به گزارش ایرنا، خراسان جنوبی از دو دهه قبل با خشکسالی دست و پنجه نرم می کند به طوری که در برخی سال ها میزان باران به کمترین حد ممکن رسید اما امسال سامانه های بارشی که در کشور فعال و برخی از استان ها را در گیر سیل های مخرب کرد خراسان جنوبی نیز بی نصیب از این باران ها نبود که با آمادگی و مدیریت بحران این باران ها کمترین آسیب را در استان به جا گذاشت.
از همان روزهایی ابتدای سال جدید پیش بینی های هواشناسی برای بارندگی های بهاری در خراسان جنوبی نوید ورود سامانه های بارشی که منجر به رگبار و رعد و برق پراکنده و وزش باد شدید می شدند را می داد.
در روزهایی که بارش شدید باران چند استان کشور از جمله گلستان، مازندران، فارس، لرستان و خوزستان را درگیر سیل های ویرانگر کرده بود و خسارات سنگینی بر جا گذاشت خراسان جنوبی نیز با با ورود سامانه های بارشی به حالت آماده باش در آمد.
هشدارهای هواشناسی در پنجمین روز از سال ۹۸ موجب شد که نشست فوق العاده شورای هماهنگی مدیریت بحران استان به ریاست استاندار خراسان جنوبی تشکیل شود.
استاندار خراسان جنوبی در این نشست با اشاره به پیش بینی های هواشناسی گفت: انتظار می رود حداکثر میزان بارش در طول چند روز به ۵۰ میلیمتر در استان برسد.
محمد صادق معتمدیان اظهار داشت: با توجه به وقایع شیراز و سیل شمال کشور و وجود کریدور کویری غرب استان ممکن است موج دوم سفرهای نوروزی به استان زودتر اتفاق بیفتد لذا فرمانداران و تمامی مدیران باید برای خدمت رسانی به مسافران و گردشگران آمادگی کامل داشته باشند.
وی از آماده باش ۸۳ تیم عملیاتی و امدادی در استان خبر داد و گفت: این تیم ها با آمادگی لازم به مردم خدمت رسانی می کنند و جای نگرانی وجود ندارد.
مقام عالی دولت خطاب به مدیران ستاد مدیریت بحران استان گفت: در بحران ها دقایق اولیه تعیین کننده هستند و همه مدیران استان در تعطیلات پیش رو باید خود حضور داشته باشند یا جانشین تام الاختیار آنها در تمامی شبانه روز به گوش و آماده باشند.
وی تاکید کرد: اطلاع رسانی ها در این خصوص باید به موقع و با سرعت در صدا و سیما و رسانه های استان صورت گیرد تا از خسارت های احتمالی بکاهد.

**ممنوعیت تردد در مناطق گردشگری پیش از وقوع سیل
پس از این نشست فرمانداران نیز با تشکیل نشست های مدیریت بحران شهرستانی ضمن تاکید مجدد بر آمادگی کامل همه نیروهای امدادرسانی مردم را از هشدارها آگاه کردند.
فرمانداری شهرستان طبس تردد در مناطق گردشگری این شهرستان را برای مدت چند روز ممنوع کرد.
سرپرست فرمانداری ویژه طبس با اعلام ممنوعیت تردد در مسیرهای منتهی به مناطق گردشگری از جمله خرو، ازمیغان، کال جنی و تفتو، که بیشترین تردد مسافر را دارد از مسافران و گردشگران خواست هشدارها را جدی بگیرند.
علیرضا خلیلی افزود: روزانه یکهزار دستگاه خودرو در این مسیرها که اغلب رودخانه است تردد می کنند لذا مدیریت کردن این حجم خودرو در زمان وقوع سیل کار دشواری است.
وی بیان کرد: حتی اگر در طبس هم بارندگی نباشد ولی در شهرستان بشرویه ریزش باران گزارش شود به طور قطع از کوه های مشرف به چشمه مرتضی علی شاهد وقوع سیل خواهیم بود لذا باید تمهیدات لازم اندیشیده شود.

**جدی گرفتن هشدارها
پایان هفته اول نوروز هشدارهای هواشناسی برای شدت باران ها جدی تر شد به طوری که کارشناسی هواشناسی خراسان جنوبی به خبرنگار ایرنا گفته بود؛ با توجه به ماهیت رگباری بودن بارش ها جاری شدن روان آب و سیل در شهرستان های سرایان، طبس، فردوس و بخش هایی از خوسف و سربیشه و احتمالا بخشی هایی از نهبندان و بیرجند دور از انتظار نیست.
در همین روز میزان بارش ها در ۲۴ ساعت در برخی نقاط استان از جمله تپه طاق و معدن قلعه طبس به بیش از ۱۷ میلیمتر رسیده بود.
از طرفی هم تیم های امدادی استان به صورت آماده باش بودند تا هرگونه حادثه سیل یا خسارت را امدادرسانی کنند.
بر اثر بارش هایی که روزهای ابتدایی سال در استان به وقوع پیوست رودخانه مسیر عشق آباد به بردسکن طغیان و این مسیر برای مدتی مسدود شد اما به خاطر رفاه حال مسافران محور جایگزین از مسیر « ده محمد» به بشرویه مشخص شد تا مسافران معطل نباشند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی با تاکید بر جدی گرفتن هشدارها و اخطارهای هواشناسی گفت: بهار امسال بارندگی های خوبی به خصوص در فروردین و اردیبهشت پیش رو است که به خاطر ماهیت رگباری باید به نکات ایمنی توجه و پیشگیری شود.
ابوالحسن میرجلیلی با بیان اینکه در زمان بارندگی مردم نباید در مسیر رودخانه ها باشند اظهار داشت: رعایت نکات ایمنی باعث کاهش خسارت ها در زمان بارندگی می شود.
وی بارندگی های روز ششم فروردین در استان را مطلوب ارزیابی کرد و گفت: این بارندگی ها در شهرستان های طبس، فردوس و سرایان همراه با روان آب بود.
با وجود همه هشدارها و ممنوعیت تردد در برخی مناطق گردشگری اما جدی نگرفتن هشدارها ۶ نفر را در طبس گرفتار سیلاب کرد.
این افراد با ۲ دستگاه خودرو علیرغم ممانعت نیروی انتظامی در ورودی منطقه ازمیغان با این توضیح که قصد اقامت در خانه بوم گردی روستا را دارند وارد منطقه شدند اما بدون توجه به هشدارها از مسیر انحرافی که فقط افراد محلی با آن آشنا هستند، قصد ورود به رودخانه را داشتند.
این حادثه که شامگاه ششم فروردین رخ داد موجب گرفتار شدن این ۲ خانواده در سیلاب ساعات پایانی شب شد که با کمک نیروهای دهیاری و بخشداری از مرگ حتمی نجات یافتند.
خودرویی که افراد با آن به بستر رودخانه رفته بودند حدود سه کیلومتر توسط سیل جلو رفته بود که متاسفانه قابل استفاده نیست.

** بارندگی با کمترین خسارت
شروع هفته دوم نوروز در خراسان جنوبی نیز با وزش باد شدید همراه بود که در برخی مناطق استان مانند حاجی آباد زیرکوه از مرز ۷۲ کیلومتر بر ساعت گذشت.
برای هفته دوم نوروز نیز هواشناسی رگبار و رعد و برق پراکنده را پیش بینی کرده بود و با توجه به پیش بینی شدت بارش ها، ۸۳ تیم عملیاتی همچنان در آماده باش بودند.
تعطیلات پایانی نوروز نیز در خراسان جنوبی با فعال شدن سامانه جدید بارشی همراه بود که هشدارهایی از جمله اتراق نکردن در حاشیه و بستر رودخانه ها و مناطق مستعد سیلاب را در برداشت.
در این سامانه بارشی نیز اداره کل هواشناسی خراسان جنوبی با توجه به رگباری بودن بارش ها در خصوص احتمال آبگرفتگی معابر و جاری شدن روان آب و سیلابی شدن مسیل ها و رودخانه های فصلی (به ویژه برای شمال غرب، شمال و بخش مرکزی استان) و اختلال به علت وزش باد شدید و گرد و خاک در تردد محورهای استان، هشدار داده بود.
گرچه سامانه بارشی هفته اول نوروز در استان موجب جاری شدن روان آب و سیلاب در برخی مناطق از جمله شهرستان های طبس، فردوس، سرایان، زیرکوه و سربیشه شد اما خسارات سنگین نداشت.

** تخریب ساخت و سازهای غیر مجاز پیش از وقوع سیل
تخریب ساخت وسازهای غیر مجاز بستر رودخانه های استان عاملی بوده که موجب شد بارندگی های اخیر در استان حوادث ناگواری در پی نداشته باشد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان جنوبی در همین خصوص گفت: پارسال حداقل ۲۰ مورد ساخت و ساز غیر مجاز در حریم رودخانه های استان تخریب شد که بیشتر در شهرستان بیرجند بوده است.
حسین امامی افزود: همچنین تخریب ۱۵ مورد ساخت و ساز دیگر در بستر رودخانه های استان به تاخیر افتاده که بعد از تعطیلات نوروزی نسبت به تخریب آن اقدام خواهد شد.
وی بیان کرد: بیشترین تجاوز به حریم رودخانه ها و ساخت و سازهای غیرقانونی در شهرستان های بیرجند( دشت بجد)، زیرکوه و خوسف گزارش شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان جنوبی اظهار داشت: اکنون فرصت بسیار مناسبی است تا مردم آگاه شوند هرگونه ساخت و ساز غیرقانونی و تجاوز به حریم رودخانه ها خسارات جانی و مالی زیادی برای مردم و دولت در بر دارد.
وی افزود: با توجه به حوادث اخیر ناشی از وقوع سیلاب در مناطق مختلف کشور و خسارات جانی و مالی فراوان، به مردم توصیه می کنیم از رودخانه ها صیانت کنند چون مهمترین ذینفع خودشان هستند.
وی یادآور شد: بخش عمده ای از تلفات ناشی از سیلاب های روزهای اخیر ناشی از بی توجهی به بستر رودخانه ها بود که به راحتی می توان از وقوع اینگونه مشکلات جلوگیری کرد.

** تماس تلفنی رئیس جمهوری برای آمادگی بیشتر در برابر سیل
رئیس جمهوری نیز در تماسی تلفنی که روز ۱۲ فروردین با استاندار خراسان جنوبی داشت بر افزایش آمادگی برای جلوگیری از بروز حوادث تاکید کرد.
حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی با این تماس تلفنی در جریان آخرین وضعیت بارش ها و میزان آمادگی استان قرار گرفت و در راستای آمادگی بیشتر در جهت خدمت رسانی به مردم و جلوگیری از بروز هرگونه حادثه احتمالی دستوراتی صادر کرد.
محمدصادق معتمدیان استاندار خراسان جنوبی نیز در این تماس تلفنی گزارشی از میزان نزولات آسمانی و آمادگی دستگاه ها و تمهیدات حداکثری در خصوص مهار سیلاب ها و روان آب های احتمالی و همچنین خدمت رسانی به گردشگران و مسافران نوروزی و وضعیت محورهای مواصلاتی استان به دکتر روحانی ارائه کرد.
رئیس جمهوری ضمن ابلاغ سلام به مردم استان از استاندار، فرمانداران، بخشداران، دهیاران، مدیران دستگاه های اجرایی و تمامی نیروهای امدادی، خدمت رسان و کمک رسان قدردانی و بر به کارگیری همه توان و امکانات برای جلوگیری از بروز هرگونه بحران و حادثه ناخواسته احتمالی تا حصول اطمینان از برقراری آرامش و آسایش مردم تاکید کرد.
مردم خراسان جنوبی ۱۳ فروردین را با جدی گرفتن هشدارها به طبیعت رفتند در حالی که احتمال وقوع بارندگی در برخی نقاط استان وجود داشت اما اتراق کردن در حاشیه رودخانه ها و مسیل ها کمتر مشاهده می شد.

** خسارت ها هفته آینده اعلام می شود
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی نیز با بیان اینکه ۹۰ تیم امدادی و عملیاتی از پنج گروه هدف در حال آماده باش بوده اند گفت: علاوه بر بارندگی های که ابتدای امسال و اواخر سال گذشته در استان شاهد بودیم گرد و خاک شدید هم همراه این بارندگی ها بود که با توجه به بازدیدها و هشدارها خسارت به حداقل رسید.
سید ابوالحسن میرجلیلی روز جمعه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: قبل از بارندگی ها بازدید هایی از نقاط سیل خیز و وضع ترمیم دیوارهای حفاظتی انجام گرفت که این کارهای پیشگیرانه در کاهش خسارت ها نقش بسزایی داشت.
وی با تاکید بر ماهیت رگباری بودن باران های بهاری اضافه کرد: آمادگی ها تا انتهای خردادماه همچنان ادامه خواهد داشت و انتظار می رود مردم نیز هشدارهای مدیریت بحران را همچون گذشته به خصوص در فروردین و اردیبهشت جدی بگیرند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی با اشاره به بارندگی های که از ۱۵ اسفند تا ۱۵ فروردین در استان به ثبت رسیده گفت: این حجم بارندگی موجب سر رریز شدن برخی سدهای استان از جمله سد نهرین طبس شد اما خسارتی به جا نگذاشت.
وی یادآور شد: البته بارندگی ها در راه های روستایی و عشایری موجب آبشستگی راه ها شد که ۲۸ تیم برآورد خسارت مشغول ارزیابی هستند و هفته آینده خسارت ها اعلام خواهد شد.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان جنوبی نیز با اشاره به آمادگی نیروهای امدادی این جمعیت در طرح نوروزی گفت: در این مدت به ۲ هزار و ۵۳۶ نفر هنگام توفان و ۶۸۷ نفر گرفتار سیل و آبگرفتگی امداد رسانی شده است.
محمدرحیم شهریاری افزود: تعطیلات نوروزی امسال خدمات رسانی و امدادرسانی به آسیب دیدگان توسط هلال احمر در استان ۲۶ درصد و اعزام تیم های عملیاتی ۳۸ درصد افزایش یافت.
بر اساس آمارهای هواشناسی از اول مهرماه ۹۷ تا ۱۵ فروردین ۹۸ در خراسان جنوبی ۹۶٫۱ میلیمتر باران باریده در حالی که میزان بارندگی در سال آبی گذشته ۲۴٫۲ بوده است.