشتم.» او علاقه زیادی به کارهای فنی دارد، این توان او در کاهش بسیاری از هزینه های تولید به کارش آمده و کلیدی برای موفقیتش شده است. به عنوان مثال با ایجاد تغییراتی در خطوط تولید و ساخت برخی ماشین آلات هزینه ها را کمتر کرده و برای انجام تاسیسات و لوله کشی هزینه ای پرداخت نکرده است
سال های فراز و فرود
اوج کار این کارآفرین سال های ۸۳ تا ۸۶ بوده است، به نظرش در این سال ها موفق تر بوده است چون توانسته دو خط تولید دیگر را نیز به تولید کشک اضافه کند. در این سال ها گاه تعداد نیروهای او به ۱۰۰نفر هم رسیده بود و این توان او در زمینه ایجاد اشتغال باعث شد از طرف استانداری تقدیر شود و در سال ۸۴ هم به عنوان کارآفرین نمونه انتخاب شد.
رمضانی می گوید: آن دوران از اینکه توانسته بودم به موفقیتی نسبی دست یابم و برای عده ای هم فرصت شغلی فراهم کنم احساس رضایت داشتم، چون خودم کارگر بودم و از مشکلات خبر داشتم تلاش می کردم که این موفقیت را بسط دهم اما بعد از مدتی به دلیل مشکلات خاص آن زمان و همکاری نکردن مسئولان وقت کارخانه به طور کامل تعطیل شد. توضیح می دهد که خیلی تلاش کردم مانع این اتفاق شوم، درخواست تسهیلات دادم اما موفق به دریافت نشدم، تورمی که آن زمان ایجاد شد مرا مجبور کرد که برای گرفتن تسهیلات اقدام کنم، یارانه ها را برداشته بودند و قیمت مواد اولیه چند برابر شده بود، باید سرمایه را افزایش می دادم اما این امکان وجود نداشت این شد که واحد با مشکل جدی مواجه شد.
تلاش برای بازاریابی
اما او از پا نمی نشیند. نمی تواند کاری که عمر خود را صرف آن کرده به راحتی کنار بگذارد. به این فکر می کند که بهتر است خطوط تولید را کم کند ، همین کار را می کند، چند خط تولید را می فروشد و با یک خط تولید کشک از سال ۹۰ دوباره شروع می کند. بعضی ماشین آلات را هم می فروشد و دوباره سرمایه ای برای شروع کار فراهم می کند. حتی خودش به استان های دیگر می رود و برای فروش محصول، بازار جدید به دست می آورد. او می گوید: برای موفقیت باید عزم جزم و خودمان تلاش کنیم، تدبیر و تصمیم گیری درست باعث می شود در عمق شکست راهی برای برخاستن و حرکت به سمت موفقیت بیابیم. اینکه مقصر بروز مشکلات را مسئولان بدانیم مشکلی از ما حل نمی کند.
وقتی تولید استان را نمی خریم
از همه مهتر به نظر این کارآفرین اهمیتی است که در استان به تولیدات بومی داده می شود. او می گوید: در این باره ضعف داریم، محصول خودمان را نمی خریم در حالیکه به جرات می گویم تولیدات استان به عنوان مثال در زمینه مواد غذایی از سالم ترین و با کیفیت ترین تولیدات کشور و ارگانیک است اما بسیاری از ما به دنبال نام و نشان می رویم و به سلامت تولیدات توجه نمی کنیم. این بی توجهی لطمه های سنگینی به ستون های تولید در استان وارد می کند، تولیدکنندگان را به مرز ورشکستگی می رساند و از همه مهمتر مشکل اشتغال حاد تر می شود. اگر با خود فکر کنیم وقتی محصولی از استان می خریم یکی از اقوام خودمان کارش را در فلان کارخانه از دست نمی دهد و فرصت های شغلی برای دیگران هم به وجود می آید، بیشتر توجه خواهیم کرد.
چشم انداز کارآفرینی
او می گوید: اگر حمایت می شدم می توانستم ۱۰۰۰فرصت شغلی هم به و جود آورم اما برای رسیدن به این اهداف باید مشکلات بسیاری رفع شود، برای فعال شدن و تداوم فعالیت واحد های صنعتی همه مسئولیم و باید به یکدیگر کمک کنیم. در این صورت فضای تولید رونق می گیرد و رقابت سالم ایجاد می شود. او برنامه های بسیاری برای رونق فعالیت خود در آینده دارد اما تاکید هم می کند که صنعتگران به حمایت مسئولان و کمک بانک ها نیاز دارند و می گوید: عرصه تولید بسیار پر مخاطره است و باید در این عرصه از هر فرد و مجموعه ای چون مسئولان مستقیم و بانک ها که به پیشبرد کار کمک می کنند تشکر کرد. براستی اگر همه به این باور برسیم که هر واحد تولیدی هرچند کوچک، مرکز تعدادی فرصت شغلی و گامی به سمت جامعه موفق است مشکلات بسیاری را حل کرده ایم، مشکلاتی که ریشه در اقتصاد ضعیف دارد.