موضوعات قدیمی و نخنما، دیالوگهای شعاری و شتاب برای جمع و جور کردن یک سریال سفارشی، ویژگیهای بارز مجموعه ۲۱ قسمتی « حوالی پاییز» است.
سپردن یک مجموعه تلویزیونی بیست و یک قسمتی به کارگردانی که در سابقه کاریاش تنها یک فیلم بلند به نام «آپاندیس» وجود دارد، نکته عجیب این سریال است. حضور بازیگر زن لبنانی نیز از نکات عجیب دیگر این سریال است؛ بازیگری که بهتازگی تصاویری از رقص و آواز وی در فضای مجازی منتشر شده است. فضای غمگین سریال و پخش آن پس از ماههای محرم و صفر هم از بدسلیقگی مدیران شبکه حکایت میکند.
**سیاه و سفید
سریالسازان از اواسط دهه هشتاد به این نتیجه رسیدند که دوران ارائه چهرههای سفید و سیاه از کاراکترها گذشته است و مخاطبان، آنها را پس میزنند. حالا و در اواسط دهه نود، سریالی ساخته شده است که آدمهای خوبش کاملاً خوباند و هرکاری که میکنند خوب است و بالعکس، آدمهای بدش به شعاریترین شکل ممکن بد هستند. ارائه چهرهای ناقص و کاریکاتوری از نسل جدید توسط شخصیت «شیوا» که مدام غر میزند و حتی یک رفتار صحیح و مطلوب ندارد با چه هدفی دنبال شده است؟
رویا تیموریان یکی از ضعیفترین بازیهایش را در این سریال به نمایش گذاشته و لیلا اوتادی هم مثل اکثر اوقات متوسط ظاهر شده است. بازیهای غلوشده و کلیشهای در تمام شخصیتهای این سریال دیده میشود.
بازیگرانی که در آثار دیگر، نمایشهای قابل قبولی ارائه کردهاند، اما اینجا کارگردان نتوانسته است از آنها بهدرستی بازی بگیرد.
**کشدار و غیرجذاب
گفته میشود این مجموعه قرار بوده با نام «بازگشت» و در قالب یک فیلم سینمایی ساخته شود، اما بدون توجه به کشش و جذابیتهای داستانی این قالب به تشخیص کارگردان به سریال تبدیل شده و تماشای این سریال نشان میدهد انتخاب قالب جدید توسط آقای کارگردان اشتباه بوده است. اما گویا نماهای طولانی و تکراری، سکانسهای بیهدف و خستهکننده فقط برای این درست شدهاند که یک فیلم سینمایی را به سریال تبدیل کنند.
مشخص نیست تصویر کمیک و غیرواقعی که از مأموران و ساختار وزارت اطلاعات در این سریال ترسیم شده، منطبق بر کدام واقعیت است و آیا سه مأمور ثابت و یک ماشین، تمام داشتههای وزارت اطلاعات برای چنین پرونده پیچیده و مهمی است؟
**سازمان حج و زیارت در جریان نبوده است
یکی از مواردی که در این سریال بهوفور دیده میشود، طعنه و گاه کنایه به مسئولان دولتی و سازمان حج و زیارت است. جملههایی که ظاهراً از دهان خانوادههای شهدای منا زده میشود، اما کارکرد آن بیانیههایی است در قالب سریال. منفعل نشان دادن وزارت امور خارجه و سازمان حج و زیارت و بیان دیالوگهایی مبنیبر اینکه قصور این دو سازمان را از کشور عربستان بیشتر نشان میدهد، نمونههایی از عدم رعایت انصاف توسط سازندگان این سریال است.
یکی از مسئولان روابط عمومی سازمان حج و زیارت در گفتوگو با «ایرناپلاس» با بیان اینکه از ساخته شدن این سریال خبر نداشتیم و هیچ نوع همکاری و هماهنگی با ما انجام نشده است، گفت: «با ارسال نامهای به مدیران سازمان صداوسیما اعتراض خود را به محتوای این سریال درباره نقش سازمان حج و زیارت در حادثه منا اعلام کردهایم و قرار است اصلاحاتی انجام شود.»
**فرزند شهید منا: از پرداختن به موضوع خوشحالیم، اما بد پرداختن به یک اتفاق بزرگ، ضربه زننده است
بیست و سوم آبان بود که خانوادههای شهدای منا از رئیس صداوسیما برای پخش قصههایی درباره حادثه منا در سریال «حوالی پاییز» تشکر کردند. اما این نظرات موافق، منتقد هم داشت. یکی از اعضای خانواده شهدای منا که پدرش را در سال ۹۴ از دست داده است، در گفتوگو با «ایرناپلاس» با بیان این که خوشحالیم از اینکه بالاخره در قالب هنر به این فاجعه پرداخته شده است، ادامه داد: نباید این اتفاق فراموش شود، اما سؤالمان اینجاست که چرا یک اثر ضعیف را برای پرداختن به این اتفاق مهم انتخاب کردهاند؟ با اتفاقات غمگین این سریال اشک میریزیم، اما نمیدانم چرا خانواده شهدای منا را اینگونه به تصویر کشیدهاند؟ احساس میشود فقط خواستهاند یک اثری ساخته شود. اگر به یک اتفاق بزرگ، بد پرداخته شود، حتی ضربه زننده خواهد بود.
**شادی؛ شاید وقتی دیگر
بعد از اتمام ماههای محرم و صفر، حق طبیعی مخاطبان است که با تماشای سریالهای شاد و مفرح، لحظات خوبی را کنار خانواده داشته باشند. حالا خانوادهها بهترین ساعات کنار هم بودن را باید با هم گریه کنند و در بهترین حالت، میتوانند تکرار چندباره سریالهای طنز را از شبکه آیفیلم تماشا کنند.
گزارش از سیدمهدی موسویتبار