همه‌گیری کرونا از اسفند ۹۸ تاکنون در ایران ادامه داشته است، امواج آن مدام بالا و پایین می شود اما هرگز موج ابتلا و مرگ کرونا در ۱۷ ماه گذشته کاملا فروکش نکرده است، بنابراین بالا رفتن نمودار مبتلایان و مرگ کرونا در ایران نشانه موج جدید نیست بلکه نشان از کوهان دیگری در نمودار سینوسی کرونا در ایران است که در هر فصل یک بار به اوج می رسد و باز دوباره تکرار می شود.

بر اساس اعلام وزارت بهداشت از اسفند ۹۸ که موارد ابتلا به کرونا به صورت رسمی گزارش شد، تاکنون سه میلیون و ۲۵۴ هزار و ۸۱۸ نفر به طور قطع به ویروس کرونا مبتلا شده اند. از این تعداد ۸۴ هزار و ۷۹۲ نفر جان باخته اند. این البته آمار رسمی و قطعی وزارت بهداشت است. در مورد آمار واقعی ارقام مختلفی گفته شده است. یکی از این برآوردها را ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت اعلام کرد. به گفته او آمار واقعی حدود ۲.۵ برابر ارقام رسمی است.

نمودار ابتلا و مرگ کرونا در ایران تاکنون سه قله و نقطه اوج را نشان می دهد، یکی در اسفند و فروردین ۹۸، دوم در تیر و مرداد ۹۹، سومین بار در آبان ۹۹ و خیز چهارم فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۰ رقم خورد. اکنون در تیر ماه ۱۴۰۰ نشانه های آغاز خیز پنجم از جنوب و جنوب شرق کشور دیده می شود.

خیز جدید افزایش موارد ابتلا و مرگ کرونا در ایران زمانی رخ می دهد که به گفته مسئولان وزارت بهداشت، نوع دلتای ویروس کرونا که از هند به کل دنیا گسترش یافت، به نوع غالب ویروس کرونا در ایران تبدیل شده است.

سیما سادات لاری، سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یکشنبه از افزایش ۱۳.۲ درصدی بیماران سرپایی کرونا مثبت و افزایش ۱۱ درصدی بیماران بستری مبتلا به کووید ۱۹ در کشور سخن گفت و اعلام کرد: به دنبال افزوده شدن تعداد شهرستان‌های با وضعیت قرمز، شاهد بروز نشانه‌هایی از ورود کشور به خیز پنجم بیماری کرونا هستیم.

او گفت: در هفته دوم تیر استان‌های ایلام، کرمان، یزد و هرمزگان به ترتیب دارای بالاترین میزان بروز موارد بستری مثبت در کشور بوده‌اند و متأسفانه در هفته گذشته، استان سیستان و بلوچستان با اختلاف فراوان با میزان میانگین کشوری، شاهد بالاترین میزان بروز موارد مرگ و میر ناشی از بیماری در  کشور بوده و پس از آن استان‌های یزد و هرمزگان بالاترین میزان موارد مرگ و میر ناشی از کووید ۱۹ را داشتند. شدت بروز بیماری در استان سیستان و بلوچستان از زمان شیوع بیماری در این استان بی سابقه است. موج فعلی بیماری در این استان به مراتب بزرگتر و سهمگین‌تر از موج‌های قبلی است.
به گفته او، میزان عمل به توصیه‌های بهداشتی در کشور با کاهش نسبت به هفته‌های اخیر، به حدود ۶۹ درصد رسیده و استان‌های آذربایجان غربی و سیستان و بلوچستان دارای پایین‌ترین میزان عمل به توصیه‌های بهداشتی در کشور هستند.

سخنگوی وزارت بهداشت گفت: در شرایط خطرناک فعلی مهمترین اقدام برای کنترل خیز جدید کرونا رعایت دستورالعمل های بهداشتی، فاصله گذاری اجتماعی و پرهیز از تجمعات، دورهمی ها و ترددهای غیر ضروری است.

آخرین وضعیت نقشه رنگ بندی کرونا در ایران نشان می دهد، ۱۲۰ شهرستان در وضعیت قرمز کرونا: ۱۸۲ شهرستان در وضعیت نارنجی و ۱۴۶ شهرستان در وضعیت زرد کرونا قرار دارند. هیچ شهری نیز در وضعیت آبی کرونا قرار ندارد. شیوع سویه‌های جدید ویروس و کاهش سطح مراقبت‌های بهداشتی باعث آغاز خیز پنجم کرونا در کشور شده‌ است و تعداد شهرهای قرمز و نارنجی رو به افزایش است.

ویروس دلتا ۶۰ درصد خطرناکتر است

عاطفه عابدینی، دبیر کمیته علمی ستاد ملی کرونا به پژوهشگر ایرنا گفت: روند افزایشی کرونا از جنوب کشور و استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بوشهر شروع شده و اکنون به استانهای مرکزی و تهران رسیده است. عامل خیز جدید کرونا در ایران ویروس دلتای کروناست. میزان سرایت و انتقال آن به مراتب از انواع قبلی ویروس کرونا بیشتر است. برآوردهای مختلفی درباره میزان سرایت این ویروس وجود دارد و به طور میانگین میزان سرایت آن حدود ۶۰ درصد بیشتر از ویروس انگلیسی است.

وی افزود: کنترل و مهار کرونا به دو عامل بستگی دارد، یکی رعایت مناسب پروتکل های بهداشتی از طرف مردم و دوم واکسیناسیون سریع و گسترده است. مهمترین نگرانی در مسیر مهار کرونا رعایت پروتکل های بهداشتی است که متاسفانه شاهد بی تفاوتی و عادی انگاری بسیاری از مردم هستیم. بسیاری از مردم خطر ویروس کرونا را جدی نمی گیرند و به طور معمول کارهای روزمره خود را انجام می دهند، بسیاری از اماکن عمومی و ادارات نیز طبق مصوبات اعلام شده تعطیلی ها و دورکاری ها را اعمال نمی کنند، وزارت بهداشت وظیفه برخورد با این تخلفات را ندارد و دستگاه های دیگری در این زمینه مسئولیت دارند، وزارت بهداشت دستورالعمل ها و پروتکل ها را تدوین و اعلام می کند و اجرای کامل این دستورالعمل ها نیازمند همکاری همه مردم و دستگاههای اجرایی است.

عابدینی ادامه داد: روند گسترش ویروس جهش یافته دلتای کرونا در کشور بسیار نگران کننده است، تقریبا در کل کشور با روند افزایشی کرونا مواجه هستیم و انتظار می رود طی روزهای آینده شهرهای بیشتری از کشور وارد وضعیت قرمز و بسیار خطرناک کرونا بشوند.

دبیر کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا در پاسخ به این پرسش ایرنا که آیا در خیز جدید تعداد ابتلای کودکان به کرونا افزایش یافته است: هنوز گزارشی در این زمینه نداریم البته مواردی از ابتلای افرادی با سنین پایین تر به کرونا گزارش شده است اما اینکه به طور معناداری میزان ابتلای کودکان و نوجوانان به کرونا افزایش پیدا کند، این طور نبوده است.

او در پاسخ به این پرسش ایرنا که وزارت بهداشت با روند گسترش ویروس دلتا در ایران و افزایش مبتلایان به این ویروس برای مهار خیز جدید چه برنامه ای دارد و با توجه به کمبود امکانات و تخت های  بیمارستانی چگونه این مساله مدیریت می شود، گفت: در موج چهارم کرونا نیز با چنین وضعیتی مواجه شدیم اما خوشبختانه توانستیم مساله را مدیریت کنیم، این بار نیز خیز جدید بیماری را مدیریت می کنیم و اجازه نمی دهیم که بیماران در بیمارستانها سرگردان شوند.

حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز در این باره به پژوهشگر ایرنا گفت: ایران بعد از چین دومین کشوری بود که گرفتار اپیدمی گسترده کرونا شد. این ویروس و روش های مبارزه با آن برای اکثر کشورهای دنیا ناشناخته بود. خیلی از اقداماتی که در  ابتدا برای مقابله با این بیماری در کشورها انجام شد. بعدها مورد تایید قرار نگرفت. از جمله ضدعفونی شهرها، معابر و سطوح که بعد ثابت شد، تاثیرگذار نیست. از نظر درمان هنوز هم هیچ داروی قطعی برای این بیماری شناخته نشده است. داروهای مختلفی پیشنهاد شده است اما هیچ کس نمی تواند در دنیا ۱۰۰ درصد تایید کند که این داروها می توانند در درمان همه بیماران کرونا تاثیر داشته باشند و می توانیم با استفاده از آنها جان بیماران را نجات دهیم.

وی ادامه داد: بهترین اقدامی که برای کمک به افراد مبتلا به کرونا می توان انجام داد، ارائه مراقبت مناسب به این بیماران است و در مورد افراد مبتلا به کرونا که وارد وضعیت حاد و شدید شدند بسیار مهم است که بتوانیم به آنان اکسیژن و مراقبت مناسب ارائه کنیم. به همین علت با تجربه ای که پزشکان و پرستاران پیدا کرده اند، وضعیت مراقبت و درمان مبتلابان به کرونا در مجموع بهتر از ماههای گذشته شده است. در مناطقی که پیک های متعددی را تجربه کرده اند. پروتکل های درمانی که وزارت بهداشت ابلاغ کرده بهتر اجرا می شود ولی آنچه در کنترل این بیماری بسیار مهم است رعایت پروتکل های بهداشتی توسط مردم است، یعنی ماسک بزنند، فاصله گذاری کنند. دستانشان را مرتب بشویند. به نظر می رسد هنوز این فرهنگ به درستی جا نیافتاده و هنوز خیلی ها فکر می کنند کرونایی وجود ندارد،

رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت: نظرات مردم درباره کرونا بسیار متفاوت است. حتی بعضی ها معتقدند اصلا خطر ندارد و اعتقادی به این بیماری و همه گیری آن ندارند. برخی از مردم هم اعتقاد دارند، پزشکان راه درمان بیماری کووید۱۹ را بلد نیستند و باید به داروها و روش های گیاهی رجوع کنیم و از طب سنتی  استفاده کنیم. علت این همه اختلاف نظر این است که هنوز درمان مشخصی برای آن در دنیا ثابت نشده بنابراین آدم هیچکدام از روش های درمانی را نه ۱۰۰درصد می تواند تایید کند و نه ۱۰۰درصد رد کند. هر نظری که درباره درمان کرونا بیان می کنیم باید بر اساس شواهد علمی باشد.

 به ایران واکسن ندادند

تنها راه کنترل و مهار کرونا که درباره آن اجماع وجود دارد، استفاده از واکسن است؛ روشی که کشورهای پیشرو در انجام آن توانسته اند به موفقیت برسند اما میزان واکسیناسیون کرونا در ایران اندک است. تاکنون حدود ۶ درصد جمعیت ایران یک دوز واکسن کرونا را دریافت کرده و تعداد افرادی که هر دو دوز واکسن را تزریق کرده اند حدود دو درصد جمعیت کشور است.  بر اساس آخرین آمار وزارت بهداشت تا کنون چهار میلیون و ۴۹۷ هزار و ۵۷۶ نفر دوز اول واکسن کرونا را دریافت کرده اند. دو میلیون و  و ۱۷ هزار و ۸۰۹ نفر نیز دوز دوم را تزریق کرده اند و مجموع واکسن های تزریق شده در کشور به ۶ میلیون و  ۵۱۵ هزار و ۳۸۵دوز رسید و بر اساس  این آمار روزانه بین ۲۵ تا ۴۰ هزار نفر در ایران واکسن کرونا دریافت می کنند.

شهریاری درباره روند کند واکسیناسیون کرونا در ایران گفت: مساله این است که تولید کنندگان بین المللی واکسن به ایران واکسن ندادند. با اینکه پول هم برای خرید واکسن دادیم و از سبد کوواکس سازمان بهداشت جهانی ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دوز واکسن خریدیم اما کمتر از سه میلیون دوز واکسن به ایران دادند و واقعا واکسن کافی به ایران ندادند. واقعیت این است که به ایران واکسن نمی دهند، روسیه هم که مقداری واکسن به ایران داد، خودش اکنون برای واکسیناسیون مردم این کشور مشکل دارد و نمی تواند مقدار زیادی واکسن به ایران بدهد. چین هم همین طور است و اگر بیش از اندازه به ایران واکسن بدهد، مواد اولیه آن را که از آمریکا وارد می کند ممکن است مشمول تحریم قرار گیرد به همین علت چین هم واکسن کافی به ایران نداد به همین علت شرکت های داخلی روند تولید واکسن را شروع کردند و این مسیر را دنبال می کنیم.

عاطفه عابدینی دبیر کمیته ستاد ملی مقابله با کرونا در پاسخ به این پرسش ایرنا که چرا با وجود آگاهی از گسترش خیز پنجم کرونا از جنوب کشور و خطر گسترش ویروس دلتا جلوی سفرها از استانهای درگیر به کل کشور گرفته نشد و سفرها از این مناطق به استان‌های کشور ادامه یافت و همچنان انجام می شود، گفت: این حرف درستی است، باید جلوی این سفرها گرفته می شد.

گذشته از کمبود واکسن و کندی واکسیناسیون در ایران، عوامل متعدد دیگری نیز وجود دارد که بر گسترش موج کرونا و افزایش بیماری کووید۱۹ در ایران تاثیر می گذارد و مزید بر علت می شود. کارشناسان وزارت بهداشت بارها اعلام کرده اند که تجمع افراد در کنار هم و نبود تهویه مناسب از عوامل مهم انتقال ویروس کرونا و ابتلا به بیماری کووید۱۹ است. قطع برق در روزها و هفته های اخیر امکان تهویه مناسب را از بسیاری از منازل و فضاهای بسته اداری و تجاری گرفته است و همین مساله می تواند بر گسترش موج جدید کرونا در کشور دامن بزند و اگر قطع برق در کشور گسترش پیدا کند و دامنه آن به بیمارستان ها هم برسد می تواند فاجعه های بزرگتری را رقم بزند.

بی توجهی مردم به پروتکل های بهداشتی، تعطیل نشدن اماکن عمومی و ادارات و البته مشکلات معیشتی کارگران و اصنافی که از تعطیل شدن مشاغل خود متضرر می شوند و راهی نیز برای جبران این ضرر آنان وجود ندارد نیز مساله دیگری است که هنوز برای آن راه حلی پیدا نشده است.

افزایش سفرها در تابستان نیز عامل مهم دیگری است که در فصل گرم تابستان سوار بر موج کرونا به گسترش این بیماری دامن می زند. سفرهایی که همیشه هم برای تفریح نیست بلکه گاهی برای دستیابی به واکسنی است که در کشور با کمبود و تقاضای بالا مواجه است. پیدا شدن آن در کشور همسایه و امکان واکسیناسیون ایران در سرزمین مجاور ایران از جمله  ارمنستان می تواند موج جدیدی از سفرهای زمینی و هوایی را رقم بزند که خود می تواند عامل گسترش و انتقال کرونا در بین ایرانیان باشد.

عاطفه عابدینی، دبیر کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا در این باره به پژوهشگر ایرنا گفت: وزارت بهداشت از واکسیناسیون رایگان گردشگران در کشور ارمنستان اطلاع دارد. خبرهای آن را شنیده ایم. ظاهرا واکسن آسترازنکا به مسافران خارجی تزریق می کنند اما وزارت بهداشت به هیچ وجه نمی تواند این کار را تایید کند زیرا از جزئیات آن، اطلاعی نداریم. علاوه بر آن خود سفر و مسافرت های زمینی و هوایی عامل مهمی برای انتقال ویروس کرونا است و می تواند به گسترش شیوع این بیماری در کشور دامن بزند.

وی افزود: در هر صورت نوعی عادی انگاری و سهل انگاری را در بین مردم و مسئولان در برابر اپیدمی کرونا مشاهده می کنیم، به نظر می رسد بسیاری از مردم خسته شده اند و مساله را رها کرده اند و به زندگی و سفر خود مشغول هستند اما این ویروس با کسی شوخی ندارد و این عادی انگاری ها به گسترش بیماری و افزایش مرگ و میر آن در روزهای آینده منتهی می شود.

رکوردشکنی مرگ کرونا

مسئولان وزارت بهداشت بهتر از هر کسی می دانند که افزایش سفرها و عادی انگاری ها چه تاثیری در گسترش اپیدمی، افزایش مبتلایان و مرگ و میر کرونا دارد. هنوز از تجربه خیز چهارم کرونا بعد از نوروز امسال زمان زیادی نگذشته است. نبود محدودیت سفر و انبوه سفرهای نوروزی به جنوب و شمال کشور خیز چهارم کرونا رقم زد و رکورد جدیدی از تعداد موارد فوت کرونا را در کشور ثبت کرد. رکوردی که در ۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ با مرگ ۴۹۶ نفر  رقم خورد و از رکورد قبلی در خیز سوم کرونا که با مرگ ۴۸۶ نفر در ۲۶ آبان ثبت شده بود نیز عبور کرد. حالا خیز پنجم کرونا با ویروسی خطرناکتر، مسری تر و کشنده تر رو به رو شده ایم. ویروسی دلتا که هنوز از اثربخشی واکسن بر آن نیز مطمئن نیستیم.

سیما سادات لاری سخنگوی وزارت بهداشت گفته است: در حالی که هنوز به طور کامل از موج چهارم کرونا خارج نشده بودیم، در آستانه ورود به خیز پنجم کرونا قرار داریم. شیوع ویروس جهش یافته کرونا از نوع دلتا در سیستان و بلوچستان و عدم رعایت مناسب پروتکل‌های بهداشتی، تجمع در محل‌های سربسته با توجه به گرمای هوا و بسته بودن در و پنجره و نبود تهویه مناسب، در روند افزایشی بیماری در این استان موثر بوده است.

وی افزود: تست‌های مثبت کرونا در استان سیستان و بلوچستان به حدود ۶۰ درصد رسیده و موارد بستری مبتلا به کووید ۱۹ در این استان برای اولین بار پس از یک سال اخیر به میزان متوسط کشوری رسیده است. میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در سیستان و بلوچستان به طور میانگین کمتر از ۵۰ درصد بوده و نیاز است، مردم این استان در رعایت پروتکل‌های بهداشتی همکاری بیشتری داشته باشند.

عاطفه عابدینی دبیر کمیته ستاد ملی مقابله با کرونا در پاسخ به این پرسش ایرنا که چرا با وجود آگاهی از گسترش خیز پنجم کرونا از جنوب کشور و خطر گسترش ویروس دلتا جلوی سفرها از استان های درگیر جنوبی به کل کشور گرفته نشد و سفرها از این مناطق به بقیه استانهای کشور ادامه یافت و همچنان انجام می شود، گفت: این حرف درستی است باید جلوی این سفرها گرفته می شد.

اواخر دهه ۸۰ میزان مرگ و میر در تصادفات جاده‌ای به بیش از ۲۷ هزار نفر در سال هم رسید اما با اقدامات و تمهیداتی، این عدد به ۱۷ هزار نفر در سال کاهش پیدا کرد اما با همین میزان کشته‌های ناشی از تصادفات جاده‌ای همچنان در رده‌های بالای جدول پرریسک‌ترین کشورها در این حوزه قرار داریم. حال اینکه بخشی از این تصادفات جاده‌ای مربوط به ناوگان حمل و نقل عمومی به‌ویژه اتوبوس‌ها است.

در حال حاضر حدود ۱۴ هزار اتوبوس با متوسط سن ۱۲ سال و ۲۶ هزار مینی‌بوس با متوسط سن ۲۴ سال در سطح جاده‌های کشور تردد می‌کنند که هر کدام از این ناوگان فرسوده به بمب ساعتی در حال حرکت در جاده‌های کشورمان می‌مانند.

گزارش‌های رسمی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای نشان می‌دهد از سال ۹۱ تا ۹۹ متوسط سالانه تصادفات برون‌شهری و محورهای روستایی در بخش ناوگان اتوبوسی سالانه ۱۱.۳ درصد کاهش پیدا کرده‌است اما این گزارش‌ها نمی‌گویند که تعداد تصادفات در آن سال‌ها چقدر بوده و با کاهش ۱۱ درصدی به چند فقره تصادف رسیده‌است.

هر چند که در هر دو تصادف اتوبوسی اخیر که منجر به جان باختن ۷ نفر از هموطنانمان شد، مقصر راننده شناخته شد اما پلیس راه کشور بر فرسودگی ناوگان حمل و نقل عمومی در بروز این نوع از سوانح و حوادث تاکید کرد. شاید گفته شود که میانگین سنی ۱۲ سال برای ناوگان اتوبوسی شرایط بحران ندارد اما باید توجه داشته باشیم که عدد استاندارد متوسط سن این ناوگان در اروپا کمتر از  ۵ سال و در دنیا کمتر ۸ تا ۱۰ سال است. اساسا موضوعی که شرایط را بحرانی کرده، نبود قطعات و لوازم یدکی استاندارد ناوگان حمل و نقل عمومی یا وجود قطعات و لوازم یدکی فاقد کیفیت و استاندارد این ناوگان در بازار است.

تمام این عوامل باعث می‌شود فرمول سه عامل اثرگذار  انسان با سهم ۷۰ درصدی و خودرو و جاده در بروز تصادفات کارکردی نداشته باشد و غیرمنطقی به نظر برسد چرا که راننده هر چقدر هم ماهر و متخصص باشد در برابر فرسودگی خودرو و نصب قطعات غیراستاندارد، شانسی ندارد.

هر چند دولت‌ها برنامه‌های مفصلی برای نوسازی ناوگان جاده‌ای اعم از باری و مسافری داشته‌اند اما هیچ کدام موفق به اجرای کامل این برنامه‌ها نبودند. اخیرا «داریوش امانی» رییس سازمان راهداری اعلام کرد تولید داخلی اتوبوس به دلیل تحریم‌ها با مشکل مواجه شده اما یک شرکت داخلی در این زمینه فعال است و برای نوسازی ناوگان اتوبوسی با این شرکت قرارداد با آنها منعقد خواهیم کرد. همچنین در حوزه ناوگان مینی بوسی هم با دو شرکت داخلی قرارداد نوسازی ۵۰۰ دستگاه مینی بوس به امضا رسیده‌است. اما این اقدامات جزیی نمی‌تواند راهکار مشکلات بزرگ فرسودگی ناوگان حمل و نقل جاده‌ای باشد.

چرا ناوگان حمل‌و نقل عمومی نوسازی نمی‌شود؟

«احمدرضا عامری» مدیرعامل اتحادیه شرکت‌های تعاونی مسافربری کشور در گفت وگو با پژوهشگر ایرنا با اشاره به تعداد ناوگان اتوبوسی فعال در کشور ومتوسط سن این ناوگان اظهار داشت: در حال حاضر ۱۴ هزار دستگاه اتوبوس در کشور فعالند که متوسط سن این ناوگان بین ۱۲ تا ۱۳ سال است.

وی با بیان اینکه متوسط سن ناوگان با استانداردهای جهانی آن فاصله دارد، گفت: هر چند که بین متوسط سن ناوگان اتوبوسی با استانداردهای آن فاصله دارد اما برای ارتقای ایمنی سفر اتوبوسی قوانین و مقرراتی به اجرا می‌رسد از جمله اینکه تردد اتوبوس‌های با سن ۲۵ سال و بالاتر در جاده‌های کشور ممنوع شده و همچنین اتوبوس‌های با سن بالا حق تردد در برخی از محورها و مسیرها را ندارند.

مدیرعامل اتحادیه شرکت‌های تعاونی مسافربری با اشاره به مشکلات و موانع موجود برای نوسازی ناوگان اتوبوسی کشور تاکید کرد: در حال حاضر قیمت یک دستگاه اتوبوس ۵ میلیارد تومان تا ۵ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان است. در شرایطی که دولت تسهیلات خاصی برای نوسازی این ناوگان ارایه نمی‌دهد، یک راننده یا مالک اتوبوس چگونه می‌تواند این سرمایه سنگین را تامین کند. از سوی دیگر دولت هم چنین اعتباری ندارد که در سطح گسترده در اختیار رانندگان اتوبوس‌های با سن بالا بگذارد.

عامری ادامه داد: مشکل مهم دیگر این است که در حالی که واردات خاصی صورت نمی‌گیرد، توان تولید داخل هم بسیار پایین است و در حال حاضر فقط دو کارخانه توان تولید اتوبوس را دارند که از مدت‌ها قبل قرار بر این است که ۱۰۵ دستگاه اتوبوس را تحویل دهند که هنوز هم به طور کامل این تعهد انجام نشده‌است.

وی تاکید کرد: بنابراین در شرایطی که نه واردات انجام می‌شود و نه تولید داخل در این زمینه فعال است و تسهیلات دولتی هم وجود ندارد که بخشی از هزینه ۵ میلیارد تومانی خرید یک دستگاه اتوبوس را پوشش دهد، چگونه می‌توان از نوسازی ناوگان صحبت کرد.

مدیرعامل اتحادیه شرکت‌های تعاونی مسافربری با بیان اینکه حمل و نقل عمومی بین‌شهری فقط از طریق اتوبوس انجام نمی‌شود، اظهار داشت: در حال حاضر جابه‌جایی بین شهرهای کوچک و روستاها با ۲۶ هزار دستگاه ناوگان مینی‌بوسی انجام می‌شود که این ناوگان بیشترین و بالاترین میزان فرسودگی را بین ناوگان حمل و نقل عمومی دارد.

عامری گفت: شرایط ناوگان حمل و نقل عمومی کشور متاثر از اقتصاد کلان کشور است و نه در بحث نوسازی بلکه در بحث تامین قطعات و لاستیک ناوگان موجود هم با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستیم.

چالش‌های اقتصاد حمل و نقل که تصادفات خون‌بار به بار می‌آورد

همانطور که گفته شد بر اثر افزایش نرخ ارز و در رفتن فنر تورم، قیمت یک دستگاه اتوبوس به بیش از ۵ میلیارد تومان رسیده‌است و البته همین اتوبوس‌های گران عرضه هم نمی‌شوند. در کنار این موضوع رانندگان و مالکان اتوبوس با هزینه‌های سرسام آور مواجه هستند که یک نمونه آن لاستیک ۲۶ میلیون تومانی است.

از اوایل سال ۹۹ اعلام شد لاستیک از سبد ارز ۴۲۰۰ تومانی خارج شده است و با ارز نیمایی خریداری می‌شود. هر چند که در طول سال گذشته لاستیک دولتی در انبارها موجود بود و عرضه می‌شد اما دیگر لاستیک با نرخ ۴۲۰۰ تومانی تمام شده و رانندگان باید با نرخ‌های جدید لاستیک مورد نیاز را خریداری کنند. همین عامل باعث می‌شود مالک و راننده با تاخیر نسبت به تعویض لاستیک‌ها اقدام کنند که این موضوع به طور مستقیم با ایمنی خودرو در ارتباط است.

از سوی دیگر قطعات و لوازم یدکی هم دچار گرانی شده‌اند که در نهایت میزان سود راننده و مالک را که باید آن را با شرکت تعاونی مربوطه تقسیم کنند، کاهش می‌دهد. کاهش درآمد هم به معنی افزایش ساعت تردد و کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری است.

باید توجه داشته باشیم که افزایش تصادفات در بخش ناوگان حمل و نقل عمومی به معنای کاهش اعتماد مردم به این ناوگان و افزایش سفرهای شخصی است که این روند آفات زیادی را برای اقتصاد به همراه دارد.

دولت ها از اخذ مالیات از جامعه اهداف متعدد و عمده‌ای را دنبال می کنند در واقع شهروندان با پرداخت بخشی از درآمد خود به دولت‌ها در قالب مالیات به دولت اختیار می‌دهند برای اداره‌ امور کشور، اجرای سیاست‌های مالی، تامین کالاها و خدمات عمومی و ضروری، تضمین امنیت، اجرای برنامه های توسعه و عمرانی کشور، از آن استفاده کند. از جمله اهداف دولت می توان به تامین بخشی از هزینه های عمومی جامعه، توزیع عادلانه درآمد عمومی جامعه و کنترل واردات و صادرات و کنترل تورم و رکود اشاره کرد. بدین ترتیب پرداخت مالیات از مهمترین عوامل رشد و توسعه جامعه محسوب می شود و موجب رونق اقتصادی، تحقق عدالت اجتماعی، افزایش خدمات و عمران و آبادانی کشور می شود.

با توجه به تاثیر مستقیم مالیات بر اقتصاد ۱۶ تیر با عنوان «روز مالیات» نامگذاری شد تا شهروندان و دولت با توجه به نقش آن در پیشرفت و توسعه کشور برای تحقق و اعمال آن بسترهای لازم را فراهم آورند و بیش از گذشته به این مهم توجه کنند.

راه های مقابله و جلوگیری از فرار مالیاتی

در ایران عموماً درآمدها و مخارج دولت در۲ بخش اصلی مالیات و نفت تأمین می‌شود اما در چند سال اخیر به دلیل تحریم‌های ظالمانه آمریکا فروش نفت به پایین‌ترین حد خود رسیده است بنابراین دولت ناچار است که برای جبران این کسری به طرف نظام مالیاتی کارآمد پیش برود تا وابستگی خود به درآمدهای نفتی را کاهش دهد اما باید توجه داشت که فرار مالیاتی در تمامی کشورها از جمله ایران دیده می‌شود که مهم است به آن پرداخته شود. کشورها با توجه به وضع قوانین سعی می‌کنند تا با در نظر گرفتن جریمه‌های مختلف، افراد را به تمکین در این زمینه وادار کنند. از آنجایی که راه های فرار مالیات متعدد هستند،  باید راه کارهای پیشگیری از فرار مالیاتی را شناخت و به آن عمل کرد. مهم‌ترین قانونی که برای برخورد در این زمینه وجود دارد، قانون مالیات‌های مستقیم است. این قانون در ۱۳۴۵ خورشیدی تصویب شد که متناسب با ساختار داخلی اقتصادی کشور بود در این قانون فرار مالیاتی به عنوان یک جرم تلقی می‌شود. البته دولت دوازدهم به منظور اجرای سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی و با هدف تحول در نظام مالیاتی کشور، بازنگری در قانون مالیات بر ارزش افزوده و اصلاح قانون مالیات های مستقیم را در صدر اولویت های خود قرار داد تا بتواند از این مهم به عنوان ابزار کارآمد مدیریت اقتصادی و برقراری ضمانت های اجرایی بهره ببرد و پاسخگوی مطالبات عمومی و بهبود توزیع درآمدها باشد.

به هر حال برای جلوگیری از فرار مالیاتی بهتر است ابتدا فرهنگ سازی های مختلف در زمینه مالیات انجام شود. شناخت بهتر مالیات و فواید آن برای کسب و کارها و دولت این امکان را به افراد می‌دهد که خودشان در اسرع وقت برای پرداخت مالیات اقدام کنند. همچنین برای سروسامان دادن به نظام مالیاتی باید دولت انضباط مالی برقرار کند.