وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی
بیرجند- علی رغم وعده هایی که در زمان تدفین پدر علم جغرافیای ایران در زمینه ساخت فرهنگ سرا و و مکان های علمی در محل دفن ایشان داده شد ولی با گذشت سال ها اقدام عملی دراین زمینه رخ نداده است.
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: هر همایش و جشنواره‌ای که با حضور مهمانان ملی و بین المللی در بیرجند برگزار می شود، هر گاه وزیر و رئیس و معاون وزیری از پایتخت مهمان خراسان جنوبی می شود یکی از مهمترین نکاتی که بیرجندی ها و خراسان جنوبی ها به مهمان خود یادآور می شوند این است که این خطه زادگاه پدر چند علم است.
در میان اسامی بزرگان خراسان جنوبی نام پرفسور دکتر محمد حسن گنجی پدر جغرافیای نوین و هواشناسی ایران و دانشمند سال ۲۰۰۱ هواشناسی برده می شود و از او به افتخار یاد می شود، اما به نظر می‌رسد این افتخار فقط در حد تقدیر و تجلیل زبانی است.
ظرفیت بزرگی که مورد غفلت قرار گرفته است
اگر کسی به بوستان دکتر گنجی که در آن این پدر جغرافیای نوین ایران دفن شده است نگاهی بیندازد، بی شک این سؤال برای او مطرح خواهد شد چرا مزار مردی چنین بزرگ اینقدر مورد غفلت قرار گرفته است در حالی که در آنجا می توان یک فرهنگ سرا، موزه علمی و یا مرکز فرهنگی ساخت و در گذشته نیز در این زمینه وعده هایی داده شده بود.
این در حالی است که در بسیاری از شهرها و مناطق از این ظرفیت ها برای معرفی قدمت علم و تمدن منطقه خود، هویت بخشی به نسل جدید و هم جذب گردشگر استفاده می کنند.
حسن رمضانی، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: یکی از موضوعاتی که می تواند در بحث گردشگری مؤثر باشد معرفی مشاهیر و مفاخر آن منطقه و ساخت یادمان و فرهنگ سرا و المان در محل مقبره و مزار آنان است.
وی اظهار کرد: این اتفاق در مورد برخی از بزرگان خراسان جنوبی چون ابن حسام خوسفی رخ داده است و هر کسی که در مسیر بیرجند به خوسف و یا برعکس حرکت می کند گذری بر سر مقبره ابن حسام خوسفی خواهد داشت.
ساخت آرامگاه و یادمان بر مزار بزرگان و مفاخر بر عهده انجمن مفاخر ملی است که زیر مجموعه فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت می کند مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی بیان کرد: در مورد مقبره و مزار مرحوم دکتر گنجی که از مفاخر خراسان جنوبی و ایران هستند و از ایشان به عنوان پدر علم جغرافیا یاد می شود اقدام خاصی صورت نگرفته است.
رمضانی ادامه داد: به این نکته نیز باید توجه کرد که ساخت آرامگاه و یادمان بر مزار بزرگان و مفاخر بر عهده انجمن مفاخر ملی است که زیر مجموعه فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت می کند.
وی افزود: میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی در جهت معرفی مرحوم دکتر گنجی کتاب ایشان را به چاپ رسانده است.
مسئولیت میراث در حوزه آرامگاه های تاریخی است
مدیر کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی یادآور شد: اگر مقبره یکی از مفاخر و مشاهیر خراسان جنوبی از جمله بناهای تاریخی باشد میراث فرهنگی در این زمینه مسئولیت دارد و آن مرمت می کند اما در مورد ساخت بنا وظیفه ای بر عهده میراث فرهنگی نیست.
محمود رمضانی معاون فرهنگی فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان جنوبی نیز در زمینه وضعیت مزار و آرامگاه مرحوم دکتر گنجی به خبرنگار مهر بیان کرد: زمان فوت مرحوم دکتر گنجی دستگاه ها و نهادهای مختلفی چون میراث فرهنگی، شهرداری و دانشگاه بیرجند وعده هایی در زمینه ساخت آرامگاه و بنا و یادبود دادند.
وی اظهار کرد: البته باید به این نکته اعتراف کرد که علی رغم اینکه ایشان پدر یکی از علوم در کشور هستند ولی آنطور که شایسته است آرامگاهی در شأن ایشان ساخته نشده و برنامه های متنوعی در محل مقبره ایشان برگزار نشده است.
معاون فرهنگی فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان جنوبی بیان کرد: البته برای اینکه یاد این مرد بزرگ همچنان در ذهن ها ماندگار باقی بماند می توان برنامه هایی چون شب شعر و برخی از برنامه های فرهنگی را در بوستانی که مقبره آن مرحوم در آنجا قرار دارد، برگزار کرد.
پیگیری بنای یاد بود بر عهده شهرداری
رمضانی در زمینه وظایفی که انجمن مفاخر در زمینه معرفی و زنده نگه داشتن یاد مشاهیر دارد، ادامه داد: انجمن مفاخر در خراسان جنوبی فعال بوده ولی در دو سال قبل فعالیت آن متوقف شده که برای فعال کردن آن نیز برنامه ریزی کرده ایم.
وی یادآور شد: البته وظیفه ساخت بنا و آرامگاه بر مزار مشاهیر و بزرگان برعهده انجمن مفاخر نیست بلکه سیاست گذاری در این زمینه را برعهده دارد و پیگیری ساخت بنای یادبود و آرامگاهی در خور شأن این مرد بزرگ را می توان از شورای شهر و شهرداری داشت.
محمد علی جاوید شهردار بیرجند نیز درباره برنامه های شهرداری در زمینه ساخت بنای یادبود و آرامگاه برمزار مرحوم گنجی اظهار کرد: کمیته ای متشکل از نهادها و دستگاه هایی چون فرمانداری، دانشگاه بیرجند، میراث فرهنگی، شهرداری و سازمان برنامه بودجه بحث وضعیت مزار و آرامگاه پروفسور گنجی را پیگیری می کردند.
ساخت موزه و مرکز فرهنگی منوط به تخصیص اعتباری توسط برنامه و بودجه
وی بیان کرد: در حدود چهار، پنج ماه پیش در این کمیته این مسئله مطرح شد که در صورتی که برنامه و بودجه در این زمینه اعتباری در نظر گرفته شود می توان طرح مناسبی برای بهسازی وضعیت آرامگاه مرحوم گنجی را پیاده کرد و البته همه چیز موکول به بررسی های لازم شد.
شهردار بیرجند با اشاره به اینکه اگر اعتبار مناسبی برای ساخت مرکز فرهنگی مناسی در محل آرامگاه مرحوم دکتر گنجی در نظر گرفته شود، شهرداری نیز همکاری مناسب را خواهد داشت، ادامه داد: هدف فقط ساخت یک تندیس و المان نیست بلکه ایده آل آن است که در بوستان محل دفن دکتر گنجی موزه و محلی برای مطالعات علمی ساخته شود.
جاوید یادآور شد: برای ساخت مکان های چون موزه و یا محلی برای مطالعات علمی در بوستان دکتر گنجی حدود ۴۰۰- ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار نیاز است.
هر چند علی رغم اینکه بسیاری از دستگاه ها و نهادها بیان می کنند که در زمینه بهبود وضعیت بوستان دکتر گنجی که آرامگاه این بزرگ مرد نیز در آن قرار دارد، اقدامی ضروری باید صورت گیرد ولی در عمل هیچ نهادی یک گام عملی برنمی دارد.
بی شک با توجه به دانشگاهی بودن شهر بیرجند و حضور هزاران دانشجو در رشته های مختلفی علمی در بیرجند بی توجهی به وضعیت آرامگاه مرحوم دکتر گنجی شایسته نیست و باید تدبیری برای آن اندیشید و این بوستان را تبدیل به فضایی برای رفت و آمد اهل علم کرد.
به نظر می رسد اگر شهرداری، میراث فرهنگی، ارشاد و فرمانداری و سایر نهادهای ذی ربط با همکاری همدیگر از محل بودجه های فرهنگی متناسب در این زمینه سرمایه گذاری کنند شاید بتوان انتظار داشت در آینده دور شاهد یک موزه، کتابخانه و یا یک مرکز مطالعاتی در محل بوستان دکتر گنجی باشیم چرا که در حال حاضر برای آینده نزدیک در این زمینه برنامه خاصی وجود ندارد.
