به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، مجلس سنای آمریکا در تازه‌ترین اقدام خصمانه و ضد ایرانی خود، با اکثریت قاطع، قانون «مقابله با اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران» را تصویب کرد.

این قانون علاوه بر آنکه اشخاص و شرکت‌های جدیدی را به بهانه‌های واهی به لیست تحریم‌ها اضافه می‌کند، حتی به رئیس‌جمهور آمریکا نیز اجازه می‌دهد تحریم‌های جدیدی را علیه ایران وضع کند.

 

۲۳تیر ۹۴ توافقی بین ایران و ۵+۱ صورت گرفت که به برجام معروف شد. در چارچوب این توافق، قرار بود با محدود شدن برنامه هسته‌ای ایران، تحریم‌های ظالمانه غرب لغو شود. برهمین اساس رئیس جمهور به مردم قول داد توافقی را که در روز اول، همه تحریم‌ها لغو نشود، امضا نکند.

روحانی در روز توافق(۲۳ تیر ۹۴) در تلویزیون حضور یافت و گفت: امروز به ملت شریف ایران اعلام می‌کنم که طبق این توافق، در روز اجرای توافق، تمام تحریم‌های مالی و بانکی و مربوط به بیمه و حمل و نقل و مربوط به پتروشیمی و فلزات گرانبها و تمام تحریم‌های اقتصادی به طور کامل لغو و نه تعلیق خواهد شد.

اما طرف آمریکایی که ظاهرا حاضر نبود از “ژن غیر قابل اعتماد بودن خود” جدا شود، از همان آغازین روزهای اعلام توافق برجام در عمل به تعهداتش برای لغو تحریم‌ها، کلی اما و اگر آورد. امروز نیز بعد از گذشت حدود یک سال و یازده ماه از اعلام توافق هسته‌ای، شاهد این هستیم  که آمریکا نه تنها هیچ کدام از تعهداتش را انجام نداده، بلکه با وضع تحریم‌های جدید و به بهانه‌های واهی، در نقض برجام سنگ تمام گذاشته است.

تمامی کارشکنی‌ها و بهانه تراشی‌های طرف آمریکایی، در شرایطی انجام می‌شود که به اذعان مجامع جهانی، آژانس انرژی اتمی و حتی خود آمریکایی‌ها، ایران تمامی تعهداتش را در برجام، اجرا کرده است. سامانتا پاور نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل در مورد اجرای تعهدات برجام از سوی ایران می‌گوید: تهران بطور آشکار به همه تعهدات خود در قبال این توافقنامه عمل کرده است.

یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای در نشستی که با حضور کاترین اشتون رییس سابق دیپلماسی اتحادیه اروپا در نیویورک برگزار شد، تاکید می‌کند: از نظر آژانس، ایران تاکنون به همه تعهدات خود در قبال برجام پایبند بوده است.

دبه آمریکایی‌ها در جریان مذاکرات و حتی قبل از اعلام توافق هسته‌ای

نخستین بار در اردیبهشت ماه ۹۴، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان، از بدعهدی آمریکایی‌ها در جریان مذاکرات خبر داد. او گفت: آمریکایی‌ها نسبت به برخی از بندهای بیانیه لوزان دبه در آورده‌اند.

چند روز بعد علی‌اکبر ولایتی طی گفتگویی به مواردی از این دبه درآوردن آمریکا اشاره کرد و گفت: آمریکایی‌ها حتی به همان تعداد سانتریفیوژ که در بیانیه لوزان برای سایت فردو پذیرفته بودند، هم پایبند نمانده‌اند.

همانگونه که اشاره شد آمریکا از همان آغازین روزهای مذاکرات نیت واقعی خود را از مذاکره کردن نشان داد. در این گزارش نگاهی به عهدشکنی‌های طرف آمریکایی و نقض آشکار برجام از سوی آنان،  از زمان اعلام توافق هسته‌ای تا امروز می‌اندازیم.

تحریم شهروندان ۳۸ کشور که به ایران سفر کرده‌اند

باراک اوباما در ۲۸ آذرماه ۹۴ با امضای قانون بودجه کشورش، طرح محدودیت صدور ویزا را تصویب کرد. براساس طرح مذکور، شهروندان ۳۸ کشور که برای ورود به آمریکا از معافیت ویزا برخوردار بودند، اگر از ماه مارس سال ۲۰۱۱ به بعد، به ۴ کشور ایران، عراق، سوریه و سودان سفر کرده باشند، ملزم به دریافت روادید برای ورود به آمریکا هستند.

طرح محدودیت صدور ویزا برای تجار و جهانگردان اروپایی و دیگر کشورها هزینه‌هایی ایجاد می‌کند، این قانون با هدف ایران هراسی و تهدید سرمایه‌گذاری در ایران به تصویب رسید.

ظریف: محدودیت لغو روادید با تعهدات ایالات متحده ذیل برجام هم‌راستا نیست

“محمد جواد ظریف” وزیر امور خارجه در گفتگو با “المانتیور”(آذر ماه ۹۴) پیرامون تصویب طرح محدودیت صدور ویزا توسط اوباما، گفت: خوب، باید منتظر ماند و دید. متأسفانه پیام‌های متناقضی از سوی واشنگتن می‌بینیم که اغلب آن‌ها هم منفی هستند، نمونه آن نیز همین محدودیت برنامه لغو روادید، که از نظر ما با تعهدات ایالات متحده ذیل برجام هم‌راستا نیست. اکنون منتظر تصمیم دولت (آمریکا) هستیم تا ببینیم که چطور می‌خواهد خود را با تعهداتش در برجام، همخوان کند.

تحریم ۷ فرد ایرانی به بهانه واهی توانمندی دفاعی

وزارت خزانه‌داری آمریکا (در ۲۸ دی ماه۹۴)، توانمندی دفاعی ایران را بازیچه‌ای برای زیر پا گذاشتن تعهدات برجامی خود، پیرامون لغو تحریم‌ها قرار داد. در اقدامی که دور از ذهن نبود ۷ ایرانی، یک تبعه چینی و سه شرکت را که بنا بر ادعای آنان، در برنامه موشکی ایران مشارکت داشتند، به لیست تحریم‌های خود اضافه کردند.

تحریم‌های ماهان لغو نشده است

المانیتور به نقل از یک مقام خزانه داری آمریکا (در ۲۳ بهمن ماه ۹۴) درباره لغو نشدن تحریم هواپیمایی ماهان می‌گوید: دولت اوباما به کشورها و شرکت‌های اروپایی هشدار داده است که از همکاری با ایرلاین‌های تحت تحریم ایرانی خودداری کنند، وگرنه با اقدام تلافی جویانه آمریکا مواجه خواهند شد.

همچنین المانیتور در گزارش خود ادامه می‌دهد: وزارت خزانه داری در حال تعامل نزدیک با سهامداران، در نقاط مختلف جهان از جمله شرکای ما در اروپا درباره تحریم‌ها علیه ایران است. المانیتور به نقل از وزارت خزانه داری آمریکا ادامه می‌دهد: به ویژه در خصوص ماهان ایر، ما داریم این کار را از طریق همکاری با شرکایمان انجام می‌دهیم تا مانع از خرید هواپیما و قطعات هواپیما توسط ماهان ایر  و همچنین مانع از گشایش مسیرهای جدید برای این شرکت شویم و مسیرهای فعلی ماهان ایر را هم لغو کنیم.

غارت پسابرجامی آمریکا از ایران

سایت مجلس نمایندگان آمریکا (در دوم اردیبهشت ماه ۹۵ ) با انتشار گزارشی از مسدود کردن دارایی‌های بانک مرکزی ایران در آمریکا خبر داد. براساس این گزارش ۲۲۶ نماینده کنگره به برداشت حدود ۲ میلیارد دلار از حسابهای بلوکه شده بانک مرکزی کشورمان رای دادند. کارشناسان سیاسی و تحلیل‌گران این مصوبه را که به برداشت ۲ میلیارد دلاری پول‌های بلوکه شده ایران در آمریکا معروف شد، حتی بدتر از اعمال تحریم‌ها عنوان می‌کنند، زیرا در تحریم نهایتا اموال ملت ایران بلوکه می‌شد اما در اقدام جدید ایالات متحده، اموال کشورمان رسماً توسط دولت آمریکا غارت شد.

برداشت دو میلیارد دلاری از اموال بلوکه شده ایران مسئله‌ای غیرقانونی و غیر حقوقی است و آمریکایی‌ها با تمسک به حادثه انفجار بیروت اقدام به این برداشت کرده‌اند که مربوط به سه دهه گذشته است و هیچگاه مدارک و مستنداتی که نشان بدهد ایران در آنجا مقصر بوده، وجود ندارد.

به عبارت دیگر،همان گونه که حمید قنبری مدیر اداره بررسی‌های حقوقی بانک مرکزی گفته، “این اقدام در راستای روح حاکم بر برجام نیست”.

برخی از کارشناسان معتقد بودند این اقدامی است که اساساً با هدف بی‌اثر کردن برجام انجام گرفته و به معنای پایبند نبودن آمریکا در عمل به مواردی است که در چارچوب توافق هسته‌ای، وعده آن را داده و به آن متعهد شده است.

لگد اوباما به توافق نیمه پاره برجام

پس از بدعهدی‌های مکرر آمریکا در برجام، باراک اوباما (در ۲۵ دی ماه۹۵) با تمدید وضعیت اضطراری در رابطه با ایران لگد دیگری را به توافق نیمه پاره برجام زد. رئیس جمهور آمریکا همچنین طی بیانیه‌ای اعلام کرد: اگرچه بعد از اجرایی شدن توافق هسته‌ای، ایران به تعهدات خود در قبال این توافق پایبند بوده اما برخی از اقدامات و سیاست‌های ایران با منافع آمریکا در منطقه در تضاد بوده و تهدیدی برای امنیت ملی، سیاست خارجی و اقتصاد آمریکا هستند.

چالش سوئیفت کار شکنی دیگری از آمریکا

یکی از مباحث مهم در برجام، آزاد شدن تبادلات بانکی میان طرف‌های ایرانی و خارجی است. برای ارتباطات بانکی، باید سوئیفت میان بانک‌های ایرانی و بانک‌های دیگر کشورها گشوده شود. براساس برجام تحریم‌های بانکی ایران باید از همان آغاز برداشته میشد اما متاسفانه امکان گشایش سوئیفت برای بانکهای ایرانی از تیرماه ۹۴ یعنی زمان توافق هسته‌ای فراهم نشد و چندین ماه قبل مقامات کشورمان از حل این مشکل خبر دادند.

اما اسدالله عسگراولادی عضو اتاق بازرگانی در خصوص امکان اتصال به سوئیفت و بازگشایی ال سی طی گفتگویی می‌گوید: در حال حاضر بانک‌های ما قادر هستند که از طریق سوئیفت پیامی را ارسال کنند ولی این امکان فایده چندانی ندارد، زیرا بانک‌های اروپایی هنوز به ما اعتماد ندارند. هنوز اعتماد سازی لازم میان بانک‌های ما و بانک‌های اروپایی ایجاد نشده، به همین دلیل بانک‌های اروپایی حاضر به پذیرش اعتبارات اسنادی ما نیستند.

 تاکید خزانه‌داری آمریکا بر تدوام تحریم های ایران

جک لو وزیر خزانه‌داری آمریکا می‌گوید: سیستم مالی آمریکا به روی ایران باز نیست و تا زمانی که ایران رفتار خود را در حوزه‌های غیر هسته ای تغییر نداده، تحریم‌ها باقی می‌ماند.

سیف:برجام تقریبا هیچ دستاوردی برای تهران نداشته/صندوق بین المللی پول: تحریم‌ها علیه بانک‌های ایرانی پس از برجام لغو نشده است

بیژن زنگنه وزیر نفت در حاشیه سیزدهمین همایش بین‌المللی صنعت پتروشیمی (در اردیبهشت ماه ۹۶)، در خصوص رفع مشکلات بانکی پس از برجام گفت: مشکلات بانکی پس از برجام همچنان باقی است، که بخشی از آن روانی و بخشی دیگر مربوط به احتیاط بانک‌های خارجی است.

 آیسا پیکره نیمه جان برجام را متلاشی کرد

سناتورهای امریکایی (در آذرماه ۹۵) طرح تمدید تحریم‌های ۱۰ ساله(آیسا) را تصویب کردند. در بدعهدی دیگری، این قانون بدون وتوی رئیس جمهور آمریکا به مرحله اجرا رسید. براساس بند ۲۶ متن اصلی برجام، آمریکا تعهد کرده بود تحریم‌های که در برجام به آنها پرداخته شده است و لغو یا تعلیق شده را مجددا وضع یا اعمال نکند.

روحانی (آذرماه ۹۵) در جریان تقدیم لایحه بودجه به مجلس، با بیان اینکه مصوبه اخیر آمریکا به اعتقاد ما با برجام مغایرت دارد و ناقض آن است، ادامه می دهد: رییس جمهور آمریکا موظف است با استفاده از اختیارات خود از تایید و به ویژه اجرای آن جلوگیری کند. چنانچه این مصوبه به اجرا گذاشته شود، نقض فاحش برجام بوده و پاسخ قاطعانه ما را به دنبال خواهد داشت.

 

ظریف: تمدید قانون آیسا مغایر با برجام است

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان خرداد ماه ۱۳۹۵، جهت ارائه گزارشی از سرمایه گذاری‌های خارجی در فضای پسابرجام در صحن علنی مجلس حضور یافت. وی  در بخشی از سخنان خود در پاسخ به سؤال یکی از نمایندگان درباره زمان لغو قانون کلی تحریم‌های ایران معروف به «داماتو»، عنوان کرد: قانون داماتو دیگر وجود ندارد بلکه قانونی به‌اسم ISA (قانون تحریم‌های ایران) وجود دارد که در پایان سال ۲۰۱۶ مدت آن تمام می‌شود.  ظاهراً گروهی به‌دنبال تمدید این قانون هستند که ما نیز تذکر داده‌ایم که تمدید این قانون مغایر برجام است، آنها نیز در جلسه استماع کنگره تأکید کرده‌اند که نحوه مواجهه با این قانون باید طوری باشد که برجام را نقض نکند.

مجید تخت روانچی معاون اروپا و آمریکای وزارت خارجه در بررسی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در کمیسیون امنیت ملی مجلس (در آذرماه ۹۵)با تاکید بر اینکه تمدید تحریم‌های ایران نقض صریح برجام است، گفت: حتی اگر آمریکا در اجرای قانون ایسا بندهای مربوط به هسته‌ای را اجرا نکند باز هم برجام را نقض کرده است؛ چون این مصوبه تحریم جدیدی علیه ایران است.

شمخانی: تمدید تحریم‌ها در شرایط پسابرجامی لگد زدن به برجام است

علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی با اشاره به برخی اظهارات در خصوص تمدید تحریم های آمریکا علیه ایران موسوم به آیسا، گفت: گرچه کشور ما از ابتدا با تحریم های ظالمانه آمریکا روبرو بوده و نتیجه آن نیز پیشرفت های فراوان در عرصه های علمی، صنعتی و نظامی بوده است، اما تمدید تحریم ها در شرایط پسابرجامی، به نوعی لگد زدن به توافق برجام است.

تصویب عدم فروش هواپیمای بویینگ به ایران

در اقدامی دیگر که نقض آشکار برجام محسوب می‌شود اکثریت جمهوری خواهان مجلس نمایندگان آمریکا، (در تیرماه ۹۵) تدابیر تازه‌ای را با هدف مسدود کردن فروش هواپیماهای مسافربری بوئینگ به ایران تصویب کردند یکی از متمم‌های این طرح، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا را از صدور مجوز برای فروش هواپیماهای بوئینگ به ایران منع کرد.

و حالا ترامپ…

دونالد ترامپ رئیس‌جمهور جدید آمریکا (در بهمن ۹۵) فرمان اجرایی را امضا کرد که به موجب آن ورود اتباع ایرانی و ۶ کشور مسلمان دیگر به آمریکا به تعلیق در می‌آید.

این فرمان رئیس‌جمهور آمریکا عملاً تحریم‌های مهم جدیدی را پیش پای ایران قرار می‌دهد و بویژه در حوزه اقتصادی مانع مهمی پیش روی تاجران خواهد بود، لذا به عقیده بسیاری از کارشناسان به این جهت نقض روشن برجام محسوب می‌شود.

بازگشت تحریم‌ها در سایه شوم بدعهدی سناتورها

سناتورهای آمریکا شبانگاه ۲۵ خرداد ماه یعنی دو روز گذشته قانون «مقابله با اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران» را با اکثریت قاطع تصویب کرد.

این قانون علاوه بر اینکه تحریم‌های جدیدی را علیه شخصیت‌های حقیقی، حقوقی و شرکت‌ها اعمال می‌کند بلکه هرگونه تبادل اقتصادی به بهانه ارتباط با توانمندی دفاعی ایران، در منطقه متوقف خواهد شد. حتی اگر این طرح اجرایی نشود تصویب آن می‌تواند امنیت تجارت و سرمایه‌گذاری در ایران را مخدوش کند و شرکت‌های خارجی نگران از بهانه جویی‌های آمریکا را، از هر قرارداد اقتصادی با ایران منصرف کند به همین دلیل این اقدام نقض بی چون و چرای برجام است.

ولایتی: تصویب قانون جدید تحریم علیه ایران، برخلاف روح و جسم برجام است

“علی‌اکبر ولایتی” عضو هیئت ویژه نظارت بر برجام در گفتگو با خبرنگار احزاب و تشکل‌های گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛  با اشاره به اقدام اخیر سنای آمریکا پیرامون وضع مجدد تحریم‌ها علیه کشورمان، اظهار داشت:‌ این اقدام هم بر خلاف روح و هم جسم برجام است و قطعا هیئت نظارت بر برجام این مسئله را بررسی و پاسخ مناسبی به اعمال تحریم‌های آمریکا خواهد داد.

وی با بیان اینکه تحریم مجدد کشورمان توسط آمریکا برای جبران شکست‌های آنها در منطقه است، تصریح کرد: این اولین باری نیست که آمریکایی‌ها ما را تحریم می‌کنند، آنها هر چند وقت یک بار از این گونه اقدامات در جهت جلب رضایت صهیونیست‌ها و مرتجعین منطقه انجام می‌دهند، آمریکا با شکست‌های متوالی که در کشورهای عراق و سوریه خورده است سعی می‌کند با اعمال تحریم بر این شکست‌ها سرپوش بگذارد.(متن کامل گفتگوی ولایتی را اینجا بخوانید)

بروجردی: اقدام سنا نقض برجام است

“علاالدین بروجردی” رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، در مورد طرح سنا برای تشدید تحریم‌ها علیه ایران، گفت: بخش عمده‌ای از طرح تحریم‌های سنای آمریکا نقض برجام است لذا طبق توافق برجام هر اقدام و گامی در جهت روح برجام، نقض و خلاف است.

وی تصریح کرد: اقدام اخیر آمریکایی‌ها ضد تعهداتشان در برجام است بنابراین این عمل نیازمند اقدام متناسب در پی شرایط جدید را طلب می‌کند.

عراقچی: آمریکا حرکت های بسیاری برخلاف برجام داشته است

 

عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه در گفتگو با خبرنگار سیاست خارجی  گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره طرح تصویب تحریم سنا علیه ایران و اینکه چنین حرکتی از سوی آمریکایی‌ها نقض برجام است یا خیر، اظهارداشت: براساس بندهای ۲۶ و ۲۹ برجام، آمریکایی‌ها متعهدند که برجام را با «حسن نیت» و در «فضای سازنده» اجرا کنند و از هر اقدامی که «اجرای موفقیت آمیز» برجام را تحت الشعاع قرار دهد، خودداری کنند.

وی اضافه کرد: به اعتقاد ما حرکت‌هایی که در طول یک سال‌ونیم گذشته چه توسط دولت قبلی آمریکا و چه توسط دولت جدید آن صورت می‌گیرد، در موارد بسیاری بر خلاف تعهدات آمریکا در این سه اصل است.(متن کامل گفتگوی عراقچی را اینجا خوانید)

بعد از گذشت ماه‌ها از اعلام توافق هسته‌ای و بدعهدی‌های متوالی طرف مقابل برخی می‌گویند تاکنون شاهد اقدام جدی از سوی مسئولان نبوده‌ایم و اعتراض‌ نسبت به عملکرد آمریکا در برجام، فقط در حد پیام و نامه نگاری باقی مانده است.