دکتر لورن توسِن، استاد کالج لوتر در ایالتِ آیووای امریکا پس از سالها مطالعه بر روی موضوعاتی نظیر اضطراب، مقابله با سختیها و بخشش، از نقش مهم گذشتن از کینهها در «پاکسازی» بدن و روان از مشکلات ناشی از تجربههای دردناک خبر داده است.
این پژوهشگر در گفتوگو با وبسایت خبریِ «گلوبال نیوز» گفت: «ما دریافتیم افرادی که بخشندهتر هستند، بدون در نظر گرفتن شرایط موجود، در قبال بسیاری از مسائل و افراد زیادی از خود بخشش نشان میدهند و بنابراین خبری از تأثیر منفی اضطراب بر سلامتِ آنها نیست. ما همواره میپرسیم با وجود این همه اضطراب در زندگی ما، چطور میتوان آن را کاهش داد، یک حکمت قدیمی در این باره وجود دارد- میبایست نسبت به خود، دیگران و شرایط سخت، بخشش نشان دهیم.»
توسن هشدار داد که اگر انسان فاقد فضیلت بخشش باشد، مقاومتش دربرابر امور منفی در زندگی کاهش مییابد و در نهایت افزایش اضطراب تأثیر منفی بسیاری بر سلامت جسمی و روانی فرد خواهد گذاشت.
این استاد سرپرستیِ گروهی از پژوهشگران را برعهده داشته است که به بررسی حدود ۱۵۰ داوطلب پرداخته و از آنها دربارۀ میزان بخشش در زندگی سوال کردهاند.
این گروه تحقیقاتی سپس به بررسی میزان اضطراب انباشته شده از ۱۰۰ مسأله مختلف زندگیِ این افراد، از جمله مشکلات مالی، جدایی عاطفی و طلاق، مرگ عزیزان و وقایع آسیبزای دیگر پرداختند.
در نهایت سلامت جسمانی و روانی این افراد با توجه به پاسخ داوطلبان به پرسشهایی درباره علائم افسردگی، احساس بیارزش بودن، استرس و غم بررسی شد. از این افراد همچنین دربارۀ میزان ابتلایشان به سرماخوردگی، درد، مشکلات خواب و خستگی و دیگر بیماریهای جسمانیِ مرتبط با اضطراب سؤال شد.
توسن گفت: «ما به بررسیِ ارتباطِ میان اضطراب، بخشش و سلامت پرداختیم و همانطور که انتظار داشتید، دریافتیم که اضطراب برای سلامت روانی و جسمانی مضر و بخشش برای آن مفید است.»
این استاد افزود: باید در نظر گرفت که وجود میزانی از اضطراب در زندگیِ هر فردی ضروری است چرا که انسان را برای تطبیق با موقعیتهای چالشآفرین آماده میکند.
به گفتۀ توسن، گاهی این اضطراب طولانیمدت میشود، مانند مدیریت یک پروژه دشوار و پرمخاطره در محل کار. در چنین شرایطی اضطراب مزمن ایجاد میشود و این موضوع شادی را از زندگی شما میگیرد و مضر است.
وی افزود: «عدم توانایی در بخشیدن، بسیار شبیه به این موقعیت است. هنگامی که اتفاق بدی میافتد و شخصی با ما بد رفتاری میکند، ممکن است خود اتفاق در طول مدت کمی رخ داده باشد، اما آنچه شما پس از این موضوع تجربه میکنید، میتواند چند دهه ادامه یابد.»
وی گفت: «هنگامی که قادر به بخشیدن باشید، این موضوع باعث از بین بردن علائم ناگواری میشود که اضطراب ناشی از کینه بر جسم و روان شما به جا گذاشته است. هنگامی که کاری را به اتمام میرسانید، که ماهها است روی دست شما مانده، احساس سبکی میکنید. بخشیدن دقیقاً همین حالت را دارد و همین احساس سبکی را به میزان بسیار بیشتری به شما میبخشد.»
چگونه ببخشیم؟
توسن با اذعان به اینکه بخشیدن کار دشواری است، راهکارهایی نیز برای کسب این فضیلت پیشنهاد کرده است:
یک محیط مثبت خلق کنید: اگر در گردبادی از امور منفی باشید، نمیتوانید روند بخشش را آغاز کنید. توسن از این گردباد با عنوان طوفانِ شنی یاد میکند که شما را دفن میکند. وی معتقد است نباید با اتکا به راهحلهای کوتاه مدتی مانند چُرتزدن و … با این شرایط مقابله کرد، بلکه باید به راهحلهای بلندمدتتری نظیر شرکت در کلاسهایی که بدان علاقه دارید یا سفر به نقطهای آرام و دوردست رو آورد. این موضوع باعث میشود دست از اندیشیدنِ چندباره دربارۀ فرد یا اتفاقِ منفی بردارید و یک «حلقۀ بازخوردِ مثبت» ایجاد کنید.
فکر کنید که بخشش چه معنایی برای شما دارد: بدانید که بخشش را برای خودتان انجام میدهید، نه کس دیگر. الزاماً نباید با کسی که در این فرآیند به شما صدمه زده است، آشتی کنید. گاهی بدترین اقدام همین است و میتواند وضع را بدتر کند.
همدلی، تواضع و قدردانی داشتن: توسن از این سه ویژگی به عنوان سه رکن اصلیِ بخشش یاد میکند. شما هم انسان هستید و ممکن است به دیگران صدمه بزنید. به خودتان یادآوری کنید که شما نیز روزی امید به بخششِ دیگران خواهید داشت.
ما در افکار خود اغلب فردی را که به ما صدمه زده است را تحقیر و به وی توهین میکنیم. سعی کنید که خود را جای آن فرد بگذارید و از منظر آنها به موضوع نگاه کنید.
در نهایت بکوشید که برای آنچه در اختیار دارید، قدردان باشید.