فهمیه زنگویی در برنامه زنده پرسمان با موضوع جمعیت و خانواده اظهار کرد: بانوان نقش مهمی در جامعه دارند و یک بانو باید در مرحله اول در فردیت خود سالم باشد و بعد در وظیفه اصلی خود یعنی خانواده سالم باشد تا جامعه ای سالم داشته باشیم.

مدیرکل دفتر امور بانوان وخانواده استانداری خراسان جنوبی افزود: نوع نگاه جمهوری اسلامی و امامین انقلاب به مسئله بانوان در تئوریک و تا حدودی در عمل نگاه خوب و جامع است اما در مقام عمل، احقاق حقوق بانوان در جامعه کمی لنگ می زند اما روند رو به رشدی دارد.

زنگویی از برگزاری دو کارگاه ویژه بانوان به همت سازمان های مردم نهاد در این هفته خبر داد و یادآور شد: کارگاره زیست عفیفانه بانوان و کارگاه نقش نما که به بررسی تعارضات بانوان می پردازند، از جمله این کارگاه ها است.

وی با اشاره به اختتامیه رویداد طراحی مد و لباس بومی اصیلا در استان، گفت: کارگاه ها و میزگردهای سلامت بانوان در دستگاه های اداری هم تدارک دیده شده است.

مدیرکل دفتر امور بانوان وخانواده استانداری خراسان جنوبی گریزی به اقتصادهای خرد خراسان جنوبی زد و گفت: در استان اقتصادهای خرد زیادی داریم و می توانند کار کنند اما مسئله ما تولید انبوه و اتصال به بازار کار است.

وی تصریح کرد: زنجیره تولید تا فروش طرح های مد و لباس استان باید به یکدیگر متصل شوند، این مهم باید حاکمیتی و با حضور همه باشد.

زنگویی در خصوص پرداخت تسهیلات فرزندآوری گفت: در کش و قوس این هستیم تا جوابیه درستی از سوی مسئول جذب اعتبارات به ما برسد، در تمام استان ها صف های طولانی برای پرداخت تسهیلات فرزندآوری داریم و ما جزو استان های ضعیف در پرداخت تسهیلات نیستیم اما استان نسبت به جمعیت، صف های طولانی دارند.

وی گفت: بیشترین تسهیلات پرداخت شده مربوط به بانک های دولتی استان است و طولانی ترین صف ها را هم در این بانک ها داریم، بانک های خصوصی هم به دلایل زیادی پای کار پرداخت تسهیلات فرزندآوری نیستند که پذیرفتنی نیست.

مدیرکل دفتر امور بانوان وخانواده استانداری خراسان جنوبی گفت: بانک های دولتی و خصوصی با معاونت سیاسی استانداری نشستی خواهند اشت و دلایل عقب ماندگی در پرداخت تسهیلات فرزندآوری بیان خواهد شد، یکی از دلایل روند کند این است که ما استان مصرف گرایی هستیم و در مقابل سایر استان ها تولیدکننده و صنعتی نیستیم.

زنگویی از نگاه های ویژه معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری به خراسان جنوبی خبر داد و گفت: این مهم به دفتر ریاست جمهوری هم اعلام شده است و پاسخی که دریافت شده این است که بر اساس جمعیت اعتبار به استان توزیع شده، اما عدم مولد بودن استان یکی از دلایل کند در پرداخت تسهیلات است.

مجید شایسته در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به مناسبت روز جهانی و هفته ملی دیابت (۲۰ تا ۲۶ آبان) افزود: بیشترین شیوع دیابت در سطح استان مربوط به شهرستان بشرویه با ۷.۴۸ درصد و کمترین شیوع مربوط به شهرستان سربیشه است.

وی گفت: با توجه به حد انتظار کشوری که ۸.۵ درصد است، ۶۶ درصد بیماران در استان شناسایی شده‌اند و بیماریابی دیابت در سطح مراکز خدمات جامع سلامت شهری و روستایی تا رسیدن به حد انتظار ادامه دارد.

رئیس مرکز بهداشت استان خراسان جنوبی عنوان کرد: شاخص مراقبت این بیماران توسط پزشک و غیر پزشک ۵۰ درصد است و نیمی از بیماران مراقبت شده توسط پزشک براساس گزارش‌های آماری مراقبت موثر را در سطح مراکز خدمات جامع سلامت شهری و روستایی دریافت کرده‌اند.

وی افزود: براساس آمار ۱۸ تا ۲۵ درصد افراد هر جامعه در مرحله پیش دیابت هستند به این معنا که یک قدم تا دیابت فاصله دارند و این شاخص در خراسان جنوبی ۱۲ درصد است.

بیش از ۹۰ درصد افراد دیابت نوع ۲ دارند

شایسته با اشاره به اینکه از هر ۱۰ بزرگسال در سراسر جهان یک نفر دیابت دارد گفت: بیش از ۹۰ درصد افراد دیابت نوع ۲ دارند و تقریبا نیمی از آنها هنوز تشخیص داده نشده‌اند.

وی یادآور شد: در بسیاری از موارد، دیابت نوع ۲ و عوارض آن را می‌توان با اتخاذ و حفظ عادات سالم به تعویق انداخت یا از آن پیشگیری کرد زیرا هنگامی که دیابت به موقع تشخیص داده و درمان نشود، می‌تواند منجر به عوارض جدی و بالقوه تهدید کننده زندگی افراد شود.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند گفت: در کشور ما حداقل ۱۴.۱۵ درصد جمعیت بالای ۲۵ سال از بیماری دیابت رنج می‌برند که تعداد آنها بیش از هفت میلیون و ۵۰۰ هزار نفر برآورد می‌شود همچنین حداقل ۷۵ درصد افراد دیابتی از بیماری خود آگاه هستند.

لزوم حمایت همه جانبه از کمپین روز جهانی دیابت

وی با اشاره به برگزاری کمپین روز جهانی دیابت افزود: با توجه به شیوع ۵.۶ درصدی دیابت در استان خراسان جنوبی، حمایت ذینفعان و کمک سایر سازمان‌ها در برگزاری هرچه باشکوه‌تر این کمپین مورد انتظار است و در عملی کردن سیاست‌های پیشگیری و کنترل بیماری دیابت موثر خواهد بود.

شایسته اظهار داشت: موضوع روز جهانی دیابت در سال‌های میلادی ۲۰۲۳-۲۰۲۱ دسترسی به مراقبت از دیابت بوده و تمرکز این کمپین در سال جاری بر به تاخیر انداختن یا پیشگیری از دیابت نوع ۲ و عوارض مرتبط با دیابت با شعار “دیابت، شناخت خطرات، اقدام موثر” است.

عوامل خطر دیابت چیست؟

او با اشاره به عوامل خطر دیابت گفت: سابقه خانوادگی دیابت، اضافه وزن، رژیم غذایی ناسالم، نداشتن تحرک بدنی، افزایش سن، فشار خون بالا، قومیت، اختلال تحمل گلوکز (IGT) و اختلال قند ناشتا، سابقه دیابت بارداری و تغذیه نامناسب در دوران بارداری از جمله این عوامل است.

رئیس مرکز بهداشت استان خراسان جنوبی اضافه کرد: از همین رو افراد دارای بیماری دیابت نیازمند اصلاح شیوه زندگی، انجام مستمر و منظم مراقبت‌های دوره‌ای این بیماری با خود پایشی، مراجعه به مراکز بهداشتی و درمانی و رعایت دستورالعمل‌های دارویی و مراقبت‌های بالینی هستند.

وی گفت: مصرف کمتر غذاهای آماده و فرآوری شده از جمله کنسرو، سوسیس و کالباس، کنترل وزن، فعالیت بدنی منظم، کاهش مصرف دخانیات، مصرف نکردن الکل و مدیریت استرس، داشتن استراحت و خواب کافی و در مجموع اصلاح شیوه زندگی در کنترل و مدیریت این بیماری توصیه می‌شود.

به گزارش امروز خراسان جنوبی، سرهنگ علیرضا فولادی اظهار داشت: ماموران پلیس مبارزه با مواد مخدر با همکاری ماموران انتظامی شهرستان‌های تابعه به منظور پاکسازی نقاط آلوده و مقابله با خرده‌فروشان و معتادان مواد مخدر، طرح آرامش در شهر را در مناطق آلوده و جرم‌خیز استان اجرا کردند.

وی افزود: ماموران با انجام اقدامات اطلاعاتی و تحقیقات گسترده میدانی مناطق آلوده و جرم‌خیز را شناسایی و با هماهنگی مقام قضایی محل‌های شناسایی شده را بازرسی کردند.

رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر خراسان جنوبی گفت: در بازرسی پاتوق‌ها مقدار ۱۰۰ کیلو و ۱۵۵ گرم انواع مواد مخدر کشف شد و در این رابطه ۳۸ نفر خرده‌فروش و ۷۳ نفر معتاد مواد مخدر دستگیر شدند.

وی با بیان اینکه اجرای این طرح، رضایتمندی شهروندان همچنین تقدیر و تشکر آنان را به همراه داشته است تصریح کرد: متهمان دستگیر شده با تشکیل پرونده برای سیر مراحل قانونی به مراجع قضایی معرفی شدند.

به گزارش ایرنا، این پنبه‌ رنگ قهوه‌ای دارد که از گذشته‌های دور به عنوان یک گیاه ویژه در منطقه خوسف کشت شده است و در سال‌های اخیر شروع به احیا شدن کرد.

چهار سال پیش بود که خوسف به عنوان شهر ملی «مله بافی» ثبت شد و اکنون پنبه مله در راه ثبت جهانی است؛ محصول خاص شهرستان خوسف که دست و پنجه بزرگان و قدیمی‌های این خطه تاریخی در ۳۵ کیلومتری مرکز استان خراسان جنوبی، آشنای دیرینه آن بوده است.

سراغ پنبه مله خوسف و پارچه‌هایی که از آن تولید می‌شود را از هر فرد کهنسال و سالخورده‌ای بگیری، کوله باری از تجربه و خاطره از آن دارد چون این نوع پنبه به خوش یُمنی و مقدس بودن شهرت دارد.

اعتقاد به خوش یمنی گیاه پنبه مله تا حدی بوده که هر کشاورز در حد توان خود کشت این نمونه پنبه را در کنار پنبه سفید یا سایر محصولات انجام می‌داد و اعتقاد داشت که اگر آب با عبور از این پنبه به دیگر محصولات برسد در باردهی و برکت زمین موثر خواهد بود.

همچنین از این پنبه بدون افزودن هیچگونه رنگ مصنوعی برای تولید لباس، سجاده، جانماز و چادر، پرده، قطیفه (قدیفه)، چادر، گردن‌پیچ و سایر محصولات استفاده می‌شد، بعد از گذشت دهه‌ها از فراموشی این محصول، هنوز قدیمی‌های شهرستان خوسف جانماز و سجاده مله حاصل دست خودشان را استفاده می‌کنند.

تاریخچه این نوع پنبه را همزمان با پنبه سفید دانسته‌اند همچنین روش‌های کاشت، داشت و برداشت پنبه مله مانند پنبه معمولی است اما به لحاظ کوتاهی الیاف این نوع پنبه، آن را با کمان، حلاجی نمی‌کنند بلکه با چوبالش روی بالشتک حلاجی می‌شود.

آنچه مشهود بوده این است که پنبه جزو سرمایه‌های منطقه و افراد منطقه در گذشته به حساب می‌آمده و شاخص‌های دیگری از جمله خوش‌رنگ بودن، طیف رنگی از کرم روشن تا قهوه‌ای آجری، نرمتر بودن این گونه پنبه نسبت به پنبه معمولی، موارد درمانی پارچه‌های مله، استفاده از آن همراه با سایر گیاهان دارویی و چربی گوسفند برای تولید سرمه چشم به‌ دلیل تقدس، احترام و قداست پنبه مله ‌بین بومیان منطقه، اعتقادات و باورهای مترتب بر آن، ویژگی‌های ساختاری و فیزیکی پنبه مله که به نسبت گرم‌تر بوده و برای فصول سرد سال نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و خاصیت آن به پشم شتر نزدیک است، موجب تمایز این پنبه شده است.

حدود سه تا چهار دهه اخیر بر اثر عواملی از قبیل خشکسالی‌ها، روی آوردن کشاورزان به کشت ارقام اصلاح شده و وارداتی پنبه و کمرنگ شدن صنایع دستی و تولیدات پرزحمت در کنار رونق پاچه‌های ماشینی، پنبه مله به فراموشی سپرده شد حتی بذر این گیاه محلی در حال فرسایش و نابودی بود.

با توجه به اهمیت فوق‌العاده حفاظت از ذخایر ژنتیکی گیاهی کشور به عنوان یکی از برنامه‌های مهم راهبردی توسعه کشاورزی، احیا و خالص‌سازی این محصول محلی، گام مهمی در تحقق اهدف عالیه سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی برداشته شد.

از همین روز دانش کشاورزی، فن نخریسی، سنت‌ها و نمودهای شفاهی پنبه مله شهرستان خوسف در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس ثبت شد، سال ۱۳۹۸ نیز در شورای راهبری تعیین شهرها و روستاهای ملی صنایع دستی، خوسف به عنوان شهر ملی پارچه سنتی «مَله» معرفی شد و در حال حاضر مسئولان استانی و شهرستانی به دنبال ثبت جهانی این محصول کم نظیر هستند.

هفته فرهنگی شهرستان خوسف که قرار است اولین بار از ۲۲ تا ۲۸ آبان برگزار شود فرصت مناسبی برای معرفی پنبه مله به عنوان یکی از هویت‌های شهرستان خوسف و رونق دوباره صنعت پارچه بافی سنتی در این دیار است به همین دلیل سراغ یکی از بانوان فعال در این حوزه رفتیم.

احیای مله بافی به همت بانوان

عضو موسسه خیریه حضرت رسول (ص) خراسان جنوبی گفت: از سال ۸۲ به بعد کار پارچه‌بافی را آغاز کردیم و با موسسه خیریه دستان پرتوان بیرجند پارچه‌ها را تبدیل به محصول کردیم.

معصومه کرمانی ادامه داد: از سال ۹۲ به بعد تلاش کردیم سنت پارچه‌بافی را در شهرستان خوسف احیا کنیم لذا از نیم کیلوگرم بذر پنبه شروع به کاشت محصول کردیم.

وی با بیان اینکه اکنون از صفر تا ۱۰۰ پنبه و محصولات تولیدی آن احیا شده است گفت: ابتدا سراغ کشاورزان شهرستان رفتیم تا مجدد نسبت به کشت اقدام کنند اما نبود بازار آنها را بی‌انگیزه کرده بود که برای خرید محصول قول مساعد دادیم.

این بانوی کارآفرین افزود: جهاد کشاورزی در تکثیر بذر پنبه مله با ما همکاری کرد و توانستیم چند هکتار از اراضی شهرستان را زیر کشت ببریم.

وی گفت: با خریداری محصول پنبه در ادامه کار برای ریسیدن پنبه دچار مشکل شدیم که به سراغ افراد کهنسال دارای تجربه رفتیم و چرخ ریسندگی موجود بود اما قادر به استفاده از توان آنها نبودیم.

کرمانی بیان کرد: با ۷۰ کارخانه ریسندگی کشور ارتباط برقرار شد تا اینکه بالاخره یک کارخانه در اصفهان برای ریسندگی موافقت کرد و کار تسهیل شد.

وی افزود: ابتدا ۴۰ دار بافندگی تامین و در سطح شهرستان و روستاها بین علاقمندان توزیع شد و اکنون ۸۰ بافنده با ما همکاری مستمر دارند.

بانوی کارآفرین خراسان جنوبی گفت: آموزش‌های لازم به تمامی متقاضیان ارائه می‌شود سپس وسایل مورد نیاز از قبیل دار و نخ در منزل تحویل داده و در نهایت محصول عرضه و دستمزد به حساب‌ بافنده واریز می‌شود.

صادرات محصولات تولیدی از پنبه مله

وی اظهار کرد: تولیدات به بازارهای خارج از استان ارسال می‌شود و هیچ محصولی روی دست ما نمی‌ماند لذا همه محصولات بازار فروش دارد. پارچه‌ها در عرض ۸۰ سانتیمتر بافت می‌شود و درصدد هستیم با تامین تجهیزات جدید با عرض زیاد نیز پارچه تولید و هزینه‌ها کمتر شود.

عضو موسسه خیریه حضرت رسول (ص) خراسان جنوبی با اشاره به الیاف کوتاه پنبه مله یادآور شد: به دلیل کوتاه بودن الیاف این نوع پنبه، به عنوان مثال سه تن پنبه تبدیل به یک تن پنبه ریسیده می‌شود.

وی با اشاره به پیشینه پنبه مله در خوسف گفت: در فرهنگ این منطقه «مل» به معنای یک نوع خاک و به رسوبات ته‌نشین شده خاک گفته می‌شود لذا به دلیل رنگ این پنبه که شبیه خاک است به آن مله گفته می‌شده لذا برای مردم از اهمیت و تقدس خاصی برخوردار است.

کرمانی افزود: در کتاب نظام‌الدین محمود بن امیر احمد قاری یزدی معروف به «نظام قاری» شاعر سده نهم هجری که دیوانی به نام «دیوان البسه» داشته و در آن به پوشاک مردم زمانه خویش پرداخته، لباس‌های مله خوسف ذکر شده است.

وی بیان کرد: همچنین یکی از موضوعاتی که در فرهنگ قدیم خوسف بسیار رواج داشته، اینکه در جهیزیه دختران خود از تولیدات مله می‌گذاشتند و با آرزوی خوش یمنی او را به خانه بخت می‌فرستادند.

تولیدات مرغوب و بازارپسند مدنظر است

مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی خراسان‌ جنوبی هم مله را یکی از افتخارات و نشان هویتی شهرستان خوسف دانست و گفت: محصولات تولیدی مله به دلیل کیفیت و اهمیت آن باید نفیس و بازارپسند در سطح جهان باشد.

هادی شاهوردی افزود: هر گونه توسعه و نگاه به هنر ملی مله بافی در شهرستان خوسف باید براساس ایجاد ارزش افزوده باشد.

وی بر برگزاری دوره‌های تخصصی آموزش مله بافی تاکید کرد و گفت: باید هنرمندان صنایع دستی از تولید فله‌ای و خام به سمت تولید محصول مرغوب‌تر، با کیفیت‌تر و حرفه‌ای‌تر سوق داده شوند.

فرماندار خوسف نیز با بیان اینکه هفت هکتار از اراضی این شهرستان زیر کشت پنبه مله است، افزود: برای نخستین بار جشنواره مله در هفته فرهنگی شهرستان خوسف برگزار می‌شود و به دنبال ثبت جهانی این محصول هستیم.

سید علی حسینی یادآور شد: پنبه مله از تاریخچه و قدمت طولانی برخوردار است و به‌ عنوان گیاه ویژه منطقه و منحصر به‌فرد خوسف از زمان‌های گذشته کاشت شده که قابلیت ثبت در میراث جهانی را دارد.

وی بیان کرد: نخستین خانه مله‌ بافی خراسان جنوبی در خانه تاجور شهرستان خوسف راه‌اندازی شده که در این خانه تاریخی نحوه تبدیل پنبه مله به نخ، مراحل برداشت پنبه تا تبدیل شدن به محصول، نمایشگاهی از پارچه‌های قدیمی و جدید مله، استقرار چند دار مله برای تهیه پارچه و برنامه‌ریزی برای آموزش دوره تخصصی نخ‌ریسی مله به نسل نوجوان و جوان به نمایش گذاشته شده است.

همچنین مسئول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خوسف گفت: در زمینه احیای پارچه مله نخستین شرکت تعاونی تخصصی صنایع دستی مله با عنوان شرکت تعاونی تولیدی صنایع دستی ریس‌مله خوسف راه‌اندازی شده است.

فعالیت ۸۰ نفر در حوزه پارچه‌بافی سنتی

علی صالحی بیان کرد: در حال حاضر در شهر خوسف ۸۰ نفر در حوزه پارچه‌بافی سنتی فعال هستند که در زمینه تبدیل پنبه مله به پارچه یا به صورت تلفیقی با سایر روش‌ها مشغول به کار هستند.

وی گفت: یکی از اهداف ما افزایش تولیدات مله و صادرات آن به کشورهای دیگر است که تا همین لحظه نیز بازار این محصولات نشان از استقبال مشتریان دارد.

مسئول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خوسف از برگزاری ۲ دوره مسابقه نخ‌ریسی و بافت مله در قالب جشنواره ملی مله خبر داد و گفت: این مسابقات به مناسبت هفته فرهنگی خوسف ۲۳ و ۲۴ آبان ماه جاری برگزار می‌شود.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان جنوبی گفت: پوستر رویداد ملی بزرگداشت ابن حسام خوسفی، روز سه‌شنبه ۲۸ آذرماه امسال با حضور استاندار خراسان جنوبی در محل دفتر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کشور رونمایی خواهد شد.