یادداشت امروز/دیگران را قضاوت نکنیم

امروز خراسان جنوبی – زنگویی zangoei@birjandtoday.ir
قضاوت سخت است. سختِ سخت. لذا در روایات بدان نگاهی چنین شده است. نگوئیم ما که “قاضی” نیستیم تا مورد آن خطابات باشیم. بله، قاضی نیستیم به معنای حقوقی آن اما آیا مدام به کار قضاوت کردن دیگران، زبان در کام نمی چرخوانیم؟ آیا پیوسته دیده در کار دیگران نداریم؟ آیا نسبت به گفتار و رفتار و حتی لباس دیگران سخن نمی گوئیم؟ خب، همه این ها نوعی قضاوت است. قضاوت هایی که گاه بر اساس بدگمانی شکل می گیرد و غالبا هم نا به جاست. همین دریافت و داوری نا به جا را تعمیم هم می دهیم و با جرات تمام همه را در آن حکم کلی شریک می کنیم؛ همه دزدند! همه خرابند! همه همین کار را می کنند! همه اختلاس می کنند! همه پارتی بازی می کنند! همه اهل رشوه اند! این نگاه را مدام کلمه می کنیم و با زبان در ذهن جامعه می کاریم حال آنکه به واقع این طور نیست. یعنی هم برداشت ما خطاست و هم قضاوت مان باطل اما همچنان به آن می پردازیم و چون”قاضی” به معنای حقوقی نیستیم، مراقبت از گفتار و رفتار مان را هم لازم نمی شماریم حال آنکه مدام در حال قضاوت ایم. به این ماجرا دقت فرمایید؛ روزى مردی نزد عارف اعظم آمد و گفت من چند ماهى است در محله اى خانه گرفته ام روبروى خانه من یک دختر و مادرش زندگى مى کنند هرروز و گاه نیز شب مردان متفاوتى آنجا رفت و آمد دارند مرا تحمل این اوضاع دیگر نیست. عارف گفت: شاید اقوام باشند. گفت: نه من هرروز از پنجره نگاه می کنم. گاه بیش از ده نفر متفاوت می آیند بعد از ساعتى می روند. عارف گفت: کیسه اى بردار براى هرنفریک سنگ درکیسه انداز چند ماه دیگر با کیسه نزد من آیى تا میزان گناه ایشان بسنجم. مرد با خوشحالى رفت و چنین کرد.بعد از چندماه نزد عارف آمد وگفت من نمى توانم کیسه را حمل کنم از بس سنگین است شما براى شمارش بیایىد عارف فرمود: یک کیسه سنگ را تا کوچه من نتوانى حمل کنی، چگونه می خواهى با بار سنگین گناه نزد خداوند بروى؟؟؟ حال برو به تعداد سنگ ها حلالیت بطلب و استغفارکن. چون آن دو زن همسر و دختر عارفى بزرگ هستند که بعدازمرگ وصیت کرد شاگردان و دوستدارانش در کتابخانه او به مطالعه بپردازند.
اى مرد آنچه دیدى واقعیت داشت اما حقیقت نداشت .همانند توکه در واقعیت مومنی اما در حقیقت شیطان …..بله، به همین راحتی، عمله شیطان می شویم و خود را از خدا هم طلبکار می دانیم. کاش قرآن بخوانیم و این آیه ۱۲ سوره حجرات همواره نصب العین ما باشد که؛ اى کسانى که ایمان آورده‌‏اید! از بسیارى از گمان‌ها بپرهیزید، چرا که بعضى از گمان‌ها گناه است و هرگز (در کار دیگران) تجسّس نکنید و هیچ ‌یک از شما دیگرى را غیبت نکند، آیا کسى از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده خود را بخورد؟! (به یقین) همه شما از این امر کراهت دارید تقواى الهى پیشه کنید که خداوند توبه‌‏پذیر و مهربان است.” به هشدار می گویم که مراقب قضاوت ها مان باشیم و بدانیم که چون قضاوت می کنیم مردم را ما را هم قضاوت خواهند کرد، هم امروز و هم فردا….