به گزارش خبرنگار اقتصادی مهر به نقل از رویترز، رفع تحریم های اقتصادی ایران،کمک زیادی به برطرف شدن مشکلات اقتصادی شرکت های سازنده هواپیما کرد که در رکود اقتصادی جهانی گرفتار شده اند. خریدهای ایران سبب شد تا بسیاری از هواپیماهای مرجوعی ایرلاین های کشورهای مختلف، بالاخره صاحب آشیانه شوند.
هواپیماسازان همچنین این قمار را پذیرفتند که تحویل فوری این هواپیماهای مرجوعی به ایران که در سایه توافق این کشور با ۱+۵ انجام شده، ممکن است به زودی و در اثر مخالفت های افراطیون در واشنگتن، از بین برود.
به نوشته رویترز، ایران در حال حاضر و پس از رفع تحریم ها منتظر ورود ۲۰۰ فروند هواپیمای نو در طول ۸ سال آینده است که از شانس خوب این کشور، رفع تحریم های ایران همزمان شده با مشکلات اقتصادی شرکت های هواپیماساز دنیا و ایرلاین های سایر کشورهای سفارش دهندۀ ساختِ هواپیمای نو به این هواپیماسازان.
اصغر فخریه کاشان قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در گفت وگو با رویترز گفته که ما شانس زیادی در بازار هواپیما به دست آورده ایم. اگر شانس وجود خارجی داشته باشد ما در بازار خرید و فروش هواپیما در دنیا، در نهایت این شانس فرار گرفته ایم.
رویترز می نویسد هواپیماسازان وجود رکود در صنعت تولید هواپیما را تکذیب می کنند؛ با این حال آنها گفته اند خریدهای ایران سبب شد تا جیب های پر از هواپیمای مازاد در این شرکت ها سبک تر شود.
بر اساس همین گزارش، ایرباس یکی از هواپیماهای تحویلی خود به ایران را از میان هواپیماهای مرجوعی ایرلاین کلمبیایی ـ آویانس ـ انتخاب کرد. فعالان صنعت هواپیماسازی به هواپیماهای مرجوعی و بی آشیانه، «دم سفید» می گویند.
رویترز با اشاره به امضای خرید ۲۰ فروند هواپیمای ای تی آر میان ایران ایر و این هواپیماساز ایتالیایی ـ فرانسوی، ادامه می دهد: صنعت هواپیماسازی بسیار ریسک پذیر (های ریسک) و گران قیمت است. بنابراین سازندگان آن همواره از هر فرصتی برای فروش محصولات خود استفاده می کنند. به همین دلیل است که ای تی آر نیز تصمیم به امضای این قرارداد گرفته اعلام کرده که ۴ فروند آن به زودی تحویل ایران ایر می شود. به نظر می رسد این ۴ فروند نیز در زمره هواپیماهای دم سفید باشد که ساخته شده اند اما آشیانه ای برای فرود ندارند.
با این حال ای تی آر، دم سفید بودن ۴ فروندی که قرار است به زودی تحویل ایران ایر بدهد را تکذیب می کند؛ آنها اعلام کرده اند ما قبل از اینکه قراردادمان با ایران ایر نهایی شود، شروع به ساخت آنها کرده بودیم!
به اعتقاد رویترز، اقتصاد ترکیه وابسته به صنعت گردشگری است و حال که توریسم این کشور در اثر مشکلات سیاسی یک سال اخیر که شاهد بمب گذاری های مختلف بوده، دچار اختلال شده است، ترکیش ایرلاینز نیز در رکود عمیقی فرو رفته و همین موضوع سبب پس گرفتن سفارش ساخت هواپیمای بوئینگ ۷۷۷ (هواپیمای دوربرد ۳۵۰ نفره) به این هواپیماساز آمریکایی بود. از طرف دیگر ایران نیز دو ماه قبل قرارداد خرید ۸۰ فروند هواپیما با بوئینگ را به امضا رسانده بود که ۱۵ فروند از آنها از همین مدل بود و قرار است تحویل آنها از آوریل سال آینده آغاز شود؛ بنابرانی بوئینگ به ایران پیشنهاد داد ایران این هواپیمای مرجوعی هواپیمایی ترکیه را تحویل بگیرد که با موافقت ایران روبه رو می شود. فخریه کاشان نیز این موضوع را تأیید کرده است.
بر اساس ادعای رویترز، مقامات ایرانی به شدت از خرید هواپیماهای مرجوعی ایرلاین های سایر کشورها دفاع می کنند؛ مقامات ایرانی می گویند هواپیمایی که مرجوعی شرکت آویانس بوده، ۲ سال بدون پرواز و استفاده در آشیانه قرار داشته است.
این گزارش می افزاید: فقط این بوئینگ نیست که باید از اوفک (دفتر دارایی های برون مرزی وزارت خزانه داری آمریکا) مجوز صادرات دریافت کند؛ بلکه از آنجایی که بسیاری از قطعات هواپیماهای ایرباس نیز رد آمریکا تولید می شود، خروج آنها نیز به دریافت این مجوز نیاز دارند؛ بنابراین هر تصمیمی که از سوی دولت ترامپ برای ادامه یا قطع کامل همکاری بوئینگ با ایران گرفته شود، منجر به توقف فعالیت شرکت های هواپیماساز اروپایی (ایرباس و ای تی آر) در ایران خواهد شد.