امروز خراسان جنوبی – حمیدی / به گفته مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی تنوع زیستی ارزشمندی در استان وجود دارد که ۲۰۰ گونه پرنده، ۶۰ گونه پستاندار و ۴۰ گونه خزنده ای که در زیستگاه های مختلف زندگی می کنند شاهد این موضوع می باشند. اکبری روز گذشته در دیدار با مدیر مسئول روزنامه امروز خراسان جنوبی به مناسبت روز جهانی تنوع زیستی (اول خرداد ماه ) با بیان اینکه این میزان تنوع زیستگاهی در استان ارقام بزرگ و قابل تاملی است ، به گونه های حیوانی در معرض انقراض حیات وحش استان اشاره کرد و گفت : یوز پلنگ ایرانی و هوبره دو گونه حیوانی هستند که نسل شان در جهان کمیاب و در حال انقراض است.
کاهش دو گونه آهوی ایرانی و جبیر
وی با طرح این مساله که از حدود نیم قرن گذشته نامهربانی های زیادی با طبیعت استان شده ، افزود : درگذشته آهوان ایرانی و جبیر در بخش زیادی از دشت های استان زندگی می کردند که از آنها بعنوان گونه های شاخص استان های شرق کشور و از جمله خراسان جنوبی یاد میشد که متاسفانه بدلیل بی توجهی و شکار بی رویه و از بین بردن زیستگاه این حیوانات شاهد کاهش تعداد این دو گونه از ۱۵ هزار راس در نیم قرن گذشته به ۵۰۰ راس هستیم .
نگهداری و تکثیر آهوی ایرانی در قفس وفنس، کار غیر علمی
وی با بیان اینکه عده ای می گویند می توان آهو را داخل فنس نگهداری و آن را تکثیر کرد ، با رد این موضوع عنوان کرد: طرح این مساله گاهی از سوی مسئولان صورت می گیرد که باید گفت اصلا نظر علمی و کارشناسی نیست چرا که تنوع زیستی با این اقدام از بین می رود و بطور مثال آهوی منطقه قاین با آهوی منطقه درمیان فرق می کند و هر کدام شان برای مقابله با برخی ناملایمات محیطی سازگار شده اند که در صورت تکثیر آنها در یک مکان این تنوع از بین می رود .
هوبره پرنده ای در حال انقراض
وی هم چنین به وجود یک پرنده در حال انقراض در کشور که زیستگاه عمده آن و چشم امید برای حفظ زیستگاه آن به خراسان جنوبی است اشاره کرد و گفت : هوبره پرنده کمیابی است که افراد سود جو و قاچاقچیان اقدام به زنده گیری آن و فروش به کشورهای عربی حاشه خلیج فارس می کنند و متاسفانه بعضا جوامع محلی هم فریب می خورند و با مبلغ اندک با آنها همکاری می کنند که جای تاسف دارد .
مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی زیستگاه عمده این نوع پرنده را در نوار شرقی استان مانند زیر کوه و درمیان عنوان کرد و افزود : برای تکثیر گونه های حیوانی در پروتکل های جهانی شرایط خاصی وجود دارد بطور مثال جمعیت آنها باید به زیر ۱۰۰۰ عدد برسد که تکثیر پرنده هوبره هم سخت و هم هزینه بر است ولی هنوز به آن مرحل نرسیده ایم که نیاز به تکثیر داشته باشد .
حذف گور خر ایرانی از حیات وحش استان
اکبری با اشاره به حذف یک گونه حیوانی بزرگ جثه بنام گور خر ایرانی از حیات وحش خراسان جنوبی در اوایل دهه ۵۰ ، از تلاش برای برگرداندن این گونه به استان خبر داد و زیستگاه عمده آن را شهرستان طبس عنوان کرد .
وضعیت خطرناک انقراض یوز ایرانی
وی هم چنین بیان کرد: گونه دیگری که وضع وخیمی دارد یوز پلنگ ایرانی است که زیستگاه عمده آن در آسیا، هندوستان ، ایران ، عربستان و سوریه است که بخش عمده این زیستگاه توسط انسان از بین رفته و تنها بخش کوچکی در ایران باقی مانده که این وضعیت خطرناک است. وی تعداد یوزپلنگ ایرانی در کشور را فراتر از ۳۰ قلاده ندانست که در خراسان جنوبی سه سال قبل ۲ قلاده در نایبندان طبس رصد شده است .
درآمد ۸۰۰ میلیون تومانی از فروش مجوز شکار به خارجی ها
وی هم چنین با بیان اینکه شکار مجاز ، حساب شده و بر مبنای علمی به شرط اینکه زیست گاه ها را حفظ کنیم با هدف تقویت جوامع محلی در دستور کار قرار داشته ، گفت : با توجه به محدودیتی که برای ساکنان مناطق حفاظت شده بوجود می آید برای اینکه بتوانیم از همکاری جوامع محلی بهره ببریم بر اساس یک روش تعریف شده پروانه شکار به آنها فروخته می شود که عواید آن از محل صندوق ملی محیط زیست بار دیگر برای تقویت حفاظت محیط زیست همان منطقه صرف می شود. اکبری ادامه داد : برای اولین بار سال گذشته در کشور این امر اتفاق افتاد و به تناسب در خراسان جنوبی مجوز شکار ۱۵ راس قوچ و میش بالای ۸ سال صادر شد چرا که این نوع گونه بطور طبیعی ۱۱ تا ۱۲ سال عمر می کند. وی در مورد صدور مجوز شکار برای گردشگران خارجی هم گفت: این افراد می توانند ۳ روز در منطقه مد نظر بمانند که معمولا بیشتر از یک روز نمی مانند و ۲ مامور محیط زیست هم آنها را همراهی می کند که معمولا این افراد بعنوان یادبودی از طبیعت ایران فقط سر و گردن و بخشی از پوست قوچ و میش را به همراه می برند و در عوض با یادداشت نویسی طبیعت کشور و استان را معرفی می کنند که صراحتا این کار به نفع محیط زیست ماست. وی ادامه داد : در منطقه درمیان ۱۲۰۰ راس قوچ و میش زندگی می کنند که نیمی از این جمعیت سالی یکبار زایمان می کنند و اکثرا دو قلوزایی هم دارند و صدور شکار ۱۵ راس در برابر این تعداد در طول سال مشکلی ایجاد نمی کند .
وی میزان درآمد از محل صدور شکار مجاز را در سال گذشته بالغ بر ۸۰۰ میلیون تومان عنوان کرد و گفت : ۵۰ درصد این مبلغ مستقیما صرف حفاظت از جوامع محلی و ۵۰ درصد هم صرف خرید تجهیزات حفاظت همان منطقه می شود .
تنوع زیستی مظلوم ترین حوزه محیط زیست
وی از تنوع زیستی به عنوان مظلوم ترین حوزه محیط زیست یاد کرد و با اشاره به نامگذاری شعار امسال «تنوع زیستی ما ، غذای ما ، سلامت ما» ادامه داد : تنوع زیستی موضوع مهمی است که به ارغم توجه مسئولان و مردم به حوزه های مختلف محیط زیست مانند آلودگی هوا، گرد و غبار، خاک و ….. در این حوزه چون به تدریج آسیب وارد شده کمتر هم مورد توجه قرار گرفته است .
حوزه گیاهان دارویی متولی خاصی ندارد
مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی تنوع زیستی را در استان بخاطر تنوع و تعداد زیاد گیاهان دارویی نیز حائز اهمیت دانست و افزود: متاسفانه اطلاعات ما در این حوزه خیلی کم است و حتی مطالعه درستی هم در این حوزه نشده و متولی مشخصی هم ندارد. اکبری با بیان اینکه بر اساس ضوابط مناطق ۴ گانه شامل ۱۲ درصد عرصه طبیعی استان تحت حفاظت ماست و ۸۸ درصد مابقی مدیریت آن با محیط زیست نیست، ادامه داد : گیاهان دارویی گنجینه طبیعی و ارزشمندی است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
خراسان جنوبی سومین استان فرسایش خیز کشور
وی خراسان جنوبی را به عنوان سومین استان فرسایش خیز کشور یاد کرد که از نظر میزان سطح و سطوح عرصه تحت فرسایش در ردیف استان های خوزستان، هرمزگان و سیستان قرار دارد. وی بیان کرد: شاید عدد روزهای ناسالم ما عدد قابل توجهی نباشد اما باید توجه داشت که ما استانی بیابانی هستیم و استعداد تبدیل شدن به استان های گرفتار ریزگرد را هم داریم. اکبری با بیان اینکه یک پنجم مساحت استان یعنی ۳ میلیون هکتار تحت فرسایش خاکی است ، گفت : این روند طی ۱۰ سال گذشته رشد داشته که طولانی شدن خشکسالی، افت آب سفره های زیر زمینی و چرای بی رویه بخصوص شتراین امر را تشدید کرده است.
عملیات آبخیزداری با حفظ حقابه محیط زیست
و با برنامه ریزی صورت گیرد
وی هم چنین در پاسخ به این سوال که عملیات آبخیزداری چه تاثیری بر محیط زیست دارد و چگونه باید اجرایی شود گفت: این عملیات باید با دقت و مطالعه انجام شود چرا که در مکان هایی که بند و سد بزرگ زده می شود بر مناطق پایین دست محیط زیست تاثیر مستقیمی می گذارد که این روند در بند های کوچک کمتر به چشم می خورد چرا که آب را در این مناطق بصورت ملایم رها می کنند و اثراتش زیاد نیست. وی به رایزنی با آب منطقه ای برای در نظر گرفتن حقابه های محیط زیست و اعلام آن مناطق به متولیان امر اشاره کرد و گفت : اگر این آب رها نشود عرصه های پایین دست دچار مشکل می شوند .