شهرستان طبس از مناطق گرم و خشک است که تابستان‌ها آن بسیار گرم و دارای زمستان‌ها نسبتاً سرد است به‌گونه‌ای که در بررسی آمار بلند مدت موجود اختلاف دمای درجه حرارت‌ ماه‌های گرم و سرد سال به بیش از ۵۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد.

ماندگاری گرما در فصل گرما در این شهر طوری است که گاهی در اوج گرما برای روزهای متوالی بیش از ۱۲ ساعت در شبانه‌روز درجه حرارت هوا بالای ۴۰ درجه سانتی‌گراد است.

ریزش نزولات جوی در این شهر بسیار کم و بیشتر ماه‌های سال خشک و بدون باران است؛ به‌گونه‌ای که متوسط بارندگی سالیانه آن چیزی حدود ۸۰ میلی‌متر بوده که این مقدار نیز دارای پراکندگی وسیع در زمان بارش است. به‌طوری‌که گاه ممکن است مقدار بارندگی یک سال معادل یا کمتر از باران نازل شده در طول یک ماه سال دیگر باشد.

تبخیر یکی از عوامل مهم در مناطق خشک است که به‌علت خشکی و گرمی هوا و آفتاب سوزان، وزش باد و دیگر عوامل مؤثر در این منطقه میزان تبخیر و تعرق سالیانه از مجموع آب حاصله از بارندگی بسیار بیشتر است که بیشترین مقدار تبخیر در تابستان و در گرم‌ترین ماه‌ها انجام می‌شود.

علاوه بر بالا بودن دما و شدت تشعشع خورشید وزش باد در تابستان‌های این منطقه مزید بر علت گشته و در بالا بودن میزان تبخیر تأثیر گذار است.

این شرایط آب و هوایی سبب ایجاد ژئوپارک در شهرستان طبس شده است و در درون روستاهای این ژئوپارک جاذبه‌های گردشگری، تاریخی و کشاورزی بسیاری وجود دارد که هر یک از دیگری جلوه و شکوه بیشتری دارد.

این طبیعت زیبای خدادادی سبب شده که این منطقه کویری در همه فصل‌های سال پذیرای گردشگران و مسافرانی باشد که از داخل و خارج از کشور به سرزمین کویری طبس سفر می‌کنند تا در خاطرات خوشی را برای خود از لنز دوربین ثبت کنند.

یکی از مسافران نوروزی که به همراه اعضای خانواده برای چندمین بار به طبس سفر کرده است، فصل بهار به ویژه ایام نوروز را بهترین زمان برای سفر به طبس با توجه به شرایط آب و هوایی آن است.

حسنی با بیان اینکه شهرستان طبس بهشتی پر از جاذبه‌های گردشگری، تاریخی و کشاورزی است، افزود: به دلیل اینکه ژئو پارک طبس آثار و جاذبه‌های زیبای فراوانی را در خود جای داده است، در یک سفر چند روزه امکان حضور در همه آنها وجود ندارد و باید برای مشاهد این همه زیبای برنامه‌ریزی کرد تا در هر بار حضور در این شهرستان تعدادی از آنها را برای دیدن انتخاب کنیم.

رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان طبس در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: ژئوپارک طبس با مساحت ۲۲ هزار و ۷۷۱ کیلومتر مربع در شمال غربی استان خراسان جنوبی و در مسیر ارتباطی جنوب و غرب به شرق و شمال شرق ایران، در منطقه‌ای با اقلیم بیابانی همراه با آب و هوای گرم و خشک قرار دارد.

بهشت زمین شناسی ایران

محمد عرب با اشاره به اینکه پدیده‌های کم نظیر زمین شناسی این ژئوپارک شامل سه بخش مرکزی، دیهوک و دستگردان است، افزود: تنوع بالای پدیده‌های کم‌نظیر زمین‌شناسی سبب شده تا این منطقه در میان زمین‌شناسان به «بهشت زمین‌شناسی ایران» مشهور شود.

به گفته وی سیر تحولات کره زمین در این ژئوپارک و سیر تحولات کره زمین از بیش از ۵۴۰ میلیون سال پیش (پرکامبرین) تا حدود ۱۰۰ میلیون سال پیش (اوایل کرتاسه) را بدون کمترین وقفه زمانی می‌تواند در این ژئوپارک مشاهده کرد.

کوه شتری

وی تصریح کرد: کوه زیبای شتری در بخش شرقی شهرستان طبس با طول بیش از ۲۰۰ کیلومتر، ایران مرکزی را از بیابان لوت جدا کرده و اختلاف ارتفاع ۲۲۰۰ متری را با شهر طبس ایجاد کرده است.

وی عنوان داشت: در کنار این رشته کوه‌ها و کوهستان‌های مرتفع، مناطق پست و هموار کویری نظیر کویرهای گسترده، تپه‌های عظیم ماسه‌ای ریگ شُتران، صحرای زیبای طبس و پلایاها با جاذبه‌های منحصر به فرد و همچنین سرزمین آذرین پشته سیاه، بر جذابیت این منطقه افزوده‌اند. دره‌های مشهور کال جنی، کال سردر و کال تفتو با جریان دائمی آب در بستر آنها، چشمه‌های آبگرم، معادن نوین و کهن، ریخت‌های فرسایشی و زمین‌ساختی نیز از زیبایی‌های این ژئوپارک به شمار می‌روند.

وی اظهار کرد: ژئوپارک طبس در کنار جایگاه مهمی که در زمین‌شناسی ایران دارد، ظرفیت‌های زیست‌محیطی، تاریخی و فرهنگی بسیاری را هم در خود جای داده است.

آثار تاریخی _ مذهبی

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان طبس گفت: باغ تاریخی گلشن به عنوان نمونه‌ای شاخص از باغ‌های ایرانی با قدمتی حدود ۲۵۰ سال، آستان مبارک امامزاده حسین ابن موسی الکاظم برادر امام رضا (ع)، ارگ کهن طبس، سد کهن کریت، طاق شاه عباسی به عنوان شاهکار مهندسی و معماری پیشینیان، کاروانسراها، مدارس، مساجد و آب انبارها بخشی از مهم‌ترین بناهای فرهنگی تاریخی این ژئوپارک هستند.

ظرفیت‌های زیست محیطی

ارزش‌های زیست‌محیطی ژئوپارک از جمله پناهگاه حیات وحش نای بندان به عنوان بزرگترین پناهگاه حیات وحش ایران و زیستگاه یوزپلنگ آسیایی، رویشگاه جنگلی سنو و بزرگترین رویشگاه آنغوزه شیرین ایران، آن را به عنوان میراث طبیعی ارزشمندی در ایران مطرح کرده است.

عرب افزود: در ژئوپارک طبس، روستاها و مناطق نمونه گردشگری نظیر خرو، کُریت، اِصفَهک، نایبند، پِیکوه، پیرحاجات، اسفندیار، سُرُند و مُودر، اِزمیغان و ده‌ها روستای دیگر همراه با اقامتگاه‌های بومگردی، این روزها پذیرای گردشگران و مسافران نوروزی بسیاری هستند تا با گذران لحظات خوش و ماندگاری در آنها، خاطرات جالب و جذابی را برای خود ثبت و ضبط کنند.