در خصوص بحران جاری در افغانستان،‌ ابتدا لازم است به ابهامات موجود در روند جاری، از مذاکرات دوحه میان طالبان و آمریکایی ها تا ادعاها درباره خاستگاه اجتماعی و مقبولیت طالبان در مناطق شمالی، اشاره شود؛ گروهی که شاید در لحظات تنظیم گزارش وارد کابل شده و قدرت را بطور کامل در دست گرفته باشد.

ابهام در پرونده

برای بررسی یکی از مهمترین ابهام های پرونده افغانستان و تحولات جاری آن باید به دو سه سال قبل برگردیم، زمانی که زلمای خلیلزاد نماینده دولت آمریکا و هیات اعزامی از سوی دونالد ترامپ مذاکرات با طالبان را در دوحه قطر آغاز کردند.

نکته ای که آن روزها در لابلای خبرها و گزارش ها پنهان ماند و کسی به آن توجه نکرد، این بود که در مذاکرات، دولت افغانستان غایب بود. در حقیقت آمریکای ترامپ دولت افغانستان را برای شرکت در پروسه صلح در دوحه قابل ندانست و بازی نداد.

ماهیت آن مذاکرات را می توان به معامله ای تشبیه کرد که فروشنده از ابتدا در روند چانه زنی ها حضور نداشته و سرانجام هم معامله میان واسطه و خریدار امضاء شده است. حتی بعد از آن هم با روی کار آمدن بایدن اوضاع فرق نکرد، فقط رئیس جدید کاخ سفید افغان ها را غافلگیر کرد.

از جمله مواردی که در طول مذاکرات دوحه بر آن تاکید می شد، تقسیم قدرت در افغانستان و ارائه سهمی از آن به طالبان بود، اما گویا در پشت پرده آن مذاکرات طالبان همه قدرت را یکجا طلب کرده بود و حالا هم بعد از حدود دو سال از آن مذاکرات، در آستانه دستیابی به تمام قدرت در این کشور است.

دولت افغانستان نه تنها در طول مذاکرات حضور نداشت که حتی در جریان توافقات صورت گرفته هم قرار نگرفت و بعید است اصل اسناد و توافقات دو طرف به دولت مرکزی در کابل انتقال یافته باشد. غافلگیری دولت و ارتش افغانستان از عقب نشینی شتابان و عجولانه آمریکایی ها چه دلیلی به غیر از این می توانست داشته باشد.

عجایب بحران

از عجایب افغانستان، در بحران جاری این است که واقعیت های منطبق بر جغرافیای انسانی مناطق، با حوادث جاری جور نمی آیند؛ مثلا در مناطقی که بیشترین ضدیت با طالبان وجود دارد، اساسا هیچ مقاومتی نمی شود.

مناطق شمالی شامل مناطق تاجیک، ازبک و ترکمن نشین افغانستان به راحتی و حتی قبل از مناطق شرقی و جنوبی پشتون نشین سقوط می کند و بی عملی فرماندهان جهادی معروف که تجربه یک بار غافلگیری ازسوی طالبان را داشته اند، همه را متعجب می سازد.

انگار آن نیروهای مردمی که صحبت از بسیج آنان بود، آب شدند و به زمین فرو رفتند و از آن همه نظامی زن آموزش دیده که در مقابل دوربین های مستندسازان فیگور می گرفتند، خبری نشد و مراکز استان ها یکی یکی و در کمترین زمان یعنی در طول یک هفته از کنترل دولت خارج شد؛ قندهار، هرات، بلخ و … و قلعه هایی که یکی یکی و با کمترین مقاومت فرو ریختند، آن هم در شرایطی که اهالی این مناطق با توجه به تجربه دو دهه قبل شناخت کافی از ماهیت فکری مهاجمان دارند.

این درحالی است که خاستگاه طالبان و اتفاقا شاخه پاکستانی آن که در نبردهای جاری مشارکت گسترده ای دارند، مناطق پشتون نشین است، حال آنکه اولین دژهای مقاومت در مناطقی خارج از حوزه پشتون ها سقوط کرد.

چرا ارتش افغانستان به این سادگی فروپاشید؟

براساس برآوردهای دولت های غربی و ژنرال های آمریکایی که خود موسس ارتش افغانستان در سال های آغازین قرن دو هزار میلادی هستند، در بدترین شرایط این نیروها بدون کمک خارجی می بایست تا ۶ ماه مقاومت می کرد و در بدترین حالت ۳ ماه پیش بینی می شد.

به گفته مقام های آمریکایی، پای ارتش افغانستان دستکم ۸۸ میلیارد دلار هزینه شده است. نه آموزش این نیروها که با مربیان آمریکایی و ناتو بوده است و نه جنگاوری و شجاعت افغان ها قابل انکار است، پس دلیل این فروپاشی پر سرعت چیست؟

اکنون مهمترین سوال در لحظاتی که کابل شاهد ورود ستون های گروه طالبان به داخل شهر است، این می باشد که چرا ارتش افغانستان غافلگیر شد؟

مروری به حوادث ژوئن ۲۰۱۴ و فروپاشی ارتش عراق به دست داعش و سقوط موصل، برخی شباهت ها را میان این دو بحران با فاصله زمانی ۷ ساله نمایان می کند.

خیانت فرماندهان و همراهی مقام های محلی، یکی از مهمترین دلایل درهم شکستن بزرگترین لشکرهای عراق در شمال این کشور بود. البته برخی نظامیان نیز به دلیل علقه های ایدئولوژیک، با داعش همراه شدند و به این گروه پیوستند.

اما در این میان نقش آمریکا را در این فروپاشی نمی توان نادیده گرفت. آمریکایی ها همین روش را در عراق به شکل دیگری انجام داده بودند. آنها در خصوص افغانستان، با طالبان در دوحه توافق پنهانی داشتند که از جزییات آن چیزی در دسترس نیست. اما این یک بخش ماجراست، چرا که نوع خروج غیرمسئولانه ارتش آمریکا از افغانستان نیز  بسیار محل تامل است.

تصور کنید، فرماندهان افغان را که صبح از خواب برخاسته و یک باره با خبر شوند که آمریکایی ها شبانه پایگاه بگرام را تخلیه کرده اند. یا اینکه نظامیان افغان از حدود دو ماه پیش خروج شتابان آمریکایی ها را از کشورشان به تماشا نشسته اند، در حالی که طالبان به سرعت در حال پیشروی به داخل شهرهاست و درسطوح سیاسی نیز همه نهادهای تصمیم گیر دچار نوعی بی حسی به مانند مارگزیدگی شده اند.

اگر تهاجم طالبان همزمان با خروج سراسیمه آمریکایی ها را به دقت بررسی کنیم، در دل این اتفاق یک جنگ روانی علیه ارتش افغانستان هم نهفته است، چرا که هنوز آمریکایی ها پرونده های امنیتی را تحویل دولت و نیروهای مسلح افغانستان نداده اند.

آیا این اتفاقات برای ارتش وابسته ای که تاکنون مستقل بودن را تمرین و تجربه نکرده و راسا در خصوص پرونده های امنیتی تصمیم گیری و اقدام نکرده، شوک آور نیست؟

علاوه بر همه اینها آمریکایی ها براساس تعهداتی که به دولت افغانستان داشته اند، به محض حملات برق آسای طالبان می بایست عملیات خروج را برای کمک به ارتش افغانستان متوقف می کردند، چرا که در هرشکلی از توافق به نظر می رسد این حملات باید ناقض قرارداد منعقده بوده باشد. اما آمریکایی ها برغم این حملات به خروج خود سرعت بخشیدند.

مجموعه اطلاعات موجود درباره تحولات جاری در افغانستان تاکید دارد که نمی توان ضعف و توطئه داخلی را عامل اصلی فروپاشی زود هنگام ارتش افغانستان و دولت اشرف غنی دانست و نقش تعیین کننده آمریکایی ها را نادیده گرفت. تیر خلاص را هم آمریکایی ها، در یک هفته اخیر به دولت و حکومت افغانستان زدند، چراغ سبز را روشن کرده و راه را برای ورود طالبان به کابل گشودند، زمانی که از طالبان برای خروج دیپلمات هایشان از کابل فرصت خواستند؛ به همین سادگی.

به احتمال زیاد تا ساعاتی دیگر رسانه های جهانی، خبر سقوط کابل و پایان حکومت افغانستان را به جهان مخابره خواهند کرد و آمریکایی ها نیز نیروها و دیپلمات های خود را به سلامت از این شهر خارج خواهند کرد، اما جهان فراموش نخواهد کرد که آمریکایی ها ملت افغانستان را در گردابی عظیم و یک بحران پیچیده امنیتی قرار داده و رها کردند، بنابراین مسئولیت همه حوادث ، اتفاقات و فجایع احتمالی به عهده واشنتگن است .

حجت الاسلام دادخدا خدایی اظهار داشت: با توجه به اینکه در بحث اجرای نیت موقوفاتی که درآمد دارند را احصاء می‌کنیم امسال بیش از ۶۰ درصد موقوفات با نیت عزاداری در محرم و صفر در شهرستان و بیرجند و درمیان درآمد داشتند

خدایی از اجرای نیت بیش از ۶۰ درصد موقوفات بیرجند و درمیان در ماه محرم و صفر خبر داد و یادآور شد: در بحث اجرای نیات محرم و صفر در ماه محرم از محل موقوفات مرتبط در چند موقوفه اجرای نیت خواهیم داشت.

وی افزود: یکی از این نیات اجرای نیت در امامزادگان باقریه (ع) به مدت ۱۲ شب از ابتدای محرم تا ۱۲ محرم است و همچنین در دهه اول محرم زیارت عاشورا نیز در محل امامزادگان باقریه (ع) برگزار می‌شود.

رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان بیرجند برگزاری مراسم پرفیض زیارت عاشورا به مدت ۶۰ روز از ابتدای محرم تا آخر صفر در محل حسینیه امام رضا (ع) را یکی دیگر از نیات محرم عنوان کرد و بیان کرد: در دهه دوم محرم به مدت ده شب از شب ۱۱ محرم تا ۲۰ محرم در محل حسینیه امام رضا (ع) جلسه روضه خوانی از ۸:۳۰ تا ۹:۳۰ شب برگزار می‌شود.

خدایی به مبالغی که اجرای نیت شده است اشاره کرد و تصریح کرد: در ایام محرم ۱۰ هزار پرس غذا برابر نیات واقف در محل‌های مشخص شده توزیع خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: همچنین در دهه اول و دوم محرم در حسینیه ساقداری ها، مسجد جامع پایین شهر و حسینیه مناوندی ها اجرای نیت خواهیم داشت.

رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان بیرجند به موقوفات روستایی اشاره کرد و یادآور شد: در موقوفات روستایی نیز موجودی کلیه موقوفات روستایی احصاء و به شوراهای روستا جهت اجرای نیت ارسال شده است.

خدایی با اشاره به اینکه موقوفات روستایی در محل خود برابر نیات واقف اجرای نیت خواهند داشت اظهار داشت: در این مدت توزیع ۵ هزار پرس غذا در روستاها صورت خواهد گرفت.

 محمدرضا رضایی در نشست فوری قرارگاه عملیاتی کرونای جمعیت هلال احمر استان، اظهار داشت: به دنبال گستردگی کرونا در کشور و پیک پنجم، جمعیت هلال‌احمر خراسان جنوبی آمادگی دارد در راستای واکسیناسیون عمومی با هدف کمک به کادر بهداشت و درمان و تسریع فرایند واکسیناسیون شهروندان تمام ظرفیت‌های خود را در اختیار دانشگاه علوم پزشکی استان قرار دهد.

وی بیان کرد: همچنین هلال احمر در صورت تأمین داروی مورد نیاز بیماران کرونایی آمادگی دارد ساعات کار داروخانه این جمعیت را افزایش دهد.

وی با اشاره به اجرای طرح ناظران سلامت شهید سلیمانی در استان، افزود: از ابتدای اجرای این طرح تا کنون یک هزار و ۹۴۴ تیم حدود ۱۷ هزار و ۴۰۷ مکان عمومی را مورد بررسی قرار داده است.

مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان جنوبی ادامه داد: طی این مدت ۳۹ هزار و ۴۵۳ نفر از خدمات طرح ناظران سلامت شهید سلیمانی بهره مند شده‌اند.

وی با بیان اینکه در راستای ترغیب عموم مردم به انجام واکسیناسیون ۷۲ تیم به شش هزار و ۴۰۹ نفر خدمات ارائه کرده‌اند، گفت: در گمرک ماهیرود نیز با استقرار تیم سلامت هلال احمر ۱۷ هزار نفر از خدمات بهداشتی به منظور پیشگیری شیوع ویروس کرونا بهره مند شده‌اند.

رضایی با اشاره به اینکه اجرای طرح نذر سلامت دو به مناسبت فرا رسیدن ایام سوگواری محرم، عنوان کرد: طی اجرای این طرح تا کنون ۲۲ هزار ماسک برای توزیع بین عزاداران توسط خیرین تهیه شده است.

وی افزود: همچنین ۴۰۰ نفر از جوانان هلال احمر در مراسم ۷۰ هیئت مذهبی به منظور پیاده سازی شیوه نامه‌های بهداشتی همکاری می‌کنند.

مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان جنوبی با بیان اینکه در راستای اجرای طرح کمک‌های مومنانه از ابتدای سال جاری ۸ هزار بسته معیشتی و ۷۰ هزار پرس غذای گرم بین نیازمندان متأثر از بیماری کرونا توزیع شده است، اظهار داشت: همچنین طی این مدت ۸۷۰ نفر از خدمات ۱۴ بانک امانات تجهیزات پزشکی نیز بهره مند شده‌اند.

وی با بیان اینکه دوره‌های آموزشی آنلاین با محتواهای آموزشی مرتبط با بیماری کرونا برای بیش از ۱۴ هزار نفر برگزار شده است، اظهار داشت: طراحی و انتشار محتوای آموزشی مرتبط در قالب ۳۵ پوستر، مجموعه اینفوگرافی، کلیپ و موشن گرافی بین جامعه مخاطب هلال احمر از دیگر اقدامات بوده است.

به گزارش امروز خراسان جنوبی، طاهره حمیدی مدیر کل کانون در خصوص برگزاری این مهرواره گفت: مهرواره ادبی «نذرکار خوب » با مشارکت کانون و ستاد امر به معروف و نهی  ازمنکر استان خراسان جنوبی با موضوع محوری امر به معروف و نهی از منکر و با هدف گفتمان سازی فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر در بین کودکان ونوجوانان رده سنی ۹+ سال( نونهال) تا ۱۵+ سال(نوجوان) در سطح استان برگزار می شود.

وی ادامه داد: آشنایی کودکان و  نوجوانان با امر به معروف و نهی از منکر از جمله اهداف رونمایی از این پوستر است و کودکان ونوجوانان می‌توانند  کارهای  خوب‌شان را در قالب خاطره نویسی و داستان  به دبیرخانه این مهرواره ارسال کنند.

گفتنی است؛ بر اساس این فراخوان، کودکان ونوجوانان علاقه‌مند به شرکت در این مهرواره می توانند حد اکثر تا سه اثر را به صورت فایل تایپ شده با فرمت B nazanin ۱۴ به مراکز کانون در سطح استان تحویل و یا از طریق آدرس اینترنیتی farhangi.khorasanj@kpf و یا در پیام‌رسان سروش به شماره ۰۹۰۲۰۰۹۵۳۸۶ ارسال نمایند.

برای این مهرواره ۲۰ شهریور ماه مهلت تعیین شده است و همزمان با اربعین حسینی از برگزیدگان آثار برتر تجلیل به‌عمل خواهد آمد.

به گزارش ایرنا از ابتدای بهار امسال گزارش‌های اداره کل هواشناسی و شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی از کاهش شدید بارندگی در این استان حکایت داشت، متوسط ریزش‌های جوی از ابتدای سال آبی جاری (اول مهر ۱۳۹۹) تا ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ براساس محاسبات انجام شده به روش منحنی هم باران برابر ۷۴.۱۲ میلیمتر بوده که این میزان نسبت به بارندگی مشابه سال گذشته (۱۶۹.۱۴ میلیمتر) ۵۶ درصد کاهش و نسبت به متوسط بارندگی مشابه در دوره درازمدت (۱۱۴.۴۲ میلیمتر) ۳۵ درصد کاهش داشته است.

کاهش شدید بارش در سال آبی جاری، مهر تاییدی بر وجود خشکسالی شدید در سطح کشور به ‌ویژه خراسان جنوبی زد و از عواقب این خشکسالی بی‌سابقه، افزایش ریزگردها و ورود گرد و خاک‌ به آسمان این استان است.

از ابتدای سال جاری چند موج شدید گرد و غبار شهرستان‌های خراسان جنوبی را تحت تاثیر قرار داده و به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست این استان از ابتدای سال جاری تا نهم مرداد ماه، تعداد روزهای با هوای ناسالم ۶۰ روز به ثبت رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش چشمگیری دارد و این موضوع در کنار پاندمی کرونا نگرانی‌ مردم ساکن در این مناطق را چند برابر کرده است.

خراسان جنوبی به لحاظ اقلیمی جزو استان‌های خشک و بیابانی است و براساس آخرین مطالعات در سال ۹۷ مناطق تحت تاثیر فرسایش بادی استان از سه میلیون و ۱۲۱ هزار هکتار به پنج میلیون و ۲۴۳ هزار هکتار یعنی حدود ۶۸ درصد افزایش یافته است.

در یک دهه اخیر مساحت کانون‌های بحرانی فرسایش بادی خراسان جنوبی از یک میلیون و ۳۸۶ هزار هکتار به ۲ میلیون و ۱۴۴ هزار هکتار رسیده یعنی تعداد کانون‌های بحرانی تولید ریزگرد در این استان از ۲۸ کانون به ۳۵ کانون افزایش یافته که یک هشدار جدی محسوب می‌شود.

موضوع افزایش کانون‌های بحرانی گرد و غبار اکثر شهرستان‌های خراسان جنوبی را گرفتار کرده و سالانه ۷۲۹ هزار تُن گرد و غبار برخاسته از این کانون‌ها بر سر مردم فرود می‌آید و بیش از پنج هزار میلیارد ریال خسارت به زیرساخت‌های استان وارد می‌کند.

امسال بر اثر خشکسالی بی‌سابقه گاهی چتر سیاهی که این گرد و غبارها بر سر استان باز می‌کند، روزها طول می‌کشد تا بار سفر از استان ببندد و این مشکل گاهی به حدی بغرنج می‌شود که کارشناسان محیط زیست از افراد مبتلا به بیمارهای تنفسی،  سالمندان و کودکان درخواست دارند که از منزل خارج نشوند.

البته داستان خشکسالی و هجوم گرد و غبار ناشی از آن قصه دیروز و امروز نیست، افزون بر ۲۰ سال است که ساکنان خراسان جنوبی با اثرات مختلف ناشی از آن دست و پنجه نرم می‌کنند.

موضوعی که به گفته کارشناسان در چند سال اخیر خیلی نگران‌کننده بوده،  این است که بادهای ۱۲۰ روزه سیستان به ۱۷۰ روز افزایش یافته و بر سرعت ورزش بادها هم افزوده شده، از جهتی توفان شن و ریزگردها که در دهه‌های گذشته فقط در فصول بهار و تابستان رخ می‌داد، در سال‌های اخیر در اکثر فصول سال و در هر زمانی که باد به سرعت ۷۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسد، گستره بزرگی از وسعت خراسان جنوبی را دربر می‌گیرد.

خراسان جنوبی خطرناک‌ترین شرایط را دارد

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: استان خراسان  جنوبی خطرناکترین شرایط را در کشور از نظر نرخ تولید گرد و غبار و کانون‌های فرسایش بادی دارد.

حسن اکبری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: آلودگی گرد و غبار به صورت محسوس در استان در حال افزایش است که این موضوع تهدید جدی برای خراسان جنوبی محسوب می‌شود چرا که بالاترین نرخ تولید گرد و غبار کشور متعلق به این استان است.

وی بیان کرد: پنج میلیون هکتار از مساحت خراسان جنوبی کانون فرسایش بادی است یا استعداد تبدیل شدن به این کانون‌ها را دارد که زنگ هشدار جدی است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: حدود یک سوم مساحت استان را عرصه‌های بیابانی تشکیل می‌دهد، همچنین خراسان جنوبی در مجاورت بیابان بزرگ لوت و چند بیابان کوچک دیگر قرار دارد که اینها کانون‌های اصلی فرسایش خاک در استان محسوب می‌شوند.

وی درباره منشاء ریزگردها گفت: بیشتر گرد و غبارها در استان خراسان جنوبی منشاء داخلی دارد و کانون‌های فرسایش خاک زیادی در اطراف استان است که می‌تواند این استان را به عنوان صادرکننده گرد و غبار معرفی کند.

اکبری ادامه داد: خراسان جنوبی یک استان بادخیز است و روزهای زیادی از سال در معرض بادهای شدید قرار دارد که همین مساله باعث ایجاد گرد و غبار با منشا داخلی می‌شود، البته این گونه نیست که منشاء گرد و غبار خارج از استان نباشد.

وی اظهار داشت: بادهای ۱۲۰ روزه سیستان نیز اکثرا از خراسان جنوبی آغاز می‌شود و مقداری گرد و غبار را به سمت جنوب استان و حتی جنوب شرقی کشور می‌برند، همچنین بادهایی که از سمت غرب می‌وزد، گرد و غبار را از کویرهای شرقی یزد به خراسان جنوبی صادر می‌کند.

افزایش چشمگیر روزهای ناسالم در خراسان جنوبی

اکبری گفت: از ابتدای سال جاری تا نهم مرداد ماه، تعداد روزهای با هوای ناسالم در استان ۶۰ روز توسط پنج ایستگاه پایش هوا به ثبت رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش چشمگیری دارد.

وی این وضعیت را متاثر از کاهش بارندگی و خشکسالی بی‌سابقه در یک سال اخیر دانست و افزود: با توجه به وضعیت بحرانی خشکسالی حاکم بر استان، پیش‌بینی می‌شود خراسان جنوبی امسال روزهای ناسالم بیشتری را پیش‌رو داشته باشد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی اظهار داشت: تمامی شهرستان‌های خراسان جنوبی با مساله ریزگردها درگیر هستند اما کانون‌های اصلی فرسایش خاک در نوار شرقی استان شامل شهرستان‌های درمیان، زیرکوه و نهبندان است، شهرستان طبس که بخش‌های کویری بیشتری دارد نیز بیشترین آمار توفان و گرد و غبار را دارد.

وی گفت: افزایش پدیده گرد و غبار می‌تواند آینده خطرناکی را برای استان رقم بزند و اگر برداشت بی‌اندازه از سفره‌های آب زیرزمینی به همین منوال پیش برود و فشار بر طبیعت اعم از چرای بی‌رویه شتر و دام‌های سبک،  تخریب جنگل‌ها و منابع طبیعی ادامه داشته باشد تا ۱۰ سال آینده استان با مشکلات جدی بسیاری روبه‌رو خواهد شد.

اکبری بیان کرد: اگر بخواهیم نسبت به پدیده گرد و غبار نگاه بلندمدت داشته باشیم و پیشگیری‌های لازم را انجام دهیم باید از تخریب طبیعت جلوگیری کنیم.

وی افزود: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی محدوده‌های قابل‌توجهی در استان را در قالب طرح‌های بیابان‌زدایی نهال‌کاری کرده‌ است اما این عملکردها تنها نوعی مُسکن برای طبیعت دچار بیماری محسوب می‌شود.

اکبری گفت: برای درمان قطعی و پیشگیری از نابودی منابع طبیعی باید از معضلاتی از قبیل چرای بی‌رویه، برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی و سایر فشارهای وارده بر طبیعت حتی گردشگری غیراصولی جلوگیری کرد.

خسارت پنج هزار میلیارد ریالی گرد و غبار در خراسان جنوبی

وی افزود: در ستاد ملی مقابله با گرد و غبار در چهار سال گذشته با اشاره به استان‌های شرقی کشور تاکید فراوانی بر مساله جلوگیری از فرسایش خاک بود و مطالعات اساسی در زمینه شناسایی کانون‌های فرسایش خاک انجام شد که در این تحقیقات خراسان جنوبی به عنوان یکی از کانون‌های پرخطر گرد و غبار و فرسایش خاک نیز معرفی شده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی تصریح کرد: ماهیت استان خراسان جنوبی بیابانی است و سالانه ۷۲۹ هزار و ۶۹۲ تُن گرد و غبار برخاسته از این کانون‌ها بر سر مردم فرود می‌آید.

وی گفت: براساس آخرین برآوردها سالانه پنج هزار و ۵۰ میلیارد ریال خسارت ناشی از گرد و غبار به منابع مختلف زیرساختی، اقتصادی و زیست‌محیطی استان وارد می‌شود.

اکبری بیان کرد: موضوعی که از خشکسالی و کمبود بارندگی در استان ما نگران‌کننده‌تر است، افزایش ۳.۳ درجه‌ای دمای سطح زمین در سال جاری است، اثرات افزیش دما به تناسب از اثرات کمبود بارندگی بیشتر است چرا که به شدت تبخیر آب در خاک و گیاهان را افزایش می‌دهد و این موضوع نیز از عوامل موثر در افزایش ریزگردها است.

وی افزود: پیشگیری از تشدید اوضاع و حفظ پوشش گیاهی موجود بهترین اقدامی است که در راستای بهبود وضعیت هوایی آینده از نظر وجود ریزگردها در خراسان‌ جنوبی می‌توانیم انجام دهیم.

بالاترین نرخ تولید گرد و غبار کشور متعلق به خراسان جنوبی

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی ۱۷ مرداد امسال در نشست کارگروه هماهنگی شرایط اضطرار آلودگی هوای استان اظهار داشت: براساس گزارش اداره کل حفاظت محیط زیست به استناد اطلاعات استخراج شده از سیستم‌های پایش هوا، بالاترین نرخ تولید گرد و غبار کشور متعلق به خراسان جنوبی است.

محمد فرهادی افزود: طبق همین اطلاعات از ابتدای سال جاری تا نهم  مرداد ماه، تعداد روزهای با کیفیت هوای نامطلوب در استان ۶۰ روز به ثبت رسیده است.

وی بیان کرد: خراسان جنوبی بر دیگر استان‌های کشور در تولید گرد و غبار پیشتاز است و این آمارها حکایت از به صدا درآمدن زنگ خطرهاست.

معاون استاندار خراسان جنوبی با اشاره به اینکه در حال حاضر کانون‌های فرسایش بادی یک سوم پهنه وسیع استان را شامل می‌شود گفت: این حجم کانون فرسایش بادی به جهت تبعاتی که به همراه دارند، نگران‌کننده است لذا باید برای کم کردن این مساحت، کارهای علمی ویژه‌ای صورت گیرد.

وی با بیان اینکه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری در این راستا اقداماتی انجام داده است اضافه کرد: برای مهار این شرایط پیش آمده و جلوگیری از پیشرفت بیشتر کانون‌های فرسایش بادی باید اقدامات سریعتر و گسترده‌تری انجام شود.

لزوم هم افزایی دستگاه‌ها برای کنترل ریزگردها

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی گفت: با توجه به اهمیت موضوع، قوانین و مقررات مرتبط با آیین‌نامه هوای پاک باید به تمامی دستگاه‌ها ابلاغ شود تا با هم‌افزایی و استفاده از ظرفیت همه حوزه‌ها، برای کنترل شرایط موجود اقدامات لازم صورت گیرد.

وی با تاکید بر نقش اطلاع‌رسانی در زمینه آگاهی‌بخشی جامعه و ابراز نگرانی از شرایط استان، خاطرنشان کرد: بخشی از کار ما این است که نگاه ملی را به خراسان جنوبی جلب کنیم و در این راستا باید از ظرفیت رسانه‌ها به ویژه صدا و سیما استفاده کنیم و پخش گزارش‌های ویژه از شبکه‌های سراسری در این زمینه بسیار مؤثر است.

فرهادی گفت: پخش این گزارش و اطلاع‌رسانی عمومی در زمینه وضعیت استان، در جذب اعتبارات ملی و ارائه برنامه‌های ویژه برای مهار شرایط موجود مؤثر خواهد بود.

وی با اشاره به خسارت‌های ناشی از گرد و غبار گفت: بخش عمده‌ای از این خسارت‌ها مربوط به باغات و مزارع و محصولات کشاورزی است.

معاون استاندار خراسان جنوبی ادامه داد: براساس آمار، گرد و غبار سالانه بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان به زیرساخت‌های استان خسارت وارد می‌کند و دستگاه‌های اجرایی باید با هم‌افزایی و تعامل و البته پیگیری جدی برای جذب اعتبارات ملی، به این موضوع ورود کنند.

افزایش ۶۸ درصدی مناطق تحت تاثیر از فرسایش بادی

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی هم به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به شرایط خشکسالی و افزایش گرمای هوا در خراسان‌ جنوبی خطر گسترش بیابان‌ها و افزایش پدیده گرد و غبار وجود دارد.

علیرضا نصرآبادی افزود: کانون‌های بحرانی تولید ریزگرد در خراسانی‌جنوبی از ۲۸ کانون در چند سال گذشته به ۳۵ کانون افزایش یافته است که یک هشدار جدی محسوب می‌شود.

وی بیان کرد: مساحت کانون‌های بحرانی استان از یک میلیون و ۳۸۶ هزار و ۷۴۱ هکتار به ۲ میلیون و ۱۴۴ هزار و ۷۲۹ هکتار رسیده و شهرستان طبس با ۵۹۷ هزار و ۴۳۵ هکتار بزرگترین کانون بحرانی را داراست.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی گفت: شهرستان‌ بشرویه با ۳۰۱ هزار و ۸۱۳ هکتار دومین شهرستان دارای بیشترین حجم فرسایش بادی است و در مجموع ۲ شهرستان طبس و بشرویه، ۵۵ درصد سطح فرسایش بادی را در این استان به خود اختصاص داده‌اند.

وی عنوان کرد: از سال ۱۳۸۹ تا سال ۱۳۹۷ مساحت کانون‌های بحرانی بر اثر خشکسالی و تغییر اقلیم ۵۵ درصد و مناطق تحت تاثیر فرسایش بادی نیز ۶۸ درصد افزایش یافته است.

نصرآبادی گفت: در عرصه‌های بیایانی یکی از مشکلات اساسی جهانی، ملی و منطقه‌ای، تغییر اقلیم و تخریب سرزمین است که برآیند آن به شکل فرسایش خاکی خود را نشان می‌دهد.

وی افزود: پدیده بیابان‌زایی تبعات مستقیم و غیرمستقیم متفاوتی دارد که حرکت ماسه‌های روان یکی از آنهاست، این پدیده در دهه ۸۰ در منطقه سه قلعه سرایان امکان ادامه فعالیت و استمرار بخش کشاورزی و دامداری و سکونت مردم را دچار اختلال کرده بود.

وی گفت: در این منطقه حرکت و هجوم ماسه‌های روان به سمت مناطق مسکونی و مزارع مشکلات عدیده‌ای برای ساکنان ایجاد کرده که با جنگل‌کاری از سال ۹۲ تاکنون جلوی هجوم ماسه‌ها گرفته شده است.

خراسان جنوبی پنجمین استان درگیر با پدیده گرد و غبار

نصرآبادی با بیان اینکه خراسان جنوبی دومین استان بیابانی و پنجمین استان درگیر با پدیده گرد و غبار در کشور است گفت: برای کاهش این خسارت‌ها پروژه‌های اجرایی در بخش بیابان از سال ۵۴ آغاز شد و به طور مستمر تاکنون در دست انجام است.

وی عنوان کرد: فعالیت‌های اجرایی در دوره ۴۵ ساله شامل ۱۳ هزار و ۸۷۶ هکتار بذرکاری و بذرپاشی، ۱۵۳ هزار و ۲۰۰ هکتار نهال‌کاری، ۳۰۹ کیلومتر احداث بادشکن زنده (اطراف مزارع و جاده‌ها)  و ۶۵۱ کیلومتر احداث بادشکن غیر زنده در مناطق خاص اجرا شده، اما با توجه به افزایش کانون‌های فرسایش بادی و خاکی، خشکسالی‌های متناوب و کمبود بارندگی، اعتبارات و سرعت اجرای طرح‌های مقابله با بیابان‌زدایی اندک است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی افزود: همچنین در این مدت ۲۸ هزار و ۹۴۱ هکتار اجرای طرح مدیریت جنگل‌های دست‌کاشت، ۹۹۱ هزار و ۶۸۸ هکتار حفاظت و قرق عرصه‌های تاغزارهای طبیعی و دست کاشت، ۳۹ هزار هکتار مدیریت روان‌آب‌های سطحی در قالب پروژه‌های اجرایی احداث هلالی‌های آبگیر و کنتور فار و از محل اعتبارات ملی، استانی، خشکسالی و مدیریت بحران استان اجرا شده است.

وی گفت: خطر افزایش بیابان‌ها از سال‌ها پیش خراسان جنوبی را تهدید می‌کند که در همین راستا طرح‌هایی برای مقابله با بیابان اجرایی شده و نوید بهبود وضع موجود را می‌دهد، اما کافی نیست.

نصرآبادی اظهار داشت: میزان خسارت فرسایش بادی به منابع زیستی و اقتصادی استان سالانه برابر با ۸۲۸ میلیارد و ۹۰۲ میلیون ریال برآورد می‌شود.

وی افزود: این خسارت‌ها در حوزه منابع زیست انسانی، خطوط مواصلاتی، اراضی کشاورزی، منابع زیست محیطی، چاه‌ها و قنوات، تاسیسات صنعتی، واحد صنعتی، واحد تولید، ایستگاه‌های راه آهن و از این قبیل روی می‌دهد.

آنچه مسلم است مردم خراسان جنوبی از وجود ریزگردها در هوایی که تنفس می‌کنند در رنج هستند و در این میان شرایط برای بیماران قلبی، تنفسی و افراد دارای مشکلات خاص حادتر است، پس باید پیش از آنکه سلامت و آسایش مردم این دیار در رفت و آمد ریزگردها بیشتر از قبل تهدید شود، چاره اساسی اندیشید.

انجام تحقیقات علمی ویژه، اقدامات سریع و گسترده درخصوص انجام عملیات نهال‌کاری و سایر اقدامات مقابله‌ای، جلب توجه نگاه ملی به وضعیت خراسان جنوبی و تقویت اعتبارات ملی از جمله راهکارهای کارشناسان و مسوولان در این زمینه است.

علی زنگویی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: وزیران با انگیزه و متخصص در مدیریت بحران نیاز امروز نظام جمهوری اسلامی است زیرا رییس جمهوری فقط با همراهی افرادی با این ویژگی‌ها خواهد توانست عملکرد قابل قبولی داشته باشد.

وی اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران امروز با مسایلی همچون کرونا، تحریم، سیل و خشکسالی، گرانی‌ها و وضعیت سیاست خارجی در منطقه مواجه است که باید مورد توجه ویژه دولت و مجلس قرار گیرد.

معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه بیرجند ادامه داد: افرادی که در کسوت وزیر به دنبال پست و مقام باشند، خودشان باید کنار بروند زیرا وضعیت کنونی نیازمند وزرایی است که شبانه‌روز برای حل سختی‌ها و مشکلات تلاش و آسایش خود را وقف جامعه کنند.

وی گفت: تنها راه رهایی از این وضعیت کار جهادی است که امیدواریم با تجمیع و تقویت کابینه جهادی، قوی و با انگیزه شاهد پویایی در تمامی حوزه‌ها باشیم.

زنگویی افزود: کابینه پیشنهادی حتما با مشورت و تلاش ویژه به مجلس شورای اسلامی معرفی شده‌ و افراد مورد اعتماد در مدیریت بحران هستند اما مجلس شورای اسلامی در کمیسیون‌ها و صحن علنی از هیچ تلاشی برای رای اعتماد به کابینه ولایتمدار و جهادی چشم‌پوشی نکند.

رییس جمهوری چهارشنبه ۲۰ مرداد ۱۴۰۰ فهرست وزیران پیشنهادی دولت سیزدهم را برای اخذ رای اعتماد نمایندگان قوه مقننه تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد.

رییس مجلس شورای اسلامی روز گذشته فهرست وزرای پیشنهادی دولت سیزدهم را اعلام وصول کرد و در ادامه نیز بررسی برنامه‌ها و سوابق وزرای پیشنهادی در کمیسیون‌های تخصصی در دستور کار نمایندگان مردم در مجلس قرار گرفت.

حسین عباس‌زاده روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: با توجه به شیوع ویروس کرونا در جهان و کشور، صنایع دستی و هنرمندان فعال در این حوزه با چالش‌هایی مواجه هستند که کاهش بازاریابی و فروش محصولات تولیدی هنرمندان و در نتیجه نبود نقدینگی در تامین مواد اولیه از جمله آنهاست.

وی گفت: حمایت از هنرمندان و تولیدکنندگان صنایع‌ دستی از وظایف معاونت صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است و در همین راستا تفاهم‌نامه سه‌جانبه با بنیاد کرامت رضوی و بانک قرض‌الحسنه مهر ایران منعقد شد.

معاون صنایع‌ دستی اداره‌ کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی خراسان جنوبی اظهار داشت: در قالب این تفاهم‌نامه تسهیلات قرض‌الحسنه در اختیار هنرمندان صنایع‌ دستی و به طور مشخص بانوان با اولویت زنان سرپرست خانوار قرار می‌گیرد.

وی افزود: در خراسان جنوبی نیز با تکمیل و ارسال اطلاعات و مدارک واجدین شرایط ۴۳ نفر از هنرمندان استان برای دریافت وام، تایید شدند و اسامی هنرمندان برای پیگیری امور مربوط به دریافت تسهیلات به شهرستان‌های استان ابلاغ شد.

عباس‌زاده بیان کرد: به تفکیک شهرستان‌ها بشرویه پنج نفر، قاین ۶ نفر، خوسف سه نفر، بیرجند ۱۵ نفر، درمیان یک نفر، سرایان پنج نفر، نهبندان پنج نفر، فردوس یک نفر و طبس ۲ نفر با مبالغ ۳۰۰ میلیون ریال، ۲۰۰ میلیون ریال و ۱۵۰ میلیون ریال و مجموع ۱۰ میلیارد ریال از این تسهیلات بهره‌مند شدند.

وی همجنین از پرداخت یک میلیارد ریال تسهیلات به صنعتگران خراسان جنوبی در قالب مشاغل خانگی پشتیبان خبر داد و  گفت: این تسهیلات به ۲ فقره طرح مشاغل خانگی پشتیبان در استان ابلاغ شده است.

معاون صنایع‌ دستی اداره‌ کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی خراسان جنوبی با بیان اینکه این طرح‌ها مربوط به حوله‌بافی است گفت: تعداد اشتغال این طرح‌ها ۱۰ نفر است.

وی اضافه کرد: اعتبارات جدید برای پرداخت تسهیلات به صنعتگران در سال جاری تاکنون به استان ابلاغ نشده است.

بیش از ۸۰ رشته صنایع‌ دستی سنتی در قالب بیش از هفت هزار کارگاه با ۱۰ هزار صنعتگر در خراسان جنوبی فعال است.

این استان دارای هفت هزار کارگاه تولیدی و ۱۰ هزار صنعتگر است که با شیوع کرونا خسارات فراوانی را متحمل شدند.

به گزارش ایرنا استان خراسان جنوبی با وجود اینکه در منطقه کویری واقع شده، در بخش کشاورزی از ظرفیت‌های مناسبی برخوردار است همچنین ۴۱ درصد جمعیت این استان ساکن روستاها و ۳۳ درصد جمعیت شاغل استان نیز در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند.

کشاورزان و بهره‌برداران بخش کشاورزی خراسان جنوبی برای تولید محصولات خود هر سال علیرغم خشکسالی‌ها، کمبود بارندگی و منابع آبی با مشکلات دیگری مانند وزش بادهای ۱۲۰ روزه دست و پنجه نرم می‌کنند.

سال زراعی جاری (مهر ۹۹ تا مهر ۱۴۰۰) نیز کشاورزان با توجه به نوسان زیاد قیمت کود، سموم شیمیایی، نبود کارگر به دلیل شیوع ویروس کرونا، هزینه بالای تولید و سایر مشکلات، همه سختی‌ها را تحمل کردند به امید اینکه با فروش محصولات کشاورزی، حاصل دسترنج خود را ببینند.

اما در هفته‌های اخیر وزش باد شدید و توفان محصولات نورس و کال که هنوز موعد برداشت آنها نرسیده است را با خاک یکسان کرد و دغدغه دیگری به نگرانی‌های کشاورزان افزود.

نه اینکه توفان و تندباد موضوع جدیدی در استان مرزی خراسان جنوبی باشد زیرا هر سال در فصل تابستان وزش بادهای موسمی و ۱۲۰ روزه سیستان به بخشی از محصولات کشاورزی استان خسارت وارد می‌کند با این تفاوت که امسال شدت وزش بادها بیشتر، مداوم‌تر و قبل از برداشت محصول رخ داد و سبب شد بخش زیادی از محصول عناب و پسته کشاورزان ریزش کند؛ محصولاتی که شاید دیگر قابل استفاده نباشد یا خوراک دام شود.

اکنون بسیاری از کشاورزان خراسان جنوبی در میان محصولاتی که بر زمین ریخته شده و خسارتی که بر دوش آنان سنگینی می‌کند در بهت فرو رفته و نیازمند یاری مسوولان در جبران بخشی از خسارت‌ها هستند.

بنا بر اعلام سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی سطح زیرکشت باغی استان (به غیر از زعفران) در سال ۹۲ معادل ۵۹ هزار و ۷۸۸ هکتار بود که این میزان در سال ۹۹ به ۷۱ هزار و ۳۸۱ هکتار رسیده است.

همچنین سطح زیرکشت بارور باغی از ۴۸ هزار و ۶۴۸ هکتار در سال ۹۲ به ۵۶ هزار و ۵۲۴ هکتار افزایش یافته و شاهد ارتقای میانگین تولید در بخش باغبانی از ۲ هزار و ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار به ۲ هزار و ۶۷۱ کیلوگرم در هکتار هستیم.

در این مدت سطح زیرکشت محصولات زراعی استان از ۸۴ هزار و ۱۲۰ هکتار به ۷۲ هزار و ۷۱۰ هکتار کاهش یافت زیرا افزایش عملکرد در واحد سطح یکی از اولویت‌های جهاد کشاورزی بود که منجر شد علیرغم کاهش سطح زیرکشت اما میزان تولیدات این بخش از ۴۲۰.۸ هزار تن به ۶۶۹.۵ هزار تن افزایش یابد.

از طرفی ارتقای میانگین تولید در بخش زراعت از پنج هزار و ۲ کیلوگرم در هکتار به ۹ هزار و ۲۰۷ کیلوگرم در هکتار نیز رقم قابل توجهی است که با برنامه‌ریزی صحیح و کارشناسی در خراسان جنوبی محقق شده است.

از همه این مزیت‌ها که بگذریم، خراسان جنوبی استانی مستعد به خشکی و خشکسالی است که ۲۰ سال خشکسالی را پشت سر گذاشته و میزان خسارت وارده در اثر این مخاطره طبیعی همه ساله رو به افزایش است.

توفان در عین خشکی و کم‌آبی

بنابر اعلام رییس گروه پیش‌بینی و صدور پیش‌آگاهی‌های جوی اداره کل هواشناسی خراسان جنوبی، این استان در سال زراعی جاری با ۶۱ میلیمتر بارش بعد از استان سیستان و بلوچستان با ۳۴.۵ میلیمتر، هرمزگان با ۴۵.۵ میلیمتر و کرمان با ۵۳ میلیمتر چهارمین استان خشک کشور به لحاظ میزان بارش است.

در سال آبی جاری ۶۱ میلیمتر بارندگی در خراسان جنوبی داشتیم که در مقایسه با مدت مشابه پارسال (۱۵۸.۳ میلیمتر)، با ۶۱.۵ درصد و در مقایسه با بلندمدت با ۴۶ درصد کاهش بارندگی مواجه هستیم که این شرایط در ۵۰ سال اخیر بی‌سابقه گزارش شده است.

از سویی بادهای موسمی ۱۲۰ روزه از مشهورترین و اثرگذارترین بادهای محلی ایران به ‌خصوص شرق کشور است که تقریبا از اوایل خرداد تا اواخر شهریور بر شرق کشور به ویژه استان‌های خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان حاکم می‌شود.

کشاورزان خراسان جنوبی در حالی امسال با خسارت ناشی از توفان مواجه شده‌اند که سال گذشته در فصل بهار و تابستان بر اثر بارش‌های سیل‌آسا، گرما و سرما نیز خسارات‌ فراوانی به محصولات باغی و زمین‌های زراعی آنها وارد شد که بخشی از آن همچنان باقی مانده و برای جبران خسارت هنوز اقدام عملی انجام نشده است.

رییس اداره مدیریت بحران و کاهش مخاطرات بخش کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی، مجموع خسارت‌های بخش کشاورزی در ۱۱ شهرستان استان بر اثر توفان در ۲ هفته گذشته را ۲۷۱ میلیارد و ۸۵۵ میلیون تومان برآورد کرد.

رضا یزدان مهر افزود: بیشترین میزان خسارت در بخش زراعی به ترتیب مربوط به محصولات علوفه‌ای، پنبه و سایر محصولات و در بخش باغی به ترتیب پسته، انار، عناب، زرشک و خرما گزارش شده است.

وی با بیان اینکه از مجموع این خسارت‌ها ۱۵۷ میلیارد تومان مربوط به بخش باغی بوده است تصریح کرد: بیشترین خسارت توفان مربوط به درختان پسته بوده که ۱۹ میلیارد تومان به بشرویه و ۱۷ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان به باغات فردوس خسارت وارد شد.

رییس اداره مدیریت بحران و کاهش مخاطرات بخش کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: همچنین در این مدت ۲۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان به باغات عناب استان خسارت وارد شد که شهرستان خوسف با هفت میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بیشترین خسارت را داشته است.

وی با بیان اینکه بیشترین میزان خسارت‌های توفان مربوط به شهرستان‌های بشرویه، فردوس و نهبندان بوده است اظهار داشت: وزش باد شدید و توفان در شهرستان بشرویه ۱۲۱ میلیارد تومان، فردوس ۴۱ میلیارد تومان و نهبندان بیش از ۳۹ میلیارد تومان خسارت برجا گذاشت.

یزدان مهر عنوان کرد: ۸.۵ میلیارد تومان محصولات گلخانه‌ای بشرویه، سرایان، سربیشه، فردوس، نهبندان و بیرجند در حوزه زیرساختی نیز حدود ۲۳ هکتار خسارت ۵ تا ۵۰ درصدی وارد شد، حدود ۴۶ هزار و ۱۵۰ مترمربع دچار خسارت شد.

پارسال سیل و امسال توفان 

وی با اشاره به وقوع خسارت‌های متعدد به بخش کشاورزی استان یادآور شد: سال گذشته ۵۵۹ میلیارد تومان خسارت به بخش کشاورزی استان وارد شد که ۲۸۶ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان مربوط به خسارت سیل فروردین و اردیبهشت ماه بوده است.

رییس اداره مدیریت بحران و کاهش مخاطرات بخش کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی افزود: همچنین ۱۰۶ میلیارد تومان خسارت سیل شهریور، ۴۳ میلیارد تومان خسارت سرمازدگی آذر و دی، آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان ۱۲۲ میلیارد تومان خسارت و علف صحرایی سه میلیارد تومان خسارت بوده است.

وی بیان کرد: سال ۹۸ بیشترین خسارت‌ها با ۴۸۶ میلیارد تومان مربوط به سیل بود همچنین در سال آبی ۹۶ – ۹۷، ۸۴۸ میلیارد تومان خسارت خشکسالی بر بخش کشاورزی استان وارد شد.

یزدان مهر با اشاره به برنامه حمایتی سازمان جهاد کشاورزی از کشاورزان خسارت دیده استان عنوان کرد: سال ۹۸ دولت ورود پیدا کرد و ۱۰۰ میلیارد تومان برای جبران خسارت به استان اختصاص یافت.

وی گفت: امسال نیز برنامه حمایتی از جانب وزارت جهاد کشاورزی، وزارت کشور به ویژه سازمان مدیریت بحران کشور مبنی بر تسهیلات کم‌بهره و اعتبارات جبران خسارت پیگیری شده است که در صورت تصویب در اختیار کشاورزان قرار خواهد گرفت.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی هم گفت: وزش باد شدید و توفان در ۲ هفته گذشته علاوه بر بخش کشاورزی، به زیرساخت‌های استان هم ۱۵ میلیارد ریال خسارت وارد کرد.

سید ابوالحسن میرجلیلی افزود: توفان در این مدت به گلخانه‌های خراسان جنوبی نیز پنج تا ۵۰ درصد خسارت زد.

وی با بیان اینکه در اخطاریه توفان‌های اخیر ۷۶ تیم امدادی و عملیاتی استان در حالت آماده‌باش بودند اظهار داشت: ۱۸ تیم ارزیاب برای برآورد خسارات وارده شده به بخش‌های مختلف همکاری داشتند.

خسارت باد شدید به عناب نارس

فرماندار خوسف هم در ارتباط با خسارت توفان به محصولات کشاورزی این شهرستان گفت: در ۲ هفته گذشته ۳۲۰ هکتار از باغات عناب که نارس بودند و ۱۴۰ هکتار از باغات پسته شهرستان دچار خسارت شد.

محمدعلی آخوندی افزود: سطح زیر کشت عناب در استان سه هزار و ۸۶۳ هکتار است که از این میزان بیشترین سطح مربوط به شهرستان خوسف به ویژه روستای سیوجان است.

وی بیان کرد: براساس بررسی‌های انجام شده وزش شدید باد و توفان مرداد امسال تاکنون به بیش از ۲۰ درصد محصول عناب قطب تولید این محصول یعنی روستای سیوجان و ۲۰ درصد محصول پسته شهر ماژان خسارت زده است.

فرماندار فردوس هم گفت: وزش باد شدید و توفان در این شهرستان به ۳۰ درصد باغ‌های پسته به میزان ۲ هزار هکتار خسارت جدی وارد کرده است.

حمید حلاج مقدم میزان ریالی خسارت به درختان پسته را یک هزار و ۹۲۰ میلیارد ریال برآورد کرد و افزود: یک هزار و ۷۰۰ هکتار از باغ‌های انار شهرستان نیز به مبلغ ۷۶۵ میلیارد ریال از توفان خسارت دید.

وی گفت: پنج هکتار از باغات عناب به ارزش ۷۵۰ میلیون ریال و نیز به سازه و محصول ۱۷ واحد گلخانه مبلغ چهار هزار و ۷۰۴ میلیارد ریال خسارت‌هایی وارد شده است.

فرماندار فردوس اظهار داشت: توفان همچنین سه هزار و ۹۰۰ میلیون ریال به باغات و تاسیسات شهری شهرداری فردوس، چهار هزار و ۲۰ میلیون ریال به باغات، گلخانه و تاسیسات شهری شهرداری اسلامیه و سه هزار میلیون ریال به سایر اماکن شهری و روستایی خسارت وارد کرد.

وی افزود: در مجموع توفان ۲ هفته گذشته در این شهرستان ۲ هزار و ۷۷۰ میلیارد ریال به بخش‌های کشاورزی و تاسیسات شهری خسارت وارد کرده است.

استان خراسان جنوبی به مرکزیت بیرجند ۱۱ شهرستان دارد و تمامی استان تحت تاثیر بادهای ۱۲۰ روزه و توفان است.

سرهنگ علیرضا رضایی افزود: این حادثه صبح امروز در کیلومتر ۲۵ محور نهبندان به بیرجند بین خودروهای سواری زانتیا و پژو ۴۰۵ روی داد.

وی بیان کرد: ۲ نفر از سرنشینان خودرها کشته و ۲ نفر نیز مجروح که به بیمارستان شهید آتشدست نهبندان منتقل شدند.

رییس پلیس راه خراسان جنوبی علت حادثه را رعایت نکردن حق تقدم هنگام گردش به چپ از جانب راننده زانتیا اعلام کرد.

محور نهبندان – بیرجند از مسیرهای پرتردد و حادثه‌خیز خراسان جنوبی است که هنوز بخش‌هایی از آن دوطرفه است.

حسن رحیمی‌زاده اضافه کرد: برای تامین و راه‌اندازی دستگاه ایکس‌ری (تونل تصویربرداری) در مرز ماهیرود امسال قراردادی با بخش خصوصی به امضا رسید و عملیات اجرایی این دستگاه نیز با حضور استاندار خراسان جنوبی آغاز شد.

وی بیان کرد: این طرح با اعتبار ۷۰ میلیارد تومان در دست اجراست که طی ۶ ماه آینده به بهره‌برداری خواهد رسید و با راه‌اندازی آن حجم مبادلات تجاری در مرز ماهیرود افزایش می‌یابد.

مدیرکل گمرکات خراسان جنوبی گفت: با نصب دستگاه ایکس‌ری در مرز ماهیرود، کامیون‌های حمل کالاهای صادراتی در محل اسکن می‌شوند و تاثیر خوبی در تسهیل و روان‌سازی فرایند صادرات خواهد داشت.

وی اظهار داشت: اسکن کالا در گمرک مبدا مانند شهید رجایی و سایر گمرکات انجام و به صورت سیستمی در سامانه گمرک بارگذاری می‌شود که بعد از اسکن کالا در مرز ماهیرود این تصاویر با هم مقایسه می‌شود لذا کاملا می‌توان جلوی هرگونه کالای قاچاق را در مرز گرفت.

رحیمی‌زاده افزود: در سال جاری تاکنون هیچ اختلالی در وضعیت صادرات استان ایجاد نشده است و مبادلات تجاری در مرز ماهیرود به روال عادی انجام می‌شود.

وی گفت: در حال حاضر به صورت میانگین ۶۰۰ تا ۷۰۰ دستگاه کامیون حامل کالا به کشور افغانستان از مرز ماهیرود ارسال می‌شود و نسبت به گذشته از نظر تعداد تفاوتی نداشته است.

مدیرکل گمرکات خراسان جنوبی درخصوص صادرات کالا از مرز ماهیرود از ابتدای امسال هم اظهار داشت: مجموع کالاهای صادراتی خروجی از طریق گمرکات استان در چهار ماه نخست امسال از نظر ارزشی ۲۶۲ میلیون و ۸۹۸ هزار و ۲۳۲ دلار و از نظر وزنی ۸۴۸ هزار و ۲۰۰ تن بوده است.

وی افزود: صادرات خروجی استان در چهار ماه نخست امسال از لحاظ ارزش ۴۱ درصد افزایش و از لحاظ وزن ۱۹ درصد کاهش داشته است.

رحیمی‌زاده گفت: از این میزان در حوزه صادرات قطعی از گمرکات بیرجند، ماهیرود و گمرک مستقر در بازارچه مرزی ماهیرود ۲ هزار و ۱۲۳ فقره اظهارنامه به ارزش ۴۸ میلیون و ۵۶۲ هزار و ۳۵۳ دلار و وزن ۷۳۱ هزار و ۳۱۴ تن صادر شده است.

وی افزود: این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر تعداد اظهارنامه ۳۵ درصد و به لحاظ ارزش ۳۶ درصد افزایش و از نظر وزن ۲۲ درصد کاهش داشته است.

وی با بیان اینکه عمده اقلام به کشورهای افغانستان، عراق، ترکمنستان و پاکستان صادر شده است گفت: اقلام صادراتی از گمرک استان شامل صیفی‌جات، روغن سوخت تقطیری، سیمان، کاشی و سرامیک، گازوئیل، هیدروکربن سبک، هیدروکربن حاصل از بازیافت خاک‌های مستعمل رنگ‌بر، میلگرد، قیر و خرما بوده است.

مدیرکل گمرکات خراسان جنوبی اشاره به وضعیت واردات کالا به خراسان جنوبی افزود: از ابتدای امسال ۱۶ فقره اظهارنامه وارداتی به ارزش ۶ میلیون و ۱۱۹ هزار و ۲۲۸ دلار و وزن ۴۹۵ تن تشکیل شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر تعداد پروانه ۱۲۹ درصد، از نظر ارزش سه هزار و ۷۳۱ درصد و از نظر وزن ۴۰۸ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

وی بیان کرد: عمده اقلام وارداتی به استان خط تولید کاشی، کائوچو، کلروبوتیل، ترنجبین، شاهدانه بو داده، تخم ریحان فرآوری نشده، گلپر فرآوری نشده و تخم اسپند فرآوری نشده بوده است.

خراسان جنوبی به طول ۳۳۱ کیلومتر با افغانستان در چهار شهرستان سربیشه، نهبندان، درمیان و زیرکوه مرز مشترک دارد و با ولایت فراه افغانستان همجوار است.

این استان چهار بازارچه مرزی دارد که فعال‌ترین آنها مرز ماهیرود در شهرستان سربیشه و مجاور گمرک ابونصر فراهی در ولایت فراه است.

گمرک و بازارچه مرزی ماهیرود یا میل ۷۸ واقع در شهرستان سربیشه و بخش درح با بیرجند ۱۷۵ کیلومتر و با ولایت فراه در کشور افغانستان ۱۲۰ کیلومتر فاصله دارد و در حال حاضر ۳۷ درصد سهم صادراتی کل کشور به افغانستان از لحاظ ارزش و ۴۸ درصد به لحاظ وزنی مربوط به خراسان جنوبی است.

سرهنگ علیرضا رضایی  افزود: براساس مصوبه اخیر ستاد ملی مقابله با کرونا ممنوعیت تردد همزمان با سراسر کشور از ساعت ۱۲ امروز (۲۴ مرداد) در خراسان جنوبی آغاز شد و تا پنجم شهریور ادامه دارد.

وی تاکید کرد: ورودی و خروجی استان توسط پلیس رصد می‌شود و هر گونه تخلف با اعمال قانون همراه خواهد بود.

رییس پلیس راه خراسان جنوبی درباره تردد بین شهرستانی گفت: پلاک‌های بومی هر شهرستان که داخل شهرها تردد می‌کنند، جریمه نمی‌شوند اما هر گونه تردد بین شهرستانی با پلاک غیر آن شهرستان حایز جریمه خواهد شد.

وی اظهار داشت: مبلغ جریمه برای متخلفان در شهرهای قرمز یک میلیون تومان و در مناطق نارنجی ۵۰۰ هزار تومان است و از رانندگان اخذ می‌شود.

محدودیت‌های ابلاغی ستاد ملی مقابله با کرونا از ساعت ۱۲ امروز در سراسر کشور اجرایی شد و خودروهایی که قصد خروج از شهرهای قرمز و نارنجی و ورود به سایر شهرها را داشته باشند، بازگردانده می‌شوند.

سخنگوی ستاد ملی مقابله کرونا روز گذشته (شنبه) از تعطیلی ۶ روزه همه اصناف، بانک‌ها و مشاغل دولتی در سطح کشور به جز اصناف ضروری (گروه شغلی یک) از روز دوشنبه ۲۵ مرداد تا روز شنبه ۳۰ مرداد ماه به منظور کمک به کنترل کرونا خبر داد.

علیرضا رییسی افزود: ممنوعیت تردد سراسری در جاده‌های کشور از ساعت ۱۲ روز یکشنبه (۲۴ مرداد) تا جمعه (۵ شهریور) اعمال خواهد شد و همه مجوزهایی که تاکنون برای تردد صادر شده است، لغو می‌شود.

وی بیان کرد: همچنین همه اصناف، ادارات و بانک‌ها از دوشنبه (۲۵ مرداد) تا پایان روز کاری شنبه هفته آینده (۳۰ مرداد) به جز ادارات و اصناف ضروری تعطیل هستند.

تردد شبانه نیز از ساعت ۲۲ تا ۳ بامداد ممنوع است و رانندگان متخلف مشمول جریمه می‌شوند.

بنابر اعلام دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در حال حاضر خراسان جنوبی در روند صعودی شدید پیک پنجم کرونا قرار دارد و شمار بیماران تنفسی بستری در بیمارستان‌های استان به بیش از ۴۵۰ نفر رسید.

براساس آخرین رنگ‌بندی شهرستان‌ها از ۲۳ مرداد که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کرد، هفت شهرستان خراسان جنوبی در وضعیت قرمز (خیلی پرخطر)، ۲ شهرستان در وضعیت نارنجی (پرخطر) و ۲ شهرستان در وضعیت زرد (متوسط خطر) است.