۱- ایمان به خدا و دینداری

زوجین باید پایبند به ارزش‌های الهی و دینی باشند و به وعده‌ها و تعهدات خویش نسبت به همدیگر عمل نمایند.

مردی در نامه‌ای از امام باقر(ع) سوال کرد جوانی به خواستگاری دخترم آمده است، نظر شما چیست؟ امام در پاسخ به او نوشت: جوانی که به خواستگاری دخترت آمده، اگر اخلاق و ایمان او مورد رضایت است بع او زن بده.

رسول خدا(ص) فرمود: کسی که به خاطر دین و ایمان زنی با او ازدواج کند، خداوند همه دنیایش را برای او فراهم می‌کند.(میزان الحکمه، ج۵)

امام صادق(ع) فرمود: اگر مردی با زنی برای جمال یا مالش ازدواج کند به همین امر واگذار می‌شود ولی اگر برای دینداری بودن با او ازدواج کند خدا مال و جمال را نیز نصیبش می‌گرداند.(وسائل الشیعه، ج۱۴)

نکته:دینداری افراد فقط به انجام واجبات مثل نماز و روزه و… نیست چرا که به اینها عادت می‌کنند، بلکه دینداری را به وسیله امانتداری و وفای به عهد و اجتناب از مال حرام و درستکاری و تقید به امر به معروف و نهی از نکر و رعایت حقوق دیگران و اجتناب از ظلم و تعدی، می‌توان تشخیص داد. راه تشخیص دینداری افراد، معاشرت و معامله با آنهاست، چون انسان با نزدیک شدن به آنها و معاشرت با آنها احیانا پایبند بودن در معاملاتی که صورت می‌گیرد و تقید افراد را به مسائل دینی متوجه خواهد شد.

۲- اخلاق حسنه

اخلاق نیک، یکی از معیارهای اساسی ازدواج است که باید در انتخاب همسر ایده‌آل مورد توجه قرار گیرد و اخلاق نیک از برجسته‌ترین و برترین صفاتی است که همسر آینده باید به آن مزین باشد، به طوری که امام جعفرصادق(ع) فرمود: با زن خوش اخلاق و دارای اخلاق نیکو ازدواج کنید.(وسائل الشیعه، ج۷، ص۵۹)

۳- کفو هم بودن همسران

کفو در لغت به معنای شبیه و مانند است، بین دختر و پسر باید سنخیت باشد، در قرآن و روایات ائمه معصومین(ع) در مورد تناسب بین زوجین سفارش زیادی شده است. به طوری که مهمترین تناسب و سنخیتی که بین دختر و پسر باید لحاظ شود دینداری است. امام صادق(ع) فرمود: دختر دانا و با معرفت جز با جوان با معرفت و شایسته زندگی نمی‌کند.(بحارالانوار، ج۱۰۰)

۴- دوشیزه بودن

شرع مقدس اسلام دوشیزه بودن دختر را مورد توجه قرار داده چون این یکی از راههای اعتماد و اطمینان به دختر می‌باشد که هم پاکیزه‌تر و هم سازگارتر و هم قانع‌ترند هستند.

۵- جمال و زیبایی

زیبایی همسر یک امتیاز است زیبایی همراه با تدین و عصمت و اخلاق اسلامی، عشق و محبت زوجین را نسبت یه یکدیگر دو چندان می‌کند. زیبایی همسر عشق و محبت آنها را نسبت به یکدیگر افزایش می‌دهد و هم چنین آراستگی و تمیزی مرد عفت زن را افزایش می‌دهد. مرد دوست دارد که همسرش زیبا و دلنشین و خوش قیافه و نجیب باشد. رسول خدا(ص) فرمود: خوبیها را نزد زیبا رویان بجویید زیرا در صورتی که روی زیبا داشته باشد کارهایشان به طریق اولی نیکو خواهد بود.(وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۳۷)

۶- عاقل بودن

عقل از مهمترین شرایط یک همسر ایده‌آل به حساب می‌آید چون اداره به حساب می‌آید چون اداره زندگی به دست انسان خردمند در جهت پیمودن راه سعادت بسیار مهم است. همسر با تعقل و متفکر و مدیر، می‌تواند کانون خانواده را گرم و با صفا کند. همسر عاقل زندگی‌اش را بر پایه تعقل استوار می‌کند و از امکانات موجود شوهرش برنامه‌ریزی دقیقی انجام می‌دهد تا بتواند به نحو احسن بهره‌وری را در امورات مربوطه پیاده کند. پس بزرگان در توصیه مکرر خویش می‌فرمایند: از ازدواج با شخص نادان بپرهیزید که ازدواج با جاهل مایه اندوه بلا و فرزندش بدبخت و متأثر از آن می‌شود.(الحدیث، ج۱)

۷- اصالت در شرافت خانوادگی

شرافت و اصالت خانوادگی افراد در اخلاق، عفت، وفای به عهد و دیانت آن‌ها است. خانواده‌ای که دارای شخصیت اخلاقی و روحی و معنوی بالایی هستند و افرادی که در دامن خانواده‌های اصیل پرورش پیدا کرده‌اند می‌توانند همسر صالح و شایسته‌ای برای همدیگر باشند و در تربیت فرزندانشان می‌توانند موفق شوند.

۸- تحصیلات علمی

در نظر گرفتن تحصیلات علمی در انتخاب همسر یک مزیت و برتری است چون غالبا خانواده‌هایی که دارای تحصیلات علمی قابل قبولی هستند در تربیت فرزندان و وظایف مرد و زن نسبت به یکدیگر موفق‌ترند چون وظایف دینی و الهی و تربیتی را بهتر می‌فهمند و مصالح زندگی را بهتر درک می‌کنند.

البته این شرط به عنوان شرط اساسی در ازدواج نباید مد نظر باشد بلکه بعد از ایمان و دینداری و اخلاق حسنه و شرافت و اصالت خانوادگی می‌تواند به عنوان شرط کمال محسوب شود. البته همراه علم باید تزکیه نفس باشد در آن صورت بسیار مفید است ولی اگر علم بدون تهذیب نفس باشد نه تنها نمی‌تواند یک مزیت باشد بلکه چه بسا باعث از هم پاشیدگی خانواده‌ها می‌شود.

۹- سلامت جسم و روح

سلامت جسم و روح و روان، همسر را زیبا جلوه می‌دهد و همسر سالم و ایده‌آل در اداره خانه و فرزندش موفق‌تر است و به وظایف شرعی و اخلاقی خود بهتر عمل می‌کند. البته بعضی از بیماری‌های جسمی و روحی با معاجله قابل درمان هستند و این در مسائل خانوادگی مشکلی را به بار نمی‌آورد ولی اگر شخص دارای بیماری‌های جسمی و روحی غیر قابل درمان باشد در انجام وظایف همسری‌اش ناتوان می‌ماند.

۱۰- مال و ثروت

در جامعه اسلامی ما، متأسفانه بعضی از خانواده‌ها برای مال و ثروت به قدری اهمیت قایلند که از شروط اساسی و اصلی ازدواج اعم از دیانت، نجابت، عفت، تقوا، اخلاق نیک، شرافت و اصالت خانوادگی غافل می‌مانند و فکر می‌کنند اگر همسری از خانواده ثروتمند انتخاب کنند خوشبخت می‌شوند و حال این که آمار غیر آن را نشان می‌دهد.

۱۱- عفت و پاکدامنی

پاکدامنی و عفت، در تحکیم خانواده و سلامتی نسل و تقویت بعد روحانی و معنوی و طهارت قلب و روح نقش به سزایی دارد. امام رضا(ع) فرمود: جز با زن پاکدامن ازدواج مکن.

منبع: شبکه خبر دانشجوhttp://snn.ir