سازمان دانش‌آموزی جمهوری اسلامی ایران نهادی عمومی و غیردولتی وابسته به وزارت آموزش و پرورش است که در قالب تربیت اجتماعی مکمل تربیت عمومی بوده و در ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۸ فعالیت‌های خود را با شعار «همدلی، همفکری، همکاری» شروع نمود و دانش‌آموزان پسر و دختر را در سه دوره تحصیلی و از پایه اول ابتدایی تا پایه دوازدهم (۱۲ سال تحصیلی) تحت پوشش قرار می‌دهد.

 

تاریخچه

سازمان پیشاهنگی ایران با درنظر داشتن فعالیتهایی در این زمینه در ۱۳۰۴ ایجاد شد که پس از انقلاب در نیمه سال ۱۳۶۴ منحل گردید و سازمان جوانان و نوجوانان تشکیل شد.

جهت فعالیت‌های مکمل پرورشی در سال ۱۳۷۰ اساسنامه کانون‌های فرهنگی و تربیتی به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش رسید. در سال ۱۳۷۲ در ضمن آن، تشکیلات دانش‌آموزی تحت عنوان «پویندگان» در راستای فعالیت‌های پیگیر، مستمر و بلندمدت پرورشی ایجاد شد. سال ۱۳۷۴ به‌جای عنوان کلی پویندگان، تشکیلات پسران «پیشتازان» و دختران «فرزانگان» عنوان گرفت؛ و از سال ۱۳۹۶ این تشکیلات با نام پیشتازان دختر و پسر شناخته می‌شود. اما تشکیلات سازمان دانش‌آموزی به‌عنوان سازمانی مستقل از ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۸ فعالیت‌های خود را شروع نمود.

 

اهداف

• تقویت تربیت اجتماعی و روحیه نظم و قانونگرایی
• تعلیم و تربیت اسلامی دانش‌آموزان در ابعاد مختلف فردی و اجتماعی
• برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت دانش‌آموزان
• خودباوری فرهنگی

شرح وظایف

• سیاستگذاری و تعیین خط مشی‌های کلی سازمان و نظارت بر تحقق اهداف آن
• تصویب برنامه‌های سالانه و توسعه سازمان
• تأیید رئیس سازمان برای انتصاب
• تصویب چگونگی تشکیل و ترکیب شوراهای برنامه‌ریزی استانها و شهرستانها و همچنین نحوه انتخاب نمایندگان اعضا در ارکان سازمان
• بررسی گزارشهای مالی و عملکرد سازمان و تصویب آن

طبق اساسنامه سازمان، ۴ دانش آموز و ۲ مربی با حکم وزیر آموزش‌وپرورش به عنوان نمایندگان دانش آموزان و مربیان عضو هیئت امنای سازمان می‌شوند

مجامع

مجامع سازمان دانش‌آموزی که به آن مجمع عمومی (کنگره) نیز گفته می‌شود، رکن چهارم سازمان دانش آموزی است. مجمع‌های اعضا که متشکل از دانش آموزان می‌باشد به منظور اعمال نظریات و مشارکت مستقیم آنها در سیستم مدیریتی و اجرایی سازمان و همچنین نظارت بر عملکرد سازمان است.

ترکیب

ترکیب، وظایف و نحوه انتخاب این مجامع توسط معاون وزیر آموزش و پرورش (رئیس سازمان) تهیه و پس از تأیید شورای برنامه‌ریزی به تصویب هیئت امنا خواهد رسید. نفرات مجامع از بین دانش آموزان هستند که با رأی مستقیم آنها در سه مرحله منطقه/شهرستان، استان و کشور برگزیده می‌شوند. هیئت رئیسه مجامع در سطح کشور متشکل از رئیس، نایب رئیس، منشی، پشتیبان و بازرس می‌باشد.

اهداف

• استفاده از قدرت و توان فکری دانش آموزان و مربیان عضو سازمان در طرح‌ها و برنامه‌های سازمان
• افزایش مشارکت اعضا و مربیان در اجرای فعالیتهای سازمان
• انسجام‌بخشی به فعالیت‌های سازمان دانش‌آموزی^[۱۰]

انتخابات کشوری مجامع

• هیئت رئیسه مجمع کشوری اعضای دانش آموزی و مربیان پیشتازان برای دو سال به تفکیک جنسیت انتخاب می‌شوند.
• رئیس مجامع که چهار نفرند عضو هیئت امنای سازمان دانش آموزی نیز خواهند بود.
• بیش از ۵۷ هزار مربی پیشتاز در ۷۱۹ شهرستان کشور وجود دارد.

تشکل‌ها

تشکیلات پیشتازان (دختر – پسر) در راس یک یا دو یاورمربی همراه با یک خبرنگار در قالب تیمهای هفت نفره (دو تا هشتگانه) می‌باشند (تشکیلات کمتر از پنج تیمی رسته، و با یک یاورمربی سررسته – تشکیلات پنج تا هشت تیمی گروه، و با سرگروهی دو یاورمربی می‌باشد).

اعضای هر تیم شامل (۱. مسئول تیم ۲. معاون تیم ۳. مسئول علمی و آموزشی ۴. مسئول فرهنگی و هنری ۵. مسئول امداد و نجات ۶. مسئول تربیت بدنی ۷. مسئول پشتیبانی و تدارکات) می‌باشد.

 

 

 

 

خبرگزاری پانا اولین و تنها خبرگزاری دانش‌آموزی در جهان است که خرداد ۱۳۸۱ تاسیس شد و فعالیت خود را به طور رسمی در تابستان ۱۳۸۲ به صورت پایگاه اطلاع‌رسانی آغاز کرد.

خبرگزاری پانا (PANA) مخفف عبارت Pupils Association News Agency به معنای «خبرگزاری کانون دانش‌‌آموزان» است که به صاحب امتیازی سازمان دانش آموزی وابسته به وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران و با هدف فعالیت رسانه‌ای حرفه‌ای و همچنین آموزش و مشارکت دانش‌‌‌آموزان در فرایند خبر و امر اطلاع‌رسانی فعالیت می‌کند.

پانا در مهر ۱۳۹۱ مجوز خبرگزاری را از هیات نظارت بر مطبوعات و خبرگزاری‌ها دریافت کرد.

هم‌اکنون پانا با تحت پوشش قراردادن و آموزش بیش از صدها دانش‌آموز، توانسته شعبات خود را در سازمان دانش‌آموزی استانهای سراسر کشور راه‌اندازی و اخبار فرهنگی، آموزشی، سیاسی، اجتماعی، ورزشی و اقتصادی استانها را انعکاس دهد.

امید است با توکل به خداوند متعال و با تلاش روزافزون، این خبرگزاری سیر تعالی به خود گیرد.

اهداف، سیاستها و اولویتهای خبرگزاری پانا

• پوشش اخبار حوزه دانش‌آموزی و آموزش و پرورش
• نگاه تحلیلی و آسیب‌شناسانه به مسائل ایران
• سرعت و دقت در انتشار اخبار
• اتخاذ مشی مبتنی بر اعتدال و انصاف
• توجه به مخاطب و ایجاد اعتماد پایدار بین رسانه و مخاطب
• صداقت و امانت‌داری در انتشار اخبار
• کمک به آموزش خبرنگاری دانش آموزی

 

دفاتر و رابطان استانی

خبرگزاری پانا در هر استان یک نماینده خبری دارد که در سازمان دانش آموزی استان مستقر می‌باشد. همچنین دانش آموزان علاقمند به کار خبرنگاری پس از حضور در دوره‌های آموزشی می‌توانند به عنوان خبرنگار پانا فعالیت داشته باشند.

 

منشوراخلاق رسانه‌ای و حرفه‌ای‌ خبرگزاری پانا

 

خبرگزاری پانا علاوه بر آنکه خود را ملزم به رعایت قانون مطبوعات و سایر قوانین مرتبط با فعالیت‌های رسانه‌ای می‌داند، منشور اخلاقی‌ای را با هدف تعمیق ارزش‌های اخلاقی (دینی، عرفی و حرفه‌ای) در فضای رسانه‌ای جمهوری اسلامی و در چهار محور ۱- عدالت‌گرایی ۲- صداقت ۳ – قانون‌گرایی ۴- مسئولیت پذیری، برای خود تعریف کرده و همه همکاران خود را متعهد و ملزم به رعایت آن می‌داند.

بر مبنای این میثاق‌نامه داخلی، همه نیروهای خبرگزاری‌ پانا در همه سطوح متعهد می‌شوند که:

 

1. از تخریب سایر رسانه‌ها، کارشکنی و رقابت‌های مخرب در میان سازمان‌های خبری، پرهیز و تعامل سازنده و هم‌افزا را پیگیری کنند.

 

2. از سرقت ادبی، تحریف متن‌های اقتباس‌شده از منابع خبری در قالب نقل غیرمستقیم پرهیز نمایند.

 

3. از ضبط مخفیانه مصاحبه‌ها پرهیز کنند و فایل صوتی و تصویری افراد را فقط پس از اعلام رضایت کتبی افراد منتشر کنند.

 

4. حقوق شخصی افراد تحت مدیریت (نظیر حفظ اطلاعات شخصی، پرداخت حقوق و مزایا، بیمه و …) را مراعات کنند.
5. از پذیرش هدایا و پاداش مادی غیرمتعارف پرهیز کنند.

 

6. از نشر اطلاعاتی که شامل محتوای دروغ، شایعه پراکنی، تهمت، اهانت، فحاشی، تمسخر، هجو، افشای سر و اضرار به غیر باشد، جلوگیری کنند.

 

7. از تضییع حقوق افراد و نقض حریم خصوصی و دامن‌زدن به اختلافات خانوادگی بپرهیزند.

 

8. در صورت بروز خطا حتی بدون اعتراض فرد ذینفع، سریعا در جهت رفع آن بکوشند.

 

9. با حضور در کلاس و کارگاه‌های آموزشی که توسط مدیریت خبرگزاری برنامه ریزی می‌شود، اطلاعات خود را درباره اطلاعات مختلف و حوزه‌های کاری به روز کنند.

 

10. در انتخاب تیتر،‌ از اغواگری، بزرگنمایی غیرواقعی، استنباط غیرمنطبق با متن خودداری کنند.

 

11. هیچ خبر و گزارشی را پیش از اطمینان کامل از صحت آن منتشر نمی‌کنند.

 

12. چنانچه مصاحبه‌شونده یا مرجع خبر، درخواست عدم انتشار مصاحبه یا خبری را داشته باشد، آن را محترم بشمارند.

 

13. از خبرنگاران خواسته می‌شود با سازمانها و ارگانهایی که تحت پوشش خبری خود دارند بدون مجوز کتبی سازمانی که در آن شاغل هستند،‌همکاری و مشارکت نداشته باشند.

 

14. هر پاسخ شامل توضیح، تکذیب و نظایر آن را که از سوی افراد ذینفع واصل می‌شود، منتشر کنند و چنانچه قرار است به آن واکنشی نداشته باشند، کاملا مودبانه و محترمانه باشد.

 

15. از هرگونه مونتاژ، تغییر و روتوش عکس که منجر به گمراهی، اغوا و سردرگمی مخاطب می شود، پرهیز کنند. همچنین

 

16. از تصاویر آرشیوی که ممکن است مخاطب را به اشتباه بیندازند، خودداری کنند.

 

17. چنانچه مبادرت به نظرخواهی یا نظرسنجی از مخاطبان خود می‌کنند، اسناد و مدارک مثبته را در صورت درخواست مخاطبان بهآنان ارائه کنند.

 

18. از پذیرش هدایا و پاداش مادی غیرمتعارف پرهیز کنند.

 

19. تولید محتوای صورت گرفته توسط سرویس‌های مختلف به هیچ عنوان نباید ارتباطی با بنگاه‌های اقتصادی یا نهادهایی خارج از خبرگزاری داشته باشد.

 

خاطرنشان می‌شود مدیریت خبرگزاری پانا نیز خود را موظف می‌داند از خبرنگاران خود که موارد فوق را کاملا رعایت کرده‌اند، در برابر اعتراض و شکایتهای حقوقی سازمانها یا افرادی که ممکن است مدعی شوند اخبار منتشرشده توسط آن خبرنگار به منافع آنها لطمه زده، در چارچوب مقررات دفاع می‌کند و در صورت لزوم، همکار خود را که موارد فوق‌الذکر را در انتشار خبر و مطلب رعایت نکرده باشد، مورد بازخواست قرار خواهد داد.

 

فعالیت در صفحات مجازی حق مسلم هر فردی است و نیروهای خبرگزاری پانا نیز از این قاعده مستثنی نیستند اما از همکاران خبرگزاری انتظار می‌رود بنابر وجدان اخلاقی و حرفه‌ای ، مطالبی را منتشر نکنند که برخلاف خط مشی خبرگزاری بوده و رویکرد آن تلقی شود؛ حتی اگر در صفحه شخصی‌شان خود را خبرنگار و نیروی خبرگزاری پانا هم معرفی نکرده باشند.

 

 

مجلس دانش آموزی جمهوری اسلامی ایران

 

مجلس دانش آموزی جمهوری اسلامی ایران نهادی صنفی-مشورتی و زیر مجموعه سازمان دانش آموزی می‌باشد که بر اساس آیین‌نامه تشکیل این مجلس مصوب ششصد و هفتاد و دومین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۸۰ آغاز به کار کرد. مصوبات این مجلس پس از تأیید در شورای عالی آموزش و پرورش، قابلیت اجرایی پیدا می‌کند.

تاریخچه

مطالعه اولیه برای تشکیل مجلس دانش آموزی از حدود سال ۱۳۷۷ آغاز شد و تحقیقات ملی و بین‌المللی، معاونت پرورشی و تربیتی وقت آموزش و پرورش را در تشکیل این مجلس مصمم تر کرد.

وزارت آموزش و پرورش تصمیم گرفت در سال تحصیلی ۱۳۷۸ در ۳۰٪ دبیرستان‌های کشور با اهدافی همچون ارج نهادن به شخصیت دانش آموزان، استفاده از نظرات و واگذاری مسئولیت به آنان تقویت و ارتقاء روحیه مشارکت در ابعاد مختلف و ایجاد تقویت قدرت تصمیم سازی، روحیه همدلی، و تعادل فکری و مسئولیت اجتماعی و اجرایی، شورایی متشکل از دانش آموزان برگزار نماید.

در گام اول این طرح با برگزاری انتخاباتی هماهنگ در ۳۰٪ دبیرستان‌های ایران آغاز گردید و نمایندگان منتخب دانش آموزی مدارس برای پیگیری نظرات و پیشنهادها همکلاسی‌های خود فعالیت را آغاز نمودند. هم‌زمان با برگزاری این طرح پروژه ای، پژوهشی برای سنجش میزان تأثیرگذاری این طرح مشارکتی در ارتقای روابط اجتماعی حاکم بر ساختار مدیریتی مدارس با نمونه آماری ۲۶۰۷ نفر از دانش آموزان دبیرستانی برگزار شد و با ۵/۹۳ درصد میزان رضایت دانش آموزان از برگزاری آن استقبال شد.

یکی از سیاست‌های وزارت آموزش و پرورش رویکرد دانش آموز محوری است که تشکیل شوراهای دانش آموزی نقش بسزایی در تحقق این سیاست داشت به واقع این نوع رویکردها گام بلندی در جهت به رسمیت شناختن نظرات و مطالعات دانش آموزان بود که زمنیه مشارکت و تصمیم سازی نوجوانان برای تعیین سرنوشت خود را فراهم می‌آورد و امکان بررسی نقاط ضعف و قوت نظام تعلیم و تربیت از دیدگاه دانش آموزان را میسر می‌ساخت.

مجلس دانش آموزی در ایران

مجلس دانش آموزی در ایران ۳ سال بعد از تشکیل شوراهای دانش آموزی در مدارس متوسطه سراسری کشور ایجاد شد.

آموزش و پرورش لازم دانست تا در زمینه تشکیل این مجلس، به عنوان اولین مجلس جوانان جمهوری اسلامی ایران اهتمام ورزد که با این رویکردکه نهادی صنفی – مشورتی باشد، شکل گرفت.

اولین هدف این مجلس، تدوین طرح راه اندازی شوراهای دانش آموزی در تمامی مدارس بود.

دلیل صنفی-مشورتی بودن نوع این مجلس بخاطر آن است که از استعداد نمایندگان مجلس دانش آموزی بهره‌گیری بشود و آنان بتوانند با استفاده از طرح، لایحه، بیانیه، سند و منشور، خواسته‌های دانش آموزان را به متصدیان آموزش و پرورش کشور برسانند.

اولین نشست مجلس دانش آموزی کشور، در مهر ماه سال ۱۳۸۰ در محل ساختمان مجلس در بهارستان با حضور نمایندگان مؤسس تشکیل شد.

از سال ۱۳۸۰ تاکنون، ۱۰ دوره مجلس دانش آموزی برگزار گردیده‌است.

 

 

 

 

سازمان دانش‌آموزی

 

سازمان دانش‌آموزی نهادی عمومی و غیردولتی وابسته به وزارت آموزش و پرورش است که در قالب تربیت اجتماعی مکمل تربیت عمومی بوده و در ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۸ فعالیت‌های خود را شروع کرد و دانش‌آموزان پسر و دختر را در سه دوره تحصیلی و از پایه اول ابتدایی تا سوم متوسطه ( ۱۲ سال تحصیلی )تحت پوشش قرار می‌دهد.

یکی از نهادسازی‌های خوب در جامعه، باشکل‌گیری سازمان دانش‌آموزی اتفاق افتاده است و ازآنجاکه دانش‌آموزان بخش وسیعی از جامعه را تشکیل می‌دهند، وجود این نهاد بسیار سنجیده، می‌تواند زمینه رشد دانش‌آموزان را فراهم کند. سازمان دانش‌آموزی به‌واسطه وجود سرمایه‌های انسانی یکی از ثروتمندترین سازمان‌های کشور است.

مهم‌ترین مأموریت سازمان دانش‌آموزی تربیت دانش‌آموزانی با مهارت‌های اجتماعی زیاد، قدرت تعامل قوی و در یک‌کلام تربیت اجتماعی است.

تقویت تربیت اجتماعی و روحیه نظم و قانونگرایی – تعلیم و تربیت اسلامی دانش‌آموزان در ابعاد مختلف فردی و اجتماعی – برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت دانش‌آموزان – خودباوری فرهنگی – ترویج روحیه تعاون و همکاری، نیکو کاری، نوع دوستی – مشارکت در ارتباط های بین المللی از اهداف سازمان دانش آموزی است.

تشکل پیشتازان سازمان دانش آموزی شامل یاور مربی(اصلی ترین رکن) ، خبرنگار دانش‌آموز (پانا) ، کتاب یار ،مدیر یار ،معلم یار ،معاون یار ،یاوران امداد ،یادآوران ،همیار مشاور ،همیار انرژی ،دانش‌آموز آموزش‌دهنده ،یاران شهدا ،یاران نماز ،شهردار مدرسه ،فن یار است.

مجلس دانش‌آموزی نهادی صنفی است که به منظور ترویج فرهنگ مشارکت‌‌جویی، تعاون و همکاری، مسئولیت‌پذیری و زمینه سازی برای مشارکت فکری و عملی دانش‌آموزان در عرصه‌های مختلف آموزش و پرروش شکل گرفته و مجموعه وابسته به سازمان دانش آموزی است.

خبرگزاری کانون دانش‌آموزی (پانا) به منظور جذب و آموزش دانش‌آموزان مستعد در عرصه خبر و رسانه در سازمان دانش آموزی تأسیس شده‌است.