به گزارش ایرنا از ابتدای شکل ‌گیری خراسان جنوبی یکی از نخستین موضوع‌ های زیربنایی که مدنظر مسئولان قرار گرفته بهره‌ مندی این استان از حمل و نقل ریلی بوده است.
نبود خط راه آهن در خراسان جنوبی از مهمترین موانع سرمایه گذاری محسوب می شود و وجود محصولات کشاورزی راهبردی و نیز فرآوری آنها، برای رسیدن به بازارهای هدف تامین زیرساخت های لازم در حوزه حمل و نقل به ویژه ریلی باید مورد توجه قرار گیرد.
شاید برای اولین بار در نهم آذر ۱۳۸۰ بود که مجمع نمایندگان خراسان بزرگ و سیستان و بلوچستان در مجلس شورای اسلامی تقاضای احداث این راه آهن را از رئیس جمهور وقت کردند و این تقاضا به وزارت راه و ترابری و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور ارجاع شد.

** گزینه های پیش روی راه آهن خراسان جنوبی
آبان ماه ۸۹ نماینده وقت مردم قاینات در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، خبر از تصویب راه آهن شرق کشور از مسیر بیرجند- قاین – گناباد را داده بود.
حجت الاسلام موسی قربانی در این مصاحبه عنوان کرد: با اتمام مطالعات مقدماتی راه آهن چابهار به مشهد در شرق کشور، عبور این خط از مسیر بیرجند- قاین- گناباد و کالشور به تصویب رسید.
به گفته وی در آن زمان ۲ گزینه برای راه آهن شرق کشور مطرح شد که گزینه « الف» شامل عبور راه آهن از بیرجند- قاین- گناباد- کالشور و گزینه «ب» عبور این خط از بیرجند- فردوس و جزین بود، اما نتیجه حاصل از این بررسی، ترجیح فنی، اقتصادی و اجتماعی گزینه «الف» شامل عبور راه آهن از بیرجند- قاین- گناباد- کالشور به سمت مشهد اعلام شد.

** نگاه ویژه دولت روحانی به راه آهن شرق کشور
با شروع کار دولت یازدهم و نگاه ویژه رئیس جمهوری به خواسته های مردم در نخستین سفر استانی روحانی به خراسان جنوبی این موضوع مطرح و رئیس جمهوری در این زمینه گفت: هیئت وزیران برای اتصال این استان و مرکز آن (بیرجند) به راه آهن سراسری اتفاق نظر دارد و نه تنها آن را در ردیف بودجه سال ۹۴ قرار داده بلکه برای مطالعه و طراحی آن ۱۰۰ میلیارد ریال اختصاص داده است.
آذرماه ۹۳ هم استاندار وقت خراسان جنوبی با بیان اینکه پروژه راه آهن شرق کشور در لایحه بودجه ۹۴ ردیف اعتباری مستقل گرفت نوید اتصال خراسان جنوبی به شبکه ریلی کشور را به مردم استان نوید داد.
این خبر ۱۶ آذرماه سال ۹۳ از طریق خبرگزاری ایرنا مخابره شد. وجه الله خدمتگزار استاندار وقت خراسان جنوبی در آن زمان مدت تکمیل پروژه را پنج سال پیش بینی کرد و گفت: تا سال ۹۹ به بهره برداری خواهد رسید.

** گوشزد نمایندگان به دولت برای جدی گرفتن راه آهن
نمایندگان مردم خراسان جنوبی در مجلس شورای اسلامی نیز در تذکرات جداگانه ای مدام به دولت گوشزد کرده بودند که مساله راه آهن باید جدی گرفته شود و در بودجه های سالانه ردیف مشخصی داشته باشید.
نمونه این تذکرات در نطق های مکرر نماینده مردم شهرستان های بیرجند، خوسف و درمیان در مجلس شورای اسلامی مشهود است. حجت الاسلام سید محمد باقر عبادی آذرماه ۹۴ در صحن علنی مجلس شورای اسلامی با اشاره به برخی مسائل حوزه انتخابیه ‌اش گفت: مسئولان به راه ‌آهن خراسان‌جنوبی به صورت ویژه نگاه و به وعده‌هایشان عمل کنند.
وی در آن زمان یادآور شد: پروژه بزرگ راه ‌آهن صرفا با بودجه عمومی درست نمی‌شود و حتما باید فاینانس سرمایه‌گذار داخلی و خارجی ورود پیدا کند.

** انتشار اسناد مناقصه و باز شدن روزنه امید
بالاخره مردادماه ۹۶ با انتشار اسناد مناقصه پروژه راه آهن خراسان جنوبی در روزنامه های کثیر الانتشار رویای به صدا درآمدن سوت قطار به عنوان یک زیر ساخت حیاتی برای مردم این استان رنگ واقعیت به خود گرفت.
دی ماه ۹۶ نیز با آغاز عملیات اجرایی قطعه نخست در مسیر شمال به جنوب راه آهن زاهدان – مشهد از ایستگاه یونسی به گناباد، ریل سراسری به بیرجند نزدیک تر شد.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در آیین آغاز عملیات اجرایی این طرح در خراسان رضوی، اعتبار لازم برای آن را ۵۴۲ میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: امیدواریم خط ریلی این مسیر طی سه سال آینده به بهره برداری برسد.
خیر الله خادمی اظهار داشت: اتصال چابهار به مشهد و توسعه ترانزیت محور شرق بخصوص به کشورهای آسیای میانه و مرکزی، دسترسی افغانستان به آبهای آزاد و ارتباط هند به آسیای میانه و مرکزی از مزایای این خط ریلی است.
وی، اجرای راه آهن چابهار – مشهد را بزرگترین و طولانی ترین پروژه ریلی کشور توصیف و بیان کرد: تکمیل این پروژه نیازمند ۱۰۰ هزار میلیارد ریال اعتبار است که دولت از منابع مختلف همچون پیوست بودجه و سرمایه گذاری خارجی تامین اعتبار آن را انجام خواهد داد.
خادمی در آن زمان از اتمام مطالعات قطعه دوم طرح تا بیرجند خبر داد و گفت: در صورت تامین اعتبار، طرح اجرایی این بخش نیز آغاز خواهد شد.

** فاینانس راه آهن از خراسان جنوبی تا شورای اقتصاد
مدیرکل دفتر جذب و حمایت سرمایه گذاری استانداری خراسان جنوبی نیز ۱۴ تیرماه امسال در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: پیشنهاد فاینانس برای راه آهن که بخشی از آن در مسیر خراسان جنوبی است اواخر اسفند ماه سال گذشته به شورای اقتصاد ارسال شده و در دستور کار این شورا قرار دارد.
سید حامد حسینی افزود: با ۲ نفر از سرمایه گذاران خارجی نیز در حال مذاکره هستیم که پس از صدور مجوز فاینانس مراحل سرمایه گذاری انجام شود.

** یک گام تا کلنگ زنی
بالاخره معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی روز گذشته ( سه شنبه) در نشست خبری گفت: سه سرمایه گذار برای اجرای پروژه راه آهن بیرجند از سمت کالشور مشخص شده است و به زودی این پروژه کلنگ زنی می شود.
سید مجتبی علوی مقدم یکی از موفقیت های بزرگ استان را اتصال راه آهن بیرجند به کالشور عنوان کرد و افزود: با پیگیری هایی که از چند ماه اخیر شروع شد، کنسرسیوم این پروژه مشخص و با ورود بخش خصوصی وارد فاز اجرایی می شود.
وی یکی از مزایای مهم اتصال این خط راه آهن را تسهیل حمل و نقل دانست و اظهار داشت: منتظر جلسه بانک رفاه کشور هستیم تا پس از گشایش اعتبار و تایید نهایی پیش از هفته دولت کلنگ زنی آن انجام شود.
از آنجایی که خراسان جنوبی دارای کمترین میزان بزرگراه در کشور است، توجه به مشکلات موجود در این بخش یکی از مهمترین نیازهای زیرساختی استان در مسیر رسیدن به اهداف توسعه ای است.
از طرفی این استان ۴۶۰ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان دارد و با توجه به ظرفیت های اقتصادی استان به ویژه در حوزه بازارچه های مرزی قطعا یکی از مهمترین راه های رسیدن به بازار کشورهای همسایه و رونق اقتصادی در این استان توسعه شبکه حمل و نقل ریلی، جاده ای و هوایی است.
در صورت توجه به زیرساخت های حمل و نقل و رفع شدن مشکلات در این زمینه علاوه بر رشد و رونق اقتصادی و توسعه سرمایه گذاری داخلی، زمینه های ورود سرمایه گذاران خارجی نیز به استان فراهم می شود.
خراسان جنوبی در منطقه ای قرار دارد که از گذشته های دور بخشی از جاده ابریشم بود و نقش مهمی در توسعه اقتصادی و مبادلات تجاری کشور داشته است.
مسئولان استان پیشتر اعلام کردند که اعتبار مورد نیاز از سوی مشاور برای اجرای طرح راه آهن در فاز ۵۱ کیلومتر محور ارتباطی کالشور – گناباد، ۵۴۶ میلیارد ریال برآورد شده و برآورد اعتبار مورد نیاز برای اجرای محور بیرجند به طول ۲۲ کیلومتر نیز ۴۱۰ میلیارد ریال است.
امید است با کلنگ زنی خط راه آهن کالشور به بیرجند اعتبار لازم برای این پروژه اختصاص یابد تا با استفاده از منابع مالی مختلف و تعاملات بین استانی رویای ۱۷ ساله مردم استان به تحقق نزدیک شود.