سرمقاله – جهان با ترامپ و ایلان ماسک

امروز خراسان جنوبی_محمدراعی فرد

تا چند روز دیگر سکان ریاست جمهوری آمریکا را یک بار دیگر ترامپ به دست می گیرد و سال های غیر قابل پیش بینی آغاز خواهد شد. سال هایی که ظاهراً با تغییر سیاست های استراتژیک آمریکا در سطح جهان و احتمالاً در داخل خود آمریکا همراه خواهد بود. سایه به سایه ترامپ، ایلان ماسک نیز وارد کاخ سفید می شود و ای بسا، نقش او بیش از نقش ترامپ باشد. چنان که اظهارنظرهایی که اکنون می کند، همین را نشان می دهد. او شبکه ایکس خود را که همان توئیتر سابق است و ایلان ماسک با دور اندیشی آن را خرید و تبدیل کرد به ایکس در خدمت استراتژی نوین آمریکا به کار گرفته خواهد شد و یک بار دیگر ثابت می شود که شبکه مجازی که اکنون هوش مصنوعی نیز آن را کامل می کند نقشی تعیین کننده در جهان خواهد داشت. بایدن آخرین دست و پاها را زد و در واقع اوباما و هیلاری کلینتون و حالا جای خود را به ترامپ می دهد. آیا جنگ اقتصادی جانشین جنگ نظامی خواهد شد؟ بعید به نظر می رسد این خوی آمریکا تغییر کند و یا حداقل تغییر اساسی بکند. در اروپا از هم اکنون تغییراتی برای هماهنگی با دوران ترامپ آغاز شده است. این هماهنگی از طریق روی کار آمدن احزابی که با سیاست های ترامپ هماهنگی دارند آغاز شده است و به زودی زلزله های سیاسی در فرانسه و آلمان، دو کشور مهم اروپا آغاز خواهد شد و پس زلزله ها گریبان انگلستان را هم خواهد گرفت. این روند را دخالت های توئیتی ایلان ماسک در روند انتخابات در آلمان، فرانسه و انگلستان نشان می دهد. این روند تعجب آور نیست زیرا همیشه همین گونه بوده است. برای پیروزی هیتلر و سلطه بر کشورهای اروپایی، احزاب نازی و شبه نازی که همسویی کامل با نازی های آلمان داشتند بر سر کار آمدند. این مقایسه به آن معنا نیست که ترامپ هیتلر و زمان حاضر نیز ۱۹۴۰ است. بلکه بحث بر سر حرکت های دومینوئی سیاسی است. در خود اتحادیه اروپا نیز از هم اکنون شکاف ها آغاز شده است. فعلاً برسر نوع رابطه و یا قطع رابطه با روسیه و بر سر لوله های گاز و انتقال گاز روسیه به اروپا. این شکاف ها نیز عمیق تر خواهد شد و جبهه جهانی روسیه را تقویت خواهد کرد. به ویژه که در جبهه های جنگ اوکراین بی وقفه پیروزی با ارتش روسیه است و تاکنون همه کمک های نظامی و تکنولوژیک ناتو به دولت اوکراین نتوانسته مانع این پیروزی‌ها شود. جنگ اوکراین روز به روز بیشتر نشان داد و باز هم نشان خواهد داد که این جنگ ساختار سیاسی و اقتصادی جهان را دگرگون خواهد کرد. خاتمه هژمونی آمریکا و دلار بخشی از همین دگرگونی است. به این ترتیب است که جهان به پیش و پس از جنگ اوکراین تقسیم می شود. چنان که در جنگ دوم جهانی شد و پس از خاتمه آن جنگ، چهره سیاسی و اقتصادی جهان همراه با تغییر نقشه جغرافیای جهان تغییر کرد. باز گردیم به ایران و این سئوال را جستجو کنیم که آیا  جمهوری اسلامی هنوز مانند دهه های گذشته می خواهد از سیاست خوابیدن میان دو لحاف پیروی کند. سیاستی که بخش مهمی از بحران اقتصادی سیاسی و اجتماعی ایران ناشی از آن است. آیا امضای قرارداد دو جانبه و در واقع همه جانبه با روسیه و قرارداد ۲۵ ساله با چین جنبه های عملی علاوه بر جنبه های رسمی و امضایی به خود خواهند گرفت و کمر وابستگی به دلار در ایران خواهد شکست؟ همیشه برخی رویدادهای به ظاهر کوچک، نشان دهنده حوادث بزرگ است به این شرط که موشکافانه به آن ها نگاه شود. به عنوان یک نمونه، در روزهای اخیر تبدیل ریال به ارزهای خارجی در بازار تهران بسیار دشوار شده و صراف ها معتقدند اگر قرارداد ایران و روسیه امضاء شود قیمت ارز سقوط می کند. حتی از همین زاویه نیز نگاه مردم متوجه قاطعیت و یا تعلل  برای عمل به قراردادهاست. اولین نشان های بهبود زندگی مردم به عنوان نتایج ورود سرمایه های چین و روسیه به ایران و تضمین نظامی و امنیتی ایران، حتی نگاه به حکومت نیز تغییر خواهد کرد، چه رسد به نگاه به شرق مردم.