فرونشست و فروچاله یکی از عوامل طبیعی است که بر اثر خشکسالی و استفاده بیش از حد از منابع آب زیرزمینی ایجاد می‌شود.

بروز فروچاله‌ها پاسخ طبیعی زمین به فعالیت‌ها و محرک‌هایی است که به دست بشر ایجاد می‌شود. مطابق با نظریه «گایا» زمین نه تنها زنده بلکه یک موجود ابرزنده است؛ جریان جویبارها و رودخانه‌ها همچون خون در رگ‌های زمین است، جنگل‌ها شش زمین‌اند و اقیانوس‌ها قلب زمین. شبکه گرانش (مغناطیس)، همان سامانه عصبی زمین را تشکیل می‌دهد. خاک نیز یک رسانا است و مواد کانی‌ مورد نیاز زندگی در آن ساری و جاری‌ است.

به این ترتیب، با هرگونه دستکاری و ایجاد محرک در این موجود زنده، پاسخ متناسب اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. طی سه دهه اخیر به دلیل برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی برای مصارف کشاورزی یا صنعتی، سطح آب‌های زیرزمینی به شدت کاهش یافته و همین موجب شده تا فروچاله‌هایی با عمق بیش از ۲۰ متر و قطر بیش از ۸۰ متر در کشور ایجاد شود. در این میان، حجم آب فراوانی که صنعت فولاد استفاده می‌کند باعث شده تا نقش این صنعت و نوع گسترش آن در زمره عوامل اصلی ایجاد فروچاله و فرونشست برجستگی خاصی پیدا کند.

بنابر اطلاعات و آمار منتشر شده از سوی دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور، میزان ذخیره سدها در آذرماه سال ۱۴۰۰، نسبت به سال پیش از آن ۴۴ درصد کمتر شد[۱] و آمار تازه هم بیانگر تداوم همین روند است. در کنار کاهش نزولات آسمانی، بهره‌برداری بیش از حد از منابع روان‌آب‌ها و آب زیرزمینی موجب بروز فروچاله‌های بزرگی می‌شود که امروزه بسیاری از شهرها از جمله شهر تاریخی اصفهان را به شدت تهدید می‌کند.

صنعت فولاد به دلیل وضعیت مصرف آب در فهرست متهمان اصلی ایجاد فروچاله‌ها قرار داردآن‌چه در این زمینه بسیار مهم است شیوه استقرار و بهره‌برداری صنایع از منابع آبی است و در بین صنایع هم فولاد و ذوب‌آهن به دلیل آب‌بر بودن بسیار زیاد، در صدر آب‌خوارهای بزرگ قرار می‌گیرند. بر اساس بررسی‌ها، صنعت فولاد خود به تنهایی و به دلیل مصرف و اتلاف بسیار زیاد آب، نقش قابل‌توجهی در ایجاد وضعیت کنونی و پدیدار شدن فروچاله‌ها دارد.

اوضاع مصرف آب در صنایع فولاد ما

صنایع فولاد در کشورهای توسعه‌یافته، حداقل تلفات آب را دارد. به عنوان مثال، آب دریا تقریباً به طور انحصاری در عملیات خنک‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد و تلفات در این فرآیندها ممکن است کمتر از یک درصد از کل و آن هم ناشی از تبخیر باشد. اگرچه مصرف آب در این صنایع قابل توجه است اما باید توجه داشت، آب مورد استفاده در فرایند بازیافت، بدون تغییر کیفیت به دریا بازگردانده می‌شود. به عبارتی صنعت توسعه‌یافته فولاد با اینکه از مقادیر زیادی آب استفاده می‌کند اما مقدار بسیار کمی از این آب مستهلک می‌شود، زیرا بیشتر آن‌ دوباره استفاده شده یا به منبع اصلی بازگردانده می‌شود[۲].

به ازای تولید هر تن فولاد در دهه ۱۹۶۰ میلادی، نزدیک به ۳۴ هزار گالن آب (معادل ۱۲۸.۵ مترمکعب) نیاز بوده است. به تدریج و با پیشرفت صنایع و به روز شدن تکنولوژی تولید، این میزان بسیار کمتر شده و برای مثال در کشوری مانند ایالات متحده آمریکا که جزو بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد در جهان محسوب می‌شود، به ۶۸۰ گالن(۲.۵ مترمکعب) در ازای هر تن فولاد می‌رسد [۳].
بررسی اطلاعات نشان می‌دهد اکنون در ایران به ازای تولید هر تن فولاد، ۲۳۰ هزار لیتر آب(۲۳۰مترمکعب) مورد نیاز است[۴].

بنابر آخرین آمار به دست آمده از وبسایت «انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران» (سال ۹۹)، میزان تولید سالانه محصولات فولادی برابر با ۵۲ میلیون و ۳۳۰ هزار تن بوده است که این میزان به علاوه سهم تولید محصولات آهن اسفنجی که برابر با ۳۱ میلیون و ۱۸۹ هزار تن است، رقمی بالغ بر ۸۳ میلیون و ۵۱۹ هزار تن را نشان می‌دهد[۵].

صنایع فولاد و ذوب آهن در ایران حجمی بیش از ۶۸.۸ درصد آب ذخیره پشت سدهای کشور نیاز داردبرای تولید هر تن آهن هم (در مجموعه ذوب‌آهن اصفهان) ۵ هزار لیتر یا ۵ مترمکعب آب مصرف می‌شود. این میزان به‌تازگی به این حد رسیده و چندی پیش به ازای تولید هر تن آهن در این مجموعه ۱۱ مترمکعب آب مصرف می‌شد. [۶].

اگر این اطلاعات را تنها برای ایران و در خوش‌بینانه‌ترین حالت یعنی تنها ۱.۵ درصد بازیافت آب و بدون هیچ‌گونه اتلاف برای تولید محصولات فولادی در نظر بگیریم، میزان مصرف آب برای تولید محصولات فولادی برابر با ۱۱ میلیارد و ۸۵۵ میلیون و ۳۶۱ هزار و ۵۰۰ مترمکعب خواهد بود.

به ازای تولید هر تن آهن اسفنجی نیز ۱۵۵ میلیون و ۹۴۵ هزار مترمکعب آب در سال مصرف شده است. در مجموع نیز برای تولید فولاد و ذوب آهن در ایران ۱۲ میلیارد و ۱۱ میلیون و ۳۰۶ هزار و ۵۰۰ مترمکعب آب (تولید کلیه محصولات فولادی و آهن اسفنجی) در سال مصرف می‌شود.

استان یزد به عنوان یکی از کم بارش‌ترین استان‌های کشور، بیشترین تعداد کارخانه فولاد و ذوب‌آهن (۲۸ کارخانه فعال) را در خود جای داده است

با در نظر داشتن میزان آب ذخیره شده پشت سدهای کشور و قیاس آن با سهم آب مصرفی برای تولید فولاد و آهن اسفنجی، سهم صنایع فولاد و آهن برای تولید از این میزان آب برابر با ۱۲ میلیارد و ۱۱ میلیون و ۳۰۶ هزار و ۵۰۰ مترمکعب خواهد بود و حجم باقیمانده آب در مخازن سدها نیز برابر با ۵ میلیارد و ۶۸۸ میلیون و ۶۹۳ هزار و ۵۰۰مترمکعب است که این میزان هم باید برای مصارف کشاورزی، شرب و سایر صنایع مورد استفاده قرار بگیرد.

اطلاعات جدول فوق نشان می‌دهد تنها صنایع فولاد و ذوب آهن در ایران حجمی بیش از ۶۸.۸ درصد آب ذخیره پشت سدهای کشور (در سال آبی پیشین) را به خود اختصاص داده‌ و کمتر از ۳۲درصد باقیمانده به کشاورزی -که بیشترین میزان مصرف آب در کشور را به خود اختصاص داده- و آب شرب و سایر صنایع می‌رسد. چنین وضعیتی با توجه به محل استقرار صنایع آب‌بر در استان‌های کم آب نظیر یزد و اصفهان، معنایی جز دست بردن به منابع آب زیرزمینی و نهایتا افت سطح آب و بروز فروچاله‌ها و فرونشست زمین ندارد.

فولاد و مساله توسعه‌

شاید تولید فولاد تا اواخر دهه ۸۰ میلادی به عنوان یک شاخص اصلی توسعه‌یافتگی محسوب می‌شد اما این شاخص هم‌اکنون معیار اصلی نیست و اگر هم هنوز بسیاری از کشورها نظیر ایالات متحده آمریکا، چین و ژاپن و … همچنان در صدر تولیدکنندگان بزرگ فولاد جهان قرار دارند، باید در نظر داشت که استفاده از تکنولوژی روز و بهینه کردن مصرف آب برای تولید فولاد یکی از شاخص‌های مهم این کشورها برای تولید فولاد به صورت استاندارد و بدون آسیب به محیط زیست و پیامدهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی در حال انجام است.

کشوری مانند ایتالیا که تا سال ۲۰۰۷ دهمین تولید کننده بزرگ فولاد بود، اکنون در بین ۲۰ کشور بزرگ تولید کننده هم قرار ندارند. اگر هم برنامه‌ای برای جهش فولادی در این کشور تدوین شده یا در حال تدوین باشد به احتمال قریب به یقین این صنایع را نه در نواحی صنعتی شمال که در مناطق ساحلی استقرار می دهد.

چین با ۴۰ کارخانه بیش از ۲۷۰ میلیون تن تولید دارد اما کشور ما با ۲۱۲ کارخانه فولاد و ذوب‌آهن نزدیک به ۵۲ میلیون تن تولید سالانهنکته دیگر هم در رابطه با تعداد کارخانه‌های فولاد است. کشورهای پیشرفته با حداقل تعداد کارخانه فولادسازی بیشترین تولید را دارند، چنانچه کشور چین با ۴۰ کارخانه بیش از ۲۷۰ میلیون تن تولید دارد اما کشور ما با ۲۱۲ کارخانه تولید فولاد و ذوب‌آهن نزدیک به ۵۲ میلیون تن تولید سالانه را به خود اختصاص داده است.
از سوی دیگر جایابی این صنایع هم در مناطق کویری و با کمترین میزان بارندگی است، چنانچه استان یزد به عنوان یکی از کم بارش‌ترین استان‌های کشور، بیشترین تعداد کارخانه فولاد و ذوب‌آهن (۲۸ کارخانه فعال) را در خود جای داده است. همین وضع موجب شده تا این صنایع برای جبران کمبود آب مصرفی به منابع زیرزمینی متوسل شده و با برداشت بیش از حد از سفره‌های آب زیرزمینی موجب پیدایش فروچاله‌ها و فرونشست‌های بزرگ شوند.

بحث فروچاله‌ها در کشور بسیار جدی است و دیگر نه در «آینده نه‌چندان دور» بلکه در همین دوران کنونی موجب بروز چالش‌های غیرقابل جبران زیست‌محیطی و اجتماعی با پیامدهای سیاسی است. موضوع فروچاله به‌طور مستقیم با مبحث کم آبی در ارتباط است اما آنچه این موضوع را برجسته می‌کند به وجود آمدن چنین شرایطی در دوران کنونی است. به عبارتی این که چرا فروچاله‌ها در دوران کنونی بیشتر نمایان شدند، به دلیل نوع استفاده از منابع آبی است. اگرچه صنایع فولاد برای ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی کشور تاسیس شد، اما همین صنعت مکان زندگی و زیستن را به چالش جدی کشیده و نیاز به بهره‌گیری از فناوری و فرایندهای تازه صنعتی را به شکلی برجسته آشکار ساخته است.

روز اول تیرماه بود که خبر کوتاهی دوباره شرایط ممنوع الخروج کردن مردان را بر سر زبان ها انداخت. رییس یک فدارسیون که از دو سال پیش به دلیل عدم پرداخت کامل مهریه با همسر سابقش وارد چالش شده بود برای بار دوم از مزرها گذر کرد. شکایت همسر سابق او قانون شکنی و عدم اجرای این حکم است. در این مطلب با همکاری کارشناسان گروه وکلای آرتین به سوالات رایج در این باره پاسخ داده‌ایم.

آیا مردان پیش از پرداخت کامل مهریه ای که عندالمطالبه بود و توسط زن درخواست شده است می توانند از مرز های کشور عبور کنند؟ممنوع الخروج بودن مرد باید توسط زن مطالبه شود یا قانون از خروج مردی که در دادگاه مکلف به پرداخت مهریه شده جلوگیری می کند؟

در این زمینه مستندات قانونی شفافی وجود دارد .ممنوع الخروج بودن یعنی عدم اجازه خروج قانونی فرد از کشور،به موجب ماده ۲۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی زمانی که هیچ مالی از محکوم علیه جهت وصول محکوم به  از محل آن یافت نشود محکوم له می تواند از دادگاه اجرا کننده حکم در خواست ممنوع الخروج کردن محکوم علیه را بنماید.نکته مهم در این زمینه این است که ممنوع الخروج کردن بدهکار به درخواست محکوم له زمانی ممکن است که رای قطعی بابت محکومیت بدهکار از دادگاه صادر شده باشد.در این صورت از خروج قانونی فرد از کشور جلوگیری خواهد شد.

در بیشتر دادگاه های مهریه برای زوجی که اموال خود را معرفی نمی کند یا توان پرداخت یکجای مهریه را ندارد اقدام به صدور حکم اعسار می شود.آیا مرد در این شرایط هم ممنوع الخروج باقی می ماند؟

مردی که حکم اعسار می گیرد تعهد داده است که مهریه را به صورت تقسیط شده به همسرش پرداخت کند.این یعنی همه بدهی یا بخشی از بدهی مالی او به زوجه بابت مهریه باقی مانده است.پس در این صورت هم مرد نمی تواند به صورت قانونی کشور را ترک کند و تا پرداخت آخرین وام ممنوعیت خروج زوج از کشور به قوت خود باقی می ماند.

در برخی از پرونده ها ادعا شده که با گذاشتن وثیقه سنگین در اداره ثبت زوج توانسته با وجود بدهی مهریه از کشور خارج شود .آیا این مورد دارای مستندات قانونی است ؟

این ادعا وجاهت قانونی ندارد. راه های رفع ممنوع الخروج شدن زوجی که در زمینه پرداخت مهریه به همسر خود بدهکار شناخته شده و برای او حکم ممنوع الخروجی صادر شده است از پیش تعیین شده است و در بین این شرایط ارائه وثیقه جایی ندارد. مردان بدهکار نمی توانند برای رفع این ممنوعیت، مالی را به عنوان وثیقه تحویل اداره ثبت دهند و فقط رفع آن با راهکارهایی که در قانون معرفی شده امکان پذیر است.

آیا مردی که به دلیل عدم پرداخت مهریه بدهکار شناخته شده به دلیل داشتن مشاغل خاص می تواند از دادگاه تقاضای رفع ممنوعیت خروج از کشور را داشته باشد؟

در برخی شرایط این امکان وجود دارد که فرد به دلیل ویژه ای بتواند این مطالبه را از دادگاه داشته باشد. شرایط شغلی در این زمینه تعیین کننده است. در واقع شخصی که نوع کار او به گونه ای است که باید از کشور خارج شود و در خواست رفع ممنوعیت سفر خارج از کشور را بنماید، در این صورت با استناد به رای وحدت رویه هیئت عمومی دیوان عدالت اداری اگر احراز شود که شرایط بدهکار در این موضوع خاص است و نیاز مبرم به خروج از کشور وجود دارد حکم رفع ممنوعیت به سفر خارج از کشور زوج داده می شود.

زن برای دریافت مهریه خود از چه طریقی می تواند اقدام به ممنوع الخروج کردن مرد کند؟

زن می تواند از طریق دفترخانه رسمی ازدواج اقدام نماید و مبادرت به صدور اجراییه کند که پس از ابلاغ به زوج می تواند تمام اوال منقول و غیر منقول همسر را بازداشت نماید اما امکان دارد در برخی موارد زن امکان دسترسی به اموال شوهر را نداشته باشد یا نتواند مالی را به عنوان وصول طلبش معرفی نماید و مرد هم خود از معرفی اموالش خودداری کند که در این شرایط می تواند دستور ممنوع الخروج شدن مرد را بدهد تا مرد به دلیل پرداخت نکردن مهریه و فرار از پرداخت آن، امکان خروج از کشور را نداشته باشد و بتواند مانع خروج زوج شود.

چه راه هایی برای رفع ممنوع الخروجی بدهکاران مهریه وجود دارد؟

با استناد به قوانین موجود مهریه عندالمطالبه است و به محض در خواست زن این موضوع به جریان می افتد.اگر زوجه اقدام به منوع الخروج کردن زوج خود کند تقریبا راهی جز پرداخت مهریه باقی نمی ماند.در شرایط بسیار ویژه ای دادگاه به دلیل شغل ویژه مرد ممکن است این ممنوعیت را به صورت زمان دار رفع کند که همان طور که اشاره شد آن هم با شرایط ویژه ای همراه است.ممنوع الخروج بودن مرد زمانی رفع می شود که مهریه را پرداخت کرده باشد و یا این که زن خود نسبت به عدم پرداخت مهریه توسط مرد رضایت بدهد و از ممنوع الخروج کردن مرد منصرف شود. تنها در این صورت است که دادگاه یا مراجع قضایی حکم رفع تامین خواسته زن را صادر و اداره ثبت هم حکم رفه ممنوعیت از سفر را صادر می کند.

مثل هر مسئله دیگری در نظام تربیتی درباره این سوال هم نظرات متعددی وجود دارد. عده‌ای طرفدار راحتی بیش از اندازه والدین در منزل هستند و گروهی دیگر این را برای تربیت سالم کودکان مناسب نمی‌دانند. فارغ از این مرزبندی ها این موضوع را از جنبه روانشناسی کودک بررسی کردیم. «الهام موسوی» مشاور و روانشناس خانواده به این سوال پر تکرار پاسخ می‌دهد.

*** آیا کودک عادت می کند؟

والدینی که در کنار فرزندان‌شان پوشش بدون محدودیت دارند ادعا می‌کنند که اگر این طور نباشند حس کنجکاوی کودک نسبت به دیدن بدن آن ها بیشتر تحریک می شود و این کودکان مدام سوال های پاسخ داده نشده دارند و این برای سلامت روان و سلامت جنسی آن ها آسیب زننده است. در واقع آن ها می‌گویند ما در خانه لباس آزاد می پوشیم تا کودک این را امری عادی بداند. اما از نظر علم روانشناسی این موضوع باعث رفع کنجکاوی کودک نمی‌شود و در مواردی حتی آن را تشدید می‌کند. هرگز از هیچ پدر یا مادری خواسته نمی‌شود که در محیط خانه نیز لباس رسمی بپوشند یا حجاب داشته باشند. پوشش مناسب اصل است. تعریف پوشش مناسب هم استفاده از لباس هایی است که جلب توجه زیادی با تمرکز بر یک اندام نداشته باشد، پدر یا مادر نیمه برهنه نباشند و اندام‌های زنانه و مردانه آن ها از چشم کنجکاو کودکان پوشیده باشد.

والدین نباید زمینه ساز این کنجکاوی شوند

استفاده از لباس‌های بدن نما و پوشش نیمه برهنه از ۳ سالگی می تواند کودکان را درگیر سوال های متعددی کند که خیلی وقت ها نمی تواند پاسخ مناسبی برای آن ها پیدا کند.بنا براین از والدین این درخواست می شود که از سه سالگی کودک در پوشش خود دقت بیشتری داشته باشد. هر چند کودک در این سن نیاز یا غریزه جنسی ندارد اما احساس جنسی او در حال شکل گیری است و با توجه به ظاهر بدن عریان سوال هایی در ذهن او شکل می گیرد. پس بهتر این است که والدین تا زمانی که کودک بتواند درک درستی از این تفاوت ها داشته باشد در نظر او پوشیده حاضر شوند و نیمه برهنه نباشند.

قانون استحمام

کودکان تا سن ۱۰ سالگی با والدین خود استحمام می کنند.علم روانشناسی هم به این نکته تاکید دارد که بهتر است بچه ها با والد همجنس خود به حمام یا استخر بروند.تنها در این صورت است که کنجکاوی کودک به حداقل ممکن می رسد. پس بهتر است که دختربچه ها با مادر خود و پسر بچه ها با پدر خود استحمام کنند. در این شرایط هم بهتر است که هم پدر و هم مادر در حضور کودکان شان پوشش مناسب را داشته باشند. تجربه اختلال های جنسی در بزرگسالی در سنین کودکی پایه ریزی می شوند. اگر کودک سوال‌های سمج و کنجکاوی هایی داشته باشد که پاسخی برای آن ها پیدا نکند یا شهامت پرسیدن آن را از والدین نداشته باشد ممکن است در این زمینه دچار وسواس های جنسی شود .بهترین روش تربیتی در دوران کودکی این است که تا حد ممکن تفاوت های جسمانی  زن و مرد از دید کودکی که درکی از این موضوعات ندارد پنهان بماند.

مقایسه‌ای که در نهایت به احساس نقص می انجامد

آیا این موازین تربیتی صرفا به دلیل توصیه های مذهبی داده می شود ؟پاسخ منفی است.علم روانشناسی نیز بر این موضوع تاکید ویژه ای دارد.دلیل آن هم درک ناقص کودک از وضعیت تفاوت جسمانی مرد و زن و حتی مقایسه بدن خود با پدر یا مادر است.در واقع کودکان درک زیادی از بلوغ و تغییرات آن ندارند.تصور برخی از آن ها این است که هرگز شبیه پدر یا مادر خود نمی شوند.اگر پدر یا مادر پوشش مناسبی نداشته باشند و کودک مدام در معرض دید اندام های زنانه و مردانه آن ها باشد شروع به مقایسه خود حتی با همجنس خود می کند.یعنی دختر بچه در ذهن خود مدام این وسواس فکری تکرار شونده را دارد که چرا بدن من شبیه بدن مادرم نیست ویا این که چه زمانی شبیه او می شوم .سوال سمج دیگر این است که اگر شبیه او نشوم چه اتفاقی برای من می افتد.کودک خود را در چرخه ای از نقصان های جسمانی می بیند.تصور می کند که مانند پدرش قوی نیست و یا مانند مادرش اندام های زنانه ندارد.به همین علت است که تا زمان درک درست از این مسائل بهتر است والدین در حضور کودک لباس پوشیده داشته باشند و در حضور او از هر گونه رفتار و شوخی های جنسی خودداری کنند حتی اگر این شوخی ها صرفا به اندازه یک دیالوگ کوتاه باشد.کودکان با هوش هستند و از رفتار والدین الگو برداری می کنند .با رعایت این نکته ها والدین می توانند تضمین کننده بخشی از سلامت جنسی کودکان خود باشند.دختران از ۹ سالگی و پسران از ۱۲ سالگی آمادگی درک برخی از این مسائل را دارند و بهتر است در این سنین به برخی از سوالات آن ها پاسخ داده شود.

به گزارش ایرنا، مدتی است طی تماس‌هایی که با تحریریه ایرنا گرفته می‌شود، مردم از نارضایتی در حوزه دسترسی به اینترنت صحبت می‌کنند.

با توجه به عقب‌ماندگی که در حوزه اینترنت ثابت وجود دارد، تمام بار ترافیکی کاربران به سمت شبکه سیار رفته است. این موضوع سبب شده تا برای توسعه فنّاوری اینترنت سیار، به سرمایه‌گذاری چند برابری نیاز داشته باشیم چرا که در چند سال گذشته، به دلایل شرایط اقتصادی، تحریم‌ها، افزایش نرخ ارز و مصوبه دولت برای عدم افزایش تعرفه اینترنت در سال ۱۴۰۰ و ثابت نگه‌داشتن قیمت اینترنت برای مدت‌زمان طولانی، سرمایه‌گذاری متناسب در این بخش اتفاق نیفتاده است.

اقدامات انجام شده، اما کافی نیست 

پاسخ وزیر ارتباطات به گلایه کاربران در خصوص کندی اینترنت این است که برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت برای توسعه اینترنت در حال انجام است تا بتوان به‌واسطه آن سرعت اینترنت را افزایش داد، اما واقعیت این است که تجربه کاربران این روزها تجربه خوشایندی نیست. اختلال، کندی، قطع و وصل شدن ارتباط از محتمل‌ترین اتفاقاتی است که برای کاربر در زمان اتصال به اینترنت رخ می‌دهد.

بیش از پنج هزار شکایت از سرعت اینترنت در یک ماه

آخرین آماری که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی کشور از تعداد شکایت‌های حوزه اینترنت در یک ماه گذشته منتشر کرده نیز نشان می‌دهد، میزان نارضایتی کاربر از سرعت اینترنت، اندک نیست. در بازه زمانی یک‌ماهه بیش از پنج هزار و ۴۰۰ شکایت در حوزه اینترنت به ثبت رسیده که از این تعداد شکایت ۷۲ درصد آن مختومه شده است.

اینترنت کند است

در اوایل دهه ۹۰ تنها چهار میلیون نفر از جمعیت ایران به اینترنت دسترسی داشتند که ۸۰ هزار نفر از آن‌ها کاربر فعال اینترنت تلفن همراه بودند. سال ۹۳، تعداد مشترکین ADSL (خط مشترک دیجیتال نامتقارن) در کل کشور چیزی حدود چهار میلیون نفر و ظرفیت سرویسی که برای اینترنت موبایل ایجاد شد، کلاً ۳۰۰ هزار نفر را پوشش می‌داد که از این ظرفیت فقط ۸۰ هزار نفر کاربر فعال به‌حساب می‌آمدند؛ آن‌هم فقط نسل سوم اینترنت همراه.

در آن زمان شاید دسترسی محدود به اینترنت در حد وبگردی و عضویت در پیام‌رسان‌های نسل اول، می‌توانست نیاز مخاطب را تامین کند اما از چند سال قبل که توسعه اینترنت در کشور شدت گرفت، کاربران دیگر آن نسل ابتدایی مصرف‌کننده اینترنت نبودند و نیاز به زیرساختی داشتند که بتوانند از دیگر قابلیت‌های فضای مجازی نیز استفاده کنند.

این زیرساخت در اینترنت سیار مهیا شد و ورود نسل سوم، چهارم و پنجم اینترنت، کاربران را به سمت استفاده از این فنّاوری سوق داد. چند سالی است که بار ترافیکی اینترنت سیار به همین واسطه افزایش پیدا کرده و حتی اختصاص باند فرکانسی ۲۳۰۰ به اپراتورهای سیار نیز هنوز نتوانسته مشکل کندی اینترنت را رفع کند.

اپراتورها اکنون در مرحله تهیه و تأمین تجهیزات قرار دارند و بخشی از تجهیزات هم در نقاطی با ترافیک بالاتر نصب شده‌اند و در جاهایی هم کیفیت اینترنت بهتر شده است اما کفایت نمی‌کند.

مشکلات مالی یا تجهیزات؟

با توجه به این‌که ملاحظاتی از سوی مسئولین درباره تعرفه‌های اینترنت همراه و سیار وجود دارد، آن‌ها هیچگاه با جزئیات به شرح افزایش تعرفه‌ها نمی‌پردازند، اما ماجرا این است که سال‌ها است تعرفه اینترنت افزایش نداشته و تجهیزاتی که فنّاوری آن قدیمی شده، دیگر قابلیت این را ندارند که رضایت کاربر را جلب کنند. اصلاح تعرفه‌ها و ارائه تسهیلات به اپراتورها از جمله کارهایی است که می‌تواند فرصت سرمایه‌گذاری در این حوزه را فراهم کند.

مسئله دیگر حرکت به سمت فنّاوری‌هایی است که دسترسی به اینترنت با سرعت بالا را فراهم می‌کند. تکنولوژی‌های قدیمی مانند ADSL می‌تواند سرعت حداکثر ۱۶مگابیت بر ثانیه را برای کاربر مهیا کند، برای دستیابی به سرعت‌های بالا باید به سمت جایگزینی ADSL با VDSL پیش برویم و تمام دستگاه‌ها برای اجرایی کردن پروژه ملی فیبرنوری پای کار بیایند.

به گزارش ایرنا، رمزارز ملی از آن دست پروژه‌هایی است که کشورهای دنیا سالهاست روی آن تحقیق کرده‌اند و برخی آماده ارائه رمزارز و استفاده آزمایشی از آن هستند. در کشور ما نیز پس از مقاومت‌هایی که در این حوزه وجود داشت، از چند سال قبل تحقیقات روی این پروژه آغاز شد و اکنون پس از برگزاری جلسات مداوم تخصصی، مقررات رمزپول بانک مرکزی در شورای پول و اعتبار به تصویب رسید.

رمزریال، رمز ارز نیست

رمزارزها سال‌ها قبل وارد چرخه مبادلات شدند. بی‌پشتوانه بودن رمزارزها مسئله‌ای است که مانع از نظارت بر روی آن می‌شود و برای دستیابی به آن نیاز به استخراج است. میزان عرضه و تقاضا و اتفاقات سیاسی ارزهای دیجیتال را در معرض نوسان‌های بیشماری قرار می‌دهد. به طوری که آبان سال قبل، قیمت رمزارزی مانند بیت‌کوین به حدود ۷۰ هزار دلار رسید اما امروزه این رمزارز به مرز ۲۰ هزار دلار رسیده است. اکنون در دنیا حدود ۵ هزار رمز ارز وجود دارد که مردم کشورهای گوناگون برای مبادلات خود از آن استفاده می‌کنند. اکنون کشورهایی مانند چین، ونزوئلا و اسلوونی از جمله کشورهایی هستند که این پروژه را تا حدودی به مرحله اجرا درآورده‌اند.

اما بر خلاف ارزهای دیجیتال، انتشار رمز ریال در انحصار بانک مرکزی است و مردم با خرید آن بر روی پول سرمایه‌گذاری انجام نمی‌دهد، رمز ریال مانند اسکناس یک ابزار مبادله هوشمند است که می‌توان در حوزه پرداخت از آن استفاده کرد.

حذف واسطه در مبادلات

اکنون مردم برای انتقال پول از طریق یک واسطه (بانک، کارت بانکی) اقدام می‌کنند، اما رمز ریال درصدد است این واسطه را حذف کند. به این شکل که رمزارز پول و سرمایه مردم را بدون اینکه در حساب سپرده بانک باشد، در کیف پول الکترونیکی آن‌ها ذخیره می‌کند تا بدون نیاز به شخص سوم (بانک) تنها از طریق بستر دیجیتال برای مبادلات‌شان از آن استفاده کنند.

مهران محرابیان، معاون فناوری‌های نوین درباره کارکرد رمزریال بانک مرکزی می‌گوید: کارت بانکی که در دسترس ماست خودش به مثابه پول نیست و در واقع ابزار دسترسی ما به پول در حساب به صورت الکترونیکی است. هر اتفاقی برای بانک رخ دهد، پول فرد به صورت سپرده در بانک است. ولی در رمزریالی که در داخل گوشی ماست، بانک به عنوان شخص سوم و واسط که امکان انتقال وجه را فراهم می‌کند، حذف می‌شود و عین پول و اسکناسی که در جیب داریم به صورت الکترونیک منتقل می شود.

رمزریال؛ یک انتخاب جدید

مردم برای نگهداشت سرمایه یا مبادلات خود عموما از اسکناس، طلا، حساب بانکی و ارز استفاده می‌کنند، اما زمانی که صحبت از «رمز ریال» می‌شود، مردم با یک انتخاب جدید رو به رو هستند که به آن‌ها این امکان را می‌دهد تا پول و سرمایه خود را در کیف پول الکترونیکی خود نگهداری کنند. رمزریال قابل ردیابی از سوی بانک مرکزی است و همین مسئله مانع از هک و از بین رفتن سرمایه مردم می‌شود. یکی از نقاط قوت رمزریال که از سوی بانک مرکزی به آن اشاره شده، دارا بودن بالاترین سطح امنیت در مقایسه با دیگر دارایی‌ها، حتی اسکناس و انتقال وجوه الکترونیک است.

به گزارش ایرنا، با واردات اولین محموله واکسن «اسپوتنیک وی» از روسیه، واکسیناسیون کرونا در ایران از سه‌شنبه ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ در کشور با اولویت کادر بخش‌های آی سی یو آغاز شد، با وجود خرید ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار واکسن از سبد کوواکس که برای هشت میلیون و ۴۰۰ هزار نفر کافی بود اما باید میزان بیشتری واکسن به کشور وارد می شد چون این میزان واکسن جوابگو نبود.

واکسیناسیون با واکسن روسی از سه شنبه براساس سند واکسیناسیون برای گروه‌های هدف که در مرحله اول افراد حاضر در خط مقدم نظام سلامت و کارکنان بخش‌های آی سی یو آغاز شد و سپس بقیه کادر درمان، خانه‌های سالمندان و افراد بالای ۶۵ سال در اولویت بودند و همین طور مرحله به مرحله این واکسیناسیون پیش رفت.

آغاز واکسیناسیون در ایران تیتر یک همه رسانه‌ها

شاید در آن شرایط نبود شناخت از ویروس کرونا یکی از مهمترین موضوعات واکسیناسیون علیه کرونا بود تا همه بتوانند از شر آن رها شوند؛ اما چون در مجموع واکسن مورد نیاز در جهان هم محدود بود، در واکسیناسیون هم این محدودیت به وجود آمد اما همین که تیتر یک همه رسانه‌ها آغاز طرح واکسیناسیون در ایران بود همه را به نوعی خوشحال کرد چون این نوید را می‌داد که می‌توانیم با تزریق واکسن به مبارزه با کرونا برویم.

در آن زمان یک دز واکسن کرونا برای مهار آن پیشنهاد داده شد اما کم‌کم زمزمه‌هایی از دزهای دوم تا سوم هم به گوش رسید، واکسیناسیون از کادر سلامت آغاز شده بود، این همان اقدام نویدبخشی بود که دل همه را شاد کرد تا شاید با تزریق به موقع واکسن مهار کرونا را در کشور شاهد باشیم.

واکسیناسیون کرونا در ایران با استفاده از واکسن «اسپوتنیک وی» روسی از روز سه شنبه ۲۱ بهمن ماه ۱۳۹۹ در مراسمی در تالار امام بیمارستان امام خمینی(ره) تهران بطور رسمی آغاز شد، «پارسا نمکی» فرزند وزیر سابق بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نخستین نفری بود که واکسن کرونا در ایران به او تزریق شد.

اسپوتنیک پس از پارسا نمکی به دکتر فتاح قاضی متخصص بیهوشی در بخش آی سی یو بیمارستان امام خمینی(ره) به عنوان نفر دوم، سارا گودرزی پرستار بخش آی سی یو بیمارستان امام خمینی(ره) به عنوان نفر سوم و علی آسترکی کمک بهیار بخش آی سی یو این  بیمارستان تزریق شد؛ سید جمیل پرستار بخش آی سی یو بیمارستان امام خمینی(ره) نیز نفر بعدی بود.

واکسیناسیون کرونا با روزانه یک هزار نفر در کشور آغاز شد و واکسن به افرادی تزریق شد که تست PCR منفی داشتند. این واکسیناسیون روند چندان خوبی برای سرعت بخشیدن به ایجاد ایمنی عمومی در کشور نداشت و چون میزان واردات نیز پایین بود، هر روز صف‌های طولانی برای تزریق واکسن تشکیل می‌شد.

راه‌اندازی یک هزار و ۴۰۰ مرکز تجمیعی واکسیناسیون

برای جلوگیری از اجتماع مردم در پایگاه‌های سلامت وزارت بهداشت و دیگر مراکزی که برای واکسیناسیون در نظر گرفته شده بود، یک هزار و ۴۰۰ مرکز تجمیعی واکسیناسیون در سراسر کشور از تیرماه راه‌اندازی شد تا مردم بتوانند در این مراکز نسبت به تزریق واکسن خود اقدام کنند، چون اولویت‌بندی واکسیناسیون هم از سوی وزارت بهداشت اعلام شده بود، ضرورت ایجاد این مراکز دوچندان بود تا مردم حداقل مدت زمان کمتری در صف برای تزریق واکسن منتظر بمانند.

تزریق واکسن در این مراکز به نوعی کار را راحت‌تر کرده بود اما می‌بایست روزانه آماری از واکسن‌های وارداتی به کشور داشته باشیم تا به این مراکز برای تزریق مراجعه کنیم، چون به نوعی هرکسی مشکلی داشت و هرکدام از واکسن‌های وارداتی به کشور نیز برای افراد خاصی در نظر گرفته شده بود به همین منظور مردم باید برای هر بار مراجعه حتما اطلاعاتی از قبل دریافت می‌کردند.

اولویت‌بندی برای تزریق واکسن

وزارت بهداشت برای تزریق واکسن کرونا اولویت‌هایی را در نظر گرفت تا براساس آن ابتدا کادر درمان و فعالان عرصه سلامت در برابر این ویروس واکسینه شوند، در اولویت دوم سالمندان براساس سن و افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای و بیماران خاص، اولویت سوم طبق سند ملی واکسیناسیون شامل خبرنگاران، رانندگان، زندانیان، کارکنان بانک‌ها، مبتلایان دیابت و معلولان شد.

در اولویت چهارم و دیگر اولویت‌ها نیز اساتید دانشگاه‌ها و دانشجویان از اواسط مردادماه، فرهنگیان از هفتم مردادماه به صوت نمادین و از ۹ مردادماه همزمان با عیدسعید غدیرخم به صورت رسمی و دانش‌آموزان نیز از۱۵ مهرماه و در نهایت واکسیناسیون کودکان بالای ۵ سال علیه کرونا از اواسط بهمن ۱۴۰۰ در اولویت قرار گرفت.

صف‌های طولانی پس از اعلام اولویت تزریق واکسن کرونا

پس از اعلام اولویت‌بندی‌ها، اهمیت دادن جامعه به مساله تزریق واکسن کرونا و اینکه مردم مشاهده کردند پس از تزریق واکسن کرونا مرگ ناشی از این بیماری کمتر شده و امکان ابتلا و درگیری زیاد با این بیماری نیز روند نزولی دارد، استقبال بیشتری برای تزریق واکسن کرونا بروز داده شد؛ اما صف‌های طولانی و مدت زمان زیاد انتظار برای تزریق واکسن به نوعی همه را کلافه کرده بود.

مردم برای هر تزریق پس از صف‌های طولانی ثبت‌نام وارد مرحله واکسیناسیون می شدند، این روند به حدی طولانی بود که گاها یک نیمروز طول می کشید تا بتوان واکسن کرونا را تزریق کرد؛ هرچند برای بسیاری از مردم رضایت‌بخش نبود اما همین که می‌دانستند با امکان واکسینه شدن آنها تا حدودی وجود دارد، این مساله را نادیده می‌گرفتند و در صف‌های طولانی در انتظار تزریق واکسن می‌ماندند.

نوبت‌دهی اینترنتی برای تزریق واکسن کرونا

زمانی که اوج کرونا در خرداد و تیرماه ۱۴۰۰ را شاهد بودیم، وزارت بهداشت برای تزریق واکسن کرونا موضوع نوبت‌دهی واکسیناسیون را اینترنتی و براساس اولویت برای تزریق واکسن فراخوان اعلام کرد، از سالمندان و ۸۰ ساله‌ها شروع شد و پس از آن متولدین سال‌های دیگر برای تزریق واکسن فراخوانده شدند.

فراخوان برای گروه‌های سنی انجام شد، گروه‌های مختلف مردمی شامل اساتید دانشگاه، دانشجویان، معلمان، فرهنگیان، خبرنگاران، رانندگان، زندانیان، کارکنان بانک‌ها، مبتلایان دیابت و معلولان برای تزریق واکسن مراجعه کردند تا واکسیناسیون سراسری در کشور شکل گیرد.

تیرماه که اوج پیک چهارم کرونا با سویه دلتا در کشور شروع شد، خبرهایی از واکسیناسیون عمومی در کشور به گوش رسید، اخباری هم از تولید واکسن‌های داخلی در برخی محافل شنیده می‌شد، وزارت بهداشت اعلام کرد واکسن پاستور زودتر از برکت آماده می‌شود و قرار است تا اواخر تیر ۱۴۰۰ با تولید صنعتی واکسن در کشور به میزان ۱۰ میلیون دز در ماه، واکسیناسیون عمومی در کشور اجرایی شود.

مردادماه اوج کرونا بود و مردم برای تزریق واکسن کرونا به مراکز تجمیعی کرونا مراجعه می‌کردند و به همین منظور از آن زمان از شهروندان تقاضا شد که بدون دریافت پیامک به مراکز تجمیعی واکسیناسیون مراجعه نکنند.

راه‌اندازی مراکز شبانه و خودرویی واکسیناسیون

وجود بیش از یک هزار و ۴۰۰ و یا شاید ۵۰۰ مرکز تجمیعی واکسیناسیون در کشور کافی نبود که مراکز واکسیناسیون شبانه تزریق واکسن هم در شهرهایی همچون تهران و دیگر شهرهایی که متقاضی برای واکسیناسیون داشتند، راه‌اندازی شد.

با راه‌اندازی این مراکز بخشی از حجم فعالیت زیاد مراکز تجمیعی و پایگاه‌های سلامت وزارت بهداشت کاسته شد، اما سراسری شدن واکسیناسیون کرونا روز به روز با استقبال بیشتر مردم روبه‌رو شد، واکسیناسیون خودرویی هم رونق گرفت.

کسانی که نمی توانستند نوبت تزریق واکسن کرونا را در روز رزرو کنند، از خدمات مراکز واکسیناسیون شبانه یا خودرویی بهره‌مند می شدند اما این موضوع هم به دلیل سراسری شدن واکسیناسیون جوابگو نبود چرا که استقبال مردم از تزریق واکسن کرونا روز به روز بهتر می شد و دزهای اول و دوم برای همه مردم تزریق شد.

تزریق دز اول و دوم کافی نبود 

زمانی که مردم با فاصله ۴ تا ۶ ماه از تزریق دز اول در حال واکسینه شدن در برابر ویروس کرونا با دز دوم شدند، دستورالعملی از وزارت بهداشت آمد که باید دز سوم هم تزریق شود، این بار مردم خود را برای دز سوم آماده می‌کردند تا این ویروس منحوس و کشنده را شکست دهند.

در آن زمان تزریق دز اول و دوم کرونا علیه ویروس کرونا به مردم در حال تزریق بود که به دلیل اینکه مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا با استفاده از دز سوم این واکسن به گونه‌ای به اثبات رسید که تا حدودی روند کاهشی خواهد داشت، مردم از تزریق دز سوم هم استقبال کردند.

زمانی که تزریق دز سوم دوباره با اولویت کادر سلامت و سالمندان شروع شد، آمار افرادی که جان خود را به خاطر کرونا از دست می‌دادند، نشان داد که ۹۰ درصد افرادی که واکسینه نشده‌اند در این دوران جان خود را از دست می‌دهند و همین موضوع مردم را مجبور به تزریق دز سوم کرد.

روزگاری مردم براساس اولویت واکسن کرونا برای تزریق یک دز واکسن مشکل داشتند اما حالا دیگر مردم در حال تزریق نوبت سوم واکسن کرونا بودند و این نشان می‌داد که تزریق واکسن تا چه حدی در مهار کرونا موثر بوده است که امروز ایران به روزهای بدون مرگ رسیده است، اگرچه این روزها مسئولان وزارت بهداشت برای دز چهارم نیز فراخوانی داده تا کادر درمانی و افرادی که بیماری زمینه‌ای، بیماران خاص و افراد سالمند از این نظر نیز واکسینه شوند.

۲۰۷ میلیون و ۹۸ هزار و ۱۸۳ دز واکسن داخلی و وارداتی در کشور وجود داشت، تاکنون بیش از ۱۵۱ میلیون دز آن استفاده شده و بیش از ۵۷ میلیون دُز برای استفاده مردم موجود است تا با استقبال مردم از دزهای دوم و سوم برای تزریق این افراد مورد استفاده قرار گیرد.

در حال حاضر بیش از ۱۴ میلیون نفر هنوز واکسن کرونا را تزریق نکرده‌اند، هفت میلیون نفر دز دوم و ۲۹ میلیون نفر برای تزریق دز سوم واکسن کرونا اقدامی نداشته‌اند، شاید اگر این افراد هم برای تزریق واکسن اقدام کنند دیگر مهار کرونا به یک واقعیت تبدیل خواهد شد و آندمیک یا بومی شدن کرونا در ایران رقم بزند.

از ۱۲ خرداد ماه تاکنون سه روز مرگ ناشی از کرونا در ایران به رقم صفر رسیده است و ماههاست که مرگ در ایران تک رقمی شده است و شهرهای قرمز و نارنجی دیگر در ایران نداریم، شهرهای آبی و زرد نقشه ایران را به این شیوه رنگ‌آمیزی کرده‌اند، این ارقام و اعداد اگرچه بسیار خوشایند که مرگ کرونایی از سه رقمی به تک رقمی و حتی صفر رسیده و ابتلا نیز از پنج رقمی به دو رقمی و سه رقمی رسیده اما همه این موارد نباید به گونه ای باشد که مردم با سهل‌انگاری و عادی‌انگاری باعث شوند که کرونا دوباره در ایران اوج بگیرد و گرفتار تبعات شوم این ویروس شوند.