فواید شن بازی برای کودکان؛ از درک مفاهیم هندسی تا پرورش قدرت تخیل

علی محتشمی متخصص اطفال در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: شن بازی برای کودکان کاری خوشایند و لذتبخش است، کودک از لمس کردن شن و بازی با آن لذت بسیار می‌برد؛  زیرا روان بودن شن باعث می‌شود، با ریختن آن در هر ظرفی به شکل ظرف مورد نظر درآید، بازی با شن تجارب مفید و لذت بخشی را برای کودک ایجاد می‌کند.

این متخصص اطفال بیان کرد: امروزه شن بازی به قدری دارای اهمیت است که در تمامی کلینیک‌های مشاوره و روان درمانی کودک به عنوان یکی از وسایل ضروری اتاق بازی محسوب می‌شود؛ شن باید در ۲ نوع خشک و مرطوب در دسترس کودک وجود داشته باشد تا بتواند هر دو نوع آن را لمس کند و تفاوت‌ها و شباهت‌های آنها را درک کند.

محتشمی ادامه داد: کودک در شن به حفر کردن و ساختن تونل می‌پردازد؛ برج، تپه و خانه می‌سازد و به انجام بازی‌های تخیلی مشغول می‌شود؛کودک می‌تواند معمار هستی خود باشد و دنیای خویش را پر از افراد کند که ساخته و پرداخته ذهن او هستند، او می‌تواند کاری را انتخاب کند و یا از آن دست بکشد همچنین می‌تواند بیافریند و یا نابود کند، می‌تواند با قدرت تخیلش کوهی بسازد و بی خطر به قله آن صعود کند.

وی تشریح کرد: «شن» وسیله خوبی برای بازی‌های تهاجمی کودک به شمار می‌رود، زیرا می‌تواند شن را با ایمنی بیشتری پرتاب کند؛ کودک می‌تواند عروسک‌هایی را که نماد پدر، مادر، خواهر و یا برادر هستند و با آنها احساس خصومت، تنفر و یا حسادت دارد در میان شن دفن کند و به این وسیله احساسات درونی خویش را نشان دهد.

این متخصص اطفال اظهار کرد: در شن بازی کودکان می‌آفرینند و خراب می‌کنند و می‌تواند به ساخته ذهن خود شکل دهند؛ شن وسیله بسیار مناسبی برای پاسخگویی به طیف گسترده تخیلات کودک است، در شن بازی، کودک علاوه بر اینکه به لحاظ روانی تخلیه می‌شود و رضایت درونی کسب می‌کند، در پرورش تخیل، ابتکار، خلاقیت و سازندگی او نیز مؤثر است.

مهارت‌ها و مفاهیمی که کودکان در هنگام شن بازی فرا می‌گیرند

محتشمی ادامه داد: مقداری شن فرصت‌های خوبی برای کودکان به وجود می‌آورد تا از طریق حفاری، پر کردن ظرف‌ها، ریختن، بلند کردن و حمل کردن شن به هماهنگی و انعطاف عمومی بدن برسند؛ آنها از طریق شن بازی، به مفاهیم وزن و ظرفیت پی می‌برند، شناسایی ذرات شن و خاصیت چسبندگی آن، ساختن اشیا با شن و مقایسه شن خیس و خشک، پی بردن به شکل پذیری شن خیس، که اگر شن را کمی مرطوب کنیم به شکل ظرفی که در آن قرار دارد در می‌آید؛ از فواید علمی و شناختی شن بازی  در کودکان است.

وی افزود: پی بردن به مفاهیمی مانند اینکه آیا شن مثل نمک در آب حل می‌شود؟ آیا از صافی عبور می‌کند؟ درک مفاهیم هندسی و فضایی، پرورش قدرت تخیل، ابتکار، خلاقیت و سازندگی در کودک از مزایای بازی با شن است؛ کودکان هنگامی که مشغول ساختن یک قلعه شنی هستند، می‌توانند درباره آن داستانی بسازند و غرق در تخیلات خویش شوند.

این متخصص اطفال ادامه داد: فرآیند خلاقیت در چنین مواقعی در کودکان شکوفا می‌شود، کودک از طریق شن بازی و کسب تجربیات حسی مفاهیم زیادی مثل گود کردن، فشار وارد کردن، کُپه کردن، تونل زدن، پهن کردن، تقسیم بندی و برگشت پذیری را یاد می‌گیرد، همچنین مفاهیم واژه‌هایی مانند عمیق، عمیق‌تر، داخل، بیرون و غیره را درک می‌کند و برایش درونی می‌شود، کودکان برای ساختن تپه‌های بزرگ شنی، ایجاد خندق و دژ‌های شنی، ماهیچه‌های بزرگ شان را به کار برده و پرورش می‌دهند.