امان از آن دوشنبه
تهران- ایرنا- حضرت زینب (س) پس از شهادت امام حسین (ع) در کنار پیکر غرق به خون برادر اینگونه به درگاه الهی نجوا کرد که پدرم فدای آن که در یک دوشنبه، تمام هستی و سپاهش غارت و گسسته شد اما دوشنبه، روز عاشورا نبود. پس چرا حضرت زینب (س) به روز دوشنبه اشاره میکند؟
امروز یکشنبه، سوم مهر ماه برابر با بیست و هشتم صفر و سالروز ارتحال آخرین فرستاده الهی و رحمت جهانیان، حضرت محمد مصطفی (ص) در سال ۱۱ هجری قمری است. پیامبر اکرم (ص) از مدت ها قبل خبر از هجرت خود به سوی معبود داده بود. مثلا در آخرین سفر حج زمانی که در عرفه بودند یا در غدیر خم و همچنین قبل از بیماری در جمع یاران از رحلت خود خبر داده بود.
در حجه الوداع یعنی آخرین سفر حج خود در هنگام رمی جمرات فرمود «مناسک خود را از من فراگیرید، شاید بعد از امسال دیگر به حج نیایم. هرگز مرا دیگر در این جایگاه نخواهید دید.» هنگام بازگشت نیز در میان حاجیان فرمود: نزدیک است فراخوانده شوم و دعوت حق را اجابت نمایم.
عبدالله بن مسعود یکی از یاران آن حضرت می گوید: رسول خدا (ص) یک ماه قبل از رحلت، ما را از وفات خود آگاه کردند. عرض کردیم «ای رسول خدا! رحلت شما در چه موقع خواهد بود؟» فرمود «فراق نزدیک شده و بازگشت به سوی خداست.» زمانی نیز فرمود «نزدیک است فراخوانده شوم و دعوت حق را اجابت نمایم و من دو چیز ارزشمند در میان شما می گذارم و می روم؛ یکی کتاب خدا و دیگری عترتم، اهل بیتم… خداوند لطیف و آگاه به من خبر داد که این دو هرگز از یکدیگر جدا نشوند تا کنار حوض کوثر بر من وارد شوند. پس خوب بیندیشید چگونه با آن دو رفتار خواهید نمود.»
روزی به آن حضرت خبر دادند که مردم از وقوع مرگ شما اندوهگین و نگرانند. رسول خدا (ص) در حالی که به فضل بن عباس و حضرت علی (ع) تکیه داده بودند، به سوی مسجد رهسپار شدند و پس از درود و سپاس پروردگار، فرمود «به من خبر دادهاند شما از مرگ پیامبر خود در هراس هستید. آیا پیش از من، پیامبری بوده است که جاودان باشد؟! آگاه باشید، من به رحمت پروردگار خود خواهم پیوست و شما نیز به رحمت پروردگار خود ملحق خواهید شد.»
زمانی که بیماری پیامبر شدت یافت، آن حضرت به منبر رفتند و مسلمانان را به مهربانی با یکدیگر سفارش نموده و فرمود: اگر کسی را حقی بر گردن من است بستاند، یا حلال کند و اگر کسی را آزردهام اینک برای تلافی آمادهام.
مطابق نقل صحیح بخاری که یکی از مهمترین کتابهای اهل سنت است، در آخرین روزهای حیات رسول خدا (ص)، در حالی که جمعی از صحابه به عیادت ایشان رفته بودند، آن حضرت فرمود «قلم و کاغذی بیاورید تا چیزی برای شما بنویسم که به برکت آن، هرگز گمراه نشوید.» یکی از حاضران گفت «بیماری بر پیامبر(ص) غلبه کرده (و هذیان میگوید) و ما قرآن را داریم و آن برای ما کافی است.» در میان حاضران غوغا و اختلاف افتاد؛ بعضی میگفتند کاغذ و قلمی بیاورید تا حضرت بنویسد و بعضی غیر از آن را میگفتند.
در چنین حالتی رسول خدا(ص) فرمود «برخیزید و از نزد من بروید» در صحیح مسلم نیز آمده است، فردی که با سخن پیامبر مخالفت کرد، عمر بن خطاب معرفی شده است. در همان کتاب و همچنین صحیح بخاری آمده است که ابن عباس پیوسته بر این ماجرا افسوس میخورد و آن را مصیبتی بزرگ میشمرد.
در روز دوشنبه آخرین روز از زندگی رسول اکرم (ص)، آن حضرت در مسجد پس از نماز صبح فرمود: ای مردم! آتش فتنه ها شعله ور گردیده و فتنه ها همچون پاره های امواج تاریک شب روی آورده است. پیامبر اکرم(ص) در حالی جان سپرد که سر در دامن حضرت علی (ع) داشت.
زمانی که خبر ارتحال رسول خدا (ص) در مدینه پیچید، عمر خطاب فریاد برآورد «هرگز چنین نیست. این بعضی از منافقانند که می پندارند پیامبر مرده است! مردم بدانید، به خدا سوگند، رسول خدا نمرده است بلکه به سوی پروردگار خود رفته، به همان گونه که موسی به سوی پروردگار خود رفت، او چهل روز از پیروان خود غایب بود و پس از این که گفته شد او مرده است به نزد ایشان بازگشت.
به خدا سوگند، رسول خدا (ص) باز می گردد و دست و پای کسانی را که گمان برده اند، او مرده است، قطع خواهد کرد.» او بی وقفه مردم را بیم می داد و در هراس و تردید می گذارد و آن کلمات را به قدری تکرار کرد که دهانش کف نمود. می گفت «هر کس بگوید او مرده است با این شمشیر سرش را از تن جدا خواهم کرد. خداوند تا وعده هایش را به دست او عملی نسازد، وی را نزد خود نمی برد.»
عباس عموی در اعتراض به عمر گفت: تو از خود چه می گویی؟! مگر قرآن نیست که می فرماید «و ما محمد الا رسول قد خلت من قبله الرسل…». محمد فقط فرستاده ای است که پیش از او هم پیامبرانی آمده و گذشتند. آیا اگر او بمیرد یا کشته شود از عقیده خود (به شیوه جاهلیت) برمی گردید؟ هر کس از عقیده خود بازگردد هرگز هیچ زیانی به خدا نمی رساند.
عباس افزود: تردید نیست که رسول خدا (ص) وفات کرده است. بیایید او را دفن کنیم. آیا خداوند شما را یک بار طعم مرگ می چشاند و رسولش را دوبار! او بزرگوارتر از آن است که دوبار بمیرد. بیایید او را دفن کنیم.
چند ساعتی بعد، ابوبکر رسید و چون چشم به جسد مطهر پیامبر (ص) دوخت، همان آیه را که پیشتر دیگران خوانده بودند، تلاوت کرد و عمر را به سکوت فراخواند و او نیز ساکت بر زمین نشست و گفت: گویا این آیه را پیش از این نشنیده بودم. آیا این از قرآن است؟!
پس از رحلت رسول خدا (ص) در حالی که عده ای از سران و سیاست مداران مهاجر و انصار در سقیفه بنی ساعده گردآمده و درباره جانشینی آن حضرت به مجادله و منازعه پرداخته بودند، حضرت علی (ع) به اتفاق برخی از عموزادگان خویش به غسل دادن و کفن کردن بدن مطهر پیامبر (ص) پرداخت.
آن حضرت هنگام دفن پیامبر اکرم (ص) در سخنانی که در خطبه ۲۲۶ نهج البلاغه آمده، فرمود: اگر نبود که امر به صبر و شکیبائی فرموده ای و از بی تابی نهی نموده ای، آنقدر گریه می کردم که اشک هایم تمام شود و این درد جانکاه همیشه برای من باقی بود و حزن و اندوهم دائمی و این ها در مصیبت تو کم بود، اما حیف نمی توان مرگ را بازگرداند و آن را دفع نمود. پدر و مادرم فدایت باد ما را در پیشگاه پروردگارت یاد کن و ما را هرگز فراموش منما. پدر و مادرم فدایت ای پیامبر خدا. با مرگ تو چیزی قطع شد که با مرگ دیگری قطع نگشت و آن، نبوت و اخبار و آگاهی از آسمان بود.
حالا سخن بر سر این مطلب است که چرا حضرت زینب (س) بر بالین برادر از روز دوشنبه سخن گفتند درحالی که روز عاشورا، جمعه بوده است. برخی معتقدند منظور حضرت زینب(س) همان دوشنبهای بود که رسول خدا (ص) رحلت کردند و گروهی در سقیفه، ولایت و غدیر را کنار گذاشتند و این روز مقدمه روز عاشورا شد و اگر امام حسین (ع) با قیام خود وارد عمل نشده بودند، خیانت به غدیر سبب محو اسلام می شد.
محمدحسین رجبی دوانی در این زمینه گفت: در زمان غصب خلافت، ابوسفیان نزد حضرت علی(ع) آمد و گفت «اجازه بده حق شما را بگیرم.» این در حالی بود که ابوسفیان دین نداشت و از ترس جانش، مسلمان شده بود ولی از آن جایی که پسر، پدر و برادر زنش به دست علی(ع) کشته شده بودند، کینه حضرت را در دل داشت و میخواست به این بهانه اسلام را نابود کند. لذا امام(ع) نپذیرفتند و فرمود «اگر من ۴۰ مرد با اراده داشتم از احقاق حق خود عقب نمیایستادم.»
وی افزود: پسر مغیره بن شعبه ثقفی از سیاستمداران فاسد و دوستان صمیمی معاویه از قول پدرش نقل کرده است «تا به امروز نمیدانستم معاویه این قدر پست و فاسد است، چرا که میگوید وقتی ابوبکر، عمر و عثمان مردند، نامشان نیز با آنها دفن شد ولی این مرد (پیامبر اکرم) سالها است که پس از رحلتش، روزی پنج نوبت در مأذنهها به رسالت او شهادت داده میشود و تا اسم او را زیر پای خود دفن نکنم، دست بر نخواهم داشت.»
رجبی دوانی اضافه کرد: امام حسن(ع) با صلح تلخ ولی هوشمندانه خود جلوی معاویه را گرفتند و امام حسین(ع) با شهادتشان مانع از عملیاتی شدن نقشه نابودی اسلام از سوی یزید شدند.
مهمترین راهکار برای کاهش آمار زنان خیابانی چیست؟
هدیسادات پاکنهاد
علیرغم این واقعیت که به دست آوردن آمار دقیق از روسپیگری از بسیاری جهات چالشبرانگیز است اما در حال حاضر میلیونها روسپی در سراسر جهان فعالیت میکنند و برخی کشورها از جمله تایلند اسپانیا، فیلیپین، کلمبیا و… بهطور قابلتوجهی در افزایش تعداد آنها نقش دارند. در ایران آمار دقیقی از تعداد این زنان وجود ندارد اما آنچه امروز واقعیت این آسیب اجتماعی را تلخ تر از گذشته کرده این است که سن روسپیگیری در زنان و دختران پایین و پایین تر میآید.
گروه ایرنا زندگی – طبق گزارش Foundation Scelles، تخمین زده میشود که در سراسر جهان ۴۰ تا ۴۲ میلیون روسپی وجود دارد. ۸۰ درصد از جمعیت روسپیهای جهان را زنان تشکیل میدهند که بین ۱۳ تا ۲۵ سال سن دارند. در حالیکه این آمار در مورد روسپیگری دقیق نیست، اما نشاندهنده گستردگی تجارت جنسی در سراسر جهان است. بههرحال، امروزه فحشا یا روسپیگری در جهان به یکی از پرسودترین تجارتها تبدیلشده و کشور ایران نیز از آفات و آسیبهای این جرم در امان نیست؛ اما درباره آمار زنان خیابانی در ایران، دکتر حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در گفتوگو با ایرنا میگوید: «درباره روسپیان در ایران هیچ آمار دقیقی وجود ندارد چون نظام ثبت دقیقی برای این مسئله وجود ندارد لذا اگر همجایی آماری منتشر شود مقصود میتواند آمار مراجعهکنندگان به آن مراکز و سازمانها باشد.»
زن روسپی با زن آسیبدیده اجتماعی فرق دارد
دکتر موسوی با اشاره به تفاوت بین روسپی و زن آسیبدیده اجتماعی میگوید: «روسپی کسی است که برای کسب درآمد تنفروشی میکند و لذت، محور ِکار او نیست، چهبسا ممکن است لذت هم ببرد اما شغلش تنفروشی و کسب درآمد است که طبق قانون انجام این کار جرم محسوب میشود اما زنان آسیبدیده اجتماعی کسانی هستند که الزاماً برای کسب درآمد اقدام به ارتباط نامشروع نمیکنند بلکه این افراد اغلب گول میخورند و تمایل به بازپروری در این زنان وجود دارد که البته طبق آییننامه کارآموزی و بازپروری اجتماعی سال ۱۳۷۱ هیئت دولت، مسئولیت این گروه با سازمان بهزیستی است.»
این مددکار اجتماعی ادامه میدهد: «آن دسته از زنانی که به هر دلیل روسپیگری میکنند و فرایند زندان را سپری میکنند، بعد از آزاد شدن از زندان چنانچه از حمایت خانوادگی برخوردار نباشند، طبق آییننامه بازپروری در این شرایط نیز میتوانند به سازمان بهزیستی ارجاع شوند.»
روشهای شناسایی زنان خیابانی
دکتر موسوی در خصوص نحوه شناسایی این زنان اظهار میکند: «در حوزه شناسایی زنان روسپی طبیعتاً نیروی انتظامی نقش محوری را ایفا میکند و در حوزه زنان آسیبدیده اجتماعی، سازمان بهزیستی از طریق اورژانس اجتماعی میتواند شناسایی داشته باشد.»
این مددکار اجتماعی ادامه میدهد: «زنان آسیبدیده اجتماعی نیز بهصورت خودمصرف میتوانند به مراکز اورژانس اجتماعی مراجعه کنند یا میتوانند از خط ۱۲۳ استفاده کنند و با منابع سازمان مرتبط شوند. همچنین خدمات سیار اورژانس اجتماعی در مناطق آسیبدیده و حاشیه شهرها از دیگر روشهای شناسایی زنان آسیبدیده اجتماعی است.»
دکتر موسوی میگوید راههای شناسایی و ارجاع این دسته از زنان گسترده است: «ارجاعهایی که از سوی سایر مراکز و خطوط تلفنی مثل پزشکی قانونی، بیمارستانها، NGO ها و کلانتریها انجام میشود میتواند یکی از راههای شناسایی این گروه از زنان باشد و حتی مردم نیز میتوانند این افراد را شناسایی نمایند.»
دکتر موسوی با انتقاد از خلأ آماری جدی در بسیاری از حوزههای آسیبهای اجتماعی ازجمله حوزه تنفروشی میگوید: «باوجود گستردگی راههای شناسایی زنان خیابانی اما با توجه به اینکه تنفروشی جرم است و این مسئله در کشور قبح دارد، طبیعتاً آمار دقیقی وجود ندارد و این مسئله فقط مشکل کشور ما نیست، کشورهای دیگر هم چنین وضعیتی دارند؛ البته در کشورهایی که این زنان تحت حمایت صنف و پوشش بیمه قرار دارند، میتوانند آمار رسمی اعلام کنند اما در کشور ما آمار رسمی وجود ندارد لذا آمارهایی که از سوی سازمانهای مختلف ارائه میشود اساساً نمیتواند مبنای تصمیمگیری بر سیاستگذاری و تحلیل درست از وضعیت این زنان باشد.»
کاهش سن زنان خیابانی نگرانکننده است
دکتر موسوی که سابقه کار مدیریتی زیادی در این حوزه دارد با اشاره به آمار سنی این زنان میگوید: «هر چه به جلو میرویم با کاهش سن زنان آسیبدیده اجتماعی روبرو میشویم که این مسئله بسیار نگرانکننده است چراکه به سبب کاهش سن زنان خیابانی ما با مشکلات عدیدهای از جمله HIV، مشکلات مقاربتی، تشویق دیگران به این کار، تأخیر در ازدواج و قبح زدایی این موضوع مواجه خواهیم شد. همچنین گاهی این زنان بهواسطه تنفروشی وارد حلقههای دیگری از آسیبهای اجتماعی مثل اعتیاد، خشونت، فرار از خانه و… میشوند.»
برای پیشگیری از زنان خیابانی کار جدی انجام نمیشود
به گفته دکتر موسوی، متأسفانه بعد از اعتیاد، روابط جنسی محافظت نشده دومین عامل انتقال HIV است و این مسئله بهنوبه خود تبعات مختلفی ازجمله از دست دادن نیروی انسانی را بر عهده دارد. ازاینرو، خوشبختانه مدتی است که وزارت بهداشت با ارائه خدمات درزمینهٔ آموزش و پیشگیری از HIV در این حوزه ورود پیداکرده است.
این مددکار اجتماعی میگوید متأسفانه ما بهطورکلی درزمینهٔ پیشگیری از آسیبهای اجتماعی موفق نبودهایم: «از آنجاییکه پرداختن به تنفروشی و مسائل جنسی تابو است، خیلی سخت میتوان روی این حوزه کارکرد اما در زمینهٔ مداخله، اگر زن روسپی باشد، طبق قانون تحت پیگرد قرار میگیرد و با او برخورد میشود در غیر این صورت طبق قانون، بهزیستی مسئولیت بازپروری و بازتوانی زنان آسیبدیده اجتماعی را بر عهده دارد؛ البته چرخه بازتوانی زنان روسپی و زنان آسیبدیده اجتماعی معمولاً چرخه بازگشت است چراکه اقدامات تربیتی آنگونه اتفاق نمیافتد که منجر به اصلاح شود.»
موسوی با اشاره به اهمیت نقش خانواده و جامعه در بازتوانی این زنان می گوید:«خانواده و جامعه باید با فراهم کردن بستر و پذیرش اجتماعی، زمینه بازتوانی این زنان را فراهم کنند و با نگاهی به دور از برچسب، تحقیر و تنفر عاملی برای تشویق بازپروری این زنان باشند.»
مسئولیت سازمان بهزیستی در قبال زنان آسیبدیده
سازمان بهزیستی بهعنوان یکی از متولیان پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، اقداماتی در خصوص ساماندهی و حمایت از زنان خیابانی انجام داده که موسوی دراینباره میگوید: «بهزیستی باسابقهترین سازمان در این حوزه است که بهواسطه مسئولیت قانونی، اقدامات و فعالیتهای زیادی در این زمینه داشته است. مراکز بازپروری، اورژانس اجتماعی و حمایتهای اجتماعی بخشی از خدمات سازمان بهزیستی به این دسته از زنان آسیبدیده اجتماعی است اما این سازمان مثل همه سازمانها با محدودیت منابع مواجه است. از طرف دیگر، پیچیدگی بازپروری این گروه از زنان یک مقدار کار را در این حوزه سخت میکند که بخشی از مدیریت سختی کار با ارائه خدماتی با رویکرد چند نهادی امکانپذیر میشود؛ بنابراین، سازمان بهزیستی همه خدمات را بهتنهایی نمیتواند ارائه کند چون ماهیت بازتوانی این گروه زنان مستلزم همکاری سازمانهای مختلف است.»
شناسایی فقرا مهمترین راهحل مقابله با روسپیگری
به گفته موسوی، عوامل مختلفی از جمله گول خوردن، فرار از خانه، اعتیاد و… میتواند در ورود زنان به این حوزه دخیل باشد اما بخش عمدهای از زنان خیابانی در ابتدا به دلیل فقر، بیسرپرستی یا بد سرپرستی وارد چرخه تنفروشی میشوند و طبیعتاً راهکارهای مقابله با این مسئله باید مرتبط با این موضوع باشد.
موسوی مهمترین راهحل برای فقرزدایی را اجرای نظام چندلایه تأمین اجتماعی میداند و میگوید: «ایجاد نظام چندلایه تأمین اجتماعی در قانون برنامه چهارم، پنجم و نیز در قانون برنامه ششم توسعه آمده است. همچنین در آخرین سیاستهای کلی برنامه هفتم که چند روز قبل ابلاغ شد، موضوع اجرای نظام چندلایه تأمین اجتماعی مطرح شد که یکی از محورهای سیاستهای کلی تأمین اجتماعی که قبل از این ابلاغشده بود، موضوع فقرزدایی بود. طبیعتاً برای کاهش آسیبهای اجتماعی، فقرا باید بهموقع شناساییشده و متناسب با شرایط و نیاز آنها، حمایتهای اجتماعی انجام شود تا آنها بتوانند به زندگی مستقل دست یابند.»
این مددکار اجتماعی میگوید موضوع آسیبهای اجتماعی، موضوع حاکمیتی است و دولت در این زمینه باید نقش پررنگتری را ایفا کند: «متأسفانه ما از نظام رصد قابل اتکایی نسبت به فقرا برخوردار نیستیم لذا امکان شناسایی فقرا و حمایت از آنها میسر نیست. علاوه بر این، پراکندگی در مدیریت منابع کشور برای حمایت از فقرا موضوع دیگری است که نیاز به هماهنگی و داشتن سازمان متولی به نام «وزارت سلامت اجتماعی» دارد تا بتواند این حوزه را مدیریت کند. بههرحال، پیشگیری از تنفروشی باید چندوجهی باشد و با پیشگیری تکبعدی ره بهجایی نخواهد برد.»
پیامدهای روسپیگری برای فرد و جامعه
همچنین دکتر علیرضا شریفی یزدی، مشاور و روانشناس اجتماعی میگوید روسپیگری به دلیل آنکه رابطه جنسی را از مسیر درست منحرف میکند، آسیبزاست و برای جامعه پیامدهایی دارد: «روسپیگری، مردها را دچار تنوعطلبی میکند. همچنین ازآنجاییکه روسپیان اغلب دچار مشکلات مقاربتی مثل HIV، سفلیس، سوزاک، زگیل تناسلی و…هستند، این مسئله میتواند سونامی از بیماریهای مقاربتی را در جامعه افزایش دهد.»
این روانشناس اجتماعی، تأخیر در ازدواج را یکی دیگر از پیامدهای روسپیگری دانست و افزود: «روسپیگری به دلیل آنکه به شکل کاذب نیازهای جنسی بهویژه مردان را تأمین میکند، آنها در زمان مناسب تن به ازدواج نمیدهند و وقتی فردی در تجرد به سر میبرد بیش از فرد متأهل تحت تأثیر آسیبهای اجتماعی قرار میگیرد.»
به عقیده شریفی یزدی، افراد معتاد به ارتباط جنسی با روسپیها اغلب دچار حالتی میشوند که هرگز نمیتوانند عاشق شوند لذا اینها از بودن با شریک جنسی ثابت یعنی همسر نمیتوانند لذت ببرند.
این روانشناس اجتماعی ادامه میدهد: «ازنظر روانی کسی که با فرد روسپی ارتباط جنسی برقرار میکند در مراحل اولیه دوپامین مغزش بهشدت افزایش پیدا میکند و همین باعث میشود که دوباره آن رفتار را تکرار کند؛ چنین فردی بعد از مدتی به ارتباط با روسپی معتاد میشود اما از یکزمانی به بعد دوپامین و سروتونین مغز دیگر افزایش پیدا نمیکند؛ به همین دلیل فرد در بلندمدت دچار افسردگی، اضطراب مزمن، وسواس فکری و نشخوار ذهن میشود.»
نقش روانشناسان در کاهش آسیبهای اجتماعی
شریفی یزدی به کسانی که گرفتار این آسیب اجتماعی شدهاند، توصیه میکند حتماً تحت درمان تراپیست قرار بگیرند: «عمده این افراد کسانی هستند که در مهارتهای اجتماعی ضعیف عمل میکنند. اگر مهارتهای اجتماعی در این افراد تقویت شود و راههای درست پاسخگویی به نیاز جنسی بهعنوان یک نیاز واقعی توضیح داده شود، به نظر میرسد که این افراد کمتر به این سمتوسو کشیده شوند. بنابراین، روانشناس، مشاور و تراپیست نقش بسیار مهمی در کاهش تمایل به چنین ارتباطاتی ایفا میکند.»
سرنوشت «تاریخ» در روز وفات پیغمبر(ص)؛
روز آغاز امامت امام علی(ع)/با مطالعه نهجالبلاغه، تجدید بیعت کنیم
۲۸ صفر سالروز آغاز امامت حضرت امیرالمومنین (ع) است. شیعه ضمن اینکه در این روز به دلیل وفات پیامبر (ص) محزون است، باید بیعت خود با امیرالمومنین را تجدید کند و به تامل در سخنان ایشان بپردازد.
به گزارش مهر همه منابع تاریخ اسلام (چه منابع مورد قبول شیعیان و چه منابع مورد قبول اهل سنت) متفقالقولند که پیغمبر مکرم اسلام (ص) در بازگشت از آخرین سفر حجشان به تاریخ هجدهم ذی الحجه سال دهم هجری در محلی به نام غدیرخم توقف کردند تا دستوری الهی را اجرا کنند.
روایت است که در این روز آیه ۶۷ سوره مبارکه مائده به این شرح نازل شد: «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ» (ای پیامبر آنچه از جانب پروردگارت به سوی تو نازل شده ابلاغ کن و اگر نکنی پیامش را نرساندهای (و رسالت را به پایان نرساندهای) و خدا تو را از [گزند] مردم نگاه میدارد آری خدا گروه کافران را هدایت نمیکند.)
پیامبر مکرم اسلام (ص) پس از اقامه نماز آیه را ابلاغ فرموده و ضمن گواه گرفتن از مردم بر ولایت خود بر ایشان، ادامه دادند که: «هرکسی را که من ولی و صاحب اختیارش هستم، پس از من علی بن ابیطالب (ع) ولی و صاحب اختیار اوست و مکان و منزلت او باید مثل مکان و منزلت من نزد شما باشد. آنگاه فرمودند که بارالها هرکسی را که علی (ع) را دوست میدارد دوستدارش باش و هرکسی را که دشمن اوست، دشمن بدار. حضرت (ص) سپس فرمودند که حاضران به غایبان این امر مهم را برسانند.
پس جملگی حاضران و همه صحابه پیامبر (ص) به امیرمومنان علی (ع) تبریک گفتند و با او به عنوان جانشین پیغمبر (ص) با زبان و دست بیعت کردند. زنان نیز از طریق ظرف آبی که دست حضرت (ع) و دست خودشان در آن قرار میگرفت، به بیعت با امیرالمومنین (ع) پرداختند.
حضور برخی از زنان پیامبر (ص) در رخداد غدیر خم
ابوعبدالله محمد بن سعد بن منیع که از عالمان متعصب اهل سنت قرن سوم هجری است در کتاب مشهور خود یعنی «الطبقات الکبری» که به نام خودش یعنی «طبقات ابن سعد» هم شهرت دارد، اشاره کرده که در حجهالوداع بجز عمده صحابیون پیغمبر (ص)، حضرت صدیقه طاهره (س) و برخی از همسران پیامبر (ص) از جمله بانو عایشه، بانو حفصه و بانو ام السلمه نیز حضور داشتند.
ابن سعد در «طبقات الکبری» اشاره کرده است که پیامبر (ص) در ساعات (یا روزهایی) پیش از وفاتشان دوات و قلمی طلبیدند تا وصیتنامهای را بنویسند که مانع گمراهی مسلمانان پس از وفاتشان شود
بنابراین همسران پیامبر (ص) نیز رخداد غدیرخم را از نزدیک دیده و خطبه ایشان (ص) در تعیین جانشین خودشان را که از طرف خداوند ابلاغ شده بود، شنیدهاند. برخی از منابع شیعی از جمله «بحارالانوار» روایت کردهاند که بانو عایشه نیز در غدیرخم و هنگام بیعت زنان با علی بن ابیطالب (ع) به عنوان جانشین پیغمبر (ص) بیعت کرد.
راویان رخداد غدیر
واقعه غدیر و معرفی امام علی (ع) به خلافت و جانشینی رسول خدا در آن روز، از چنان عظمتی برخوردار است که آن رویداد تاریخی را ۱۱۰ نفر از صحابی پیامبر (ص) نقل کردهاند. خلفای راشدین سه تن از این روایان هستند.
طلحه، زبیر، عبدالله بن جعفر، عباس بن عبدالمطلب، عبداللّه بن عبّاس، ابوایوب انصاری، ابوذر غفاری، سلمان فارسی، ابوقتاده، ابوهریره، زید بن ارقم، عدی بن حاتم، سهل بن حنیف و حسان بن ثابت از دیگر صحابی پیامبر هستند که حدیث غدیر را روایت کردهاند. از میان بانوان راوی حدیث نیز میتوان به: حضرت صدیقه طاهره (س)، ام سلمه، عایشه، ام هانی، فاطمه بنت حمزه و…
پس از صحابه نیز ۸۴ نفر از تابعین، از جمله ابو راشد، ابو سلمه، ابو سلیمان و… نیز این حدیث را روایت کرده و پس از آن نیز عمده علمای شیعه و سنی این حدیث را در قرون متعدد با اسناد صحیح روایت کردهاند و تعدد علمای اهل سنت در روایت این حدیث نیز نکته قابل ذکری است.
روزهای پایانی عمر پیغمبر مکرم اسلام (ص)
با وجود آنکه پیغمبر مکرم اسلام (ص) برای دوران پس از خود بر ضرورت زمامداری جامعه اسلامی توسط حضرت امیرالمومنین (ع) تاکید کرد، اما از همان روزهای پایانی عمر شریف ایشان (ص) زمزمههایی مبنی بر مخالفت بلند شد. ابن سعد در «طبقات الکبری» اشاره کرده است که پیامبر (ص) در ساعات (یا روزهایی) پیش از وفاتشان دوات و قلمی طلبیدند تا وصیتنامهای را بنویسند که مانع گمراهی مسلمانان پس از وفاتشان شود. چنین نقلی در مجلد اول «صحیح بخاری» و دیگر منابع حدیثی اهل سنت هم آمده است. اما یکی از اصحاب مانع اینکار شد.
پیغمبر مکرم اسلام پیشتر نیز از سرنوشت جامعه پس از خودشان خبر داده بودند. تاریخ اسلام ثابت میکند که چنددستهگی در امت واحده پیامبر (ص) مهمترین معضل و مشکلی بود که پس از وفات آن وجود شریف رخ داد. بنابراین میتوان تشخیص داد که قلم و دوات طلبیدن برای نگارش وصیتی بود که مانع از چنددستگی در امت واحده میشد.
به شهادت بسیاری از منابع مورد وثوق اهل سنت و شیعه از جمله «تاریخ یعقوبی»، «تاریخ دمشق»، «المغازی» و… پیامبر مکرم اسلام در بیست و ششمین روز از ماه صفر سال یازدهم هجری سپاهی را به امیری اسامه بن زید تشکیل دادند و به عموم صحابه (بجز امیرالمومنین امام علی بن ابیطالب و تنی چند دیگر) امر فرمودند که که ذیل این سپاه همراه شوند و برای جنگ با رومیان از مدینه بروند و در ادامه نیز خاطیان از این فرمان را لعن فرمودند.
۲۸ صفر سالروز آغاز امامت حضرت امیرالمومنین (ع) است. شیعه در این روز ضمن آنکه به دلیل وفات پیامبر (ص) محزون است، باید بیعت خود با امیرالمومنین (ع) را نیز تجدید کند و به تأمل در هندسه فکری و سیره ایشان بپردازد
با تمام این اوصاف اما زمانی که پیغمبر مکرم اسلام (ص) به روز ۲۸ صفر سال یازدهم هجری از دنیای فانی رحلت فرمود، برخی از صحابه بجای آنکه علی بن ابیطالب (ع) را در امر غسل و تدفین پیغمبر (ص) یاری کنند، تصمیم گرفتند تا خلاف بیعتی که در روز غدیرخم کرده بودند، جانشینی برای رسول خدا تعیین کنند. در قرون بعد برخی از علما تصمیم گرفتند تا به دلیل این باور که همه صحابه پیغمبر (ص) عاری از خطا هستند، دلیلی بر این بیعت شکنی بتراشند و کلمه «مولی» را به معنی محبوب و… تأویل کردند و این حدیث را ناظر به ضرورت دوست داشتن امیرالمومنین (ع) دانستند.
این در صورتی است که این علما به طور طبیعی و عقلانی باید به این نکته میرسیدند که دوست داشتن پسرعموی پیامبر، یعنی همان شخصیتی که در خانه پیغمبر (ص) بزرگ شد و پیش از همه صحابه دعوت پیامبر به اسلام را پذیرفت و شخص پیغمبر (ص) با او عقد اخوت بست و بعدها نیز او را به دامادی خود پذیرفت و همین شخصیت همیشه همراه پیامبر بود و در عمده جنگهای سخت صدراسلام دلیرترین سلحشور سپاه پیغمبر (ص) بود و… یک امر اخلاقی لازم است و آنها اگر ایمان واقعی به پیغمبرشان دارند باید بدون هیچ دستوری چنین شخصیتی را دوست داشته باشند. بماند اینکه حوادث پس از وفات پیغمبر (ص) نشان داد که حتی مولی به معنی دوست داشتن و محبوب بودن نیز توسط بسیاری رعایت نشد.
۲۸ صفر سالروز امامت امیرالمومنین
۲۸ ماه صفر سالروز وفات حضرت رسول اکرم محمد مصطفی (ص) است. پیغمبر مکرم اسلام (ص) پس از آنکه تاریخ بشریت را از مرحله اساطیری به مرحله عقلانیت وارد کرد، به دیدار معبود شتافت. بر همگان مسلم است که ایشان به امر پروردگار زعامت جامعه پس از خود را به پسرعمویش حضرت علی بن ابیطالب (ع) سپرد. بنابراین ۲۸ صفر سالروز آغاز امامت حضرت امیرالمومنین (ع) است. شیعه در این روز ضمن آنکه به دلیل وفات پیامبر (ص) محزون است، باید بیعت خود با امیرالمومنین (ع) را نیز تجدید کند و به تأمل در هندسه فکری و سیره ایشان بپردازد. علامه مجلسی در بحارالانوار احادیثی را گردآوری کرده که بر استحباب زیارت بارگاه حضرت امیر (ع) در این روز تاکید دارند. میتوان کلمات حضرت (ع) در نهج البلاغه را، این روز مطالعه کرد و در فهم آن کوشید. باشد که با این کار راه و روش حضرت (ع) بر همه شیعیان بیش از پیش روشن شود.
کدام واریزها باعث تجاری شدن یک حساب نمیشود؟
رییس اداره اجرایی مرکز تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی ضمن تشریح طرح تفکیک حسابهای تجاری از غیرتجاری تاکید کرد که هر حسابی با بیش از ۱۰۰ تراکنش و مبلغ ۳۵ میلیون تومان، تجاری نیست و همه تراکنشهای آن مشمول مالیات نخواهد بود و نوع واریزیها نیز مورد بررسی قرار میگیرد.
اشکان هراتی در گفت وگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه تفکیک حسابهای تجاری از حسابهای غیرتجاری در راستای اجرای ماده ۱۰ قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان مصوب مهرماه سال ۱۳۹۸ و بند (م) تبصره ۱۲ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ انجام شده است، اظهار کرد: چیزی که به عنوان مالیات از آن یاد میشود یا مالیات بر درآمد یا سود اشخاص از کسب و کار آنها است یا مالیات بر ارزش افزوده که بابت فروش کالا و خدمت دریافت شده است. درواقع چیزی به عنوان مالیات بر تراکنش وجود ندارد.
وی ادامه داد: به موجب قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان اگر شخصی کالا یا خدمتی را به شخص دیگری بفروشد، باید بابت فروش خود صورت حساب الکترونیکی صادر کند. برای استفاده درست از اطلاعات این صورتحسابها و محاسبه مالیات بر اساس اطلاعات صورت حسابهای الکترونیکی نیاز است سایر بانکهای اطلاعاتی در سازمان امور مالیاتی کشور با این اطلاعات همسو شوند. برای این هدف قانونگذار دو ماده زیرساختی را در نظر گرفته است که مواد ۱۰ و ۱۱ قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان هستند.
رییس اداره اجرایی مرکز تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی با اشاره به اجرای کامل ماده ۱۱ قانون پایانههای فروشگاهی اظهار کرد: سازمان امور مالیاتی با هماهنگی بانک مرکزی تا پایان مردادماه سال جاری حدود ۱۹ میلیون ابزار پرداخت شامل دستگاههای کارتخوان و درگاههای پرداخت الکترونیکی را در سراسر کشور ساماندهی کرد. ماده ۱۰ این قانون نیز همان تفکیک حسابهای تجاری و غیرتجاری است که افراد در راستای اجرای این ماده قانونی ملزم شدند حسابهای تجاری را که با آنها فعالیتهای تجاری مربوط به کسب و کار خود را انجام میدهند، به سازمان امور مالیاتی معرفی کنند.
کدام حسابها غیرتجاری هستند؟
هراتی با بیان اینکه مودیان در خردادماه و تیرماه سال جاری در جریان ارائه اظهارنامهها حسابهای تجاری خود را به سازمان امور مالیاتی معرفی کردند، عنوان کرد: در این راستا حدود ۸ میلیون و ۳۰۰ هزار حساب تجاری توسط مودیان به سازمان امور مالیاتی معرفی شد. گام دوم بررسی و صحت سنجی حسابهای غیرتجاری است. یعنی حسابهایی که از سوی مودیان به سازمان اعلام نشده است. پیش فرض این است که حسابهایی که از طرف اشخاص حقیقی اعلام نشده غیرتجاری است. در واقع طبق مصوبه شورای پول و اعتبار، حسابهای سپرده بانکی اشخاص حقوقی، حساب های متصل به دستگاههای کارتخوان و درگاههای پرداخت الکترونیکی، حسابهایی که مودیان به سازمان امور مالیاتی به عنوان حساب مرتبط با کسب و کار خود اعلام کردهاند و همچنین حسابهای فروش بعد از تأیید سازمان، تجاری و مابقی حسابها غیرتجاری محسوب میشود.
وی ادامه داد: بررسی و شناسایی حساب هایی که به عنوان حساب تجاری به ما معرفی نشده اما اشخاص از این حساب ها برای فعالیت های تجاری خود استفاده می کنند، به پایش مستمر نیاز دارد. پایش مستمر هم به دو صورت امکانپذیر است. نخست سازمان امور مالیاتی میتواند در جریان تبصره یک ماده ۲۳۱ قانون مالیاتهای مستقیم، برای دریافت اطلاعات حسابهای بانکی اشخاص به صورت موردی درخواست بدهد و اطلاعات بانکی شخص را دریافت کند و یا در اجرای ماده ۱۶۹ مکرر، چنانچه حسابهایی که گردش آنها از ۵ میلیارد تومان بیشتر باشد، اطلاعات این حساب ها (شامل سرجمع بدهکار و بستانکار و مانده اول و پایان دوره این حسابها) به سازمان امور مالیاتی ارسال شود.
کدام واریزها باعث تجاری شدن یک حساب نمیشود؟
رییس اداره اجرایی مرکز تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی درمورد افرادی که واریزی آنها کمتر از مقدار مذکور است، توضیح داد: شاخصهایی لازم بود که بتوان حسابهای تجاری از غیرتجاری را برای مبالغ کمتر شناسایی و تفکیک کرد. در بند (م) تبصره ۱۲ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ مقرر شده است که بر اساس برخی معیارها مانند تعداد دفعات و مجموع مبلغ واریزی ماهانه به حسابهای متعلق به یک شخص یا کد ملی واحد، نسبت به شناسایی حساب های تجاری اقدام شود. در این راستا اگر شخص در این چارچوب قرار بگیرد اما فرد ادعا کند که حساب تجاری نبوده و مبالغ واریزی مربوط به فعالیتهای تجاری نیست، میتواند اسناد و مدارک خود را برای اثبات این ادعا به سازمان امور مالیاتی ارائه کند و قطعا این اسناد و مدارک در سازمان مورد بررسی و صحت سنجی قرار خواهد گرفت.
هراتی ادامه داد: شورای پول و اعتبار مصوب کرده است که اگر مجموع واریزی به کل حسابهای متعلق به یک کد ملی در یک ماه بیشتر از ۱۰۰ تراکنش و بیشتر از ۳۵ میلیون تومان شود، آن حسابها تجاری است. اما اینطور نیست که اگر از ۱۰۰ تراکنش واریزی به مبلغ ۳۵ میلیون تومان گذر کرد بلافاصله حساب یا حسابها تجاری محسوب و از تمام این مبالغ مالیات اخذ شود. مردم در نظر داشته باشند که به هیچ عنوان سازمان مالیاتی از فعالیتهای غیر تجاری مالیات دریافت نخواهد کرد، یعنی چنانچه در هر مرحله ای اثبات شود که واریزی های یک حساب حتی اگر از تعداد ۱۰۰ تا واریزی و مبلغ ۳۵ میلیون بیشتر باشد، اما این واریزی ها مربوط به فعالیت تجاری نباشد، این حساب ها مشمول مالیات نخواهند شد.
وی تاکید کرد: در این فرایند واریزی به حساب از سایر حسابهای خود شخص، واریز تسهیلات، یارانه و مواردی از این دست مشمول مالیات نخواهند شد.
انواع کلاهبرداری پیامکی را بشناسیم
معصومه نیکنام
کلاهبرداری پیامکی یکی از سادهترین انواع کلاهبرداری های فناورانه است چرا که نیاز به گوشی های پیشرفته و آن چنانی ندارد و مجرم با یک گوشی ساده و با یک پیامک فریبانه و از دورترین نقطه از دل کوه گرفته تا کویر و جنگل و حاشیه دریا، می تواند با آسودگی خیال بنشیند و قربانیان خود را شکار کند. این کلاهبرداری که در عین سادگی قابل پیشگیری است در صدر کلاهبرداری ها قرار دارد به همین دلیل شناخت انواع آن خالی از لطف نیست تا با آشنایی ترفندهای شیادان باآگاهی و دانش بیشتر پیامک ها را خوانده و هوشمندانه تر عمل کرده و آن ها را در رسیدن به اهدافشان ناکام کنیم.
پرونده کلاهبرداری های پیامکی بیشترین آمار از انواع جرائم رایانه ای و موبایلی را به خود اختصاص می دهد چرا که طیف وسیعی از جمیعت را در بر می گیرد و شاید بر خلاف تصور عموم که گمان می کنند افراد کم سواد یا با سواد مجازی پایین گرفتار این نوع کلاهبرداری می شوند، باید گفت، در عین ناباوری بسیاری از افراد تحصیل کرده و آشنا با فضای رسانه و مجازی نیز گرفتار چنین کلاهبرداری هایی شده اند. نکته قابل تامل در کلاهبرداری پیامکی این است که انواع این کلاهبرداری ها به یک شکل انجام می شود و تفاوت اساسی آن در محتوای پیام ها است. در این کلاهبرداری، پیامک ها یا دارای لینک هستند تا افراد را به درگاه های جعلی هدایت و از این طریق تمام اطلاعات بانکی قربانیان را سرقت کند یا اینکه محتوای پیامک به گونه ای اعتماد سازی ایجاد می کند تا فرد مجاب شده و به خودپردازها رجوع کرده و یا از طریق تلفن همراه خود، مبالغی را به منظور دریافت جایزه بپردازد که این خود سرآغازی می شود برای یک کلاهبرداری پیامکی و سرقت اطلاعات بانکی. در این گزارش به انواع کلاهبرداری پیامکی اشاره می شود تا شگردهای مجرمان را بهتر بشناسیم.
پیامک سهمیه سوخت
یکی از انواع کلاهبرداری های پیامکی، پیامک جعلی سهیمه سوخت جبرانی است که هر چند وقت یک بار افرادی را به دام می اندازد. در این شیوه، پیامکی با این مضمون “شهروند گرامی، با توجه به رفع مشکل سوختگیری، جهت دریافت سهمیه جبرانی به سایت زیر مراجعه کنید iniopdc.click” ارسال می شود، این پیامک حاوی لینک جعلی است که دارای یک بد افزار است که به محض ورود فرد به این لینک، بدافزار فعال شده و تمام اطلاعات بانکی را سرقت کرده حتی به سایر اطلاعات گوشی تلفن همراه نیز دسترسی می یابد.
پیامک ابلاغ الکترونیکی ثنا
پیامک ابلاغ الکترونیکی یکی از رایج ترین پیامک های کلاهبرداری است که اخیرا خیلی ها را به دام انداخته، در این شیوه پیامکی به افراد ارسال شده و آن ها را به یک لینک جعلی هدایت می کند و از آن جایی که بسیاری از هموطنان آشنایی با سامانه ثنا نداشته فریب خورده و به دام می افتند. این در حالی است که کلاهبردار یک اپلیکیشن مخرب یا بد افزار با عنوان سامانه روی تلفن همراه قربانیان خود ارسال کرده و قربانی با باز کردن این لینک وارد بد افزار شده و تمام اطلاعات گوشی در اختیار کلاهبردار قرار می گیرد براین اساس شماره تلفن همراه قربانی، آغازی می شود برای یک زنجیره ای از جرم و تمام مخاطبان او نیز به این دام می افتند. عموما پیامک ارسالی این مجرمان این گونه است” (ابلاغ الکترونیکی قضائی) کاربر گرامی علیه شما شکایتی در سامانه ثنا ثبت گردیده است برای اطلاعات بیشتر ابتدا کارمزد سایت را پرداخت کرده و از طریق لینک زیر اقدام به پیگیری شکایت نمایید در غیر این صورت طی ۲۴ ساعت حکم جلب شما صادر خواهد شد. https://sanae.xyz/.ir.
پیامک سبدکالا و قطع شدن یارانه و طرح معیشت
ترفند دیگر مجرمان در کلاهبرداری پیامکی ارسال پیامک سبد کالا، قطع شدن یارانه و طرح معیشت است. مجرمان در این شیوه، فرد را با ارسال پیامکی به درگاه جعلی بانک ها هدایت می کند و قربانی بعد از وارد کردن اطلاعات کارت خود در این درگاه جعلی مورد سرقت قرار می گیرد.
پیامک برنده شدن در قرعه کشی
از دیگر ترفندهای کلاهبرداران پیامکی، ارسال پیامک برنده شدن در مسابقات یا قرعه کشی در ایام مذهبی یا برنده شدن در سفرهای زیارتی است در این شیوه مجرم با شماره های مختلف و ناشناس پیامکی با محتوای برنده شدن در قرعه کشی خودرو، بن کالا و سایر پیامک های فریبنده برای قربانیان خود ارسال کرده و از آن ها می خواهد برای دریافت جایزه به دستگاه های خودپرداز رفته یا شماره حساب بانکی و سایر اطلاعات بانکی را در اختیارش قرار دهد، غافل از آنکه این آغازی است برای ورود به سرقت از حساب آن ها. مجرمان در پیامک ارسالی شماره ثابت خود را قید می کنند تا فرد دریافت کننده پیامک با این شماره تماس گرفته و پس از تماس قربانی از او می خواهد تا برای ارسال جایزه، وجهی به حسابش واریز شود یا اینکه او را به سمت خودپردازها سوق می دهد تا از این طریق حساب بانکی قربانی اش را خالی کند.
کلاهبرداری از طریق ارسال پیامک جعلی مامور اداره پست
کلاهبردار در این شیوه، با سرشماره شخصی و با عنوان مامور اداره پست و به بهانه ارسال مرسوله ابلاغیه قضائی، پیامکی که دارای لینک واریز وجه است را برای هموطنان ارسال می کند و عده ای از افراد ساده لوح وارد لینک جعلی شده و وجه مورد تقاضا را که مبالغی اندکی است به حساب اعلام شده در پیامک ارسال کرده و تمام اطلاعات بانکی فرد در اختیار کلاهبردار قرار می گیرد، این در حالی است که هیچ یک از ماموران اداره پست پیامکی با چنین مضمون هایی ارسال نمی کنند.
کلاهبرداری با روش کمک های بشردوستانه
در روش دیگر برخی از کلاهبرداران خود را ساکن کشورهای اروپایی معرفی کرده و با عنوان کمک های بشر دوستانه، احساسات قربانیان خود را تحریک می کند. در یکی از پرونده ها، فردی خود را ساکن یکی از کشورهای اروپایی معرفی کرده و در پیامک خود اذعان داشته که دارای یک بیماری است و قصد دارد بخشی از اموالش را به افراد بی سرپرست و کم بضاعت ساکن ایران اهدا کند به این منظور قربانیان خود را متقاعد می کرد تا مبالغی را برای انجام امورات گمرکی به حسابی که در پیامک آمده است، واریز کند. این شیاد توانسته بود چندین نفر را از این طریق فریب داده و حدود ۹۵۰ میلیون ریال به جیب بزند.
کلاهبرداری با ارسال پیامک اخطار قطع برق
در این شیوه کلاهبردار پیامک جعلی قطع برق را همراه با یک لینک ناشناس برای قربانیان خود ارسال کرده و از آن ها می خواهد تا با ورود به اپلیکیشن “برق من” بدهی خود را بپردازند. افراد با ورود به این لینک جعلی، زمینه فعال شدن یک بد افزار را فراهم کرده و تمام حساب آن ها خالی می شود براین اساس تمام اطلاعات کارت بانکی مالباختگان در درگاه فیشینگ سرقت شده و با توجه به دسترسی برنامه جعلی به پیامکها، رمز دوم یکبار مصرف آنها نیز سرقت و برداشت از حساب آنها صورت می گرفت.
پیامک های جعلی طرح نهضت ملی مسکن
در این شیوه نیز مانند سایر شیوه های کلاهبرداری پیامکی، کلاهبردار با ارسال لینک جعلی از قربانیان خود درخواست واریز وجه می کند این در حالی است که هرگونه پیامک دریافتی از شمارههای شخصی با موضوعاتی از قبیل دریافت وام طرح نهضت ملی مسکن، جعلی و به منظور کلاهبرداری و سرقت اطلاعات حساب شهروندان است. پیام های ارسالی از سوی وزارت راه و شهرسازی با سرشماره V.Maskan است و متقاضیان باید به سامانه “سمن” به نشانی saman.mrud.ir مراجعه کرده و از ورود به لینک های ناشناس که از طریق پیامک با سرشماره های شخصی ارسال می شود، خودداری کنند و به هیچ عنوان اپلیکیشن هایی که از طریق پیامک های جعلی برای آن ها ارسال می شود را نصب نکنند.
کلاهبرداری با شگرد ثبت نام افراد جامانده سهام عدالت
همچنان این نوع کلاهبرداری قربانی می گیرد و عده ای بی خبر از همه جا تصور می کنند که چنین پیامک هایی صحت دارد و به راحتی به دام می افتند. مجرمان با ارسـال پیـامک هایی تحت عنوان ثبت نام جاماندگان سهام عدالت یا واریز سود این سهام کاربران را به صفحات جعلی هدایت کرده و اقدام به برداشت غیرمجاز از حساب بانکی آنها می کنند. در واقع مجرمان با طراحی پلتفرمی شبیه نام و نشان سامانه سهام عدالت چنین اقدام مجرمانه ای انجام می دهند این در حالی است که هویت افراد، مشخص و در بانک اطلاعات موجود است و نیازی به ارسال چنین پیامک هایی نیست. از سوی دیگر مردم باید هوشیار باشند که هرگونه اطلاع رسانی در سهام عدالت صرفا از طریق وب سایت های رسمی شرکت سپرده گذاری مرکزی به اطلاع عموم مشمولان سهام عدالت می رسد.
پیامک کلاهبرداری با عنوان هدیه بانکی
در این شیوه نیز در پیامک مجرمان یک درگاههای جعلی باز می شود به عنوان مثال شما در قرعه کشی فلان بانک برنده شده اید براین اساس برای دریافت جایزه خود به درگاه بانک اعلام شده در پیامک وارد شوید. درگاه جعلی کاملا شبیه درگاه اصلی بانک ها است. با ورود به درگاه جعلی تمام اطلاعات حساب بانکی افراد هک می شود و مجرم اطلاعات حساب بانکی، رمزهای ورود به حساب های کاربری، اطلاعات هویتی و غیره را سرقت می کند.
پیامک کلاهبرداری موسسات خیریه جعلی
مجرمان در مناسبات مختلف با تحریک احساسات عمومی افراد اقدام به کلاهبرداری می کنند و با عنوان جمع آوری کمک به نیازمندان با ارسال پیامک به قربانیان، آن ها را ترغیب کرده تا به حساب شخصی آن ها مبالغی واریز شود. این مجرمان با تشکیل کمپین کمک به نیازمندان، ایجاد کانال یا گروههای خیریه به منظور کمک به کودکان بیسرپرست، خرید دارو برای بیماران صعب العلاج، یا عناوینی از این دست که این مادر بیمار است و به داد کودکانش برسید، فعالیت خود را زیر نظر سازمان یا وزارتخانه های رسمی، موجه جلوه داده و سعی می کنند اعتماد عمومی را جلب کنند در حالی که فاقد مجوز رسمی بوده و به قصد کلاهبرداری چنین پیامک هایی را ارسال می کنند.
پیامک کلاهبرداری برای ثبتکنندگان آگهی آنلاین
کلاهبرداران پیامکی حتی به ثبت کنندگان آگهی آنلاین نیز رحم نمی کنند آن ها با ارسال پیامک جعلی از سوی سایتهای واسط فروش کالای دست دوم به ثبت کنندگان آگهی در این سایتها، آنها را به درگاه فیشینگ بانکی هدایت و اطلاعات بانکیشان را سرقت میکنند. در این شیوه خود را کارشناس سایت معرفی کرده و از قربانیان خود می خواهند برای ثبت آگهی، مبالغ ناچیزی را به حسابی که در پیامک اعلام شده، واریز کنند یا قربانیان خود را به یک لینک آلوده که حاوی بد افزار است هدایت کرده و از آن ها می خواهند وارد درگاه بانکی شوند که البته این درگاه بانکی جعلی است و باز همان داستان تکراری، اتفاق می افتد، دسترسی به اطلاعات بانکی و در نهایت خالی کردن حساب قربانیان.
چه مجازاتی در انتظار کلاهبرداران پیامکی است؟
به نمونه های رایج کلاهبرداری پیامکی در این گزارش اشاره شد اما در آینده با ارائه خدمات بیشتر به مردم، شیوه کلاهبرداری ها نیز تغییر کرده و متناسب با شرایط و با وجود عدم آگاهی مردم، رنگ وبوی دیگری به خود می گیرد اما با این حال قانون برای هر جرمی مجازات هایی را پیش بینی کرده است براین اساس برای کلاهبرداری های پیامکی نیز جرم انگاری شده و مجازات هایی در کمین مجرمان است. براساس قانون، کلاهبرداری پیامکی از مصادیق جرم کلاهبرداری است؛ در ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری معنای دقیق جرم کلاهبرداری تعریف شده است براین اساس هر فردی که از طریق حیله و فریب، دست به اعمال مانور های متقلبانه بزند و از این طریق، مال دیگری را ببرد، مرتکب جرم کلاهبرداری شده است. در کلاهبرداری پیامکی تمام این موارد وجود دارد با این تفاوت که در این شیوه، کلاهبرداری از طریق ارسال پیامک انجام شده به همین دلیل در قانون، ضمانت اجرایی برای این نوع کلاهبرداری در نظر گرفته شده است به موجب این قانون کلاهبردار، علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، به حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی، معادل مالی که اخذ کرده است، محکوم می شود.
اگر گرفتار کلاهبرداری پیامکی شدیم، چه اقداماتی انجام دهیم؟
ممکن است به هر دلیلی گرفتار کلاهبرداری پیامکی بشویم و در یکی از افرآیندها یا در انتهای داستان متوجه شویم که مورد کلاهبرداری قرار گرفته ایم آیا در چنین شرایطی باید بی تفاوت از مساله عبور کنیم و بگوییم اتفاقی است که افتاده و کاری از دستم بر نمی آید و دیگر پولم بر نمی گردد یا باید مساله کلاهبرداری را به صورت جدی پیگیری کنیم؟ پرونده هایی وجود داشته که فردی از این طریق مورد کلاهبرداری قرار گرفته و توجهی به این اتفاق نکرده اما ناخواسته در یک چرخه جرم قرار گرفته و از طریق شماره تلفن وی، بسیاری از مخاطبان گوشی تلفن همراه فرد نیز کلاهبرداری شده است.
سرهنگ علی محمد رجبی رییس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا در گفت و گو با ایرنا تاکید دارد که هموطنان حتما اقدامات پیشگیرانه را جدی گرفته تا هرگز به دام کلاهبرداران نیفتند و چنانچه گرفتار شدند، حتما اقدامات بعدی را جدی گرفته و بی تفاوت از کنار آن عبور نکنند.
سرهنگ رجبی اضافه می کند: به هر دلیلی ممکن است در هر یک از فرایندها گرفتار شویم در هر مرحله ای که باشیم در ابتدا باید اینترنت گوشی را قطع کرده، موبایل را خاموش کرده و برنامه ای را که نصب کرده ایم حتما حذف کنیم تا جایی که ممکن است به مخاطبان گوشی خود اطلاع دهیم که مورد کلاهبرداری قرار گرفته ایم و مراقب باشند اگر پیامی از سوی شما دریافت کردند به آن توجهی نکنند تا چرخه جرم متوقف شود و در نهایت موضوع را به پلیس فتا و دفتر خدمات قضائی اطلاع داده و شکایت کنیم.
ریس مرکز تشخیص و پیشگیری پلیس فتا از شهروندان می خواهد در صورت مواجهه با این نوع کلاهبرداری به شماره ۰۹۶۳۸۰ پلیس فتا گزارش دهند تا حساب بانکی کلاهبرداران که پولها را به آن انتقال میدهند، مسدود شود.
به فرستنده پیامک ها دقت کنید
وی در توصیه به هموطنان می گوید: حتما به فرستنده پیامک هایی که ارسال می شود، توجه کنید، سامانه ثنا، یارانه، شرکت های ثبت آگاهی، پلیس فتا، سازمان جرائم سازمان یافته و سایر سازمان و نهادهای دولتی با شماره های شخصی پیامک نمی دهند. از سوی دیگر در کلاهبرداری پیامکی، قربانیان به سایت یا لینک های جعلی هدایت می شوند که این سایت یا لینک ها کاملا شبیه لینک آن سازمان یا نهاد مربوطه است، بعد از انجام فرآیندهایی از فرد درخواست می شود تا یک برنامه موبایلی را نصب کند، وقتی این برنامه نصب می شود دسترسی های غیر مجاز به پیامک، اینترنت و سایر دسترسی ها فراهم می شود این در حالی است که تمام درگاه های کشور شاپرک دات آر را دارد یعنی هیچ درگاهی غیر از شاپرک دات آر ندارد، اگر این هشدارها را جدی بگیریم هرگز گرفتار نخواهیم شد. کلاهبردار وقتی یک بد افزار نصب می کند می تواند رمزهای پویای بانکی را خوانده و برداشت های خود را انجام دهد و از سوی دیگر به سایر پیامک ها و مخاطبان گوشی دسترسی یابد با سرشماره قربانی به دیگران پیام داده و اینگونه وارد حلقه ای از جریان کلاهبرداری می شوید.
کدام پیامک ها جعلی است؟
سرهنگ رجبی در مورد نشانه های پیامک های جعلی می گوید: به هیچ عنوان پیامک های سازمان و نهادهای رسمی از طریق شماره های شخصی ارسال نمی شود و این اولین نکته ای است که باید به آن دقت کرد. از سوی دیگر باید به پیامک های که دارای لینک یا آدرس اینترنتی آن هم از طریق شماره های مشکوک هستند، شک کرد چنانچه به این دو نکته ساده توجه داشته باشیم، هرگز گرفتار کلاهبرداری پیامکی نمی شویم، کسانی که به دام چنین کلاهبرداری هایی افتاده اند به همین دو نکته ساده بی توجهی کرده و بدون اندک تاملی، پیامک ها را جدی گرفته، پیامک ها را باز کرده و وارد لینک های جعلی شده اند.