وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی
مشق ننوشتن کودکان
نویسنده: محبوبه حیدری
مقدمه:
یکی از مسائل جاری والدین در نُه ماه تحصیلی، مشق ننوشتن کودکان یا طفره رفتن از آن است. گاهی بچه‌ها چنان از زیربار مشق نوشتن شانه خالی می‌کنند که درگیری ذهنی والدین این می‌شود که چرا فرزندشان تا این حد بی مسئولیت است. برخی دیگر حین نوشتن تکالیف مدرسه آن‌قدر بی‌قرارند که برای دو خط مشق نوشتن هزار دفعه از جا برمی خیزند و به دلایل مختلف آن را رها می‌کنند. مامان گشنمه، مامان دستشویی دارم، یه کارتون ببینم بعداً و … در چنین شرایطی والدین باید چه کار کنند؟ چطور باید دانش آموز را به انجام تکالیف و مشق نوشتن تشویق و موظف کرد؟
عجله نکنید
این‌که کودکی در سال‌های اول مدرسه رغبت چندانی نسبت به مشق نوشتن نشان نمی‌دهد و حتی احساس مسئولیتی هم در این زمینه احساس نمی‌کند، تا حدودی طبیعی است. آن‌ها به تازگی قدم به مدرسه گذاشته‌اند و وظایف و تکالیف برایشان جدید است و شرایط تازه را با گذشته خود می‌سنجند که در آن تمام وقتشان به فراغت و بازی گذشته است و هیچ کار موظفی بر عهده آنان نبوده. بنابراین گمان نکنید که اگر کودک کلاس اولی نسبت به مشق نوشتن کاهلی دارد، شاگرد تنبلی است و نباید به او امید داشت.
آرام باشید
عصبانی نشوید. داد نزنید. تهدید نکنید، اجبار نکنید. در قدم اول باید آرامشتان را حفظ کنید و علت یابی کنید. برخی اوقات دلایل این امر به قدری پیش پاافتاده و ساده‌است که تعجب می‌کنید، یا کودک آن‌قدر بی‌تقصیر است که اصلاً حق‌اش نیست تنبیه شود. بنابراین به خوبی نگاه و تحلیل کنید و در شرایط آرام از او بپرسید: چرا دوست نداری مشق بنویسی؟ علتش چیه؟ چی اذیتت می‌کنه؟
توجه کنید که فرزندتان در چه ساعات از روز و چه شرایطی تمایلش نسبت به مشق نوشتن کمتر و یا بیشتر می‌شود. چرایی را که پیدا کنید، راه حل توی دست‌تان است.
مهم نیست
اگر در مدرسه مشق شب به اندازه کافی جدی گرفته نشود، دانش آموز هم تمایل و انگیزه برای انجام آن را نخواهد داشت. معلمی که با دانش آموزی که تکالیفش را کامل انجام داده با دیگری که هیچ کدام را انجام نداده به یک شکل برخورد می‌کند، عملاً آن‌ها را به سمت بی انگیزگی می‌کشاند. یکی دیگر از دلایل بی انگیزگی کودک این است که پیش از ورود به مقطع تحصیلی دروس آن مقطع را کامل فراگرفته است. بچه‌هایی که کلاس زبان می‌روند و پیشرفته‌تر از مدرسه آن‌را بلدند، معمولاً اعتراض می‌کنند که: «من که اینا رو بلدم برای چی باید بنویسم» این هم یکی از دلایل مشق ننوشتن است. در واقع سطح تکالیف مدرسه برای برخی دانش آموزان پایین است و یا فرد متوجه اهمیت خواندن و نوشتن نشده است و گمان می‌کند کاری بیهوده است. در این حالت بهتر است به او یادآور شوید که نوشتن و تمرین کردن تا چه اندازه در یادگیری مؤثر است. «یادت میاد که دهگان و صدگان هم بلد نبودی و با نوشتن و تمرین کردن به خوبی یادشون گرفتی؟»
این خیلی زیاد است
همان‌قدر که معلمان سهل‌گیر سبب بی انگیزگی دانش آموزان هستند، آن‌هایی که بیش از اندازه سخت گیرند و حجم تکالیفی که به بچه‌ها می‌دهند خیلی زیاد است، به مشق ننوشتن آن‌ها دامن می‌زنند. هستند دانش آموزانی که دفترچه تکالیفشان را نگاه می‌کند و به مادرشان می‌گویند: این خیلی زیاده من نمی‌نویسم. نوشتن برای کودکان کم سن و سال و خاصه سال‌های اول و دوم دبستان تمرکز کردن و هماهنگی بین چشم و دست برایشان خستگی به همراه دارد و این باعث می‌شود که تنبلی کنند و بگوید: نمی تونم.
در چنین شرایطی حتماً با معلم صحبت کنید. از او بخواهید که حجم تکالیف را کمتر کند. همچنین با نظارت در خانه و برنامه ریزی صحیح، تکالیف را در ساعات مختلف تقسیم کنید تا پشت سر هم نبوده و باعث خستگی کودک نشود.
بریم خرید
والدینی که برنامه‌ریزی درستی برای درس و درس خواندن فرزندشان ندارند و از خرید و مهمانی و … نمی‌گذرند و کودک هیچ نظمی در دوران مدرسه و ایام تعطیلات احساس نمی‌کند، معمولاً تکالیف مدرسه را جدی نمی‌گیرد و حتی بلد نیست برنامه ریزی کند و با نظم به امور مدرسه‌اش رسیدگی کند.
سعی کنید به کودک یاد بدهید که ایام مدرسه نظم و برنامه خاص خود را دارد تا او نیز آن را فرابگیرد.
همیشه تنبیه می‌شوم
اگر کودک طعم تشویق را نچشد، طعم موفقیت را درک نکند، بالاخره خسته از ادامه‌ی راه دست از تلاش می‌کشد. مهم نیست که فرزندتان چقدر بدخط می‌نویسد، مهم نیست که مشق‌هایش اشتباه دارد و خط خورده و کاملاً تمیز و بی نقص نیست، مهم این است که دارد تلاشش را می‌کند برای بهتر شدن. او لازم دارد که هم در مدرسه و هم در خانه تشویق شود. از او همیشه توقع کامل بودن نداشته باشید که خیلی زود خسته و دلزده و بی انگیزه‌اش می‌کنید. چون او احساس می‌کند هرچه تلاش می‌کند به معیار تمام و کمالی که والدین و مربیانش در نظر دارند نمی‌رسد.
خانه آرام
دانش آموزی که در محیطی متشنج بزرگ می‌شود، دعوا و داد و بیداد برایش مثل لالایی است. کسی حواسش به او نیست و او برای هر خط نوشتن احتمالا یک توسری می‌خورد، علاقه‌ای به نوشتن و انجام تکالیف نشان نمی‌دهد چون دارد از شما انتقام می‌گیرد. او به روش خودش انتقام می‌گیرد و آن عصبی کردن شما بابت مشق ننوشتن است.
شرایط زندگی‌تان را تغییر دهید و راه و رسم مهربانی و آرامش را پیش بگیرید. دعوا و بگو مگو را یا حذف کنید یا به زمان‌هایی که فرزندتان در خانه نیست موکول کنید. اجازه دهید او با آرامش به آینده‌اش برسد.
عادی شده
آن‌قدر پشت سر هم به کودک گفته‌اید: مشقت کو؟ مشق نوشتی؟ کو دیکته‌ات و … که صدای اعتراض و تذکر شما برایش عادی شده، بدانید که با این روش هیچ تأثیری در او نمی‌گذارید. آن‌قدر تکرار نکنید که اثر خود را از دست بدهید.
